Cele:
- uświadomienie sobie istnienie różnych norm postępowania, którymi warto kierować się w życiu,
- poznanie i zrozumienie potrzeby przestrzegania swych praw i obowiązków,
- umiejętność przewidywania skutków i następstw łamania ustalonych norm postępowania (np.
Statutu Szkoły),
- rozwój umiejętności pracy w grupie, komunikowania się oraz planowania własnej pracy.
Formy i metody:
- dyskusja, praca indywidualna, w grupach,
- "burza mózgów",
- "śnieżna kula",
- SIN (skutki i następstwa).
Czas: 45 min.
Materiały
i środki dydaktyczne:
- cukierki (w pięciu kolorowych papierkach) lub losy, duże arkusze papieru, markery, małe
karteczki samoprzylepne.
Przebieg lekcji:
1. Dyskusja na temat: "Czym kierować się w życiu, alby było mądre i wartościowe?".
2. Podział na grupy - uczniowie losują cukierki i dobierają się wg kolorów papierków (cukierki
zjadają na lekcji).
3. Definiowanie terminów "prawa" i "obowiązki".
4. Uczniowie metodą "burzy mózgów" podają najpierw definicję terminu "prawa", a następnie
"obowiązki". Odliczają do dwóch (w grupach), dobierają się w pary i w parach tworzą definicje.
Odczytanie kilku propozycji.
5. Metoda "śnieżnej kuli" - uczniowie podają przyczyny tworzenia praw i obowiązków. Na
plakatach napisane są pytania. Na jednym: "Dlaczego tworzy się prawa?", na drugim: "Dlaczego
tworzy się obowiązki?". Plakaty przechodzą od grupy do grupy, każdy dopisuje swoje zdane.
Prezentacja plakatów, podkreślenie tych zdań, które wydają się najistotniejsze dla funkcjonowania
szkoły.
6. Zapoznanie ze Statutem Szkoły (jego charakterystyka). Uczniowie otrzymują ksero praw i
obowiązków ucznia ze Statutu.
7. Uczniowie proponują prawa i obowiązki ucznia, które nie znalazły się w Statucie. Zapis na
tablicy.
8. Uświadomienie uczniom, że nauczyciele również mają prawa i obowiązki. Odczytanie ich na
głos.
9. Uczniowie otrzymują polecenie od wychowawcy zastanowienia się i wybrania w swojej grupie
jednego punktu z praw i obowiązków ucznia, który stanowi największy problem w ich klasie.
Zastanawiają się, co zrobić, aby przestał on być problemem. Prezentacja przed klasą lidera grupy.
10. SIN - metoda "skutki i następstwa". Każdy uczeń może napisać na małych karteczkach skutki i
następstwa nieprzestrzegania obowiązków ucznia. Następnie przyklejają swoje karteczki na duży
arkusz na tablicy "Skutki i następstwa nieprzestrzegania swych obowiązków" (kolejne osoby

naklejają nowe pomysły).
11. Zapowiedź tematu do przemyślenia na następną godzinę wychowawcza: "Opracowujemy
klasowe procedury rozpatrywania problemów z łamaniem praw i obowiązków".