Immunologia – wykład 3 23.10.2012
Temat: Rodzaje i mechanizmy odporności
Odkrycie roli drobnoustrojów w chorobach zakaźnych powodowało, że przez długi czas badania epizootiologiczne
dotyczyły wyłącznie zarazka. Dopiero bliższa analiza przyczyn powstawania chorób zakaźnych wykazała, że oprócz
zarazka inne czynniki odgrywają istotną rolę: jak odporność, czy środowisko.
Ssaki dysponują wieloma mechanizmami obronnymi, które chronią przed wniknięciem zarazka. Skóra osłonięta
rzadszym lub gęstym owłosieniem tworzy płaszcz ochronny. Nie jest to większa powierzchnia chroniąca.
Włosy ludzkie i zwierzęce posiadają pewne właściwości antybakteryjne, a zawdzięczają to obecności kwasów
tłuszczowych.
Nieswoiste mechanizmy obrony:
Czynniki mechaniczne
o
Budowa anatomiczna skóry i błony śluzowej
o
Wytwarzanie i odpływ śluzu z błony śluzowej
o
Ruch nabłonka rzęskowego dolnych dróg oddechowych
o
Perystaltyka przewodu pokarmowego
o
Przepływ moczu w drogach moczowych
Czynniki humoralne
o
Drobnoustrojobójcze działanie warstwy kwasowej skóry kwasu mlekowego, gruczołów potowych,
kwasu solnego żołądka, nienasyconych kwasów tłuszczowych przez gruczoły łzowe
o
Białka surowicze ostrej fazy: CRP, haptoglobina, surowiczy amyloid A, fibrynogen, transferyna
o
Lizozym w ślinie i łzach; rozszczepienie bakteryjnej mureiny
o
Fibronektyna (niespecyficzna opsoina), interferon przeciwwirusowy
o
Białko wiążące mannozę, wiąże mannozę na zewnętrznej powierzchni bakterii, zmieniając jej
konfigurację, inicjuje alternatywną drogę aktywacji dopełniacza
Czynniki komórkowe
o
Fizjologiczna flora skóry i błony śluzowej
o
Komórki NK i komórek bez markerów powierzchniowych
o
Komórki fagocytujące
Neutrofile
(granulocyty
obojętnochłonne)
Zakłócają wirusy
Neutrofile
(granulocyty
obojętnochłonne)
Interferony.
Zakłócają wirusy
Bierna (śkóra i błony
śluzowe)
Granulocyty
Eozynofile
(granulocyty
kwasochłonne)
Interferony.
Zakłócają wirusy
Odporność nieswoista
Bierna (śkóra i błony
śluzowe)
Granulocyty
Eozynofile
(granulocyty
kwasochłonne)
zasadochłonne)
Chemokiny.
Przyciągają
leukocyty
Odporność nieswoista
(wrodzona)
Bierna (śkóra i błony
Komórki układu odpornościowego
Bazofile
(granulocyty
zasadochłonne)
dendrytyczne
Cytokiny
Chemokiny.
Przyciągają
leukocyty
Odporność nieswoista
(wrodzona)
Czynna (kaszel,
kichanie, wymioty,
biegunka,
przyspieszony
metabolizm)
Komórki układu odpornościowego
Leukocyty
Monocyty
Komórki
dendrytyczne
Chemokiny.
Przyciągają
leukocyty
Czynna (kaszel,
kichanie, wymioty,
biegunka,
przyspieszony
metabolizm)
Komórki układu odpornościowego
Monocyty
Fagocyty, Makrofagi
Substancje
rozpuszczalne
(peptydy i białka)
TNF. Czynnik
martwicy
nowotworów
Układ dopełniacza.
Rozkłada patogeny
Czynna (kaszel,
kichanie, wymioty,
przyspieszony
Komórki układu odpornościowego
Fagocyty, Makrofagi
Substancje
rozpuszczalne
(peptydy i białka)
TNF. Czynnik
martwicy
nowotworów
Układ dopełniacza.
Rozkłada patogeny
Komórki układu odpornościowego
Agranulocyty
Limfocyty B
rozpuszczalne
(peptydy i białka)
Układ dopełniacza.
Rozkłada patogeny
Limfocyty B
Przeciwciała.
Wiążą patogeny i
znakują je
Limfocyty
Limfocyty T
Przeciwciała.
Wiążą patogeny i
znakują je
Limfocyty
Limfocyty T
Wiążą patogeny i
Limfocyty NK
Odporność nieswoista
Odporność swoista
Odporność nieswoista
Czynniki odporności nieswoistej
uprzedniego zetknięcia się z mikroorganizmem
Kluczowa jest fagocytoza oraz współudział dopełniacza
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Odporność swoista
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
walce z patogenami
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Sztuczna (podanie
immunoglobulin)
Czynna. Odporność
długotrwała, pobudzona
przez wnikający Ag do
produkcji Ab pamięci
Odporność nieswoista
Czynniki odporności nieswoistej
uprzedniego zetknięcia się z mikroorganizmem
Kluczowa jest fagocytoza oraz współudział dopełniacza
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Odporność swoista
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
walce z patogenami
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Sztuczna (podanie
immunoglobulin)
Czynna. Odporność
długotrwała, pobudzona
przez wnikający Ag do
produkcji Ab pamięci
Odporność nieswoista
Czynniki odporności nieswoistej
uprzedniego zetknięcia się z mikroorganizmem
Kluczowa jest fagocytoza oraz współudział dopełniacza
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
walce z patogenami
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Odporność swoista
(nabyta)
Sztuczna (podanie
immunoglobulin)
Humoralna
Czynna. Odporność
długotrwała, pobudzona
przez wnikający Ag do
produkcji Ab pamięci
Czynniki odporności nieswoistej
uprzedniego zetknięcia się z mikroorganizmem
Kluczowa jest fagocytoza oraz współudział dopełniacza
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Odporność swoista
(nabyta)
Naturalna Lim. T i
B oraz przeciwciała
wytwarzane przez
Humoralna
Bierna. Podawane gotowe
przeciwciała np. w mleku
matki, surowice
odpornościowe
Czynniki odporności nieswoistej – jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
uprzedniego zetknięcia się z mikroorganizmem
Kluczowa jest fagocytoza oraz współudział dopełniacza
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Odporność swoista
Naturalna Lim. T i
B oraz przeciwciała
wytwarzane przez
organizm
Bierna. Podawane gotowe
przeciwciała np. w mleku
matki, surowice
odpornościowe
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
uprzedniego zetknięcia się z mikroorganizmem
Kluczowa jest fagocytoza oraz współudział dopełniacza
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Naturalna Lim. T i
B oraz przeciwciała
wytwarzane przez
organizm
Odporność
Bierna. Podawane gotowe
przeciwciała np. w mleku
matki, surowice
odpornościowe
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
Kluczowa jest fagocytoza oraz współudział dopełniacza
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Odporność
Bierna. Podawane gotowe
Czynna. Wzudzona przez
przeciwciała. Długotrwała
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Czynna. Wzudzona przez
przeciwciała. Długotrwała
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Proces ten jest specyficzny, czyli działa na konkretny czynnik patogenny
Czynna. Wzudzona przez
przeciwciała. Długotrwała
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Komórkowa
Czynna. Wzudzona przez
przeciwciała. Długotrwała
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
Czynniki genetyczne mają wpływ zarówno ze strony drobnoustrojów jak i organizmu
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Komórkowa
Bierna. Wstrzykiwanie
limfocytów efektorowych
od innego osobnika z
odpowiedzią czynną
krótkotrwałą.
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektyw
Bierna. Wstrzykiwanie
limfocytów efektorowych
od innego osobnika z
odpowiedzią czynną
krótkotrwałą.
jest to zespół czynników i mechanizmów działających niezależnie od
Na jej wytwarzanie potrzebne jest kilka dni, lecz mechanizmy raz uruchomione stają się niebywale efektywne w
Bierna. Wstrzykiwanie
limfocytów efektorowych
od innego osobnika z
odpowiedzią czynną
krótkotrwałą.
ne w
Przebieg:
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
komórek jako peptydy łącznie z MHC.
Przebieg:
1) Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
2) Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
3) Komórki tuczne produkują
(IL-4)
4) Cytokiny aktywują układ dopełniacza oraz leukocyty
5) Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
6) Limfocyty T różnicują się na cytotoksyczne
7) Limfocyty T
8) Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
plazmatyczne produkują przeciwciała
9) Odporność sw
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
komórek jako peptydy łącznie z MHC.
Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
Komórki tuczne produkują
4)
Cytokiny aktywują układ dopełniacza oraz leukocyty
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
Limfocyty T różnicują się na cytotoksyczne
Limfocyty T
C
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
plazmatyczne produkują przeciwciała
Odporność sw
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
komórek jako peptydy łącznie z MHC.
Pierwotna odpowiedź.
Występuje po kontakcie z
antygenem w ciągu 3
Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
Komórki tuczne produkują
Cytokiny aktywują układ dopełniacza oraz leukocyty
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
Limfocyty T różnicują się na cytotoksyczne
C
niszczą patogeny, T
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
plazmatyczne produkują przeciwciała
Odporność swoista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
komórek jako peptydy łącznie z MHC.
Pierwotna odpowiedź.
Występuje po kontakcie z
antygenem w ciągu 3
Komórkowa
Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
Komórki tuczne produkują histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Cytokiny aktywują układ dopełniacza oraz leukocyty
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
Limfocyty T różnicują się na cytotoksyczne
niszczą patogeny, T
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
plazmatyczne produkują przeciwciała
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
komórek jako peptydy łącznie z MHC.
Odpowiedź immunologiczna
Pierwotna odpowiedź.
Występuje po kontakcie z
antygenem w ciągu 3-14 dni
Komórkowa
Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Cytokiny aktywują układ dopełniacza oraz leukocyty
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
Limfocyty T różnicują się na cytotoksyczne
niszczą patogeny, T
H
eksponują limfocytom B antygeny
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
plazmatyczne produkują przeciwciała
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
komórek jako peptydy łącznie z MHC.
Odpowiedź immunologiczna
Pamięć immunologiczna (wtórna
Wytworzona po wcześniejszym
kontacie z antygenem. Organizm
Swoista
Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Cytokiny aktywują układ dopełniacza oraz leukocyty
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
Limfocyty T różnicują się na cytotoksyczne (T
C
eksponują limfocytom B antygeny
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
Odpowiedź immunologiczna
Pamięć immunologiczna (wtórna
opowiedź immunologiczna).
Wytworzona po wcześniejszym
kontacie z antygenem. Organizm
broni się szybciej.
Odporność
Humoralna
Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Cytokiny aktywują układ dopełniacza oraz leukocyty
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
C
), pomocnicze (T
eksponują limfocytom B antygeny
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
pojawiają się IgG i IgA (wtórna odpowiedź immunologiczna)
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
Pamięć immunologiczna (wtórna
opowiedź immunologiczna).
Wytworzona po wcześniejszym
kontacie z antygenem. Organizm
broni się szybciej.
Odporność
Humoralna
Nieswoista (uruchomiona
przeciwko wszystkim
antygenom). Bariery
mechaniczne, granulocyty,
monocyty, komórki NK
Patogeny pojawiają się w organizmie i niszczą jego komórki
Uszkodzone komórki produkują cytokiny i eksponują antygeny
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
), pomocnicze (T
eksponują limfocytom B antygeny
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
ostatnie będą czekać na ponowne pojawienie się patogenu
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
Pamięć immunologiczna (wtórna
opowiedź immunologiczna).
Wytworzona po wcześniejszym
kontacie z antygenem. Organizm
broni się szybciej.
Nieswoista (uruchomiona
przeciwko wszystkim
antygenom). Bariery
mechaniczne, granulocyty,
monocyty, komórki NK
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
), pomocnicze (T
H
) i pamięci (T
eksponują limfocytom B antygeny
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe pr
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
Nieswoista (uruchomiona
przeciwko wszystkim
antygenom). Bariery
mechaniczne, granulocyty,
monocyty, komórki NK
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Odporność nieswoista działa na komórki dendrytyczne, eksponują antygeny
) i pamięci (T
m
).
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
kompleksy immunologiczne. Aktywowane limfocyty B poprzez Ig powierzchniowe prezentują T
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
).
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
ezentują T
H
. Pobierają antygen
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna).
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
. Pobierają antygen
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
Po selekcji klonalnej limfocyty B różnicują się na komórki plazmatyczne i limfocyty B pamięci, komórki
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
W czasie odpowiedzi immunologicznej jako pierwsze pojawiają się IgM (pierwotna odpowiedź immunologiczna). Potem
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
. Pobierają antygen
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
histaminę, która rozszerza naczynia krwionośne (powoduje zapalenie) oraz cytokiny
oista i nieswoista eliminują patogeny, wszystkie leukocyty prócz limfocytów B i T pamięci. Te
Potem
Prezentacja antygenu odbywa się tylko…związany z MHC kl. II. Makrofagi wychwytują antygen poprzez receptory lub
. Pobierają antygen
drogą pinocytozy i stale mają ekspresję MHC II na powierzchni. Limfocyty T rozpoznają antygeny pochodzące z innych
T CD4 – MHC kl. II
T CD8 – MHC kl. I
Poprzez receptor TCR
Limfocyt B rozpoznaje część antygenu – epitop poprzez receptor immunoglobulinowy. Antygen wybiera i generuje
swoisty …. Wiodący go komórek T lub B. Stymulowane limfocyty proliferują wytwarzają cytokiny ujawniają nowe
receptory, odpowiadają za inne cytokiny. Część komórek zachowuje pamięć danego antygenu, co zapewnia odporność na
patogen i zdolność APC do przetwarzania antygenu.
Komórki Langerhansa w skórze (komórki dendrytyczne).
Po raz pierwszy zostały one opisane w roku 1968 przez Paula Langerhansa, jako śródnaskórkowe neurony. W roku 1976
na podstawie badań alergii kontaktowej przypisano im funkcje immunologiczne, i zaliczono do leukocytów.
Komórki dendrytyczne
Profesjonalne komórki prezentujące antygen rozmieszczone są w większości tkanek w organizmie. Odkryte w 1868 r
przez Langerhansa na podstawie reakcji z solami złota. Scharakteryzowane na podstawie kształtu, lokalizacji, panelu
antygenów powierzchniowych oraz cech funkcjonalnych. Zaangażowane w większość oddziaływać międzykomórkowych
Rozpoczynają odpowiedź komórkową, stymulując limfocyty T pomocnicze i cytotoksyczne
Pobudzają odpowiedź humoralną i produkcję przeciwciał
Wzmagają funkcję komórek odpowiedzi nieswoistej
Zapewniają tolerancję immunologiczną
Prekursory szpikowe
Niedojrzałe Dcs
Welonowate Dcs
Dojrzałe Dcs
FcyR1
CD80
CD54
CCR1
CD83
CD58
PcyR1
CD86
CD80
CD68
CCR7
CD86
CCR4
CD83
CCR5
CXCR4
Immunofenotyp
Mieloidalne
Mieloidalne
Limfoidalne
BDCA4-
BDCA3+
CD1c-
CD1c+
CD1c-
CD4+
CD4 +/+
CD4 +/-
CD11c-
CD11c+
CD11 +/-
Cd33-
CD33+
CD33 +/-
CD45RA+
CD44RA-
CD44RA-
CD123 (IL-3R)+
CD123 (IL-3R)-
CD123-
BDCA2+
BCA2-
BDCA2-
BDCA4+
BDCA3-
BDCA3-
CMRF58-
CMRF54-
Limfoidalne – lokalizujące się w narządach limfatycznych w obszarach zajmowanych przez limfocyty T. Prekursory we
krwi. Funkcje:
Wydzielanie IL-12
Wydzielanie IL-10
Stymulacja CD4 i CD8
Mieloidalne:
Wydzielają IL – 10, IL – 12
Symulacja CD4, CD8
Interakcja z limfocytami B
W narządach limfatycznych w obszarach zajmowanych przez limfocyty T i o ośrodkach rozmnażania, prekursory we
krwi.
Subpopulacje KD
W przeciwieństwie do naskórka KL są jednorodną i dominującą populacją KD, w skórze właściwej
zidentyfikowano kilka KD
o
Skórne komórki dendrytyczne zwane śródmiąższowymi
o
Zapalne komórki dendrytyczne
Komórki Langerhansa – co wiemy ?
Należą do mieloidalnych KD narządów nielimfatycznych
Poza naskórkiem występują w niewielkiej liczbie w skórze właściwej oraz w nabłonkach wyścielających przewód
pokarmowych i drogi moczowo – płciowe
Do cech wyróżniających KL spośród innych KD należy zależność od transformującego czynnika wzrostu TGF –
cytokiny niezbędnej do różnicowania komórek o fenotypie KL
Zdolność do wielomiesięcznego przeżyciu w naskórku
Rozwój wolnokrążących miejscowych prekursorów
Rola komórek KL (komórek Langerhansa)
Odpowiadają za mechanizmy obronne skóry, bronią przed obronnymi substancjami, które wniknęły w skórę. Stanowią
element tkanki limfatycznej związanej ze skorą, często nazywamy się je zewnętrznymi posterunkami układu
immunologicznego. Rozpoznają i unieszkodliwiają ciała obce. Komórki Langerhansa to inaczej makrofagi, odgrywają
także ważną rolę przy uwrażliwianiu się, uwarunkowaniu skóry oraz przy alergiach. Niektóre czynniki, takie jak
promienie UV czy rentgenowskie znacznie zmniejszają liczbę komórek Langerhansa co może doprowadzić do zaburzenia
nadzoru immunologicznego i w konsekwencji sprzyjać rozwojowi nowotworów skóry. Czas reakcji po naświetleniu
zależy od intensywności promieniowania.
Interakcja między komórką prezentującą antygen a komórką efektorową – limfocytem (synapsa immunologiczna) jest
istotna dla odpowiedzi immunologicznej.
Szczególnie ważną rolę przypisuje się interakcji receptora CD40 na KL z jego ligandem. CD40L (CD154) na limfocytach
T dostarczającej silnego sygnału do różnicowania i pobudzania limfocytów
Komórki Langerhansa stanowią 2 – 8% wszystkich komórek naskórka. Występują w warstwie podstawnej i kolczystej. W
stanie równowagi są to komórki niedojrzałe. Powstają w kontakcie z keratynocytami za pośrednictwem kadheryn E i
wykazują dużą zdolność do endocytozy.
Ich zadaniem jest monitorowanie środowiska naskórka i rozpoznawanie niebezpiecznych sygnałów poprzez wiązanie
różnych cząsteczek z receptorami powierzchniowymi oraz ich wychwyt drogą endocytozy i fagocytozy lub bez udziału
receptorów drogą makropinocytozy.
Fenotyp Komórek Langerhansa odzwierciedla ich szpikowe (mieloidalne) pochodzenie i funkcje komórek prezentujących
antygen CD1a i langeryna (CD207) są uważane za specyficzne markery odróżniające komórki Langerhansa od innych
komórek dendrytycznych.
Charakterystyczna jest wysoka ekspresja antygenu CD1a przy umiarkowanej ekspresji jego izoform – CD1b i CD1c.
Langeryna jest receptorem z rodziny lektyn typu C. Jej ekspresja zmniejsza się wraz z procesem dojrzewania komórek
Langerhansa.
Ponadto komórki Langerhansa wykazują ekspresję cząsteczek MHC klasy II, receptorów wysokiego i niskiego
powinowactwa dla IgE, receptora dla IgG oraz receptorów T – podobnych: TLR1, TLR2, TLR3, TLR6, TLR10.
W ludzkich komórkach Langerhansa stwierdzono obecność mRNA dla receptorów TLR1, TLR2, TLR3, TLR5, TLR6 i
TLR10. In vitro komórki Langerhansa ulegają pobudzeniu w odpowiedzi na peptydoglikan i kwas lipotejchojowy.
Produkty pochodzące z bakterii Gram – dodatnich wiążące się z TLR2 i TLR6 oraz w odpowiedzi na wirusowy dsDNA
wiążący się z TLR3. Nie wykazano odpowiedzi na ligandy TLR7/8 ani liposacharyd pochodzący z bakterii Gram –
ujemnych działający za pośrednictwem receptora TLR4.
Dendrytyczne epidermalne limfocyty T mające na swojej powierzchni niezmienny receptor gd tworzą sieć w dolnej
warstwie skóry myszy. Podstawową różnicą między nimi a limfocytami jest to, że do swojej stymulacji nie wymagają
prezentacji antygenu w kontekście MHC klasy I lub II. Chociaż do tej pory nie określono ligandów dla łańcucha Vg3
TCR DETC rozpoznają i odpowiadają na autoantygeny prezentowane na komórkach indukowanych w warunkach stresu,
uszkodzonych lub transformowanych keratynocytach. Dzięki swojej lokalizacji są w ciągłym kontakcie z sąsiadującymi
komórkami i mogą w sposób natychmiastowy reagować na różne bodźce. Wydzielając cytokiny, chemokiny i czynniki
wzrostowe odgrywają ważną rolę na podstawie tkanek oraz w przeżywaniu, proliferacji i migracji komórek. Są główną
populacją komórek odpowiedzialną za utrzymanie homeostazy skóry poprzez mechanizmy związane ze stymulacją i
wyhamowaniem stanu zapalnego, a to ma zasadnicze znaczenie w utrzymaniu integralności skóry.
Metoda oznaczania komórek dendrytycznych jako komórki Lin-/CD11c+/HLA- DR+ lub
Lin-
/CD123+/HLA- DR-
Stosujemy koktajl następujących przeciwciał sprzężonych z FITC CD3, CD14, CD16, CD19, CD20, CD56, które znakują
nam limfocyty, monocyty, neutrofile i eozynofile – komórki Lin+
Metoda z użyciem koktajlu przeciwciał monoklonalnych
1. Dla oznaczenia mieloidalnych DC używa się przeciwciał monoklonalnych: anty-CD14, anty-CD16 FITC, anty –
CD33 PE oraz anty – HLA CR Cytochrome. Za mieloidalne komórki dendrytyczne uznaje się komórki o
immunofenotypie CD14, CD16-/CD33+, HLA- DR+
2. Dla oznaczenia limfoidalnych DC używa się przeciwciał monoklonalnych: anty-CD3, anty-CD11c, anty-CD14,
anty-CD16, anty-CD19, FITC, anty-CD4PE, anty – HLA – DR Cytochrome. Za mieloidalne DC uznaje się
komórki o immunofenotypie CD3-; CD11c-; CD14-; CD16-; CD19-/CD4+; HLA – DR+
Oznaczanie krążących komórek dendrytycznych za pomocą przeciwciał anty – BDCA
Do oznaczania komórek dendrytycznych linii mieloidalne używa się przeciwciał anty-CD19 i anty – BDCA1
odpowiadają mieloidalnym DC. Komórki BDCA-1+ wykazują ekspresję następujących antygenów CD4+, Lin-, CD11c,
CD123, CD45RO+, CD2+, CD13+, CD33+, CD32+, CD64- oraz HLA – DR+. Stanowią średnio ok. 0,3% leukocytów
krwi obwodowej.
Wykorzystanie szczepionek z DC’s
Choroby autoimmunizacyjne
Infekcje wirusowe
Choroby bakteryjne
Choroby pasożytnicze
Choroby alergiczne