1

PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH

Kto rozlicza podatek dochodowy od osób prawnych
Obowiązek złożenia zeznania rocznego dotyczy wszystkich podatników podlegających
obowiązkowi podatkowemu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

1

, tj.

osób prawnych, spółek kapitałowych w organizacji oraz podatkowych grup kapitałowych.
Obowiązek ten dotyczy zarówno podatników objętych nieograniczonym obowiązkiem podatkowym
(podatników mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski), jak i podatników objętych
ograniczonym obowiązkiem podatkowym (osiągających na terytorium Polski dochody, ale
niemających na terytorium Polski siedziby ani zarządu). Obowiązek rocznego rozliczenia podatku
dochodowym od osób prawnych mają przede wszystkim spółki kapitałowe oraz ich powiązania
tworzące grupy kapitałowe.
Obowiązku składania rocznego zeznania podatkowego nie mają podmioty zwolnione ustawowo od
płacenia podatku dochodowym od osób prawnych – m.in.: Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski,
jednostki budżetowe, fundusze celowe, jednostki samorządu terytorialnego w zakresie dochodów
określonych w przepisach ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Agencje
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencje Nieruchomości Rolnych, Agencje Rynku
Rolnego, a także fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne.
Od 2010 roku podmiotami zwolnionymi od podatku dochodowym od osób prawnych są również
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie fundusze
ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Ponadto zeznania rocznego nie muszą składać np. kościelne osoby prawne osiągające dochody z
niegospodarczej działalności statutowej. Będą to też podatnicy podlegający nieograniczonemu
obowiązkowi podatkowemu, osiągający wyłącznie przychody określone w art. 22 ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych (dywidendy), opodatkowane w sposób ryczałtowy – przychodów
tych nie łączy się z dochodami wykazanymi w zeznaniu rocznym.
Natomiast roczne zeznanie mają obowiązek złożyć wspólnoty mieszkaniowe, ale także wszyscy
podatnicy, którzy nawet nie osiągnęli w ciągu roku podatkowego żadnego przychodu.
Co jest opodatkowane
Przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych jest dochód, bez względu
na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty. Niekiedy przedmiotem
opodatkowania jest przychód (np. dywidenda). Dochodem jest nadwyżka sumy przychodów nad
kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów
przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.
Przychód ustala się zgodnie z zasadami określonymi w art. 12 i 14 ustawy o podatku dochodowym
od osób prawnych, natomiast koszty uzyskania przychodów w art. 15–16m ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych.
Podstawy opodatkowania nie stanowią przychody ze źródeł przychodów położonych w Polsce lub
za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo
są wolne od podatku. Dochody zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych, a
pochodzące ze źródeł przychodów położonych w Polsce, określa np. art. 17 ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych, a ze źródeł zagranicznych – właściwa umowa o unikaniu
podwójnego opodatkowania.
Do podstawy opodatkowania nie wlicza się generalnie przychodów wymienionych w art. 21 i 22
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. przychodów opodatkowanych odrębną
stawką czy dywidend). Nie obejmuje ona też kosztów uzyskania przychodów z tych przychodów
niewliczanych do podstawy opodatkowania. Będą to również straty przedsiębiorców
przekształcanych, łączonych, przejmowanych lub dzielonych – w razie przekształcenia formy
prawnej, łączenia lub podziału przedsiębiorców, z wyjątkiem przekształcenia spółki kapitałowej w

1

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z późn.

zm.).

2

inną spółkę kapitałową, a także straty przedsiębiorstw państwowych przejmowanych lub
nabywanych na podstawie przepisów o komercjalizacji i prywatyzacji.
Dochód do opodatkowania może być pomniejszony o stratę podatkową poniesioną przez podatnika
w latach poprzednich. O wysokość straty poniesionej w roku podatkowym podatnicy mogą obniżyć
dochód w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że
wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50 proc. kwoty tej straty.
Szczegółowe dane dotyczące odliczenia straty z lat ubiegłych firma wykazuje w części B.2.
załącznika CIT-8/O. Dochód można też obniżyć o darowizny na rzecz organizacji pożytku
publicznego. Na podatników otrzymujących i przekazujących darowizny na cele działalności
pożytku publicznego lub kultu religijnego w składanym zeznaniu rocznym zostały nałożone jednak
szczególne obowiązki informacyjne.
Stawka podatku dochodowego od osób prawnych to 19%.
Pobór podatku
Podmioty płacące podatek dochodowy od osób prawnych składają roczne zeznanie podatkowe do
końca trzeciego miesiąca następnego roku. Dla podatników, u których rok podatkowy trwał od
początku do końca 2009 roku, termin ten mija 31 marca 2010 r.
Roczne zeznanie podatkowe sporządzane jest w celu ustalenia ostatecznego rozliczenia podatnika
podatku dochodowego od osób prawnych. Zaliczki na podatek dochodowy opłacane przez
podatników podatku dochodowego od osób prawnych w trakcie roku podatkowego zaliczane są na
poczet rocznego rozliczenia. Zaliczki są płatnościami wstępnymi – ostateczną kwotę zobowiązania
podatkowego wobec fiskusa za dany rok podatkowy ustala się w zeznaniu rocznym. W zeznaniu
tym podatnicy mają możliwość odliczenia dochodów wolnych od podatku i skorzystania także z
innych odliczeń.
Zaliczki oblicza sie w sposób analogiczny jak w podatku dochodowym od osób fizycznych (3
metody). To samo dotyczy terminów ich płatności.
Prawidłowo wypełnione zeznanie należy złożyć w urzędzie skarbowym właściwym dla podatnika,
ustalonym według jego siedziby, określonej np. w umowie spółki czy statucie organizacji.
W przypadku podatkowej grupy kapitałowej właściwym organem podatkowym do złożenia
zeznania rocznego jest organ podatkowy właściwy terytorialnie dla spółki reprezentującej tę grupę.
Właściwym miejscowo organem podatkowym w odniesieniu do podatników mających siedzibę za
granicą, a prowadzących działalność gospodarczą na terytorium Polski jest organ właściwy do
opodatkowania osób zagranicznych.
Jakie deklaracje
Wzory zeznań rocznych składanych przez podatników CIT określa rozporządzenie ministra
finansów z 18 grudnia 2006 r. w sprawie określenia wzorów deklaracji, zeznania, oświadczenia
oraz informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych
(Dz.U. nr 243, poz. 1761). Są to:
●

CIT-8 – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku

dochodowego od osób prawnych,
●

CIT-8A – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatkową

grupę kapitałową,
●

CIT-8B – zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatkową

grupę kapitałową (w zależności od daty utworzenia grupy kapitałowej).
Podstawowymi załącznikami składanymi razem z zeznaniami rocznymi są:
●

CIT-8/O – informacja o odliczeniach od dochodu i od podatku oraz o dochodach wolnych i

zwolnionych od podatku,
●

CIT-D – informacja o otrzymanych/przekazanych darowiznach.

Oprócz tego do rocznego zeznania CIT niektórzy podatnicy dołączają:
●

CIT-ST – informację podatnika do ustalenia należnych jednostkom samorządu terytorialnego

dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych,

3

●

SSE-R – informację rozliczenia podatku dochodowego od dochodów osiąganych z tytułu

prowadzonej działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie
zezwolenia.
Dodatkowe dokumenty
Oprócz obowiązku złożenia zeznania rocznego (oraz załączników do tego zeznania) niektórzy
podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych (np. spółki akcyjne, banki, zakłady
ubezpieczeń) mają obowiązek przekazania urzędowi skarbowemu dodatkowych dokumentów,
odrębnych od deklaracji CIT-8 i wynikających również z ustawy o rachunkowości. Dokumenty te
wymienione są w art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i są to:
●

zatwierdzone sprawozdanie finansowe (dla podmiotów zobowiązanych do jego sporządzenia),

●

opinia i raport podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych (nie dotyczy

podatników, których sprawozdania finansowe, na podstawie odrębnych przepisów, są zwolnione z
obowiązku badania),
●

w przypadku spółek kapitałowych (spółek z o.o. oraz spółek akcyjnych) odpis uchwały

zgromadzenia zatwierdzającej sprawozdanie finansowe.
Powyższe dokumenty należy złożyć w urzędzie skarbowym w terminie 10 dni od daty
zatwierdzenia sprawozdania finansowego (art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych). Spółki kapitałowe powinny zatwierdzić sprawozdanie finansowe w ciągu sześciu
miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Określa to art. 231 oraz 395 kodeksu spółek
handlowych.
Podatnicy, którzy uzyskali od właściwego organu podatkowego decyzję o uznaniu prawidłowości
wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej między podmiotami powiązanymi,
dołączają do zeznania sprawozdanie o realizacji uznanej metody ustalania ceny transakcyjnej.
Jak poprawić zeznanie
Możliwość korekty złożonej w rocznej deklaracji podatkowej przez podatnika reguluje art. 81
Ordynacji podatkowej. Do skorygowanej deklaracji podatnik dołącza pisemne uzasadnienie
przyczyn korekty.
Korekty zeznania rocznego CIT-8 można dokonać, jeżeli podatnik wykazał zobowiązanie
podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacił zadeklarowany podatek albo
wykazał nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej, a także gdy podatnik wykazał zobowiązanie
podatkowe w wysokości niższej od należnej albo kwotę nadpłaty lub zwrot podatku w wysokości
większej od należnej. Prawo do złożenia korekty zeznania przysługuje w sytuacji, gdy korekta nie
wpływa na wysokość zobowiązania podatkowego, wysokość kwoty nadpłaty lub zwrot podatku.
Podatnicy, którzy nie osiągnęli żadnego przychodu albo zanotowali stratę, mają obowiązek złożyć
zeznanie CIT-8
Roczne zeznanie CIT za rok podatkowy 2009 składane jest do urzędu skarbowego właściwego
terytorialnie według miejsca siedziby podatnika na dzień 31 marca.