Skład
chemiczny
plazmy
nasienia
zwierząt
.
Chrobot Maciej gr. 8
Plemniki i plazma nasienia
to dwa podstawowe
komponenty NASIENIA
pełnią one różne funkcje
biologiczne:
Plemniki – przenoszą materiał
genetyczny, uczestniczą w
procesie zapłodnienia
Plazma nasienia – mieszanina
wydzielin dodatkowych gruczołów
płciowych, stanowi główne źródło
substratów dla metabolizmu i
ruchu tych komórek
Skład chemiczny
nasienia
charakteryzuje się dużym
zróżnicowaniem międzygatunkowym
oraz znacznymi wahaniami
poszczególnych komponentów w
ejakulatach osobników tego samego
gatunku.
Czynniki wpływające na
skład nasienia:
-
zmiany sezonowe poziomu
androgenów
-
intensywność użytkowania
rozpłodowego
Skład chemiczny plemników podlega
zmianom, podczas ich transportu w
najądrzach oraz po ejakulacji, w trakcie
wędrówki w żeńskich drogach
płciowych
W całkowitej objętości
ejakulatu:
jąder i najądrzy : 2-5 %
gruczołów pęcherzykowych : 55-
75%
gruczołu krokowego :15-20%
gruczołów opuszkowo-
cewkowych:10- 25%
Skład chemiczny płynów jądra
i najądrzy:
-
wydzielina najądrzy knura
( pH 5,6- 6,6)
- zawiera ok. 10 białek
( jedno z nich pełni rolę czynnika
przeciwdziałającego aglutynacji plemników
typu główka główka )
- wiele białek wiąże się z receptorami
plazmolemmy w czasie transportu
plemników
- syntetyzowana w najądrzach fosfataza
alkaliczna jest dobrym markerem produkcji
i dojrzewania
plemników
- w porównaniu z osoczem
jest to płyn izoosmotyczny,
- charakteryzuje się wysoką
zawartością wolnych aminokwasów,
zwłaszcza kwasu glutaminowego.
- nie stwierdzono w nim obecności glukozy lub
fruktozy.
- wysokie stężenie inozytolu (utrzymującego
odpowiednie ciśnienie osmotyczne)
- dominują ze składników mineralnych jony
sodowe nad potasowymi
Charakterystyczną cechą płynu
najądrzy jest wysoki poziom jonów
potasowych, wskazujących na
intensywne procesy biochemiczne
odbywające się w tej tkance. (
jony
potasowe w odróżnieniu od sodowych , wykazują
hamujący wpływ na ruchliwość plemników)
Do typowych dla wydzielin najądrzy
skł. chemicznych należy :
glicerofosfocholina i karnityna
( zawartość tych składników
kontrolowana przez androgeny to
dowód na intensywne przemiany
lipidowe w najądrzach)
Występują białka złożone –
sjalomukoproteiny oraz
lipoproteiny
Do typowych systemów
enzymatycznych należą
glikozydazy, fosfataza kwaśna i
alkaliczna, kwaśna DNA-aza oraz
5’ nukleotydaza
Skład chemiczny
wydzielin dodatkowych
gruczołów płciowych
Wydzielina gruczołów
pęcherzykowych:
- odznacza się wysoką zawartością białek,
które wpływają na liczne funkcje plemników,
między innymi na ruchliwość i reakcję
akrosomową.
-wydzielina pęcherzykowa zawiera 137 ug
Zn 2+ /ml i jest źródłem tego jonu w plazmie
nasienia
- źródło wybitnie zasadowych białek, które
charakteryzują się aktywnością
hemoaglutynującą i precypitującą fosfolipidy
żółtka jaja kurzego
- oprócz białek dominuje sześciowęglowy
cykliczny alkohol - inozytol
-
Obecność ergotioneiny (
pochodna
histydyny z grupą SH, zabezpiecza plemniki przed
utlenieniem
)
- w składzie jonowym dominują jony
potasowe (
co wskazuje na intensywny metabolizm
tlenowy tej tkanki )
Fruktoza i kwas cytrynowy –
główne składniki płynu pęcherzykowego
buhaja i tryka.
FRUKTOZA
-
podstawowy substrat przemian
energetycznych plemników
- pojawia się w gruczołach
pęcherzykowych wcześniej niż
rozpoczyna się proces spermatogenezy
- pochodzi z glukozy krwi lub glikogenu
- znajduję się pod kontrolą
testosteronu
KWAS CYTRYNOWY
- spełnia istotną rolę w metabolizmie
plemników
-pełni funkcję głównego buforu
nasienia
- przypisuje mu się udział w wiązaniu
jonów cynkowych i wapniowych
- podobnie jak fruktoza, syntetyzowany
pod kontrolą testosteronu ( zawartość
tych subst. W plazmie może byś
wskaźnikiem aktywności androgennej
jąder.)
Wydzielina gruczołów
opuszkowo- cewkowych :
-
pH około 7,5
- bogata w termolabilne, nie dializujące
glikoproteiny
- pod wpływem kilku czynników
białkowych z gruczołów
pęcherzykowych przekształca się w
bogatą w kwas sjalowy mucynę,
formującą ziarnisty żel.
Wydzielina
gruczołu krokowego
:
- jest źródłem niektórych enzymów
plazmy nasienia,
głównie fosfatazy kwaśnej
- niektóre substancje
białkowe prostaty
pełnią funkcje
immunosupresyjne.
Właściwości biochemiczne
nasienia podkreślają złożoność
składu biochemicznego
poszczególnych wydzielin
dodatkowych gruczołów
płciowych.
Tworzone po ejakulacji
wielofunkcyjne białkowe systemy
plazmy uczestniczą w transporcie
plemników w żeńskich drogach
płciowych oraz biorą udział w
procesach zapłodnienia jaja