ZAGADNIENIA :
1. Bank centralny funkcje cechy i narzędzia polityki.
2. Bank komercyjny w systemie bankowym
3. Wybrane zagadnienia zarządzania bankiem komercyjnym.
4. Czynne operacje bankowe.
5. Bierne operacje bankowe.
6. Operacje usługowe .
7.
Kształtowanie operacji pasywnych, aktywnych B. K .
8. Metody i instrumenty zarządzania rynkiem bankowym
Działalność banku centralnego w Polsce regulowana jest ustawą z dnia 29 sierpnia
1997 Dz.U.140/97
ustawa ta weszła w życie 1 stycznia br.
B.C pełni nast. funkcje :
-
centralnego państwa
-
banku emisyjnego
-
banku banków
Rola B.C państwowego polega na formułowaniu i realizacji polityki pieniężnej ,
organizowaniu i czuwaniu nad sprawnym przebiegiem w systemie rozliczeń i rozrachunku
systemów markowych .W funkcji tej zawiera się również wprowadzenia polityki
dewizowej i kursowej.
Funkcja emisyjna polega na wpuszczeniu do obiegu znaków pieniężnych oraz
regulowaniu ilości pieniądza w obiegu rynkowym.
Funkcja banku banków wiąże się z oddziaływaniem na system bankowy w sposób
umożliwiający realizowanie przyjętej polityki pieniężno-kredytowej.
Podstawowym celem NBP jest utrzymywanie stabilnego poziomu cen przy
jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu jeżeli nie ogranicza
to podstawowego celu NBP.
Do zadań NBP należy także:
1. organizowanie rozliczeń pieniężnych
2. Prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi
3. prowadzenie gospodarki działalności dewizowej
4. Prowadzenie bankowej obsługi budżetu państwa.
5. Regulowanie płynności banków oraz ich refinansowanie
6. Kształtowanie warunków niezbędnych do rozwoju systemu bankowego.
7.Opracowywanie sprawozdawczego bilansu płatniczego oraz bilansu i zobowiązań
należności zagranicznych państwa.
Organy NBP są:
1. Prezes NBP.
2. Rada polityki pieniężnej.
3. Zarząd.
Prezes NBP powołany jest przez sejm na wniosek prezydenta na 6 lat ta sama osoba nie
może być prezesem więcej niż 2 kolejne kadencje .
Prezes NBP przewodniczy radzie polityki pieniężnej, zarządowi NBP, komisji nadzoru
bankowego, reprezentuje NBP na zewnątrz.
Prezent NBP reprezentuje interesy RP w międzynarodowych organizacjach bankowych
oraz finansowych -jeżeli RM nie postanowi inaczej.
Rada polityki pieniężnej ustala coroczne założenie polityki pieniężnej i przedkłada je do
wiadomości sejmowi , równocześnie z przedłożonym
przez RM projektem budżetu .
Rada składa sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5
miesięcy od zakończenia roku budżetowego kierując się założeniami polityki pieniężnej
rada w szczególności ustala wysokość stóp % NBP ustala zasady i stopy rezerwy
obowiązkowej, ustala górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP
pożyczek w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych zatwierdza plan
finansowy NBP, ustala zasady operacji otwartego rynku, ocenia działalność NBP, ustala
zasady rachunkowości bankowej które przedstawia prezes NBP.
Skład rady - rada składa się z 10 osób. Na czele rady stoi prezes NBP, pozostałych 9
członków rady powoływanych jest : 3przez prezydenta RP, 3 przez sejm , 3 przez senat
.Członkowie rady powoływani są na 6 letnią kadencję
Po upływie której nie może być już ponownie wybrany. W okresie kadencji członek rady
nie może zajmować żadnych innych stanowisk i podejmować działalności zarobkowej lub
publicznej poza pracą naukową , dydaktyczną ,
twórcza , autorską . Członek rady będący członkiem partii politycznej lub związku
zawodowego obowiązany jest na okres kadencji w radzie zawiesić działalność w tej partii
lub związku . Rada polityki pieniężnej zbiera się na posiedzeniu 1 raz w miesiącu
.Ustalenie rady podejmowane są w formie
uchwały większością głosu przy obecności co najmniej 5 członków w tym
przewodniczącego . W przypadku równej liczbie głosów rozstrzyga głos
przewodniczącego. Stanowiska członków Rady jakie wyrazili są publikowane dopiero po 6
tygodniach ale nie później niż 3 miesiącach od zebrania.
W Lutym bieżącego roku Rada PP zebrała się kilka razy.Za najważniejszy cel
Rada uznała obecnie kontrolę popytu wewnętrznego i nie dopuszczenie w 1998r
do wzrostu cen powyżej 9,5%.
Decyzje R.P.P.(Lutowe 98):
1.Ograniczenie tempa oficjalnego comiesięcznej dewaluacji złotego z 1% do 0,8%
2.Rozszerzenie dopuszczalnego kursu (pasma wahań kursu) walutowego z 7% do 10%.
3.Przyżeczenie iż oprocentowanie pożyczek na rynku międzybankowym nie spadnie
poniżej 24%. Takie indeksy jak WIBOR - WIBIR pozostaną na tym samym poziomie.
________________________________________________________________
1.Konsekwencje tej decyzji. np.: Import kurczaków.
30.01 1$=3,50zł - kurczak po 2$ - 7zł
01.02 1$=3,535zł- kurczak po 2$ - 7,07zł
------------------
01.02 1$ 2$ - 7,054zł
przy uwzględnieniu wosk. 0,8% 2,7
Zmiana tempa dewaluacji przy niezmienianiu stopy procentowej oznacza , że jest napływ
kapitału zagranicznego ( to znaczy że obcokrajowcom opłaca się tu oszczędzać).
2.Rozszerzenie pasma wahań to wzrost ryzyka dla inwestora zagranicznego, który
inwestuje w naszym kraju . W momencie gdy kapitał wycofał by się to należy dokonać
skokowy wzrost dewaluacji złotego w stosunku do dewiz obcych. Nagły wzrost inflacji .
Zarząd NBP
Kieruje działalnością NBP . W skład zarządu wchodzą:
prezes NBP jako przewodniczący oraz 6 lub 8 członków zarządu w tym w tym dwóch
prezesów NBP
Do zakresu działalności Zarządu NBP należą:
-podejmowanie uchwały w sprawie udzielania bankom uprawnień do wykonywania
czynności obrotu dewizowego.
-nadzorowanie operacji otwartego rynku.
-nadzorowanie i ocena funkcjonowania systemu bankowego
-ustalenie prowizji i opłat bankowych pobieranych przez NBP
-przygotowanie i opiniowanie sprawozdań finansowych należności i zobowiązań .
Do obowiązków Zarządu należy zestawienie obrotów zagranicznych.
Nad funkcjonowaniem systemu banków komercyjnych w Polsce czuwa NADZUR
BANKOWY. Urząd Nadzoru Bankowego ustanowiony został w celu zwiększenia
bezpieczeństwa środków pieniężnych ulokowanych przez klientów bakach.
Nadzór nad działalnością banków sprawuje KOMISJA NADZORU BANKOWEGO.
Decyzje określone przez komisję zadania wykonuje i koordynuje wydzielony w strukturze
NBP GENERALNY INSPEKTORAT NADZORU BANKOWEGO (G I N B).
Do zadań Komisji Nadzoru Bankowego należy :
1.określenie zasad działalności banków zapewniających bezpieczeństwo środków
pieniężnych gromadzonych przez klientów w bankach.
2.nadzorowanie banków w zakresie przestrzegania ustaw , statutu , innych przepisów
prawa oraz obowiązujących je norm finansowych.
3.Dokonanie określonych ocen statutu ekonomicznego banków i przedstawienie ich
Radzie Polityki Pieniężnej.
4. Dokonywanie ocen wpływu polityki pieniężnej , podatkowej i nadzoru na rozwój
5. Opiniowanie zasad organizacji nadzoru bankowego
Nadzór bankowy ma na celu ograniczenie możliwości podejmowania przez banki
nadmiernego ryzyka oraz czuwania nad przestrzegania zasad ostrożnego działania .
Cel ten realizowany jest przez:
-
określenie podstawowych zasad bezpieczeństwa funkcjonowania banków czyli
tworzenia tzw. regulacji ostrożnościowych dotyczących odpowiedniej wielkości
kapitału w stosunku do prowadzonej działalności, współczynnika wypłacalności
banków ,norm płynności , limitów koncentracji ryzyka limitowego , poziomów
zabezpieczeń rezerw na złe kredyty systemu zabezpieczeń depozytów, określanie
zasady licencjonowania banków i przepływów kapitału , wykorzystanie wyników
badań , do opracowania opini
-
i zaleceń dotyczących ostrożnościowych aspektów funkcjonowania systemu
bankowego współdziałanie na rozwiązywanie złych długów.
Przedmiotem kontroli GINB jest najczęściej fuzja kapitału bankowego z kapitałem
przemysłowym
-koncentracje kredytów
- płynność finansowa i zabezpieczenie kapitałowe banku.
Zarówno komisja nadzoru bankowego jak i GINB mogą podejmować różne działania
wobec banków np.;
-
wydawać zalecenia nakazujące przywrócenie płynności finansowej banku
-
występować do właściwego organu banku z wnioskiem o odwołanie prezesa
wiceprezesa lub członka zarządu odpowiadającego za stwierdzone nieprawidłowości..
Środki podejmowane przez Komisję i GINB nie mogą naruszać umów zawartych przez
bank z klientami.
Instrumenty polityki pieniężnej można podzielić na
1. instrumenty ilościowej kontroli kredytu
a)stopy procentowe BC
b)rezerwy obowiązkowe
c)operacje otwartego rynku
d)operacje refinansowe
e) pułapy kredytowe
2
. pozostałych instrumentów obejmujących m.in.:
a)określenie maksymalnego terminu płatności kredytu
b)gwarancje odnoszące się do rodzaju wysokości kredytu
c)limity globalne i czasowe
d)podawanie celów na jakie mogą być udzielane kredyty
W celu kształtowaniu podaży pieniądza i działalności kredytowej NBP gromadzi rezerwy
obowiązkowe banków.
Banki
Wkład
Rezerwa
Suma na kredyty
A
Wp 1000
200
500