Wzory nalepek

KLASA 1

Substancje i przedmioty wybuchowe

Podklasy 1.1, 1.2 i 1.3

Symbol (eksplodująca bomba): czarna; Tło: pomarańczowe; Cyfra „1” w dolnym narożu

Tło: pomarańczowe; Cyfry: czarne; Numery podklas powinny mieć około 30 mm wysokości i około 5 mm grubości (dla

nalepki o boku 100 mm); Cyfra „1” w dolnym narożu

** Miejsce na wpisanie podklasy; nie należy wypełniać w przypadku, gdy skłonność do wybuchu jest zagrożeniem

dodatkowym

* Miejsce na wpisanie grupy zgodności; nie należy wypełniać w przypadku, gdy skłonność do wybuchu jest zagrożeniem

dodatkowym

KLASA 2

Gazy

Podklasa 1.4

Podklasa 1.5

Podklasa 1.6

Gazy palne

Symbol (płomień): czarny lub biały;

Tło: czerwone; Cyfra „2” w dolnym narożu

Gazy niepalne i nietrujące

Symbol (butla do gazu): czarny lub biały;

Tło: zielone; Cyfra „2” w dolnym narożu

Gazy trujące

Symbol (czaszka i piszczele): czarny;

Tło: białe; Cyfra „2” w dolnym narożu

Wzory nalepek

KLASA 3

Materiały

ciekłe zapalne

Materiały ciekłe zapalne

Symbol (płomień): czarny lub biały;

Tło: czerwone; Cyfra „3” w dolnym narożu

KLASA 4.1
Materiały stałe zapalne,
samoreaktywne i materiały
wybuchowe odczulone

KLASA 4.2
Materiały samozapalne

KLASA 4.3
Materiały wytwarzające w
kontakcie z wodą gazy zapalne

Symbol (płomień): czarny;

Tło: białe z siedmioma

czerwonymi, pionowymi pasami;

Cyfra „4” w dolnym narożu

Symbol (płomień): czarny;

Tło: górna połowa biała, dolna

połowa czerwona; Cyfra „4” w

dolnym narożu

Symbol (płomień): czarny lub biały;

Tło: niebieskie;

Cyfra „4” w dolnym narożu

KLASA 5.1
Materiały utleniające

KLASA 5.2

Nadtlenki

organiczne

Symbol (płomień nad kołem):

czarny; Tło: żółte;

Cyfry „5.1” w dolnym narożu

Symbol (płomień nad kołem):

czarny; Tło: żółte;

Cyfry „5.2” w dolnym narożu

Wzory nalepek

KLASA 6.1
Materiały trujące

Symbol (czaszka i piszczele): czarny;

Tło: białe; Cyfra „6” w dolnym narożu

KLASA 6.2
Materiały zakaźne

Dolna połowa może zawierać napis: „MATERIAŁ ZAKAŹNY” oraz „W

RAZIE USZKODZENIA LUB WYCIEKU NATYCHMIAST

POWIADOMIĆ SŁUŻBY MEDYCZNE”;

Symbol (trzy półksiężyce nałożone na koło) i napisy: czarne;

Cyfra „6” w dolnym narożu

KLASA 7

Materiały promieniotwórcze

Kategoria I-Biała

Symbol (trójlistek): czarny;

Tło: białe; Napis (obowiązkowy): czarny, w dolnej

połowie nalepki: „PROMIENIOWANIE”

„ZAWARTOŚĆ .......”

„AKTYWNOŚĆ .......”

Jeden pionowy, czerwony pasek po wyrazie

„PROMIENIOWANIE”;

Cyfra „7” w dolnym narożu

Kategoria II-Żółta

Symbol (trójlistek): czarny;

Tło: górna połowa - żółta z białym obrzeżem, dolna

połowa - biała; Napis (obowiązkowy): czarny, w

dolnej połowie nalepki: „PROMIENIOWANIE”

„ZAWARTOŚĆ .......”

„AKTYWNOŚĆ .......”

Napis w czarnej ramce: „WSKAŹNIK

TRANSPORTOWY”;

Dwa pionowe, czerwone paski po wyrazie

„PROMIENIOWANIE”;

Cyfra „7” w dolnym narożu

Kategoria III-Żółta

Symbol (trójlistek): czarny;

Tło: górna połowa - żółta z białym obrzeżem,

dolna połowa - biała; Napis (obowiązkowy):

czarny, w dolnej połowie nalepki:

„PROMIENIOWANIE”

„ZAWARTOŚĆ .......”

„AKTYWNOŚĆ .......”

Napis w czarnej ramce: „WSKAŹNIK

TRANSPORTOWY”;

Trzy pionowe, czerwone paski po wyrazie

„PROMIENIOWANIE”;

Cyfra „7” w dolnym narożu

KLASA 8
Materiały żrące

Symbol (ciecz wyciekająca z dwóch probówek,

atakująca rękę i metal ): czarny;

Tło: górna połowa - biała, dolna połowa - czarna z

białym obrzeżem;

Cyfra „8” w dolnym narożu

KLASA 9
Różne materiały i przedmioty
niebezpieczne

Symbol (siedem pionowych pasów w górnej

połowie): czarny;

Tło: białe;

Cyfra „9”, podkreślona, w dolnym narożu

Numery rozpoznawcze zagrożenia

20

gaz duszący lub gaz nie stwarzający dodatkowego zagrożenia

22

gaz skroplony schłodzony, duszący

223 gaz skroplony schłodzony, palny
225 gaz skroplony schłodzony, utleniający (wzmagający palenie)
23

gaz palny

239 gaz palny mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji
25

gaz utleniający (wzmagające palenie)

26

gaz trujący

263 gaz trujący, palny
265 gaz trujący, utleniający (wzmagający palenie)
268 gaz trujący, żrący
30

materiał ciekły zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie), lub materiał ciekły zapalny

lub materiał stały stopiony o temperaturze zapłonu wyższej niż 61°C, ogrzany do temperatury
równej lub wyższej od jego temperatury zapłonu lub materiał ciekły samonagrzewający się

323 materiał ciekły zapalny, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne,
X323

materiał ciekły zapalny, reagujący niebezpiecznie z wodą, wydzielający gazy palne

33

materiał ciekły łatwo zapalny (temperatura zapłonu niższa niż 23°C)

333 materiał ciekły piroforyczny,
X333

materiał ciekły piroforyczny, reagujący niebezpiecznie z wodą

336 materiał ciekły łatwo zapalny, trujący
338 materiał ciekły łatwo zapalny, żrący
X338

materiał ciekły łatwo zapalny, żrący, reagująca niebezpiecznie z wodą

339 materiał ciekły łatwo zapalny mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji
36

materiał ciekły zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie), słabo trujący lub materiał

ciekły samonagrzewający się, trujący

362 materiał ciekły zapalny, trujący, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
X362

materiał ciekły zapalny, trujący, reagujący niebezpiecznie z wodą, wydzielający gazy palne

368 materiał ciekły zapalny, trujący, żrący
38 materiał ciekły zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie), żrący
382 materiał ciekły zapalny, żrący, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
X382

materiał ciekły zapalny, żrący, reagujący niebezpiecznie z wodą, wydzielający gazy palne

39 materiał ciekły zapalny mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji
40 materiał stały zapalny, lub materiał ulegający samorzutnej reakcji, lub materiał samonagrzewający się
423 materiał stały reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
X423

materiał stały zapalny, reagujący niebezpiecznie z wodą, wydzielający gazy palne

43

materiał stały samozapalny (piroforyczny)

44

materiał stały zapalny, stopiony, w podwyższonej temperaturze

446 materiał stały zapalny, trujący, stopiony, w podwyższonej temperaturze
46

materiał stały zapalny lub samonagrzewający się, trujący

462 materiał stały trujący, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
X462

materiał stały, reagujący niebezpiecznie z wodą, wydzielający gazy trujące

48

materiał stały zapalny lub samonagrzewający się, żrący

482 materiał stały żrący reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
X482

materiał stały, reagujący niebezpiecznie z wodą, wydzielający gazy żrące

50

materiał utleniający (wzmagający palenie)

539 nadtlenek organiczny, palny
55

materiał silnie utleniający (wzmagający palenie)

556 materiał silnie utleniający (wzmagający palenie), trujący
558 materiał silnie utleniający (wzmagający palenie), żrący
559 materiał silnie utleniający (wzmagający palenie), mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji
56

materiał utleniający (wzmagający palenie), trujący

568 materiał utleniający (wzmagający palenie), trujący, żrący
58

materiał utleniający (wzmagający palenie), żrący

59

materiał utleniający (wzmagający palenie), mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji

Numery rozpoznawcze zagrożenia

60

materiał trujący lub słabo trujący

606 materiał zakaźny
623 materiał ciekły trujący, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
63

materiał ciekły trujący, zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie)

638 materiał ciekły trujący, zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie), żrący
639 materiał ciekły trujący, zapalny (temperatura zapłonu nie wyższa niż 61°C), mogący samorzutnie ulegać

gwałtownej reakcji

64

materiał stały trujący, zapalny lub samonagrzewający się

642 materiał stały trujący, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
65

materiał trujący, utleniający (wzmagający palenie)

66

materiał silnie trujący

663 materiał ciekły silnie trujący, zapalny (temperatura zapłonu nie wyższa niż 61°C)
664 materiał stały silnie trujący, zapalny lub samonagrzewający się
665 materiał silnie trujący, utleniający (wzmagający palenie)
668 materiał silnie trujący, żrący
669 materiał silnie trujący, mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji
68

materiał trujący, żrący

69

materiał trujący lub słabo trujący, mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji

70

materiał promieniotwórczy

72

gaz promieniotwórczy

723 gaz promieniotwórczy, palny
73

materiał ciekły promieniotwórczy, zapalny (temperatura zapłonu nie wyższa niż 61°C)

74

materiał stały promieniotwórczy, zapalny

75

materiał promieniotwórczy utleniający (wzmagający palenie)

76

materiał promieniotwórczy, trujący

78

materiał promieniotwórczy, żrący

80

materiał żrący lub słabo żrący

X80 materiał żrący lub słabo żrący, reagujący niebezpiecznie z wodą
823 materiał ciekły żrący, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
83

materiał ciekły żrący lub słabo żrący, zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie)

X83 materiał ciekły żrący lub słabo żrący, zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie),

reagujący niebezpiecznie z wodą*/

839 materiał ciekły żrący lub słabo żrący, zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C), mogący

samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji

X839

materiał ciekły żrący lub słabo żrący, zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C), mogący
samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji, reagujący niebezpiecznie z wodą

84

materiał stały żrący, zapalny lub samonagrzewający się

842 materiał stały żrący, reagujący z wodą, wydzielający gazy palne
85

materiał żrący lub słabo żrący, utleniający (wzmagający palenie)

856 materiał żrący lub słabo żrący, utleniający (wzmagający palenie), trujący
86

materiał żrący lub słabo żrący, trujący

88

materiał silnie żrący

X88 materiał silnie żrący, reagujący niebezpiecznie z wodą
883 materiał ciekły silnie żrący, zapalny (temperatura zapłonu od 23°C do 61°C włącznie)
884 materiał stały silnie żrący, zapalny lub samonagrzewający się
885 materiał silnie żrący, utleniający (wzmagający palenie)
886 materiał silnie żrący, trujący
X886

materiał silnie żrący, trujący, reagujący niebezpiecznie z wodą

89

materiał żrący lub słabo żrący, mogący samorzutnie ulegać gwałtownej reakcji

90

materiał zagrażający środowisku, różne materiały niebezpieczne

99

różne materiały niebezpieczne przewożone w podwyższonej temperaturze

Znakowanie rurociągów z różnymi mediami

Podjecie jakichkolwiek działań warunkowane jest napływającymi do nas informacjami zarówno o
rodzaju zdarzenia jak i rodzaju substancji, jej właściwościach fizyko-chemicznych, oddziaływań na
otoczenie, właściwości palnych, wybuchowych itp.
W transporcie drogowym i szynowym źródłem informacji są:

-

nalepki i napisy na opakowaniach i na środkach transportu,

-

tablice z numerami zagrożenia materiału,

-

dokumenty przewozowe,

-

instrukcje bezpieczeństwa,

-

informacje kierowcy lub konwojenta

Dla zakładów lub obiektów przemysłowych, instalacji technologicznych, pomieszczeń
magazynowych źródłami informacji są:

-

plany ratownicze zakładu

-

symbole niebezpieczeństwa i instrukcje stanowiskowe,

-

oznakowanie kolorystyczne rurociągów, instalacji ciśnieniowych i butli z gazem,

-

informacje uzyskane od pracowników zakładu

Zasady znakowania rurociągów:

a) za pomocą barwy rozpoznawczej, jeżeli wystarcza ogólne określenie grupy przesyłanego

czynnika

b) za pomocą barwy rozpoznawczej, barwy ostrzegawczej lub barwy uzupełniającej oraz kodu

dodatkowego oznaczeń słownych, cyfrowych, znakowych itp. Jeżeli zachodzi potrzeba
dokładniejszego określenia (charakterystyki)przesyłanego czynnika, jak podanie właściwości,
parametrów, przeznaczenia, kierunku ruchu, stanu bezpieczeństwa itp.

Barwy rozpoznawcze dla identyfikacji czynników przesyłanych rurociągami
Lp. Rodzaj przesyłanego czynnika

Barwa rozpoznawcza Wzór koloru

1

Woda (w stanie ciekłym)

Zielona

2

Para

Srebrnoszara

3

Oleje i ciecze palne

Brązowa

4

Gazy (także w stanie skroplonym)

Żółta

5

Kwasy i zasady

Fioletowa

6

Powietrze

Błękitna

7

Inne ciecze

Czarna

Diament niebezpieczeństwa

Jest to system natychmiastowej oceny niebezpieczeństwa w wypadkach z materiałami
niebezpiecznymi.

SEKTOR 1 – BIAŁY
Puste pole w środku – woda dopuszczalna jako środek gaśniczy

Nie używać wody jako środka gaśniczego

Przy uwolnieniu materiału niebezpieczeństwo promieniowania ( materiał

radioaktywny )

SEKTOR 2 – ŻÓŁTY

4 – Duże niebezpieczeństwo eksplozji

3 – Niebezpieczeństwo eksplozji pod wpływem działania ciepła lub silnego wstrząśnięcia (np. przy uderzeniach ).
Wydzielić strefę zagrożenia. Gasić tylko zza osłony.

2 – Możliwe silne reakcje chemiczne. Konieczne podjęcie wzmożonych środków ostrożności.
Gaszenie z zachowaniem bezpiecznego dystansu.
1 – Przy ogrzaniu materiał niestabilny. Konieczne zachowanie środków ostrożności.
0 – Brak niebezpieczeństwa w normalnych warunkach.

SEKTOR 3 - CZERWONY

4 – Materiał ekstremalnie łatwopalny przy każdej temperaturze.
3 – Niebezpieczeństwo zapalenia przy normalnej temperaturze.
2 – Niebezpieczeństwo zapalenia przy ogrzaniu.
1 – Niebezpieczeństwo zapalenia przy kontakcie z ogniem ( płomieniem ).
0 – Nie występuje niebezpieczeństwo zapalenia w normalnych warunkach.

SEKTOR 4 - NIEBIESKI - ZAGROŻENIE ZDROWIA

4 – Bardzo niebezpieczny, unikać kontaktu z płynem lub parami bez pełnej ochrony. Unikać obecności
w strefie zagrożenia.
3 – Bardzo niebezpieczny, obecność w strefie zagrożenia tylko w pełnym ubraniu ochronnym i
aparacie izolującym.
2 – Niebezpieczny, obecność w strefie zagrożenia tylko w aparacie ochrony dróg oddechowych.
1 – Małe niebezpieczeństwo, zalecane maski z wkładami filtrującymi.
0 – Brak zagrożenia.

Haz – chem Kod

CYFRA ( 1 ~ 4 ) - OZNACZENIE ŚRODKA GAŚNICZEGO

PIERWSZA LITERA – RODZAJ OCHRONY
OSOBISTEJ I TECHNOLOGIA DZIAŁAN

DRUGA LITERA – RODZAJ ZAGROŻENIA

LICZBA CZTEROCYFROWA – NUMER IDENTYFIKACYJNY PRZEWOŻONEGO MATERIAŁU

DOLNE POLE – NUMER TELEFONU POD KTÓRYM MOŻNA UZYSKAĆ WSZELKIE
INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEWOŻONEGO MATERIAŁU

RODZAJ ŚRODKA GAŚNICZEGO - 1 prąd wodny zwarty
2 prąd wodny rozproszony
3 piana
4 proszek

TECHNOLOGIA DZIAŁAŃ

1

2 3

4

P V
R

OCHRONA
PEŁNA

S

S

V

OCHRONA DRÓG
ODDECHOWYCH
ODO TYLKO PRZY
POŻARZE

T

T

ODO

ODO TYLKO PRZY
POŻARZE

ROZCIEŃCZYĆ
(MOŻNA
SPUSZCZAĆ DO
KANALIZACJI )

W

V

X

OCHRONA PEŁNA

Y

Y

V

ODO

ODO TYLKO PRZY
POŻARZE

Z

ODO

Z

ODO TYLKO PRZY
POŻARZE

OBWAŁOWAĆ
NIE WOLNO
SPUSZCZAĆ DO
KANALIZACJI )

Litera kolorowa- oznacza negatyw – BIAŁA LITERA NA CZARNYM KWADRACIE
LITERA E - ROZWAŻYĆ PRZEPROWADZENIE EWAKUACJI

ROZPOZNAWANIE SUBSTANCJI CHEMICZNYCH

W TRANSPORCIE

UWAGA!!!

PRZED PODJĘCIEM DECYZJI I ROZPOCZĘCIEM DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH

ROZPOZNAJ PRZEWOŻONĄ SUBSTANCJĘ.

UWAGA!!!

Numer rozpoznawczy właściwości niebezpiecznego materiału składa się z

dwóch lub trzech cyfr.

X :Absolutny zakaz kontaktu z wodą Numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa
( właściwości materiału )

Numer identyfikacyjny przewożonego materiału

PIERWSZA CYFRA – RODZAJ NIEBEZPIECZEŃSTWA MATERIAŁU

2 – oznacza gaz
3 – łatwopalność cieczy / par / gazów
4 – materiał stały zapalny
5 – materiał utleniający / podtrzymujący palenie
6 – działanie trujące
7 – materiał radioaktywny
8 – działanie żrące
9 – inny materiał niebezpieczny
DRUGA I TRZECIA CYFRA – STOPIEŃ ZAGROŻENIA
0 – brak dodatkowego zagrożenia
1 – wybuchowość
2 – zdolność wytwarzania gazu
3 – łatwopalność
5 – właściwości utleniające
6 – toksyczność
7 – działanie radioaktywne
8 – działanie żrące
9 – niebezpieczeństwo samoczynnej i gwałtownej reakcji

UWAGA !!!

PODWÓJNA CYFRA OZNACZA INTENSYWNOŚĆ GŁÓWNEGO

NIEBEZPIECZEŃSTWA NP. 33