1. Podst. Jednostki SI: metr , kilogram , sekunda , amper , kelwin , kandela , mol
2. Radian (rad) – jednostka miary łukowej kąta płaskiego, jednostka uzupełniająca układu SI.Jest to kąt płaski
równy kątowi między dwoma promieniami koła, wycinającymi z okręgu tego koła łuk o długości równej
promieniowi.Radian jest jednostką układu SI. Jest on wielkością niemianowaną.
3. Steradian (sr) - jednostka uzupełniająca układu SI określająca wartość kąta bryłowego.Jest to kąt bryłowy o
wierzchołku w środku kuli, wycinający z powierzchni tej kuli pole równe kwadratowi jej promienia.Pełny kąt

bryłowy ma miarę równą

steradianów.Pomimo że steradian jest jednostką SI, jest on, tak jak miara kąta

płaskiego, wielkością niemianowaną.
4.Przedrostki:

mili m 0,001 = 10−3 jedna tysięczna

kilo k 1 000 = 103 tysiąc

decy d 0,1 = 10−1 jedna dziesiąta
centy) c 0,01 = 10−2 jedna setna
mega M 1 000 000 = 106 milion
giga G 1 000 000 000 = 109 miliard
nano n 0,000 000 001 = 10−9 jedna miliardowa
piko p 0,000 000 000 001 = 10−12 jedna bilionowa
mikro µ 0,000 001 = 10−6 jedna milionowa

5.
6. Ruch – w fizyce to zmiana położenia ciała odbywająca się w czasie względem określonego układu
odniesienia.
Tor ruchu (trajektoria) - w kinematyce krzywa zakreślana w przestrzeni przez poruszające się ciało. Jeżeli
wypadkowa siła działająca na ciało wynosi 0, wówczas z I zasady dynamiki Newtona wynika, że ciało porusza
się po torze prostoliniowym. Jeżeli na poruszające się ciało działa niezrównoważona siła, której kierunek nie jest
styczny do toru ruchu, wówczas tor ruchu jest krzywoliniowy.
Prędkość: [ v = dx/dt ]
a) wektorowa wielkość fizyczna wyrażająca zmianę wektora położenia w jednostce

czasu

.

b) skalarna wielkość oznaczająca przebytą drogę w jednostce czasu lub tylko wartość prędkości zwana przez
niektórych szybkością.
Jednostka prędkości w układzie SI to metr na sekundę.
Przyspieszenie – [a = dv/dt ] wektorowa wielkość fizyczna wyrażająca zmianę prędkości w czasie.
Przyspieszenie definiuje się jako pochodną prędkości po czasie, czyli jest szybkością zmiany prędkości. Jeśli
przyspieszenie styczne jest skierowane przeciwnie do zwrotu prędkości ruchu, to wartość prędkości w tym ruchu
maleje a przyspieszenie to jest nazywane opóźnieniem.
Rodzaje ruchów :
Ze względu na tor : prostoliniowy , krzywoliniowy
Ze względu na wartość prędkości : jednostajny , zmienny [jednostajnie zmienny( przyśpieszony , opóźniony) ,
niejednostajnie zmienny ]
7. Prostoliniowy jednostajny:
Ponieważ prędkość w ruchu jednostajnym nie zależy od czasu, tzn. zmiana położenia w równych odstępach
czasu jest stała,

czyli droga zależy wprost proporcjonalnie od czasu:

gdzie Δt = t2 − t1 > 0 jest odcinkiem czasu, w którym ciało przemieściło się o

czyli pokonało drogę

gdzie

to szybkość. Oznacza to, że po czasie t2 ciało znajduje się w położeniu

Podstawiając t = t2 oraz t1 = 0 równanie ruchu przyjmuje postać

a przebyta droga wyraża się wzorem

st = | xt | = vt + s0,

gdzie t jest parametrem czasowym, x0 oznacza początkowe położenie ciała, s0 oznacza drogę pokonaną przez
ciało do tej pory (zwykle przyjmuje się, że jest ona równa zeru), zaś oraz v to stałe odpowiednio prędkość i
szybkość.
Ruch jednostajnie przyspieszony – ruch, w którym prędkość ciała zwiększa się o jednakową wartość w
jednakowych odstępach czasu. Ciało takie ma przyspieszenie o stałej wartości, a jego kierunek i zwrot są równe
kierunkowi i zwrotowi prędkości tego ciała.

Droga, a także wartość przesunięcia, wynosi w tym ruchu

gdzie:
s – droga, pokonana przez ciało
s0 – droga początkowa ciała
v – wartość prędkości ciała
v0 – wartość prędkości początkowej ciała
t – czas trwania ruchu jednostajnie przyspieszonego
a – wartość przyspieszenia.

8. Iloczyn skalarny :

[1,2,3]*[1,1,2] = 1*1 + 2*1 + 3*2 = 9

Iloczyn wektorowy :

[1,2,3]x[1,1,2] = |1 2 3 | 1 2|

|1 1 2 | 1 1|
|i j k | i j|
11. Zasada niezależności
Jeśli punkt materialny uczestniczy równocześnie w kilku ruchach (ruch złożony), to każdy z tych składowych
ruchów odbywa się bez zakłóceń w ten sposób, jakby pozostałych ruchów nie było.

12. I zasada dynamiki W inercjalnym układzie odniesienia, jeśli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające
równoważą się, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.

II zasada dynamiki Jeśli siły działające na ciało nie równoważą się (czyli siła wypadkowa

jest różna od

zera), to ciało porusza się z przyspieszeniem wprost proporcjonalnym do siły wypadkowej, a odwrotnie
proporcjonalnym do masy ciała.

III zasada dynamiki Oddziaływania ciał są zawsze wzajemne. Siły wzajemnego oddziaływania dwóch ciał
mają takie same wartości, taki sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia (każda działa na inne
ciało).

13. Tarcie (opory ruchu) to całość zjawisk fizycznych towarzyszących przemieszczaniu się względem siebie
dwóch ciał fizycznych (tarcie zewnętrzne) lub elementów tego samego ciała (tarcie wewnętrzne) i powodujących
rozpraszanie energii podczas ruchu.
Tarcie zewnętrzne występuje na granicy dwóch ciał stałych. Tarcie wewnętrzne występuje przy przepływie
płynów, jak i deformacji ciał stałych, pomiędzy obszarami przemieszczającymi się względem siebie.
Siła występująca w zjawiskach tarcia nazywana jest siłą tarcia.

Jeżeli ciało nie porusza się, to siła tarcia statycznego równoważy siłę wypadkową pozostałych sił działających na
ciało, ma jej kierunek, a zwrot przeciwny. Maksymalną wartość siły jaka może wystąpić określa wzór:

Jeżeli ciało porusza się, to siła tarcia dynamicznego ma kierunek ruchu ciała, zwrot przeciwny kierunkowi ruchu,
wartość T jest równa:

gdzie:

– współczynnik tarcia zależny od rodzaju powierzchni stykających się ciał,

– siła nacisku prostopadła do powierzchni styku ciał. [N = F *cos a , N = m*g ]

14. Zasada zachowania energii - empiryczne prawo fizyki, stwierdzające, że w układzie izolowanym suma
wszystkich rodzajów energii układu jest stała (nie zmienia się w czasie). W konsekwencji, energia w układzie
izolowanym nie może być ani utworzona, ani zniszczona, może jedynie zmienić się forma energii. Tak np.
podczas spalania wodoru w tlenie energia chemiczna zmienia się w energię cieplną.

Zasada zachowania pędu:
suma wektorowa pędów wszystkich elementów układu izolowanego pozostaje stała
Układ izolowany to taki układ, na który nie działają siły zewnętrzne lub siły te się równoważą. Oddziaływanie
między elementami układu siłami wewnętrznymi nie zmienia pędu układu.Gdy na układ ciał działa
niezrównoważona siła zewnętrzna, wówczas pęd wypadkowy układu zmienia się. Zasada zachowania pędu
wynika wprost z II zasady dynamiki w postaci uogólnionej.Zasada ta jest zawsze spełniona (dla dowolnego
układu izolowanego) w każdym procesie fizycznym.

Zasada zachowania momentu pędu mówi, że dla dowolnego izolowanego układu punktów materialnych
całkowita suma ich momentów pędu jest stała.

15. Jeśli energia potencjalna nie zmienia się (droga się nie wznosi i nie opada) cała praca wykonana przez siłę

wypadkową zostaje przekształcona w zmianę energii kinetycznej

.

czyli