Aktywne słuchanie muzyki. Zabawy z różnych stron świata
Ilustrowanie słuchanej muzyki stwarza wiele możliwości. Można to robić:
▫ Kredkami
▫ Guzikami
▫ Gestem
▫ Tańcem
Dobrym pomysłem jest również wymyślanie treści (np. bajki) do utworu i ewentualna ilustracja jej (także powyższymi
sposobami)
Można też układać litery lub kształty w sztucznych pauzach, co bardzo wzmaga koncentrację na słuchaniu.
Tańce ilustracyjne
Country dance – z „Suity na wodzie” G. F. Haendla
A: Ustawienie parami, prawe dłonie dos a dos. Pary idą dokoła swej osi 15 kroków, zatrzymanie, zmiana
kierunku o dłoni, znów 15 kroków dookoła swej osi, zatrzymanie na przeciw siebie, ręce opuścić.
3 kroki od siebie, 3 kroki powrót i obrót z ukłonem za prawym łokciem – 7 kroków. Powtórka tego
fragmentu.
B: Ustawienie naprzeciw siebie. 7 kroków marszowych, ręce poruszają się jak przy marszu. 7 x klasnąć „na
cztery ręce” – cały fragment powtórzyć.
Akcent – tupnięcie prawą noga na „trzy” („raz” i „dwa” – odczekać), potem tak samo lewą nogą i obrót za
prawym łokciem – 7 kroków. Fragment z akcentami powtórzyć.
Powrót części A
Kurki i jastrzębie– zabawa z wykorzystaniem Tańca norweskiego Edwarda Griega
Budowa ABA. Dzielimy uczestników na 2 grupy: część jest kurkami, a część jastrzębiami.
A: Kurki wychodzą z kurnika, idą w rzędzie za kwoką. Ręce wzdłuż ciała, dłonie pod kątem prostym do linii
ciała – 8 kroków. Prawa ręka do góry – kurki podnoszą jedno skrzydełko. Analogicznie z lewą ręką. Ostatnia
figura to rozglądanie się wokoło w poszukiwaniu zagrożenia ze strony jastrzębi. Część A powtarza się 2x.
Pod koniec drugiego powtórzenia kurki dostrzegają zagrożenie i kulą się zbite w gromadkę, a kwoka otacza je
skrzydłami.
B: Nadlatują jastrzębie i krążą wokół kurek, pod koniec frazy odlatują.
A: Jak za pierwszym razem, ale tym razem pod koniec drugiego powtórzenia kurki idą spać do kurnika.
Polka italiano – S. Rachmaninowa
Ustawienie w parach w rozsypce
A: ręce w tył, w przód i 3x klasnąć na 4 ręce – 2x. Ręce zatrzymać złączone i obrót w prawo – 8 kroków.
Powtórka od początku, obrót w lewo.
B: 1 osoba na kolano, 2-ga podskakuje dookoła ze zmianą kierunku
C: znów ustawienie twarzami do siebie. 2 kroki od siebie i 3 przytupy, 2 kroki do siebie i 3 przytupy,
„haczyki” w prawo, powtórka kroków i przytupów, „haczyki” w lewo.
Rast’wietajut (Rosja)
Gesty obrazują zakwitający na łące kwiat, który pięknie pachnie, porusza się na wietrze, zwraca w stronę słońca, ale w
końcu przekwita i umiera.
Ustawienie w kole. 16 miarowych kroków, na koniec zatrzymanie i zwrot twarzą do środka. Ręce wykonują
następujące ruchy:
▫ Prawa zgięta w łokciu wędruje w górę
▫ Lewa to samo
▫ Skrzyżowanie
▫ Falowanie
▫ Prawa znowu w górę
▫ Lewa to samo
▫ Wąchanie kwiatu
▫ Obie ręce opadają w dół z równoczesnym westchnięciem – tęsknym, zachwyconym, zdziwionym
W ostatnim przebiegu melodii, tańczący coraz bardziej zmniejszają koło, drobnymi krokami zbliżając się ku
środkowi. Na ostatni akord następuje raptowne rozciągnięcie koła.
Le basque – aranżacja: James Galway
Pary w różnych miejscach sali. Jedna osoba z pary odchodzi w dowolnym kierunku (4 takty), druga idzie za nią
podobnym torem (4 takty). Powtórka (8 taktów). Następnie wspólny taniec – 8 klaśnięć „na 4 ręce” i „haczyki”
w prawo, a potem w lewo.
Zabawy taneczne z różnych stron świata
Zigenner Polka
Ustawienie w parach. Cwał po kole (2x16 kroków), zatrzymanie, ukłon do swojego partnera, po skosie w lewo,
po skosie w prawo, znów do swojego partnera i klepanie kolejnych rąk (8x), oba koła poruszają się w prawo.
Polka doudlebska (Czechy)
A (takty 1-16):
Pary tańczą krokiem dostawnym w kole w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara
q q e e q
B (takty 12-32): Wewnętrzni tancerze opierają rękę na ramieniu poprzednika – wszyscy idą dookoła
C (takty 33-48): Wewnętrzni robią zwrot twarzą do środka koła i wykonują rytm:
klepnąć raz w kolana, raz klasnąć i potem w ręce sąsiadów z obu stron (8x)
W tym czasie zewnętrzni podskakują dookoła i wracają do partnera
Zuzanna – USA
Pary vis a vis w dwóch równych szeregach
3 kroki w przód, na „cztery” klaśnięcie na cztery ręce (lub w swoje własne) – 3 x to samo
8 kroków zamiana miejscami
pierwsza para tworzy „łódeczkę” i cwałem bocznym przesuwa się między szeregami na koniec, za nią następne
(około 7 par). Pozostali w szeregach klaszczą i cały czas przesuwają się bokiem ku początkowi.
Tennessee Wig-Wag – USA
Pary na obwodzie koła z przeciwnie skierowanymi twarzami, prawe dłonie dos a dos.
A „Przód, bok, skrzyżować i dołączyć” – zamiana w parach miejscami, krzyżowanie nogi z tyłu, podanie
drugich rąk.
B „Przód, bok, skrzyżować i zahaczyć” – j.w., powrót na miejsca, na koniec „haczyki”.
C Pełny obrót par w przód – [2 x szybciej] 3 kroki, krzesany, 3 kroki, krzesany, puścić ręce.
D zmiana partnera – każdy kroki w przód: krok, krzesany, krok, krzesany, 3 kroki i zatrzymanie, podanie rąk
nowemu partnerowi.
Simama kaa – Tanzania
Simama – siedzieć
Kaa – wstać
Ruka – skok obunóż
Tembeja – dwa wolne kroki
Kimbija – dwa szybkie i jeden wolny
Klaskanie
Pstrykanie
Klepanie o kolana rękami
Klepanie o brzuch
Klepanie o pupę
drewienka
trójkąt/talerzyki
grzechotka
bębenek
tamburyn
Zabawa na krzesłach:
Simama – wstać
Kaa – usiąść
Ruka – siedząc, tupać obydwiema nogami o podłogę
Tembeja kimbija – obejść krzesło jeden raz dookoła, a potem usiąść
Ayelevi – Ghana
Ustawienie w kole, prawa dłoń – „taca”, na niej położona lewa dłoń sąsiada z prawej.
Raz – klepnąć dłońmi w dłonie sąsiadów w ułożeniu j.w.
Dwa – odwrócić dłonie – prawa na górze, lewa pod spodem
Trzy – klasnąć dłońmi przed sobą, ręce wysunięte w przód.
Schemat gestów do powtarzania w rytmie:
Seniua – Zulu
Ustawienie w kole
Cz. I – prawa do boku, klasnąć, lewa dołączyć, klasnąć – 4x
Cz. II – (przedtakt) potarcie prawą piętą, krok do środka koła, powrót na lewą, krok prawą w tył, powrót na
lewą – 4x (zawsze z przedtaktem)
La machina del capo – Włochy
Gesty do piosenki:
La macchina
kręcenie kierownicą samochodu
del capo
łapanie się za głowę
haun bucco
wskazywanie palcem dziury w oponie
nella gommma
rysowanie rękami w powietrzu dużego koła
ripariamo odkręcanie koła od samochodu
con la chewing
wyciąganie z ust długiej gumy do żucia
gum
zaklejanie dziury w oponie gumą do żucia
Epoi tai – Hawaje
Gesty:
Epoi – klepanie o kolana
Tai – klepanie skrzyżowanymi rękami o ramiona
E – klaskanie
Tuki – klepanie o głowę
Najpierw ćwiczymy gesty ze słowami, potem zamieniamy je na płynne ruchy, ręce nie klepią, a nawet nie
dotykają ciała, np. zamiast klaskania płynnie mijają się w powietrzu.
Tekst:
Epoi tai tai e /x2
Epoi tai tai
Epoi tuki tuki
Epoi tuki tuki e
Gimnastyka to zabawa
Zabawy z liną
Prowadzenie grupy trzymającej [jedną ręką] linę [niezwiązaną] w różnych kierunkach [wąż] – można
przechodzić przez krzesła, wychodzić z sali, wchodzić na schody…
Cwał w kole z trzymaniem liny [związanej], cwał z oparciem się plecami o linę.
Chodzenie po okręgu trzymając linę oburącz [np. krokiem dosuwanym], lina w górze, za sobą [cały czas
trzymając], oparcie się plecami o linę [bez trzymania] i chodzenie bokiem.
Chodzenie po linie leżącej w kole na podłodze, kroki odstaw dostaw, noga za nogą [bardzo wolne tempo],
tupanie przy linie z pochyleniem, przeskoki, wskoki na linę, siad z trzymaniem liny, kładzenie się na plecach.
Improwizacja ruchów z naśladowaniem nowych pomysłów.
Ścieśnienie uczestników w „worek” i ciągnięcie za sobą.
Zabawa w szukanie wędrującego w kole z rąk do rąk guzika (do melodii Krąży pierścień).
Rekwizyty „na rozgrzewkę”
Druciaczki. Wykonuje się je z 2 wyciorów od fajki lub innych drucików w miękkiej (wełnianej) otoczce.
▫ Prowadzący formuje z druciaczka dowolną figurę i pokazuje dzieciom, które próbują przybrać taką samą
pozycję.
▫ Dzieci obserwują przez chwilę pozycję druciaczka, następnie prowadzący chowa go, a dzieci biegają w rytm
muzyki. Na pauzę zatrzymują się i przybierają zapamiętaną pozycję druciaczka.
▫ Dzieci obserwują druciaczka, którym prowadzący porusza w różny sposób. Starają się naśladować jego ruchy
jak najszybciej. Mogą np. kiwać głową, ruszać ręką, skakać, kołysać się…
Piłka. Prowadzący odbija piłkę, a dzieci „zamieniają się w piłki” i skaczą w tym samym tempie..
▫ Przerzucanie piłki – dzieci kołyszą się w prawo i w lewo lub dosuwają nogę do nogi w tym samym tempie
▫ Okręcanie piłki – dzieci okręcają się miejscu
▫ Toczenie piłki po podłodze – dzieci kładą się i turlają
▫ Piłka nieruchomieje – dzieci zwijają się w kłębki na podłodze i chwilę pozostają w bezruchu
▫ Prowadzący wykonuje piłką różne ruchy, a dzieci naśladują je głosem, np.: hop, hop; tu tu ; pum, biii…bop.
Szalik. Analogicznie jak z piłką i druciaczkiem. Dzieci naśladują ruchy szalika – kiwają głową, skaczą, kłaniają
się,
skłaniają na boki, kołyszą z nogi na nogę,
kładą, robią „kołyskę”, obracają się…
Zabawy z kartką papieru
Dźwięk. Wydobycie różnych dźwięków z kartki przez pocieranie, potrząsanie, stukanie…
Wędrowanie dźwięku. Przekazywanie usłyszanego dźwięku kolejnej osobie.
Wędrowanie rytmu. Przekazywanie w pulsie [!!!] usłyszanego rytmu kolejnej osobie.
Ostinato. Ułożenie rytmicznego ostinato z wykorzystaniem kartki.