background image

                                                                                              

PRZEDSZKOLE  NR 5  

                                                                                                                        MALBORK 
 
 
 

  

 
 
 
 
 
 
 
 
 

PROFILAKTYCZNO-STYMULUJĄCY PROGRAM 

GIMNASTYKI KOREKCYJNO – KOMPENSACYJNEJ 

„WESOŁA  ZABAWA  + PRAWIDŁOWA  POSTAWA” 

 

 
 
 
 

                                

                                

                                

                                                                                             

                                                             

                                                             

                                                                 

    
    

                                          

                                          

                                          

                                                                                 

                                       

                                       

                                       

„Nad zdrowiem trzeba pracować i praca ta ma charakter pedagogiczny. 

Chodzi bowiem o wykształcenie trwałych nawyków higienicznych- kulturalnych, 

                                                                                       odpowiednich postaw wobec zdrowia fizycznego i psychicznego, 

                                                                wreszcie o pewne kwantum wiedzy i umiejętności”  

M. Demel 

 

            

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
         

  

Opracowanie : mgr Małgorzata  Galara       

 

background image

 

 
SPIS TREŚCI 

 
     I.  Wstęp ................................................................................................... 3 
    II. Cele programu  ……………................................................................. 4 
   III. Zadania dydaktyczne ............................................................................ 4 
   IV. Zadania wychowawcze ........................................................................ 4 
    V. Formy organizacji i metody prowadzenia zajęć 
          Korekcyjno-kompensacyjnych  ........................................................... 5 
   VI. Procedury osiągania celów.................................................................... 5 
 VII. Oczekiwane osiągnięcia wychowanków ............................................. 11 
VIII. Propozycje metod kontroli oddziaływania korekcyjnego ....................12 
  IX. Propozycje zabaw i gier ruchowych z elementami korygującymi  
        wady postawy u dzieci  ........................................................................ 13 
   X. Kilka  wskazówek końcowych ..…………………………………......  30 
  XI. Bibliografia .......................................................................................... 31 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

I.  WSTĘP 

        
           Wiek przedszkolny i młodszy wiek szkolny jest okresem zwiększonego zagroŜenia 
występowania nieprawidłowej postawy u dziecka, dlatego jednym z podstawowych zadań 
przedszkola i szkoły jest eliminowanie zjawisk wiąŜących się z powstawaniem lub 
pogłębianiem się juŜ istniejących wad i zaburzeń. Wszystkie oddziaływania zapobiegawcze, 
wyrównujące i kompensujące są integralną częścią programów realizowanych na zajęciach 
dydaktyczno-wychowawczych. Do działań w tym zakresie naleŜy równieŜ gimnastyka 
korekcyjno-kompensacyjna, której głównym celem jest przeciwdziałanie stwierdzonym 
wadom postawy i wyrównywanie odchyleń fizjologicznych. 
     Aby osiągnąć taki cel naleŜy stosować kilka zadań. Wyrabianie u dziecka  nawyku 
prawidłowej postawy ciała we wszystkich sytuacjach i czynnościach dnia codziennego. 
Wytwarzanie silnej i wytrzymałej stabilizacji mięśniowo – więzadłowej kręgosłupa po 
uprzednim usunięciu dystonii mięśniowej. WdroŜenie do rekreacji ruchowej uwzględniającej 
elementy profilaktyki i korekcji zaburzeń zagraŜających lub istniejących u dziecka. 
Opanowanie przez dziecko i jego środowisko opiekuńcze wiedzy i umiejętności dotyczących 
spraw jego zdrowia związanego z wadą. 
      Gimnastyka korekcyjno-kompensacyjna w naszym przedszkolu, jest kierowana głównie 
do dzieci z wadami jeszcze nie wymagającymi postępowania rehabilitacyjnego. Są to dzieci, 
u których wady postawy powstały w wyniku słabego umięśnienia, dystonii mięśniowej oraz 
nieprawidłowego nawyku w utrzymywaniu postawy ciała.  
       Głównym załoŜeniem przy prowadzeniu ćwiczeń i zabaw korekcyjno-kompensacyjnych 
w naszej placówce jest, aby nauczyć dzieci właściwego myślenia o prawidłowej postawie 
ciała człowieka (ile jest z tego tytułu korzyści). WaŜnym teŜ jest by zachęcić dzieci do 
dąŜenia posiadania i utrzymywania prawidłowej postawy ciała. (Tu pod hasłem : „postawa 
prawidłowa” naleŜy rozumieć sylwetkę z prawidłowo rozwiniętym aparatem mięśniowym, 
prostym kręgosłupem, prawidłowo ukształtowanymi kończynami, która daje moŜliwości 
sprawnego ruchu w kaŜdym zakresie.) 
      Mając powyŜsze na uwadze napisałam program gimnastyki korekcyjno – kompensacyjnej 

WESOŁA  ZABAWA  + PRAWIDŁOWA  POSTAWA

 ”, który będzie realizowany w codziennej 

background image

 

pracy z dziećmi naszej placówce w wymiarze dwóch/trzech zabaw ruchowych dwa razy w 
tygodniu we wszystkich grupach wiekowych. 
 
Baza: sala zabaw, teren trawiasty-zielony w ogrodzie przedszkolnym  
Przyrządy: drabinki gimnastyczne, ławeczki gimnastyczne 
Przybory: materace gimnastyczne, piłki gumowe, piłki lekarskie, kocyki,  
                 laski gimnastyczne, krąŜki, kółka do rzutu, woreczki, szarfy 
 
         
 
 
 
 

 
 
 
 
II.  CELE PROGRAMU „WESOŁA ZABAWA + PRAWIDŁOWA 
POSTAWA” 
 
Cel ogólny: 

•  Wspomaganie harmonijnego rozwoju dziecka, w szczególności kształtowanie 

prawidłowych umiejętności ruchowych oraz korygowanie wad postawy 

 
Cele szczegółowe: 

•  uświadomienie dzieciom zalet i konieczności dbania o prawidłową postawę 
•  kształtowanie nawyku prawidłowej postawy u dzieci 
•  wzmacnianie całego garnituru mięśniowego u dzieci  
•  opanowanie umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych i 

globalnych oraz rozciągnięcie grup mięśni przykurczonych i wzmocnienie 
osłabionych 

•  korygowanie wad postawy u dzieci  

 

 

 
III.  ZADANIA  DYDAKTYCZNE  

1.  Uaktywnienie układów: ruchu, krąŜeniowego, oddechowego. 
2.  Uzyskanie pełnego zakresu ruchu w stawach, odpowiedniej elastyczności i siły 

określonych grup mięśniowych. 

3.  Wyrabianie nawyku postawy prawidłowej. 
4.  Zapoznanie dzieci z zabawami i grami ruchowymi kształtującymi prawidłową sylwetkę. 
 

 
 
 
IV.  ZADANIA  WYCHOWAWCZE  

1.  Współpraca z partnerem  

background image

 

2.  Samoocena i samokontrola własnej sylwetki. 
3.  Higiena osobista. 
4.  Współzawodnictwo w grupach. 
5.  Zasada „fair play” w rywalizacji 
6.  Prawidłowe odŜywianie się. 
7.  Eliminowanie kompleksów psychicznych. 
 

 
 
 
 
 
 

 

V. FORMY ORGANIZACJI  I  METODY PROWADZENIA ZAJĘĆ 
KOREKCYJNO-KOMPENSACYJNYCH  

        
       Gimnastyka korekcyjna jest częścią wychowania fizycznego i obowiązują w niej zasady 
metodyki wychowania fizycznego. Ale jednocześnie gimnastyka korekcyjna jest specyficzną 
formą ćwiczeń fizycznych, w których ruch został w pewnej mierze podporządkowany celom 
terapeutycznym. Przy pomocy ruchu moŜemy wpływać na prawidłową sylwetkę i postawę 
ciała. Metody i formy stosowane w pracy z dziećmi powinny być zatem dostosowane do 
predyspozycji i moŜliwości dziecka oraz uwzględniać wszystkie uwarunkowania dotyczące 
wprowadzenia treści z zakresu edukacji zdrowotnej. Przygotowując zajęcia indywidualne lub 
grupowe, nauczyciel powinien uwzględnić potrzeby i moŜliwości dzieci, oraz ich rozwój 
psychofizyczny. 
   Dlatego teŜ , aby zachęcić dzieci do ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych, stworzyć im 
dodatkową motywację, zajęcia te w naszej placówce prowadzone będą w formie 
najwłaściwszej dla wieku przedszkolnego – zabawy i gry ruchowe.  
   WaŜną rolę w wykonywaniu ćwiczeń w korektywie stanowią ćwiczenia izometryczne, w 
czasie których naleŜy zwracać uwagę na poprawne oddychanie. MoŜna to osiągnąć przez 
głośne syczenie (długie wymawianie głoski „s”, liczenie czy teŜ głośne śpiewanie). W 
ćwiczeniach dynamicznych oddech naleŜy zgrać z wykonywanymi ruchami. 
 

 
VI.  PROCEDURY  OSIĄGANIA  CELÓW  

•  Ogólne załoŜenia postępowania korekcyjnego 

1.  Uświadomienie dziecku jego defektu i potrzeby ćwiczeń. 
2.  Wyeliminowanie kompleksów.  
3.  Ćwiczenia rozluźniające i zwiększające ruchomość w stawach  

-obręczy barkowej  
-obręczy biodrowej  
-kończyn dolnych i stóp  

4.  Nauka prawidłowego oddychania.  

-torem piersiowym  
-torem brzusznym  
-ćwiczenia oddechowe wolne, wspomagane i oporowe 

background image

 

5.  Nauka umiejętności korygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych a następnie 

globalnych.  

6.  Rozciąganie grup mięśniowych przykurczonych i wzmacnianie osłabionych.  

-głowy, szyi, obręczy barkowej i górnego odcinka mięśni grzbietu  
-prostownika grzbietu  
-klatki piersiowej  
-brzucha  
-kończyn dolnych i stóp  

7.  Ćwiczenia o zwiększonej intensywności (tempo, ilość powtórzeń, obciąŜenia).  

-mięśni grzbietu  
-mięśni brzucha  
-mięśni pośladkowych  

8.  Wyrabianie wytrwałości posturalnej, kształtowanie odruchu postawy prawidłowej.  
9.  Ćwiczenia specjalne hamujące określoną wadę, wyprostne, antygrawitacyjne.  
10.Gry i zabawy ruchowe mające na celu harmonijny rozwój organizmu oraz wzmoŜenie jego 
wydolności i sprawności fizyczno- ruchowej.  

• 

Zadania szczegółowe dla poszczególnych wad:

 

PLECY OKRĄGŁE  

Plecy okrągłe to wada odcinka piersiowego kręgosłupa. W warunkach prawidłowych odcinek 
piersiowy wygięty jest ku tyłowi, tworząc tzw. kyfozę piersiową. W przypadku pleców 
okrągłych wygięcie to jest pogłębione – powstaje hiperkyfoza piersiowa. 

  

cechy wady: 
- osłabienie i rozciągnięcie mięśni grzbietu, 
- przykurcze mięśni piersiowych, 
- wysunięcie do przodu głowy i barków,  
- zmniejszenie przodopochylenia miednicy,  
- kolana i łokcie w pozycji lekkiego zgięcia, 
- zaburzenie i zmniejszenie sprawności układu oddechowego i krąŜenia 

  
Cel ćwiczeń:  

1.Nauczenie i utrwalenie nawyku poprawnej postawy. 
2.Zwiększenie ruchomości kręgosłupa. 
3.Rozciąganie mięśni przykurczonych. 
-  ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe ( wielkie i małe )biernie i czynnie, 
-  ćwiczenia rozciągające mięśnie zębate przednie 
4.Likwidacja dystonii mięśniowej. 
-  ćwiczenia wzmacniające mięśnie prostownika grzbietu odcinka piersiowego i mięśni 

karku, 

-  ćwiczenia wzmacniające mięśnie ściągające łopatki (czworoboczny, równoległoboczny, 

najszerszy grzbietu). 

5.Ćwiczenia wdechowe i rozpręŜające klatkę piersiową. 
6.Zabawy i gry: 
„Nurkująca kaczka”, „Węszący piesek”, „Przejdź przez tunel”, „Berek zaczarowany”, 
„Wywoływanka”, „Noszenie wody”, „Samochody”, „Dzień i noc”, „Powódź”, „Sztafeta z 
przekazywaniem lasek”, „Sztafeta piłek”, „Wyścig raków z woreczkami”, „Kto dalej rzuci”, 
„Sztafeta ze ślizgiem na kocykach”, „Sztafeta piłek w tunelu”. 

Pozycje stosowane: w odciąŜeniu i izolowaniu antykifotyczne, przy stbilizacji odcinka 
lędźwiowego, nie stosować pozycji pionowych, uwypuklać klatkę piersiową. 
Przeciwwskazania: skłony w przód, podskoki, krąŜenia ramion w przód. 

background image

 

 

PLECY  WKLĘSŁE 

Plecy wklęsłe to wada całego kręgosłupa, który na całej długości jest silnie uwypuklony 
(hiperlodoza), miednica ustawiona niemal poziomo, silnie uwypuklony ku przodowi 
kręgosłup lędźwiowy wykazuje duŜe zmiany 
spowodowane przykurczami prostownika grzbietu, wiązadeł odcinka lędźwiowego 

cechy wady:  

- zwiększona lordoza lędźwiowa,  
- wysunięty do przodu brzuch, klatka piersiowa i piersiowy odcinek kręgosłupa   
  mogą być nieco spłaszczone lub pozostawać w normie  
- miednica ma zwiększone przodopochylenie 
- mięśnie brzucha, pośladkowe wielkie oraz zginacze stawu kolanowego są  
  osłabione 
- nadmiernie napięte są mięśnie grzbietu w odcinku lędźwiowym i zginacze 
  stawu biodrowego. 
 

Cel ćwiczeń:  

1.Kształtowanie nawyku przyjmowania postawy prawidłowej. 
2.Ćwiczenia wzmacniające mięśnie osłabione: 
-prostownika grzbietu i karku, mięśni ściągających łopatki, mięśni brzucha, pośladkowych 
wielkich, zginaczy stawu kolanowego. 
3.Przywrócenie prawidłowych stosunków anatomicznych w obrębie stawu biodrowego.  
4.Rozluźnienie mięśni grzbietu w odcinku lędźwiowym, zginaczy stawu biodrowego, 
rozciągnięcie mięśni zginaczy uda i mięśni odcinka lędźwiowego kręgosłupa. 
5.Utrzymanie prawidłowej ruchomości kręgosłupa. 
6.Gry i zabawy: 
„Piłka parzy”, „Sztafeta ze ślizgiem między ławeczkami”, „Wyścig wskazówek zegara”, 
„PoŜar – powódź”, „Chrabąszcz na grzbiecie”, „Jazda na rowerze”, „Wyścig z czołganiem 
pod partnerem”, „Koszenie trawy”. 

 
Pozycje stosowane: zapewnić właściwe ustawienie odcinka piersiowego, przy korekcji 
uwzględnić zrównowaŜenie przednio-tylne w stosunku do płaszczyzny przednio-czołowej 
przechodzącej przez stawy skokowe. 
Przeciwwskazania: unikać pozycji zwiększającej lordozę lędźwiową nie uprawiać 
gimnastyki artystycznej, mostków kołyski na brzuchu, zwisów. 
 

 PLECY OKRĄGŁO - WKLĘSŁE 

Ta wada charakteryzuje się nadmiernym powiększeniem kifozy piersiowej  
i  lordozy lędźwiowej. 

cechy wady:  

- głowa i barki są wysunięte do przodu 
- kręgosłup w odcinku piersiowym wykazuje zwiększenie się wygięcia ku 
  tyłowi, a klatka piersiowa ulega zapadnięciu 
- w odcinku lędźwiowym kręgosłup wygina się przesadnie ku przodowi  
  powodując uwypuklenie brzucha. 

Cel ćwiczeń: 

1.Zwiększenie ruchomości kręgosłupa w poszczególnych odcinkach. 2.Rrozciągnięcie 
skróconych mięśni w obrębie klatki piersiowej, 
w obrębie miednicy i lędźwi mięśni prostowników grzbietu odcinka lędźwiowego i zginaczy 
stawu biodrowego. 

background image

 

3.Wzmocnienie mięśni rozciągniętych tzn.: mięśni grzbietu odcinka piersiowego i mięśni 
karku, mięśni prostych i skośnych brzucha oraz prostowników stawu biodrowego. 
Pozycje stosowane: stabilizujące odcinkowo kręgosłup. 
Przeciwwskazania: Unikać pozycji nadmiernego wyprostu i zaokrąglających plecy. 
 

PLECY PŁASKIE 

W tej wadzie kifoza i lordoza w kręgosłupie są spłaszczone. 

cechy wady:  

- głowa jest lekko wysunięta do przodu  
- barki silnie ściągnięte do tyłu  
- klatka piersiowa uwypuklona 

Cel ćwiczeń:  

1.Zwiększanie przodopochylenia miednicy i ukształtowanie prawidłowej  
   lordozy. 
2.Zwiększanie ruchomości kręgosłupa, prawidłowe ustawienie kifozy.  
3.Zalecane ćwiczenia zaokrąglające plecy i lordozujące, ogólne wszechstronne wzmocnienie 
mięśni grzbietu, brzucha, mięśni pośladkowych. 

Przeciwwskazania: unikać siadów: niskich, prostych, skrzyŜnych, nie stosować ćwiczeń 
elongacyjnych i zwisów. 

 
 ♦BOCZNE SKRZYWIENIE KRĘGOSŁUPA (SKOLIOZA) 
Skrzywiony  kręgosłup  tworzy  wygięcie  wypukłością  w  prawą  lub  lewą  stronę  w  odcinku 
piersiowym,  lędźwiowym  lub  lędźwiowo-piersiowym.  Przyczyną  tej  wady  moŜe  być 
nierównomierny rozwój somatyczny układów mięśni grzbietu. 
Czynnikami powodującymi zaburzenia rozwoju somatycznego układu mięśni         grzbietu 
są: 
- niedbała postawa przy siedzeniu, czytaniu, pisaniu,  
- noszenie cięŜarów po jednej stronie ( teczki, ksiąŜki) 
- jednostronne, długotrwałe zajęcia. 

Cel ćwiczeń:  

1.Zatrzymanie postępu skrzywienia. 
2.Usunięcie skrzywienia lub jego zmniejszenie. 
3.Utrzymanie osiągniętych wyników  
4.Ćwiczenia na usunięcie przykurczów wiązadeł i mięśni zwłaszcza w obrębie  
   grzbietu i miednicy. 
5.Ćwiczenia na zrównowaŜenie sił układu mięśniowego. 
6.Ćwiczenia poprawiające wydolność fizyczną. 
7.Ćwiczenia wyrabiające nawyk i odruch prawidłowej postawy ciała we wszystkich 
pozycjach. 
8.Ćwiczenia poprawiające wydolność układu krąŜeniowo- oddechowego. 
9.Wzmocnienie mięśni przykręgosłupowych. 
10.Wzmocnienie mięśni grzbietu, mięśni pośladkowych i brzucha. 
11.Gry i zabawy: 
„Znajdź swoją parę”, „Woreczkowy krokiet”, „Sztafeta piłek pod nogami”, „Wycieraczki 
samochodowe”, „Wielbłądy”, „Dmuchana piłeczka”, „Berek w siadzie na piętach”, „Bocian i 
Ŝabki”. 

Zaleca  się:  stosowanie  pozycji  niskich  i  izolowanych,  ćwiczenia  w  wodzie  (pływanie 
Ŝabką), ćwiczenia symetryczne i asymetryczne, jazdę na rowerze po powierzchni płaskiej, 
rolki, łyŜwy itp. 

background image

 

Przeciwwskazania: nie stosować skoków, dźwigania, nadmiernych skłonów w przód, 
(naleŜy je zastąpić opadami), mostków, długotrwałych marszów. 
Przy wykonywaniu wszystkich ćwiczeń naleŜy dąŜyć do wyciągnięcia się  (elongacji) 
dziecka, napięcia mięśni posturalnych po uprzednim skorygowaniu postawy 
 

ZNIEKSZTAŁCENIA KLATKI PIERSIOWEJ: 

   KLATKA LEJKOWATA (SZEWSKA) 
Powstaje w wyniku wrodzonego zaburzenia rozwoju przepony lub nieproporcjonalnego 
rozrostu chrząstek Ŝebrowych w stosunku do jego elementów. 
     Cel ćwiczeń:  
1.Stosować ćwiczenia:  
-  ogólnorozwojowe  (oddziaływać  na  cały  narząd  ruchu  zwiększać  ruchomość  w  stawach 
bocznych i stawach kręgosłupa), 
-  wzmacniające mięśnie posturalne i rozciągające boki klatki piersiowej, 
-  oddechowe mają zwiększyć pojemność Ŝyciową płuc, wzmocnić mięśnie oddechowe, 
zwiększyć ruchomość klatki piersiowej. 

Pozycje stosowane: kształtować piersiowy tor oddychania, rozciągać wszechstronnie 
mięśnie klatki piersiowej. Akcentować fazę wdechu, wdech wspomagać pracą ramion o 
kierunku przodem w górę wdech, bokiem w dół wydech.    
 

    KLATKA PIERSIOWA KURZA 
Cechuje ją zniekształcenie mostka, który tworzy silne uwypuklenie do przodu na kształt 
dzioba łodzi. 

Cel ćwiczeń : 

1.Stosować ćwiczenia: 
-  ogólnorozwojowe, podobnie jak w klatce szewskiej. Rozciąganie boków klatki piersiowej i 
dolnych łuków Ŝeber poprzez wzmocnienie mięśni skośnych brzucha. 
- specjalne (oddechowe)-akcentować fazę wydechu. Wdech wspomagać pracą ramion o 
kierunku bokiem w górę, wdech przodem w dół wydech. 
- specjalne ( o charakterze wytrzymałościowym) 

- wysiłek wytrzymałościowy wpływa na usprawnienie funkcji narządów     

         wewnętrznych (układ krąŜenia, oddychania, termoregulacji, metabolizm 
         tkankowy) 

 

Pozycje stosowane: stosować w klatce lejkowatej i kurzej, intensywne ćwiczenia - biegi, 

skoki, rzuty, tory przeszkód, czworakowanie w formie zabaw i gier. 

 

WADY KOŃCZYN DOLNYCH: 

Zniekształcenia kończyn dolnych pogarszają statykę ciała i niekorzystnie zmieniają postawę. 
Są wadami wrodzonymi lub powstają w wyniku asymetrii wyŜszej połoŜonych odcinków 
ciała, przeciąŜeń pracą statyczną. 
 
 KOLANA KOŚLAWE  
Skierowane do wewnątrz przyśrodkowo, uda do podudzia tworzą kształt litery X. Kostki 
wewnętrzne oddalone są od siebie ponad 5 cm. Koślawości kolan towarzyszy koślawe 
ustawienie stóp. 

Cel ćwiczeń: 

1.Nauka poprawnego stania i chodzenia. 
2.Wzmocnienie głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego, mięśnia krawieckiego, 
mięśnia smukłego, półścięgnistego, półbłoniastego. 

background image

 

10 

3.Rozciągnięcie pasma biodrowo – piszczelowego i mięśnia dwugłowego.  

 
Stosować ćwiczenia odciąŜające stawy kolanowe. Zwalczać istniejące płaskostopie 
(stosując obcas Thomasa), większość ćwiczeń prowadzić przy wyprostowanych kolanach, 
w pozycji siedzącej i leŜącej. Stosować ćwiczenia w siadzie skrzyŜnym, unikać lub 
eliminować pozycje stojące, nie stosować siadów klęcznych na piętach ze stopami i 
podudziami na zewnątrz, eliminować pozycje rozkroczne, przy istniejącej nadwadze ciała 
dziecka postępować w kierunku jej zmniejszania. Zaleca się pływanie głównie kraulem- 
ze względu na lepsze zwarcie kolan, jazda na rowerze. 
 

 
KOLANA SZPOTAWE 
W wadzie tej oś podudzia tworzy z osią uda kąt otwarty do wewnątrz.  Najczęstszą przyczyną 
jest krzywica oraz nadwaga ciała przy słabym jeszcze układzie mięśniowym, więzadłowym i 
kostnym. Przy kolanie szpotawym trzony kości udowej, piszczelowej i strzałkowej wygięte są 
na zewnątrz. Więzadło poboczne zewnętrzne jest rozciągnięte, poboczne wewnętrzne- 
nadmierne napięte - przykurczone.    

Cel ćwiczeń:  

1.Wzmocnić więzadła poboczne zewnętrzne, mięśnie dwugłowe uda, strzałkowe. 
2.Rozluźnić więzadła poboczne wewnętrzne, rozciągnąć mięśnie przywodzące. 

Pozycje stosowane-rozpocząć od ćwiczeń odciąŜających i zwrócić uwagę na ćwiczenia 
mięśni pośladkowych i przywodzących ( wzmocnić i rozluźnić). Przeciwwskazany jest 
siad skrzyŜny, stosować ruch noŜycowy nóg w pionie, naprzemienne ruchy zginania i 
prostowania w stawie skokowym ( przy maksymalnym wyproście w stawie kolanowym), 
unoszenie złączonych nóg w górę i w dół w leŜeniu przodem i tyłem. Stosować ćwiczenia 
mięśni pośladkowych i przywodzących ( poduszkę wkłada się między kostki, a kolana 
ściąga pasem lub taśmą (bandaŜem). 
  
  

STOPA PŁASKA  
Wada ta polega na obniŜenie łuków wysklepiających stopę. 
Stopa płaska statycznie (związana jest z niewydolnością mięśni i wiązadeł odpowiadających 
za utrzymanie łuków stopy (mięsień piszczelowy przedni i tylny, strzałkowy długi i wszystkie 
mięśnie strony podeszwowej stopy). 

Cel ćwiczeń:  

1.Uświadomić dziecku rodzaj ćwiczeń. 
2.Zapewnić prawidłowe obuwie (w okresie niewydolności mięśniowo-więzadłowej stosować 
moŜna wkładki ortopedyczne), nie przeciąŜać stóp poprzez biegi, skoki, długie chodzenie. 
3.Wzmacniać mięśnie podeszwowe stopy w prawidłowym ustawieniu w odciąŜeniu. 
4.Gry i zabawy: 
„Toczenie piłki po ścianie”, „Sztafeta z pisaniem liter”, „śongler”, „Zabawa kotka z 
piłeczką”, „Wieszanie bielizny”, ‘PapuŜka na drąŜku”, „Schowaj woreczek”. 
5.Systematycznie wyrabiać odruch prawidłowego ustawiania stóp nie chodzić na 
zewnętrznych i wewnętrznych krawędziach. Stosować ćwiczenia na miękkim podłoŜu ( 
materace, piasek, woda, moczenie nóg w wodzie z solą kuchenną lub ciechocińską) 
Zalecenia: 

- pływanie, narciarstwo, gimnastyka artystyczna, jazda na rowerze  
(ze stopami dostającymi pedałów dosięŜnie – zmusza stopę do pracy w warunkach 
odciąŜenia). 
  

background image

 

11 

STOPA PŁASKO - KOŚLAWA 
Stopy  odchylają  się  na  zewnątrz  czego  wyrazem  jest  uwypuklenie  tzw.  kostki  wewnętrznej 
oraz  skręcenie  pięty  na  zewnątrz.  Stopa  taka  całym  cięŜarem  opiera  się  na  brzegu 
przyśrodkowym. 

  

1.Zalecane jest obuwie ortopedyczne w celu zmniejszenia koślawości. Prawidłowe obuwie 
powinno odpowiadać następującym wymogom:  

- tyłostopie powinno być mocno ujęte przez twardy, zamknięty i nie-deformujący się 
zapiętek obejmujący ściśle piętę 
- podeszwa musi być elastyczna i odpowiadać prawidłowemu kształtowi stopy, giętka we 
wszystkich kierunkach, aby stopa mogła się dowolnie zginać, aby mięśnie stopy mogły 
brać udział w chodzie. 
- długość buta powinna uwzględniać tzw. naddatek funkcjonalny 
- obcas powinien być szeroki i niski. 
Długotrwałe stanie dziecka towarzyszące wielu jego czynnościom podczas ruchu wymaga 
mocnego zapiętka, silnie trzymającego piętę i zabezpieczającego przed jego koślawieniem 
w naturalnym odruchu rozluźniania zmęczonych mięśni. Jest to obuwie specjalne - 
Beelly´ego z obcasem Thomasa ustawiające tyłostopie w pozycji odwróconej w 
przypadku stopy koślawej. W leczeniu płaskostopia, w okresie niewydolności 
więzadłowej stosuje się wkładki ortopedyczne zlecane przez lekarzy. Przy uŜywaniu tego 
typu wkładek konieczne jest stosowanie ćwiczeń specjalnych zwiększających wydolność 
układu mięśniowo-więzadłowego stopy. NaleŜy teŜ stosować odpowiednią higienę nóg  

Postępowanie profilaktyczne i korekcyjne w przypadku wad stóp: 
1.Uświadomić rodzaj wady. 
2.Zapewnić prawidłowe obuwie. 
3.Nie przeciąŜać stóp poprzez stanie, biegi, skoki na twardym podłoŜu. 
4.Stosować ćwiczenia i zabawy na miękkim podłoŜu. 
5.Wzmacniać mięśnie w prawidłowym ustawieniu stóp w odciąŜeniu 
 (na początku mięśnie długie i krótkie stopy potem aktywizować całą stopę poprzez ćwiczenia 
chwytne stóp, głównie zginacze podeszwowe stopy. 
6.Systematycznie wyrabiać odruch prawidłowego ustawienia stóp. 

Zalecenia: 

- nosić obuwie wyjściowe z miękką wkładką unoszącą wewnętrzny brzeg stopy, obuwie 
domowe na grubej podeszwie filcowej. 
-  nosić  obuwie  z  przedłuŜonymi  obcasami  ½  cm.  Podniesionymi  o  ½  -  ¾  cm  po  stronie 
wewnętrznej stopy (obuwie Beely´ego) 
- chodzić i stać z równolegle ustawionymi stopami obciąŜając zewnętrzny brzeg stopy 
- siedzieć ze skrzyŜowanymi nogami opartymi o zewnętrzne krawędzie stopy 

Przeciwwskazania:  

 Długotrwałe stanie dźwiganie duŜych cięŜarów, duŜe rozkroki w pozycji stojącej, piłka 
noŜna, jazda na łyŜwach, rozsuwanie na zewnątrz palców w staniu, jazda na nartach 
techniką oporową.              
  
 

VII. OCZEKIWANE  OSIĄGNIĘCIA  WYCHOWANKÓW : 

Dziecko: 
-  wie co to jest prawidłowa postawa ciała, 
-  potrafi kontrolować swoją postawę ciała podczas ćwiczeń i w czynnościach dnia 

codziennego, 

-  utrwala nawyk prawidłowej postawy w róŜnych pozycjach i sytuacjach na zajęciach, 

background image

 

12 

-  wie jak bezpiecznie się zachowywać na powierzonym stanowisku ćwiczebnym, 
-  prowadzi zdrowy i higieniczny styl Ŝycia zgodny z zaleceniami nauczyciela, 
-  umie wskazać i wykonać ćwiczenia przeciwdziałające jego wadzie,  
-  ma świadomość potrzeby aktywności ruchowej wpływającej na jego stan ducha i zdrowia, 
-  chętnie przenosi działania ruchowe z przedszkola do domu, 
-  zna i respektuje reguły i zasady w zabawach i grach, 
-  wie jaki jest wpływ ćwiczeń kształtujących i ruchu na świeŜym powietrzu dla organizmu, 
-  rozumie podstawowe pojęcia związane z terminologią ćwiczeń (pozycje wyjściowe, 

kierunek ruchu, ćwiczenie właściwe, element korygujący, pozycje końcowe), 

-  potrafi stosować podstawowe zasady higieny – przed i po wysiłku, 
-  potrafi właściwie przyjąć poraŜkę i sukces osobisty oraz zespołu, 
-  umie prawidłowo oddychać podczas ćwiczeń (róŜnica w oddychaniu torem piersiowym i 

brzusznym), 

-  potrafi współdziałać w grupie, druŜynie i z partnerem,  

VIII. PROPOZYCJE  METOD KONTROLI  ODDZIAŁYWANIA  
KOREKCYJNEGO 

 

 
1.Wzrokowa ocena postawy ciała. 
Obserwacja badanego z boku: 
-  ustawienie głowy, szyi, barków, miednicy 
-  fizjologiczne wygięcia w odcinku piersiowym i lędźwiowym 
-  brzuch 
Obserwacja badanego z przodu: 
-  ustawienie szyi, barków, 
-  wysklepienie klatki piersiowej,  
-  kończyny dolne, 
-  trójkąty talii. 
Obserwacja badanego z tyłu: 
-  ustawienie łopatek, 
-  pięty i stopy, 
-  symetria prawej i lewej strony pleców, 
-  przebieg wyrostków kolczystych osi kręgosłupa. 
Obserwacja chodu badanego. 
 
2.Ocena funkcjonalna: 
Wykrywanie przykurczy w stawach rzutujących na postawę ciała 
a)   zginaczy stawu biodrowego - Test Thomsona. 

Dziecko leŜy na plecach, ugina jedną nogę w stawie kolanowym i biodrowym i dociska 
do  klatki  piersiowej  w  przypadku  przykurczu,  druga  noga  leŜąca  wyprostowana  na 
podłoŜu- unosi się ku górze.  

b)  przykurcz stawu barkowego-za pomocą testu ściennego. 

Dziecko w siadzie skulnym przywiera plecami do ściany i wznosi ramiona w górę, 
starając się nimi dotknąć ściany. Nie dotknięcie RR do ściany określa przykurcz. 

c)   przykurcz w obrębie mięśni kulszowo -goleniowych . 
      Dziecko w pozycji przysiadu podpartego przodem, unosi biodra w górę i prostuje nogi w 

stawach kolanowych. Ugięcie nóg w stawach świadczy o przykurczu kolanowym. 

 

 

Ocena siły mięśni grzbietu, obręczy barkowej, brzucha 
a)  ocena prostowników grzbietu 

background image

 

13 

Dziecko  leŜy  na  brzuchu  na  ławce  gimnastycznej,  nogi  i  ręce  wyprostowane  wzdłuŜ  osi 
kręgosłupa nie mogą dotknąć podłoŜa. 
b)  ocena siły mięśni obręczy barkowej 
W zwisie tyłem na drabinie dziecko unosi kolana do zgięcia w górę. 
Jeśli wytrzyma 10 sek. to siła mięśni barków jest dobra. 
c)  ocena siły mięśni brzucha. 
 Dziecko siedzi w siadzie o nogach ugiętych, stopy ustabilizowane pod drabinką, przechodzi 
do leŜenia tyłem i z leŜenia do siadu RR w górę z zachowaniem pełnej korekcji tułowia. 
Czynność tę powtarza tak szybko jak moŜe, w czasie 20 sekund. Siła osłabiona mięśni, gdy 
badany w ciągu 20 sekund nie uzyska 8 przejść z leŜenia do siadu prostego. 
 

   
 
IX.  PRZYKŁADY  ZABAW  I  GIER  RUCHOWYCH  DLA  WAD 
MIESZANYCH 

DO 

WYKORZYSTANIA 

PRZY 

REALIZACJI 

PROGRAMU  

 

 
 
                
 ŚLIMAK

 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy leŜą na brzuchu z nogami 
wyprostowanymi i złączonymi. Na hasło prowadzącego – ŚLIMAK POKAś ROGI – dzieci 
podnoszą głowę i ręce nad podłogę, przykładając zwinięte w pięść dłonie do skroni i prostując 
wskazujące palce pokazują ,,rogi”, jak u ślimaka. Łokcie powinny być uniesione nad podłogę. 
Na hasło prowadzącego – ŚLIMAK SCHOWAJ ROGI – dzieci zginają wskazujące palce. 
Natomiast na hasło – ŚLIMAK ODPOCZYWA – dzieci kładą dłonie na podłodze i opierając 
na nich brodę wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się w czasie np.2 min, a 
prowadzący w kolejności podaje hasła. 
Najlepszym  ślimakiem  zostaje  dziecko,  które  nie  popełni  Ŝadnego  błędu  lub  popełni  ich 
najmniej.  Błędami  w  tej  zabawie  są:  oderwanie  klatki  piersiowej  od  podłogi  oraz  niskie 
uniesienie łokci. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
-  odciąŜenie od ucisku osiowego,     
-  wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu odcinka piersiowego, 
-  wzmocnienie mięśni ściągających łopatki, 
-  wzmocnienie mięśni karku. 
Przeciwwskazania: brak.   
                                 
 
 
 
 

CZATUJĄCY  INDIANIN 

 

 

background image

 

14 

PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy leŜą na brzuchu, ręce ułoŜone 
wzdłuŜ tułowia. Na hasło prowadzącego – INDIANIN PATRZY – dzieci podnoszą jedną rękę 
do głowy, trzymając dłoń nad oczami jako przysłonę. Jednocześnie unoszą nad podłogę i 
podobnie jak czatujący za krzakami Indianin obserwują przed sobą teren. 
 

 
 
 
Na  hasło  prowadzącego  –  INDIANIN  ODPOCZYWA  –  dzieci  wracają  do  pozycji 
wyjściowej.  Na  ponowne    hasło  INDIANIN  PATRZY  –dzieci  zmieniają  ułoŜenie  rąk  i 
wykonują zadanie. 
Zabawa odbywa się w czasie np. 2 min. 
Najlepszym Indianinem zostaje dziecko, które nie popełniło błędu lub popełniło ich najmniej. 
Błędami  w  tej  zabawie  są;  oderwanie  klatki  piersiowej  od  podłogi,  boczne  skręty  tułowia 
oparcie głowy i łokcia o podłogę. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
-     odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego, 
-  wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego, 
-  wzmocnienie mięsni ściągających łopatki, 
-  wzmocnienie mięśni karku. 
Przeciwwskazania: brak. 
 
                               

  

 
POKAś   ŁOKCIE 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.  Uczestnicy  zabawy  leŜą  na  brzuchu  z  dłońmi 
splecionymi  na  karku  i  łokciami  opartymi  o  podłogę.  Na  hasło  prowadzącego  –  POKAś 
LOKCIE  –  dzieci  unoszą  ramiona  nad  podłogę  i  pokazują  prowadzącemu  łokcie.  Po 
wytrzymaniu ok. 3-6 s prowadzący podaje hasło  – SCHOWAJ ŁOKCIE.  Dzieci wracają do 
pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się w czasie np.1,5 min. 
Prowadzący  wyróŜnia  te  dzieci,  które  nie  popełniły  błędów  lub  popełniły  ich  najmniej. 
Błędem  w  tej  zabawie  są:  wysokie  uniesienie  klatki  piersiowej  i  pogłębienie  lordozy 
lędźwiowej. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
-     odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego, 
-  wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu odcinka piersiowego, 
-  wzmocnienie mięśni karku. 
-  Przeciwwskazania: brak. 

 
 

background image

 

15 

 
LOT  SAMOLOTU 
 

 

PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY.  Dzieci leŜą na brzuchu z dłońmi pod brodą. Nogi 
są wyprostowane i złączone. Na hasło prowadzącego –SAMOLOT LECI- uczestnicy zabawy 
przenoszą  wyprostowane  ręce  w  bok  i  unoszą  je jak  najwyŜej,  unosząc  jednocześnie  głowę. 
W tym samym czasie unoszone są nisko! wyprostowane nogi. 
 
 

 

 

 
 
Po  wytrzymaniu  w  takiej  pozycji  przez  3-6  s.  prowadzący  podaje  hasło-SAMOLOT 
LĄDUJE. Dzieci opuszczają ręce i nogi wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się 
w  czasie  np.  2  min.  MoŜna  ją  uatrakcyjnić  wprowadzając  opowieść  ruchową  z  podróŜą  po 
Polsce ( np. lot do gdańska, tam lądowanie – odpoczynek, z Gdańska do Szczecina , następnie 
do Krakowa ) lub po świecie.   
Prowadzący wyróŜnia dziecko ( najlepszy „samolot”), które nie popełniło błędu lub popełniło 
ich  najmniej.  Błędami  w  tej  zabawie  są:  oderwanie  klatki  piersiowej  od  podłogi,  oparcie 
głowy o podłogę, niesymetryczne ułoŜenie rąk, wysokie uniesienie nóg. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
-  odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego, 
-  wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu, 
-  wzmocnienie mięśni karku, 
-  wzmocnienie mięśni ściągających łopatki, 
-  wzmocnienie mięśni pośladkowych, 
-  wzmocnienie mięśni  kulszowo-goleniowych. 
-  Przeciwwskazania: brak 

 

 

LORNETKA

 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy leŜą na brzuchu z dłońmi pod 
brodą. Na hasło prowadzącego – POPATRZ PRZEZ LORNETKĘ – dzieci odrywają ręce od 
podłogi,  przenoszą  dłonie  do  oczu  ,  układając  palce  tak,  aby  powstało  kółko.  Przez  tak 
utworzoną  ,,  lornetkę”  obserwują  przed  sobą  teren.  Dzieci  obserwują  teren  bezpośrednio 
przed sobą, nie powinny patrzeć na boki. N a hasło prowadzącego – ODPOCZYNEK – dzieci 

background image

 

16 

wracają  do  pozycji  wyjściowej.  Prowadzący  na  przemian  podaje  hasła  i  obserwuje 
poprawność zadania. Zabawa odbywa się w czasie 2 min. 
Wygrywa ta osoba, która nie popełniła błędu lub popełniła ich mniej. Błędami w wykonaniu 
zadania  korekcyjnego  są:  oderwanie  klatki  piersiowej  od  podłogi,  boczne  skręty  tułowia, 
oparcie łokci i głowy o podłogę.  

Oddziaływanie korekcyjne: 
-  odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego, 
-  wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego, 
-  wzmocnienie mięśni ściągających łopatki, 
-  wzmocnienie mięśni karku. 
Przeciwwskazania: brak. 

 

 DOTKNIJ  CZOŁA  KOLANAMI 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY : zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 

ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy leŜą na podłodze na plecach, 
ręce wzdłuŜ ciała. Na sygnał prowadzącego unoszą nogi w górę i odrywając biodra od 
podłogi starają się dotknąć kolanami do czoła. Na drugi sygnał dzieci wracają do pozycji 
wyjściowej. Za kaŜde dotknięcie kolanami czoła dziecko, otrzymuje 1 punkt. Zabawę 
powtarza się 4-6 razy. Wygrywa to dziecko, które uzyskało najwięcej punktów. 

Oddziaływanie korekcyjne: 

-  rozciąganie mięśnia prostownika grzbietu odcinka lędźwiowego, 
-  rozciąganie mięśnia czworobocznego lędźwi, 
-  wzmocnienie mięśni brzucha. 

Przeciwwskazania: brak  
 

 

WIATRAKI 

 
PRZYRZĄDY IPRZYBORY: zbędne 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby.

 

ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy ustawiają się w małym 
rozkroku lub klęku prostym. Na hasło prowadzącego – WIEJE WIATR- dzieci wykonują 
wyprostowanymi rękoma obszerne krąŜenia w tył – skrzydła wiatraka obracają się. Na 
hasło – WIATR PRZESTAŁ WIAĆ –uczestnicy zabawy opuszczają ręce wzdłuŜ tułowia, 
utrzymując poprawną postawę. Prowadzący na przemian podaje hasła. W czasie zabawy 
naleŜy zwracać uwagę, aby dzieci nie pogłębiały lordozy lędźwiowej. Zabawa odbywa się 
w czasie np.1 min. 
Prowadzący obserwuje dzieci i po zakończeniu zabawy wyróŜnia to które wykonało 
zadanie bezbłędnie. Błędami w tej zabawie są: krąŜenia ramion w przód, mało obszerne 
krąŜenia ramion, pogłębienie lordozy lędźwiowej oraz brak utrzymania pozycji 
skorygowanej. 

Oddziaływanie korekcyjne: 

-  rozciąganie mięśni piersiowych, 
-  wzmocnienie mięśni ściągających łopatki, 

nauka przyjmowania postawy skorygowanej.

 

Przeciwwskazania: brak. 

 

 
 

background image

 

17 

KUKUŁKA 
 

PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy siedzą w siadzie 
skrzyŜnym w pozycji skorygowanej, z rękoma ułoŜonymi w ,,skrzydełka”. Na sygnał 
prowadzącego wysuwając głowę do przodu i wymawiając słowo ,,kuku”, a następnie 
cofając głowę naśladują wysuwanie się kukułki z wnętrza zegara i chowanie się jej do 
środka. Głowa jest dłuŜej schowana niŜ wysunięta. Przez cały czas zabawy tułów 
powinien być nieruchomy – ruch dotyczy tylko głowy. Głowa powinna być cały czas 
ustawiona pionowo. Zabawa odbywa się w czasie 1 min. Wygrywa to dziecko, które 
naśladując kukułkę nie popełni Ŝadnego z następujących błędów: nie utrzymanie pozycji 
skorygowanej w czasie trwania zabawy, pochylenie głowy, lub popełni najmniej błędów 
Oddziaływanie korekcyjne: 

-  wyrobienie  nawyku  postawy  prawidłowej,  zwłaszcza  prawidłowego  ustawienia 

głowy, 

-  wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego, 
-  wzmocnienie mięśni ściągających łopatki. 
-  Przeciwwskazania: brak. 

 

 
                               
 KRASNOLUDKI 
 

PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: dowolna liczba dzieci. 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy dowolnie ustawiają się na 
całej sali. Stoją w pozycji skorygowanej. Na sygnał prowadzącego dzieci przyjmują 
pozycję w przysiadzie z rękoma ułoŜonymi w ,,skrzydełka”, z tułowiem w pionie. Chodzą 
po sali we wspięciu na palcach udając ,, krasnoludki”. PoniewaŜ pozycja i zadanie są dość 
trudne do wykonania, więc ta część zabawy powinna trwać jednorazowo 3-5s, po czym 
wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się w czasie np.1.5 min. Wygrywają 
dzieci, które w czasie zabawy nie popełniły następujących błędów: pochylenia tułowia w 
przód, brak ściągania łopatek, chód na całych stopach.     

Oddziaływanie korekcyjne: 
-  nauka przyjmowania pozycji skorygowanej, 
-  wzmocnienie prostownika grzbietu, 
-  wzmocnienie mięśni ściągających łopatki. 
-  Przeciwwskazania: brak.  

 

background image

 

18 

 
BUDOWANIE DOMU 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne

 

UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.  Dzieci  siedzą  w  siadzie  skrzyŜnym  z  dłońmi  na 
kolanach.  Plecy  wyprostowane,  głowa  wyciągnięta  w  górę.  Na  hasło  prowadzącego  – 
BUDUJEMY  DOM  –  dzieci  przenoszą  ręce  w  ,,skrzydełka  ”.  Na  hasło  –  BUDUJEMY 
PARTER – dzieci przenoszą prawą rękę w górę i ustawiają dłoń równolegle do podłogi nad 
głową. Na hasło – BUDUJEMY PIERWSZE PIĘTRO – dzieci tak samo ustawiają lewą rękę, 
ale  z  dłonią  nad  dłonią  prawą  .  Na  hasło  –  BUDUJEMY  DRUGIE  PIĘTRO  –  przenoszą 
prawą dłoń nad lewą. ,,Budujemy” tyle pięter, aŜ uczestnicy zabawy maksymalnie wyciągną 
ręce w górę. Wówczas prowadzący podaje hasło – BUDUJEMY DACH -. Dzieci wyciągają 
dłonie w górę i łączą  palce prawej i lewej dłoni tworząc ,,dach” nad zbudowanym ,, domem”. 
 

 
 
Prowadzący  wyróŜnia  dziecko,  które  zbudowało:  najładniejszy,  najmocniejszy  dom  –  bez 
błędów:  brak  maksymalnego  wyciągnięcia  się  w  górę,  pochylenie  tułowia  w  bok.  Zabawę 
powtarza się 3 –5 razy. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
-  czynna elongacja kręgosłupa. 
Przeciwwskazania: brak.  

 
                             
 GRA  NA  FUJARCE 

  

 

PRZYRZĄDY  I PRZYBORY: zbędne. 
 UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
 ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy leŜą na podłodze na brzuchu, 
z       dłońmi pod brodą. Na hasło prowadzącego -GRAMY NA FUJARCE - dzieci podnoszą 
głowę  i  ręce  w  górę  i  przenoszą  dłonie  do  przodu  -  przed  głowę.  Palcami  wykonują  ruchy 
jakby  grały  na  fujarce.  Na  hasło  prowadzącego  -  PRZERWA  W  GRZE    -dzieci  wracają  do 
pozycji  wyjściowej  i  odpoczywają.  Prowadzący  kilkakrotnie,  na  zmianę,  powtarza  hasła, 
obserwując  poprawność  wykonania  zadań.  Dziecko,  które  nie  oderwie  klatki  piersiowej  od 
podłogi  i  nie  oprze  się  łokciami  lub  głową  o  podłogę,  zostaje  przez  prowadzącego 
wyróŜnione. 
Oddziaływanie korekcyjne: 

- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego, 

    - wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego, 
    - wzmocnienie mięśni karku, 
-  wzmocnienie mięśni ściągających łopatki. 

background image

 

19 

-  Przeciwwskazania: brak. 

   

 
HUŚTAWKA 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne 
UCZESTNICY: minimum 2 osoby 
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.  Dzieci  siedzą  w  siadzie  prostym.  Tułów 
wyprostowany, ręce ułoŜone w,, skrzydełka''. Na sygnał prowadzącego dzieci wykonują pad 
do  tyłu,  przechodzą  do  leŜenia  na  plecach  z  nogami  w  pionie  i  wracają  do  siadu  prostego, 
naśladując ruchy huśtawki. Przez cały czas trwania zabawy nogi powinny być wyprostowane 
i  złączone,  tułów  wyprostowany,  a  ręce  ułoŜone  w,  skrzydełka".  Kąt  między  nogami  a 
tułowiem powinien przez cały czas być niezmienny i wynosić około 90

0

.

 

 

 

Dzieci w czasie huśtania się nie mogą odrywać bioder od podłogi w leŜeniu na plecach. 
Zabawa odbywa się w czasie np. 2 min. Prowadzący wyróŜnia to dziecko(dzieci), które nie 
popełniło błędów.  
Oddziaływanie korekcyjne: 
 - wzmocnienie mięśni brzucha 
 - wzmocnienie mięśni ściągających łopatki 
Przeciwwskazania: brak 

 
 

                      

           

 

JAZDA NA ROWERZE

 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.  Dzieci  leŜą  na  podłodze  na  plecach  z  nogami 
ugiętymi,  stopami  opartymi  o  podłogę  i  rękoma  ułoŜonymi  w  ,,skrzydełka''.  Na  hasło 
prowadzącego  -  JEDZIEMY  NA  ROWERZE  -  dzieci  unoszą  nogi  i  zataczają  stopami 
obszerne  kółka,  jak  przy  pedałowaniu  na  rowerze.  Na  hasło  prowadzącego  - 
ZATRZYMUJEMY ROWER - dzieci wracają do pozycji wyjściowej i chwilę odpoczywają. 
Zabawa trwa w czasie np.2 min. Prowadzący na przemian podaje w /w hasła. Po zakończeniu 
zabawy  prowadzący  wyróŜnia  te  dzieci,  które  ładnie,,  jechały  na  rowerze''  i  wykonywały 
obszerne ruchy nogami. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
- wzmocnienie mięśni brzucha. 

background image

 

20 

Przeciwwskazania: brak 
  

 
KURKI  PIJĄ  WODĘ 

 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.  Uczestnicy  zabawy  znajdują  się  w  klęku 
podpartym  z  dłońmi  skierowanymi  palcami  do  środka.  Na  hasło  prowadzącego  -  KURKI 
PIJĄ WODĘ -dzieci uginają ręce w łokciach i zbliŜają nos ( lub brodę) do podłogi. Pozostając 
w tej pozycji  
3-5 s udają, Ŝe piją wodę. Następnie prostują ręce i unoszą wysoko głowę ,,połykając wodę” 
przez kolejne 3-5 s. Na kolejne hasło - KURKI PIJĄ WODĘ - dzieci powtarzają czynności. 
Zabawa trwa np. 1,5 min. 
Prowadzący wyróŜnia dziecko, które ładnie i bez błędów wykonywało zadanie.  Błędami są: 
ustawienie rąk zbyt blisko kolan, złe ustawienie dłoni, dotykanie podłogi czołem.    
Oddziaływania korekcyjne: 
- odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego, 
- korekcja ( w czasie „ połykania wody”) lub hiperkorekcja ( w czasie „ picia”)                         
nadmiernej kifozy   piersiowej,  
- hiperkorekcja nadmiernej lordozy lędźwiowej, 
- rozciąganie mięśni piersiowych. 
Przeciwwskazania: brak. 
 
 
                                        

KWIATEK  ROŚNIE 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy siedzą w siadzie skrzyŜnym, 
tułów pochylony do przodu, dłonie na podłodze. Na hasło prowadzącego: - KWIATEK 
ROŚNIE -dzieci powoli prostują tułów. Na hasło – KWIATEK WYCIĄGA SIĘ DO 
SŁOŃCA - wyciągają ręce w górę, jak najwyŜej. Na hasło- KWIATEK WIĘDNIE - dzieci 
powoli wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się w czasie np. 2 min. Prowadzący 
kolejno podaje hasła. Po zakończeniu zabawy wyróŜnia  dzieci, które najładniej wykonały 
zadanie i nie popełniły błędu: pochylenia tułowia w bok w czasie elongacji. NaleŜy wydłuŜyć 
w czasie fazę wyciągania się dziecka w stosunku do pochylenia tułowia. 
 Oddziaływanie korekcyjne: 

- elongacja kręgosłupa 
 - wzmocnienie mięśni karku, 

  - wzmocnienie prostownika grzbietu odcinka piersiowego 
Przeciwwskazania: brak 

       
 
                            

 
NURKUJĄCA  KACZKA   
 

PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 

background image

 

21 

UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.  Dzieci  znajdują  się  w  klęku  podpartym.  Na 
sygnał  prowadzącego  uczestnicy  zabawy  ruchami  głowy  i  tułowiem  naśladują  nurkującą  i 
wynurzającą się kaczkę: uginają ręce w łokciach, zbliŜają głowę do podłogi, wysuwają głowę 
daleko  do  przodu,  prostują  ręce,  zadzierając  wysoko  głowę  i  wracają  do  klęku  podpartego. 
KaŜdy wykonuje dziesięć ,,nurkowań”. 
Prowadzący  obserwuje  dokładność  wykonywanego  zadania  i  wyróŜnia  najlepszego 
zawodnika.  Błędami  w  tej  zabawie  są:  brak  lub  małe  ugięcie  rąk  w  łokciach,  pochylenie 
głowy do przodu. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
-

  

odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego, 

 

wzmocnienie mięśnia prostownika grzbietu odcinka piersiowego, 

  

hiperkorekcja nadmiernej kifozy piersiowej, 

-

  

rozciąganie mięśni piersiowych, 

 

wzmocnienie mięśni karku. 

Przeciwwskazania: brak 

 
                  
POPATRZ NA BRODĘ - POPATRZ NA PLECY 

 
 PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne.  

 

UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 

 

ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy siedzą na podłodze w siadzie 

skrzyŜnym  z  rękoma  w  "skrzydełka".  Na  hasło  prowadzącego

 

-

 

POPATRZ  NA  BRODĘ

 

-

 

dzieci pochylają w przód, przyciskając brodę do klatki piersiowej i kierując wzrok w dół. Na 
hasło-  POPATRZ  NA  PLECY

 

-

 

uczestnicy  zabawy  za

dzierają

  głowę  mocno  w  tył,  kierując 

wzrok  maksymalnie  za  siebie,  jakby  chcieli  zobaczyć  swoje  plecy.  Przez  cały  czas  tułów 
powinien być nieruchomy i wyprostowany. Zabawa odbywa się w czasie np. 1,5 min. 
Prowadzący wyróŜnia to dziecko, które wykonało zadanie najładniej, bez błędów, jakimi są: 
brak korekcji postawy w czasie zabawy oraz ruchu tułowia. 
Oddziaływania korekcyjne: 
-

 

nauka utrzymywania pozycji skorygowanej, 

-

 

zwiększenie ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa, 

- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki. 
Przeciwwskazania: brak 
                                 

                             
 
PŁYWANIE STRZAŁK

Ą 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne 

UCZESTNICY: minimum dwie osoby.  

ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.

 

Uczestnicy  zabawy  leŜą  na  brzuchu  z  nogami 

wyprostowanymi

  i  złączonym.  Ręce  wyciągnięte 

przed  siebie.  Na  hasło  prowadz

ącego-PŁYNIEMY 

STRZAŁKĄ-  dzieci 

unoszą  ręce  i  głowę  nad  podłogę,  a  nogami  wykonują  "noŜyce  pionowe"

 

nisko!

 nad podłogą. Po 5

-10s prowadzący podaje hasło

 

-

 

ODPOCZYWAMY-

 

i dzieci wracają do 

pozycji wyjściowej. Prowadzący powinien zwracać uwagę na to, aby dzieci nie 

wstrzy

m

y

wały 

oddechu  w  czasie  "płynięcia  strzałką."  Prowadzący  kilkakrotnie  podaje  hasła  i  obserwuje 
poprawność wykonywanego przez dzieci zadania. Po zakończeniu zabawy wyróŜnia te osoby,

 

background image

 

22 

które  nie  popełniły  błędów  (  lub  miały  ich  najmniej):  oderwanie  klatki  pi

ersiowej  od  podłogi, 

wysokie  uno

szenie  nóg,  oparcie  głowy  i  rąk  o  podłogę,  wstrzymywanie  oddechu  w  czasie 

trwania zabawy. 
Oddziaływanie korekcyjne: 

 

odciąŜenie kręgosłupa od ucisku osiowego,  

-

 

wzmocnienie prostownika grzbietu, 

-

 

wzmocnienie mięśni pośladkowych, 

-

 

wzmocnienie mięśni kulszowo-goleniowych. 

Przeciwwskazania: brak 

CHRZĄSZCZ  NA GRZBIECIE 

 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne. 
UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG  ZABAWY.  Dzieci  leŜą  na  podłodze  na  plecach

 

z  rękoma  i 

nogami w górze. Na hasło prowadzącego

 

-

 

CHRABĄSZCZ CHCE WSTAĆ

 

-

 

dzieci naśladują 

rękoma  i  nogami  ruchy  chrabąszcza  przewróconego  na  grzbiet.  W  czasie  zabawy  dzieci  nie 
mogą odrywać barków od podłogi. Na hasło prowadzącego

 

-

 

CHRABĄSZCZ ODPOCZYWA

 

-

 

dzieci  opuszczają  ręce  i  nogi  na  podłogę.  Zabawa  odbywa  się  w  czasie  np.2  min. 

Prowadzący na 

zmianę podaje hasła. WyróŜnia 

 dzieci, które najlepiej naśladowały chrabąszcza. 

Oddziaływanie korekcyjne: 
 -

 

odciąŜenie kręgosłupa, 

-

 

wzmocnienie mięśni brzucha. 

Przeciwwskazania: brak 
    

 

                            

SPACER  RAKÓW 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne 
UCZESTNICY: dowolna ilość dzieci 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy ustawieni w rozsypce na sali 
w podporze tyłem, z nogami ugiętymi chodzą dowolnie po sali udając raki. Dłonie powinny 
być  ułoŜone  tak,  aby  palce  skierowane  były  w  stronę  stóp  (zapobiega  to  nadwyprostowi 
stawów  łokciowych).  „Raki”  chodzą  raz  do  przodu,  raz  do  tyłu.  Przez  cały  czas  biodra 
powinny  być  uniesione  wysoko-  do  linii  łączącej  barki  i  kolana.  Prowadzący  obserwuje 
wszystkie  dzieci  i  wychwytuje  błędy,  którymi  w  tej  zabawie  są:  niskie  uniesienie  bioder, 
asymetryczna praca lewej i prawej ręki lub nogi,  skręty  boczne tułowia,  wysuwanie barków 
do  przodu.  Zabawa  odbywa  się  w  czasie  np.  2  min.  Prowadzący  wyróŜnia  osoby,  które 
p

oprawnie naśladowały raki i nie 

popełnił

y błędów. 

 

Oddziaływanie korekcyjne: 

- odciąŜanie kręgosłupa od ucisku osiowego, 

wzmocnienie prostownik

a grzbietu odcinka piersiowego, 

- wzmocnienie mięśni ściągających łopatki, 

wzmocnienie mięśni pośladkowy

ch, 

rozciągnięcie mięśni piersiowych. 

Przeciwwskazania: brak.  

 
 
 
 

background image

 

23 

ZRYWANIE JABŁEK 

 

 
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne

UCZESTNICY: minimum dwie osoby. 
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Uczestnicy zabawy chod

zą po  wyznaczonym terenie. 

 

Na hasło prowadzącego

 

-

 

NAZRYWAJ JABŁEK

 

-

 

dzieci stają na palcach i wyciągają jedną 

rękę  jak  najwyŜej,  starając  się  ,,zerwać  "  wysoko  wiszące  jabłko.  Jabłka  powinny  być 
,,zrywane”  raz  prawą,  raz  lewą  ręką  .  Następnie  dzieci  ,,zrywają  jabłka”  oburącz  . 
Prowadzący  zabawę  przypomina,  Ŝe  jabłka  rosną  bardzo  wysoko  i  aby  je  zerwać  trzeba 
bardzo  mocno  wyciągnąć  się  w  górę,  ale  nie  wolno  podskoczyć.  Na  hasło  prowadzącego  -

 

PRZECHODZIMY DO INNEGO SADU

 

-

 

dzieci wracają do pozycji wyjściowej (chodu)itd.

 

Zabaw

a odbywa się w czasie np.2 min. 

Po zakończeniu zabawy prowadzący wyróŜnia najlepszego 

,,zrywacza jabłek”, który dokładnie zrywa jabłka i nie popełnia błędu :pochylenie tułowia w 
bok, niepełne wyciągnięcie się w górę , brak spięcia na palcach, wyskok w górę.  
Oddziaływanie korekcyjne: 
         -czynna elongacja kręgosłupa. 
Przeciwwskazania: brak 

 
 
 
SKAMIENIENIE 
 

LICZBA UCZESTNIKÓW : dowolna.  
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY : Ćwiczący biegają w rytmie muzyki w róŜnych 
kierunkach, poruszając wszystkimi częściami ciała (ruchy głowy, tułowia, ramion itd.). Po 
chwili nauczyciel wymienia je po kolei, wskazując które powinny „skamienieć” 
(tzn. nie poruszać się), podczas gdy inne pozostają w ruchu bez ograniczeń. Nauczyciel moŜe 
takŜe wymienić kilka części ciała równocześnie. W kaŜdym przypadku „skamienienia” 
zmieniają się odczucia i harmonia ruchu, a takŜe ujawnia się znaczenie poszczególnych części 
ciała w ruchu globalnym.  
Oddziaływanie korekcyjne: 
- wzmocnienie całego aparatu mięśniowego  
Przeciwwskazania: brak 
 
 

BOOGI  W  SIADZIE  
 

LICZBA UCZESTNIKÓW : dowolna.  
ORGANIZACJA  I  PRZEBIEG ZABAWY.Ćwiczący stają w rozsypce na całej powierzchni 
sali.Na sygnał nauczyciela (np. włączenie muzyki) wszyscy siadają w siadzie płaskim 
na podłodze (z wyprostowanymi plecami) i w rytmie muzyki przesuwają, na przemian,  proste 
nogi do przodu i do tyłu, wykonując taniec na pośladkach. Wraz z uniesieniem np. lewego 
pośladka nad podłogą, w celu przesunięcia się w dowolnym kierunku, naleŜy unieść 
równocześnie lewy bark z całym ramieniem w górę oraz utrzymać wyprostowane plecy.      
Oddziaływanie korekcyjne: 
- wzmocnienie mięśni brzucha 
- wzmocnienie mięśni pośladków  
 -czynna elongacja kręgosłupa 
Przeciwwskazania: brak 

background image

 

24 

 
 
ŁAPANIE  LATAWCA  
 

LICZBA  UCZESTNIKÓW : dowolna.  
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY. Ćwiczący ustawiają się w rzędzie, chwytając 
stojącą  przed sobą osobę obiema rękami za barki. W ten sposób tworzy się „latawiec”. 
Pierwszy z rzędu („głowa latawca”) próbuje złapać ostatniego („ogon latawca”), 
podczas gdy ostatnie osoby z rzędu usiłują temu przeszkodzić (uciekając wspólnie przed 
„głową”). Zmiana „głowy” następuje, gdy „ogon” zostanie złapany. 
Oddziaływanie korekcyjne: 
- wzmocnienie mięśni brzucha 
- wzmocnienie mięśni grzbietu 
-czynna elongacja kręgosłupa 
Przeciwwskazania: brak 
 

 

 
 
ZABAWY Z ZASTOSOWANIEM PRZYBORÓW I PRZYRZĄDÓW

 

 

W tej grupie zabaw zostały wykorzystane najprostsze z dostępnych przyborów i 
przyrządów. Są one tak bezpieczne, Ŝe moŜna je wykorzystać w kaŜdych warunkach, 
nawet najtrudniejszych (np. na korytarzu). Są one wesołymi i poŜądanymi formami 
ruchu, sprawiającymi ćwiczącym wiele radości i przyjemności. Pozwalają przy tym 
rozwijać całą psychomotorykę. Pomagają w opanowaniu podstawowych form ruchu, 
są doskonałym wstępem do trudnych kombinacji ruchowych i stanowią  korzystną 
formę zajęć we wstępnym etapie edukacji ruchowej. Dzięki zastosowaniu ćwiczeń z 
przyborami, ćwiczący zbierają nowe doświadczenia ruchowe, nabywają ruchowej 
pewności siebie, poprawiają zdolności koordynacyjne i kondycyjne. Z duŜej liczby 
zabaw z przyborami dla potrzeb kaŜdej lekcji moŜna wybrać chociaŜ kilka, 
uwzględniając przy tym wymiary pomieszczenia, w którym odbywają się zajęcia, 
jego wyposaŜenie, wiek, płeć i sprawność fizyczną grupy itp. 

 

 
• 

ZABAWY ZAPOZNAWCZE                                                                                                                      

„Przedstawianie się z podawaniem piłki”     

Przybory – 2 piłki lekarskie. 
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja i przebieg zabawy. Nauczyciel dzieli ćwiczących na dwa zastępy, które formują 
własne koło. KaŜdy z zespołów otrzymuje jedną piłkę lekarską. Na sygnał nauczyciela 
ćwiczący (trzymający piłkę) podaje ją sąsiadowi w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek 
zegara, ten z kolei następnemu itd. Równocześnie z podaniem piłki  przedstawiają się sobie, 
wymieniając swoje imiona. 
Odmiana I. Rzucanie piłki do dowolnej osoby w kole, po uprzednim wywołaniu jej imienia. 
Odmiana II. Dwie osoby z kaŜdego koła otrzymują piłkę. Na sygnał nauczyciela  rzucają je 
do współćwiczących, wywołując wcześniej ich imiona (równocześnie 2 piłki w ruchu). KaŜda 
z osób, która złapie piłkę rzuca ją dalej do innego współćwiczącego,  wywołując jego imię.         
        
             „Przedstawianie się z przekazywaniem drobnych przyborów” 

background image

 

25 

Przybory – balony, chusteczki, ręczniki, małe piłeczki, zgniecione w kłębek gazety itp. w 
ilości równej połowie liczby ćwiczących. 
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja i przebieg zabawy. Nauczyciel rozdaje ćwiczącym róŜne przybory, w takiej 
ilości, aby na dwóch ćwiczących przypadał jeden. KaŜdy z nich posiada inne właściwości 
(jeden jest miękki, inny twardy, jeszcze inny bardzo lekki itd.). 
Uczestnicy  biegają  bez  zatrzymywania  się.  Ci,  którzy  trzymają  jakiś  przybór,  przebiegając 
obok    współćwiczącego  bez    przyboru,  rzucają  mu  go  z  niewielkiej  odległości.  Podczas  tej 
czynności  przedstawiają  się  sobie  wymieniając  przy  tym  swoje  imiona.  W  trakcie  trwania 
zabawy, kiedy ćwiczący zapamiętają juŜ imiona wszystkich współćwiczących, mogą później 
wywoływać ich imiona, zanim rzucą do nich przybór.  
Odmiana. Ćwiczący przekazują sobie przybór wręczając go bezpośrednio do ręki.  
 

• 

ZABAWY ROZGRZEWAJĄCE 

„Slalom”  
Przybory – kilkanaście przyborów, róŜnej wielkości i cięŜaru. 
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja i przebieg zabawy. W kilkunastu miejscach sali znajdują się rozłoŜone róŜnej 
wielkości przybory (przeszkody). Nauczyciel wyznacza jedną osobę („prowadzącego 
slalom”), za którą będą kroczyć pozostali ćwiczący. Po włączeniu muzyki, „prowadzący” 
porusza się w jej rytmie slalomem – wokół leŜących na podłodze przyborów. Reszta 
ćwiczących próbuje iść krok w krok lub wolno biec         za nim, w moŜliwie najbliŜszej 
odległości między sobą, pokonując dokładnie taką samą drogę. Po ok.30 sekundach następuje 
zmiana „prowadzącego slalom”.  
  
„Przeprowadzka” 
Przybory – róŜnej wielkości i cięŜaru w ilości równej liczbie ćwiczących. 
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja i przebieg zabawy. Wszyscy ćwiczący biegają w rytmie muzyki. Nauczyciel 
rozkłada w róŜnych miejscach sali rozmaite przybory. Po zatrzymaniu muzyki – lub na inny 
znak nauczyciela – kaŜdy z ćwiczących podbiega do jednego z rozłoŜonych przyborów i 
podnosi go z wyprostowanymi plecami. Następnie przenosi w inne miejsce sali, gdzie kładzie 
go na podłodze, zachowując przy tym prawidłową  sylwetkę. Po włączeniu muzyki ćwiczący 
ponownie biegają po sali. 
Wskazówka. Uczestnicy zabawy powinni dokładnie kontrolować ruchy swojego tułowia i 
korygować je w razie potrzeby.   
Odmiana. Nauczyciel dzieli ćwiczących na 4 równe zespoły i ustawia ich w 4 rogach sali 
(kaŜdy zespół zostaje przydzielony do innego rogu), w których znajduje się równieŜ tyle 
róŜnych przyborów ile osób w kaŜdym z zespołów. Po włączeniu muzyki ćwiczący biegają w 
jej rytmie w róŜnych kierunkach. W momencie wyłączenia lub na inny sygnał nauczyciela 
kaŜdy z zespołów podbiega do swojego rogu sali i przenosi z niego ułoŜone tam przybory do 
następnego rogu (poruszając się w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara). Po 
wykonaniu zadania i włączeniu muzyki wszyscy ponownie rozbiegają się. Przy ponownym 
zatrzymaniu muzyki zespoły dobiegają do swojego rogu i przenoszą leŜące tam, juŜ inne, 
przedmioty (przyniesione tu wcześniej przez sąsiednią grupę) do tego samego co poprzednio 
rogu sali itd.  
 
 „Zbieranie kolorowych krąŜków” 
Przybory – 4 chorągiewki w róŜnych kolorach; 4 rodzaje tekturowych krąŜków równej 
wielkości, w ilości 5-krotnie większej od liczby ćwiczących – kaŜdy ich rodzaj pomalowany 

background image

 

26 

jest innym kolorem, takim jak chorągiewki, ale tylko z jednej strony, druga strona wszystkich 
krąŜków jest tego samego koloru. 
Liczba uczestników – dowolna, ale parzysta.  
Organizacja i przebieg zabawy. Nauczyciel rozkłada na podłodze krąŜki w 4 kolorach, 
w dowolnej kolejności i odstępach, odwrócone kolorową stroną do podłogi, tak Ŝeby dzieci 
nie widziały, gdzie znajdują się określone kolory. Następnie dzieli ćwiczących  
na 4 grupy, które ustawia w 4 rogach sali, gdzie znajdują się chorągiewki tych samych 
kolorów co krąŜki (w kaŜdym rogu chorągiewka innego koloru).   
Na sygnał nauczyciela ćwiczący z 4 zespołów rozbiegają się po sali i zbierają krąŜki koloru 
swojej  chorągiewki.  KaŜdy  musi  odkryć  dowolny  i  jeśli  okaŜe  się,  Ŝe  jest  on  koloru  jego 
chorągiewki to zabiera go i zanosi do swojego rogu (jednorazowo moŜe zanieść tylko jeden). 
Następnie  wraca  na  środek  i  szuka  kolejnego,  takiego  samego  krąŜka.  Jeśli  okaŜe  się,  Ŝe 
odkryty  jest  innego  koloru  niŜ  poszukiwany  to  naleŜy  go  ponownie  zakryć  i  szukać 
właściwego. Wygrywa zespół, który jako pierwszy zbierze odpowiednią liczbę krąŜków.  
Wskazówka.  NaleŜy  egzekwować  prawidłową  postawę  ciała  zarówno  podczas  podnoszenia 
jak 

układania 

krąŜków.                                                                                                   

Odmiana. Uczestnicy zabawy ustawiają się przy chorągiewce w swoim rogu sali. Nauczyciel 
rozkłada na podłodze, w dowolnej kolejności, wszystkie krąŜki (odwrócone kolorami w górę). 
Na sygnał nauczyciela jeden ćwiczący z kaŜdego zespołu próbuje w jak najkrótszym czasie i 
jak najkrótszą drogą przejść na drugą stronę sali (po przekątnej), po krąŜkach koloru swojej 
chorągiewki.  Jeśli  ćwiczący  napotyka  na  swojej  drodze  innego  współćwiczącego  (z  innego 
zastępu) to musi go umiejętnie obejść (ominąć, przejść lub przeskoczyć itp.) w taki sposób, by 
jego stopy nie zsunęły się z krąŜków na podłogę. Wygrywa zespół, który zainkasuje najmniej 
punktów karnych za zsunięcie się z krąŜków i pierwszy przejdzie po nich na drugą stronę.        
 
„Matematyczna zabawa z kostkami do gry” 
Przybory – 2 stoliki, 2 kostki do gry, 2 kartki papieru, 2 długopisy, chorągiewki lub stojaki, 2 
piłki. 
Liczba uczestników – dowolna, ale parzysta.  
Organizacja i przebieg zabawy. Nauczyciel dzieli ćwiczących na 2 zastępy, tworzące rzędy, 
ustawione na linii startu  przy stolikach, na których leŜy kartka, długopis i kostka do gry oraz 
piłki. Następnie ustawia w kilku miejscach sali róŜne przybory w formie przeszkód i poleca 
ćwiczącym wykonać określone zadanie na wyznaczonej przez przybór trasie (np. ćwiczący 
musi najpierw otrzymaną piłkę toczyć, później kozłować, potem podrzucać, a w końcowym 
etapie ćwiczenia prowadzić nogą – slalomem  między stojakami itp.). Na sygnał nauczyciela 
pierwsi zawodnicy z zespołów zaczynają konkurencję rzucając kostką i zapisując ilość 
wyrzuconych na niej oczek, po czym wykonują omówione wcześniej zadanie ruchowe (np. w 
formie obwodu ćwiczebnego). Gdy pierwszy zawodnik wykona swoje zadanie i powróci do 
stolika, dopiero wtedy następny z tego zespołu moŜe rzucić kostką i zapisać wyrzuconą liczbę 
oczek. Jednak tym razem naleŜy ją jeszcze dodać do poprzedniej liczby i wpisać ich sumę, co 
upowaŜnia do rozpoczęcia konkurencji. W ten sposób zespoły dodają kolejne liczby oczek. 
Wygrywa zespół, który jako pierwszy uzyska wartości np. 50.   
Odmiana I. KaŜdy ćwiczący otrzymuje jedną piłkę. JeŜeli pierwsza osoba z zespołu wyrzuci 
np. 3 oczka to musi wpisać tę liczbę na kartce i wykonać 3-krotnie ustalone wcześniej zadanie 
ruchowe (np. przebyć bez zatrzymania 3 okrąŜenia obwodu ćwiczebnego), zanim stanie na 
końcu swojego rzędu. Drugi ćwiczący rzuca kostką zaraz za pierwszym i wyrzuconą liczbę 
oczek dodaje do liczby swojego poprzednika, wpisując ich sumę. Następnie wykonuje 
wyznaczone zadanie ruchowe tyle razy ile wynosi liczba oczek wyrzuconej przez niego 
kostki. Podobnie postępuje kaŜdy następny ćwiczący. Wygrywa zespół, który pierwszy 
uzyska sumę oczek równą lub przekraczającą 50. 

background image

 

27 

Odmiana II. Wygrywa zespół, który po zakończeniu konkurencji uzyskał mniejszą sumę 
oczek. 
Uwaga. Wymienione zdanie ruchowe moŜe być wykonane zarówno w formie statycznej, jak i 
dynamicznej, indywidualnie lub w parach (wówczas rzut kostką wykonuje tylko jeden z pary) 
itp.  
Podczas  trwania  konkurencji  ćwiczący,  którzy  oczekują  na  swoją  kolej  wykonują  zadanie 
dodatkowe  (np.  przysiady  z  wyprostowanymi  w  pionie  plecami,  ćwiczenia  mięśni  brzucha, 
grzbietu itp.).                                                                                                                                    
 
„Zabawa z materacami”      
Przybory – 4 materace. 
Liczba uczestników – 20 – 30 ćwiczących. 
Organizacja i przebieg zabawy. Wokół pola zabawy (np. w 4 rogach sali) leŜą na podłodze 4 
materace, a na kaŜdym z nich siada 5 – 6 ćwiczących. Nauczyciel głośno wymienia liczbę od 
1 do 5, która oznacza o ile materacy dalej musi usiąść kaŜda z grup, poruszając się biegiem 
wokół  nich  (pola  zabawy),  zgodnie  z  ruchem  wskazówek  zegara.  Następnie  podaje  jedno 
słowo, które symbolizuje określoną czynność i pozycję końcową grupy – po dobiegnięciu do 
docelowego materaca: 
„Dach” – oznacza, Ŝe grupy muszą trzymać materace nad głową. 
„Mur” – ćwiczący siedzą z tyły materaca i trzymają go pionowo tworząc mur.  
„Łódź”  –  wszyscy  uczestnicy  zabawy  siedzą  na  materacach  w  rzędzie  w  siadzie  płaskim 
rozkrocznym i wspólnie naśladują ruchy wiosłowania na łodzi. 
„ŁóŜko” – wszyscy leŜą na swoich materacach na plecach. 
Np.  gdy  nauczyciel  zawoła  „Dwa,  dach!”  –  to  oznacza,  Ŝe  wszystkie  grupy  biegną  o  dwa 
materace dalej, a po dobiegnięciu do właściwego miejsca podnoszą go i trzymają  nad głową. 
Wygrywa  ten  zespół,  który  pierwszy  dobiegnie  do  właściwego  miejsca  i  przyjmie 
odpowiednią pozycję. 
 

 
• 

ZABAWY BIEśNE Z POŚCIGIEM                                                                                                        

„W górę i w dół”    

Przybory – 2 szarfy w róŜnych kolorach.                                                                                                                                      
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja i przebieg zabawy. Jeden z uczestników zabawy, oznaczony np. szarfą 
określonego koloru, jest berkiem i przyjmuje nazwę „w dół”. Druga osoba, oznaczona 
szarfą innego koloru, przyjmuje nazwę „w górę”. Pozostali ćwiczący biegają swobodnie w 
róŜnych kierunkach. Berek goni współćwiczących i kto zostanie przez niego złapany  musi 
połoŜyć się lub usiąść na podłodze w pozycji skorygowanej (z wyprostowanymi plecami). 
Zadaniem ćwiczącego o nazwie „w górę” jest dotknięcie i uwolnienie złapanych, ale pod 
warunkiem, Ŝe przyjęli ustaloną pozycję korekcyjną (np. siad skrzyŜny, klęczny itp.). 
Wszyscy uwolnieni ponownie włączają się do zabawy i uciekają berkowi o nazwie „w dół”. 
Odmiana. MoŜe nastąpić zamiana ról, gdy berek „w dół” dotknie berka „w górę” 
(zamieniają się wówczas szarfami).  
 
 
„Berek kopany”          
Przybory – piłka z gąbki lub dętka od piłki siatkowej. 
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja  i  przebieg  zabawy.  Nauczyciel  wyznacza  berka  i  przekazuje  jemu  piłkę.  Po 
włączeniu muzyki lub na inny sygnał nauczyciela berek próbuje kopnąć piłkę w taki sposób, 

background image

 

28 

by  trafić  nią  któregoś  z  ćwiczących  (uciekających).  Osoba,  która  zostanie  trafiona  (skuta) 
przez  berka  przejmuje  jego  rolę  i  od  tej  pory  sama  musi  trafić  piłką  w  innego 
współćwiczącego, by przekazać mu rolę „berka”. 
Odmiana. Do zabawy wprowadza się dodatkową piłkę i drugiego berka.                                                                                                                           
 
 
 
 
„Berek i sanitariusze” 

 

Przybory – materac. 
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja  i  przebieg  zabawy.  Jedna  osoba  pełni  rolę  berka,  a  pozostali  ćwiczący  biegają 
swobodnie  w  róŜnych  kierunkach  i  uciekają  berkowi.  W  rogu  sali  znajduje  się  rozłoŜony 
materac,  który  symbolizuje  sanitariat.  Zadaniem  berka  jest  pościg  za  uciekającymi.  KaŜda 
złapana  osoba  staje  się „chorym”  i  musi  połoŜyć  się  na  podłodze. Wtedy  czterech,  najbliŜej 
znajdujących  się  i  jeszcze  nie  złapanych  współćwiczących  przyjmuje  na  chwilę  rolę 
sanitariuszy (podbiegają do złapanego, podnoszą i ostroŜnie przenoszą na materac). PołoŜenie 
„chorego” na materacu uwalnia go z „choroby” i juŜ od tej pory moŜe on ponownie włączyć 
się do zabawy i uciekać przed berkiem. 
 Podczas przenoszenia współćwiczącego na materac berek nie moŜe łapać „sanitariuszy”. 
Odmiana. Do zabawy moŜna wyznaczyć równieŜ dwóch lub trzech berków. 
Wskazówka.  W  tej  zabawie  nie  jest  waŜne  tempo  przenoszenia  „chorego”,  lecz  prawidłowa 
postawa „sanitariuszy” podczas dźwigania i przenoszenia współćwiczącego 
(proste, zbliŜone do pionu plecy; ruch podniesienia i połoŜenia „chorego” zaczynający się od 
ugięcia i wyprostu nóg w kolanach).                                                                                
 
 

• 

ZABAWA Z BEZPOŚREDNIM KONTAKTEM Z CIAŁEM WSPÓŁĆWICZĄCEGO  

„Rzucanie kostką” 
Przybory – duŜa kostka do gry. 
Liczba uczestników : dowolna. 
Organizacja  i  przebieg  zabawy.  Wszyscy  poruszają  się  w  rytmie  muzyki  w  róŜnych 
kierunkach  sali.  Nauczyciel  wyłącza  muzykę  i  rzuca  na  podłogę  duŜą  kostkę  (np.  ze 
styropianu), a zadaniem ćwiczących jest obserwowanie tej kostki i utworzenie małych kół w 
przysiadzie  (klęku,  siadzie  itp.)  z  tyloma  osobami  ile  oczek  wskaŜe  kostka.  Jeśli  przy 
kolejnym  rzucie  kostką  wypadnie  tylko  jedno  oczko,  to  wówczas  wszyscy  ćwiczący 
wykonują  przysiad  (lub  inne  ustalone  wcześniej  ćwiczenie)  w  pojedynkę.  Gdy  wypadnie  5 
oczek  to  5-ciu  najbliŜej  siebie  poruszających  się  ćwiczących  łapie  się  za  ręce  i  wykonuje 
przysiad (klęk, siad itp.) aŜ do momentu ponownego włączenia muzyki.  
 

• 

ZABAWY USPOKAJAJĄCE

                                                                        

„Przekładanie hula – hop”    

 

Przybory – 3 obręcze hula – hop. 
Liczba uczestników – dowolna.  
Organizacja i przebieg zabawy. Nauczyciel dzieli ćwiczących na 3 zespoły, które  tworzą koła 
i przydziela im obręcz hula – hop, zakładając je na ramię jednego z ćwiczących w zespole. W 
tym  momencie  współćwiczący  łapią  się  za  ręce  tworząc  zamknięty  krąg.  Na  sygnał 
nauczyciela druŜyny próbują przełoŜyć obręcze przez wszystkich ćwiczących w danym kole – 
bez  przerywania  złączonych  rąk.  Wygrywa  zespół,  w  którym  obręcz  najszybciej  wróci  do 
osoby rozpoczynającej zabawę. 

 

background image

 

29 

 
„Pajęczyna” 
Przybory – kłębek mocnego sznurka. 
Liczba uczestników – dowolna.   
Organizacja  i  przebieg  zabawy.  Ćwiczący  formują  koło  i  siadają  w  siadzie  skrzyŜnym. 
Nauczyciel  wręcza  jednej  osobie  kłębek  sznurka,  która  chwyta  za  jego  koniec  i  wymienia 
imię któregoś ze współćwiczących siedzących w kole. Zadaniem wywołanego jest odebranie 
kłębka  i  powrót  na  miejsce  z  równoczesnym  rozwijaniem  go  (w  ten  sposób  tworzy  się 
pierwsza nić łącząca ćwiczących). Po przyjęciu pozycji wyjściowej, jako następny, wymienia 
imię  innego  ćwiczącego,  by  przekazać  mu  sznurek,  trzymając  jednocześnie  swój  odcinek  w 
napręŜeniu. Kolejny ćwiczący dalej rozwija go i siada na miejsce. Następne osoby wykonują  
podobne  czynności,  przy  czym  przejmując  kłębek  muszą  podchodzić  po  niego  pokonując 
rozciągnięte juŜ nitki, tworzącej się pajęczyny, raz dołem raz górą (na przemian). Takie same 
czynności  wykonują  wracając  na  miejsce.    W  ten  sposób  kolejno  wywołane  osoby  tworzą 
„pajęczynę”. W momencie kiedy ostatnia osoba otrzyma kłębek i po rozwinięciu go usiądzie 
na  miejsce,  pierwsza  osoba,  która  rozpoczęła  zabawę  zaczyna  zwijać  sznurek.  Przebywa 
drogę zgodnie z jego przebiegiem, kierując się do ćwiczącego, który jako drugi rozpoczynał 
zabawę,  by  przekazać  jemu  częściowo  zwinięty  kłębek.  W  tym  momencie  zamieniają  się 
miejscami  i  kolejna  osoba  kontynuuje  zwijanie.  Podobnie  wykonują  to  wszyscy  następni 
uczestnicy do chwili, w której kłębek sznurka zostanie zwinięty.  
Odmiana.  Nauczyciel  wręcza  dwóm  ćwiczącym  2  kłębki  sznurka,  połączone  na  końcu 
węzłem (po jednym kłębku dla kaŜdego). Następnie kaŜdy z nich wywołuje po imieniu 
kolejnego ćwiczącego, który podchodzi, odbiera kłębek i wraca na swoje miejsce, rozwijając 
go. Po przyjęciu pozycji wyjściowej wykonuje podobne czynności jak wyŜej. W tej odmianie 
zabawy  równocześnie  dwóch  ćwiczących,  rozwijając  sznurek,  przeplatają  go  na  przemian 
(górą  lub  dołem)  tworząc  „pajęczynę”.  Kiedy  ostatnie  osoby  otrzymają  kłębek  zwijają  go  i 
zabawa przebiega w odwrotnej kolejności (6).   
           
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

30 

 
 
 
 
 
 
 
X.  KILKA  WSKAZÓWEK  KOŃCOWYCH  
 
 
 

Prawidłowe i wadliwe pozycje przy czynnościach dnia codziennego 

 

 

 

TAK                                                                                                            NIE  

 

 

 
 
 
 

 

 

 
 

 

 

background image

 

31 

 

 
 

 
 
 
 

Aktywność fizyczna i dokładność wykonywania ćwiczeń jest najskuteczniejszą formą 

wspomagania zdrowia 

 

      Koniecznie naleŜy pamiętać, iŜ większości wadom dzieci moŜna pomóc i zapobiec. 
Wzmocnienie odpowiednich grup mięśniowych oraz nauczanie dziecka przyjmowania 
prawidłowej postawy uchroni je przed wadą, a prawidłowo dobrane ćwiczenia ruchowe są 
podstawą i jedyną formą zarówno leczenia i zapobiegania wadom postawy. 
      Dziecko powinno ćwiczyć w stroju niekrępującym ruchów i boso. Pomieszczenie, w 
którym ćwiczy powinno być dobrze wywietrzone. Ćwiczenia naleŜy rozpoczynać nie 
wcześniej niŜ 1 godzinę po posiłku. 
Ćwiczenia przynoszą poŜądany skutek jeŜeli: 

•  przy ćwiczeniach będą asystować nauczyciele, opiekunowie lub rodzice, 
•  ćwiczenia będą wykonywane dokładnie, 
•  ćwiczenia będą wykonywane systematycznie, najlepiej codziennie, 
•  w ciągu dnia będziemy przypominać dziecku o przyjmowaniu prawidłowej postawy, 

wyprostowanej postawy  

 
 
 
 
 
    Warunki, w jakich Ŝyje, uczy się i wypoczywa dziecko w znacznym stopniu wpływają na 
jego postawę. NaleŜy zapoznać rodziców z najlepszymi formami spędzania wolnego czasu- 
aktywnością ruchową. Zachęcać rodziców do współpracy z nauczycielem (poprzez 
prowadzenie lekcji otwartych, ćwiczeń instruktaŜowych)  i prowadzenia systematycznych 
ćwiczeń w domu. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

BIBLIOGRAFIA 
 
1. Kutzner- Kozińska  M. Dbaj o prawidłową postawę ciała, Warszawa 1986 
2. Romanowska A. Gimnastyka korekcyjno- kompensacyjna, Płock 2000 
3. Owczarek S. Atlas ćwiczeń korekcyjnych, Warszawa 1998 
4. Kasperczyk T. Wady postawy ciała, Kraków 1998 
5. Bondarowicz M. Owczarek Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej,  
    Warszawa 1999 
6. Czerska E. Reforma w toku. Nowe ujęcie konspektu wychowania fizycznego,  
    „Lider” 1998 nr 10 

background image

 

32 

7. Śliwa W., Śliwa K. Wady postawy ciała i ich ocena, Wrocław 2000 
8. Jegierski R., Chobocka E. Wychowanie fizyczne w zreformowanej szkole, 
    „Lider” 1999 nr 10 
9. Zeyland-Malawka E. Ćwiczenia korekcyjne Gdańsk, 1999 
10.Dutkiewicz K. Oceny postawy ciała dziecka, śycie szkoły 1/98