Fakty prawne,
zdarzenia, zachowania,
stosunki prawne
dr Magdalena Bainczyk, oprac. wł. oraz na
podstawie J. Jabło
ń
ska – Bo
ń
ca,
Podstawy prawa dla ekonomistów, Z.
Radwa
ń
ski, Prawo cywilne – cz
ęść
ogólna
fakty
Indyferentne
Nie wywołuj
ą
skutków
prawnych – praw i
obowi
ą
zków przewidzianych
przez prawo
Prawne
Fakty prawne
Zdarzenia
Niezale
ż
ne od woli
Zachowania
Zale
ż
ne od woli podmiotu
prawa
1. Działanie
2. zaniechanie
zachowania
Psychofizyczne
czynno
ś
ci
faktyczne
Prawne czynno
ś
ci
konwencjonalne
Fakty prawne, stosunki
prawne
Fakt prawny – fakt istotny z punktu widzenia
prawa: krajowego, unijnego,
mi
ę
dzynarodowego publicznego
Fakty prawne -> skutki prawne -> wpływaj
ą
na
relacje mi
ę
dzy podmiotami prawa: powstanie,
zmiana, ustanie relacji mi
ę
dzy podmiotami
Fakt prawny stanowi podstaw
ę
stosunku
prawnego – relacja mi
ę
dzy podmiotami prawa,
uregulowana przez prawo
Stosunek prawny
Powstaje w wyniku faktu prawnego
Opisuje relacje pomi
ę
dzy podmiotami prawa
oparty o przepisy prawa
Elementy stosunku prawnego:
1. strony (podmioty prawa)
2. przedmiot stosunku prawnego
3. tre
ść
stosunku prawnego: obowi
ą
zki (nakaz
lub zakaz okre
ś
lonego zachowania) i
uprawnienia (wybór okre
ś
lonego zachowania, w
zale
ż
no
ś
ci od którego inna strona stosunku
prawnego staje si
ę
zobowi
ą
zana do
okre
ś
lonego zachowania)
Stosunek prawny
Prosty
1. Strona uprawniona
2. Strona
zobowi
ą
zana
Zło
ż
ony
Uprawnione i zobowi
ą
zane s
ą
wzgl
ę
dem siebie obie
strony stosunku prawnego
Przedmiot stosunku prawnego
Zachowanie stron cz
ę
sto w odniesieniu do przedmiotu (rzecz, przedmiot
niematerialny, przedsi
ę
biorstwo)
Rzecz - materialna, wyodr
ę
bniona z przyrody
Art. 45 KC Rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu s
ą
tylko przedmioty
materialne.
Res extra commercium – rzeczy wył
ą
czone z obrotu, np. zwłoki, tkanki,
narz
ą
dy, w tym krew odł
ą
czone od ciała
Szczególny status zwierz
ą
t - tendencja do dereifikacji,
USTAWA z dnia 21
sierpnia 1997 r. o ochronie zwierz
ą
t
Szczególne regulacje w odniesieniu do dóbr kultury
Podstawowy podział (wyczerpuj
ą
cy i rozł
ą
czny) rzeczy: ruchome i
nieruchome
Art. 46. [Nieruchomo
ść
] § 1. Nieruchomo
ś
ciami s
ą
cz
ęś
ci powierzchni
ziemskiej stanowi
ą
ce odr
ę
bny przedmiot własno
ś
ci (grunty), jak
równie
ż
budynki trwale z gruntem zwi
ą
zane lub cz
ęś
ci takich
budynków, je
ś
li na mocy przepisów szczególnych stanowi
ą
odr
ę
bny
od gruntu przedmiot własno
ś
ci.
W celu ujawnienia praw do nieruchomo
ś
ci prowadzi si
ę
ksi
ę
gi
wieczyste
nieruchomo
ś
ci
Grunty
•Rolne
•nierolne
Budynki trwale
zwi
ą
zane z gruntem,
•zasadniczo stanowi
ą
cz
ęść
składow
ą
gruntu
Superficies solo cedit
•Na mocy przepisów
szczególnych mog
ą
stanowi
ć
odr
ę
bne
nieruchomo
ś
ci
Cz
ęś
ci budynków
Na mocy
przepisów
szczególnych
Przedmioty niematerialne
Energia
Dobra intelektualne – USTAWA z dnia
30 czerwca 2000 r. Prawo własno
ś
ci
przemysłowej
Dobra osobiste – art. 23 KC
Pieni
ą
dze
Papiery warto
ś
ciowe
Przedsi
ę
biorstwo – art. 55 ze znaczkiem
1 KC