Przebarwienia skóry

Przebarwienia skóry to problem z pogranicza kosmetologii i dermatologii.
Problem dermatologiczny pojawia się wówczas, gdy zmiany ogniskowe kolorytu skóry są
genetycznie uwarunkowane (zwiększona liczba melanocytów w skórze) lub są następstwem
zaburzeń hormonalnych, lub też konsekwencją zażywania leków.

O problemie kosmetycznym mówimy wtedy, gdy pojawiające się przebarwiania są słabo
nasilone, a dążenia pacjenta do likwidacji zmian wynikają z jego potrzeby poprawy własnego
wyglądu i samopoczucia.
Kolor skóry zawdzięczamy gromadzącej się w naskórku melaninie, a także hemoglobinie (w
postaci utlenionej i zredukowanej) oraz barwnikom karotenoidowym. Karnacja jest tym
ciemniejsza, im więcej barwnika zgromadzi się w naskórku. O aktywności komórek barwnikowych
wytwarzających melaninę decyduje wiele czynników. Największe znaczenie ma intensywność
oddziaływania słońca. Ważną rolę odgrywają także czynniki hormonalne m.in. estrogeny,
progesteron i hormon melanotropowy (MSH), a pośrednio także testosteron i hormony tarczycy.
Przebarwienia skóry to ograniczone lub uogólnione zmiany kolorytu skóry. Powstają głównie w
wyniku zaburzeń wytwarzania barwnika i nierównomiernego, nadmiernego gromadzenia się
melaniny, wynikają ze znacznego rozrostu komórek barwnikowych lub powodowane są
nadmiernym wpływem czynników pobudzających

aktywność

melanocytów. Na powstawanie plam

barwnikowych duży wpływ mają także nasze indywidualne predyspozycje i skłonności.

www.stres.o7.pl

Rodzaje przebarwień

Ostudy

Następną grupą zmian barwnikowych, które są przyczyną szukania

porady

kosmetyczno-lekarskiej są przebarwienia typu ostudy (chloasma,
melasma). Powstają w wyniku nagromadzenia się barwnika dość płytko
w naskórku. Ten rodzaj przebarwień powstaje prawie wyłącznie u kobiet.

Lokalizują się w obrębie czoła, policzków, nosa, górnej wargi, niekiedy
w okolicy żuchwy. Najprawdopodobniej główną przyczyną powstawania plam są żeńskie hormony.
Czasem plamy prowokowane są przyjmowaniem środków antykoncepcyjnych lub mogą pojawić się
w pierwszych miesiącach ciąży.
Nie należy również zapominać o przebarwieniach słonecznych. Słońce jest podstawowym
czynnikiem wywołującym plamy. Są one zwykle większe, ale mniej liczne od wcześniej
wymienionych piegów. Nierównomiernie rozłożony barwnik lokalizuje się głównie w naskórku. W
przypadku silniejszych poparzeń słonecznych, może dojść do nagromadzenia się melaniny głębiej,
w skórze właściwej. Plamy słoneczne łatwiej powstają w miejscach uszkodzonego i podrażnionego
naskórka np. po depilacji.
Różnorodny pod względem etiopatogenezy charakter przebarwień wymaga uważnego i różnego
leczenia. Odpowiednią metodę stosuje się w zależności od głębokości (warstwy skóry), na jakiej
znajduje się pigment. Im płytsze jest przebarwienie (barwnik znajduje się tylko w
powierzchownych warstwach naskórka), tym łatwiejsze bywa leczenie.
W przypadku zmian znajdujących się głębiej w skórze właściwej, leczenie trwa zwykle dłużej i
zwykłe kosmetyki rozjaśniające, wcierane w skórę nie sprawdzają się. Podstawę w takim
postępowaniu stanowi także stwierdzenie, a następnie wyeliminowanie czynnika przyczynowego.
Rozpoczynanie leczenia nie ma sensu, jeżeli sam zainteresowany nadal

opala

się i nie chroni

właściwie skóry przed nasłonecznieniem.
Lekarze w celu wybielania plam przebarwieniowych wykorzystują różne zewnętrznie stosowane
leki i zabiegi.

Leczenie rozpoczyna się od używania preparatów silnie złuszczających i

likwidujących nagromadzony nieprawidłowo barwnik. Preparaty te zawierają

hydrokinon
kwas

witaminy

A

kwas glikolowy
kwas kojowy i azelainowy

Przygotowują skórę do planowanych, dalszych zabiegów, choć zdarza się, że są na tyle skuteczne,
że można na nich zakończyć leczenie. Takie postępowanie sprawdza się w przypadku dość jasnych,
świeżych plam posłonecznych i hormonalnych.
Gdy wymienione sposoby zawodzą, lekarz proponuje zabiegi polegające przede wszystkim na
głębokim złuszczaniu (kwas retynowy, trójchlorooctowy, kwasy owocowe). Niektóre z zabiegów
złuszczających są tak bolesne, że wykonuje się je w znieczuleniu ogólnym. W przypadku plam
soczewicowatych na rękach lub twarzy najlepiej sprawdza się metoda krioterapii czyli miejscowego

mrożenia. Po zakończonym zabiegu na skórze tworzą się ciemne strupki, które goją się po upływie
2-3 tygodni. W leczeniu przebarwień stosuje się także lasery (barwnikowe, CO2, argonowe), które
złuszczają konkretne przebarwienie bez ingerencji w

zdrową

skórę, dając bardzo dobre efekty

końcowe.
Leczenie plam przebarwieniowych nie jest procesem prostym. W przypadku większości
wymienionych zabiegów mogą wystąpić powikłania. Jednym z efektów ubocznych po
zastosowaniu np. metod laserowych są blizny. Lekarz rozpoczynając leczenie musi uprzedzić
pacjenta o konieczności wielomiesięcznego, regularnego stosowania preparatów odbarwiających a
także o jednoczesnym stosowaniu silnych środków chroniących przed światłem.

Piegi
Do najczęstszych zmian skórnych związanych z nierówną pigmentacją należą piegi (ephelides). Na
niewielkiej przestrzeni obserwuje się zwiększenie zawartości barwnika w warstwach żywych
naskórka i w skórze właściwej. Szczególną skłonność do tego rodzaju przebarwień mają osoby o

naturalnie

blond i rudych włosach. Najczęściej powstają one na skórze twarzy, dekoltu i rąk. Są

bardzo drobne i zwykle układają się symetrycznie po obu stronach twarzy i na rękach. W okresie
jesiennym i zimowym piegi stopniowo bledną a wraz z pierwszymi, wiosennymi promieniami
słońca na nowo się uwidaczniają.

Plamy soczewicowate

Kolejną często występującą formą przebarwień są plamy soczewicowate
(lentigines). W przypadku tych zmian stwierdza się zwiększenie liczby
melanocytów w obrębie warstwy podstawnej naskórka, co jednocześnie
łączy się ze zwiększeniem zawartości barwnika w naskórku. Zmiany
mogą sięgać również skóry właściwej (obecność chromatoforów z
barwinkiem). Plamy soczewicowate zwane popularnie "wątrobowymi"
powstają na twarzy, głównie skroniach i grzbietach rąk. Najczęściej
tworzą się u osób starszych, z jasną karnacją pod wpływem słońca. Powstają w wyniku
długoletniego działania promieni słonecznych na nie osłoniętą skórę. Błędem jest powszechne
twierdzenie, że powstawanie plam soczewicowatych jest związane z działaniem czynników
wewnętrznych.

www.stres.o7.pl

www.eksiegarnia.webnode.com