7. KOMUNIKACJA LITERACKA

Podstawowy schemat relacji osobowych w utworach jest taki sam. Trzy główne role osobowe
(zależnie od funkcji pełnionej wobec tego aktu)
-nadawcy- tego, kto mówi
-odbiorcy- tego, do kogo się mówi
-bohatera- tego, o kim się mówi

Wszyscy mogą sobie istnieć realnie, ale nie ma to raczej znaczenia, ważni są w ramach danego
tekstu. Rola bohatera zakłada bierną egzystencję wewnątrztekstową, składnik przekazywanej
informacji. Gdy bohater bierze czynny udział w komunikowaniu, wchodzi w kompetencje
nadawcy lub odbiorcy wypowiedzi.
Dopełnienie aktu komunikacji wymaga pozatekstowego istnienia nadawcy i odbiorcy.

Nie ma ani określonej liczby osób faktycznie spełniających te role, nie ma konkretnej osobowej
tożsamości. Osób może być wiele, może wystepować zbiorowy nadawca i zbiorowy odbiorca, kilku
narratorów. Minimum to każda z ról przypisana jednej osobie. Role mogą się też kumulować:
-nadawcy i bohatera
-bohatera i odbiorcy
-nadawcy i odbiorcy(monolog wewn.)
-wszystkie 3 role pełnione przez jedną osobę (Jan mowi sobie o sobie)

Rola nadawcy.
-szczególnie eksponowana-bo nieredukowalna i obecna w każdej sytuacji komunikacyjnej na
każdym poziomie komunikacji
-od niej uzależniony układ ról pozostałych, jeśli zmienia się „ja”, od nowa ustalane są personalne
przyporządkowania

-każda wypowiedź zaświadcza o znajdującym się poza jej obrębem nadawcy

ODBIORCA:

Każdy akt komunikacji-zaklada zespolenie działań nadawcy i odbiorcy w porządku odwróconej
symetrii. Każdy poziom nadawczy jest właściwie poziomem nadawczo-odbiorczym. W ramach
tego samego poziomu-mozliwosc dialogu, wymiany rol miedzy nadawca a odbiorca. Wpisana
niemalże możliwość dialogu.
Natomiast co do bohaterów – jednokierunkowe i niesymetryczne podporządkowanie bohatera. On
nie wiem, ze jest opowiadany, nie może się stac nadawca wypowiedzi na temat narratora czy
czytelnika, nie może do nich kierowac swojej mowy ani się z nimi zamieniac rolami-to narrator
może obdarzyc go ta nowa rolą, uczynic go swoim partnerem.

Najniższy poziom nadawczy-miedzy soba bohaterowie
Średni-bohaterowie a odbiorcy
Najwyższy- adresat utworu a adresat narracji (pierwszy nie może posiadac zadnych cech
osobowych )