background image

Zawieranie umów o pracę 

prZemysław cisZek

background image

SPIS TREŚCI

Wybór rodzaju umowy o pracę 

. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  . .

3

Umowa.na.okres.próbny.. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

3

Umowa.na.czas.określony.. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

5

Umowy.terminowe.a.nieobowiązujący.„pakiet.antykryzysowy”.. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

7

Umowa.na.zastępstwo... .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

7

Umowa.na.czas.nieokreślony.. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

9

Umowa.na.czas.wykonania.określonej.pracy. . .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

11

Obowiązkowa treść umowy o pracę 

. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

11

Procedura zawierania umowy o pracę 

. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  . .

11

Krok.1 .. Wybór.rodzaju.umowy. . .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

11

Krok.2 .. Określenie.stron.umowy.. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

11

Krok.3 .. Wskazanie.daty.zawarcia.umowy.i.rozpoczęcia.pracy.. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

11

Krok.4 .. Ustalenie.rodzaju.pracy.lub.stanowiska... .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

13

Krok.5 .. Określenie.miejsca.wykonywania.pracy. . .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

13

Krok.6 .. Wskazanie.wymiaru.czasu.pracy. . .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

14

Krok.7 .. Ustalenie.wynagrodzenia.. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  ..

14

Informacja o warunkach zatrudnienia 

. .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  .  . .

15.

Zakaz konkurencji w trakcie trwania umowy o pracę 

 .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .

16

background image

PRZEMYSŁAW CISZEK

radca prawny, wspólnik C&C Chakowski & Ciszek,  

wykładowca prawa pracy na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego

Zawieranie.umów.o.pracę.

–.praktyczna.instrukcja.

Pracodawca, zatrudniając pracownika w ramach stosunku 

pracy, powinien określić rodzaj zawieranej z nim umowy 

o pracę. Brak jednoznacznego wskazania jej rodzaju może 

skutkować zawarciem umowy bezterminowej. 

Umowa o pracę ma wpływ na uprawnienia 

i  obowiązki  pracownika  oraz  pracodawcy.  To 
z  niej  wynikają  główne  zasady  dotyczące  wy-
nagrodzenia oraz ma ona również znaczenie np. 
przy ocenie, czy pracodawca nie dopuścił się dys-
kryminacji płacowej. Pozwala także ustalić, kiedy 
pracownik jest w podróży służbowej. Niezależnie 
od rodzaju umowy pracodawcy powinni zwrócić 
szczególną uwagę na treść tego dokumentu.

Wybór rodzaju umowy o pracę

Zanim pracodawca podejmie decyzję o wy-

borze  rodzaju  umowy,  powinien  ustalić,  jaki 
cel  ma  ona  spełnić.  Jeżeli  jest  zatrudniany 
nowy pracownik, warto zawrzeć z nim umowę 

na okres próbny. Gdy praca będzie trwać tylko 
przez pewien czas, a po tym okresie na pewno 
wiadomo, że dla pracownika nie będzie pracy, 
pracodawca powinien zaproponować mu umo-
wę ma czas określony. Jeśli celem zatrudnienia 
jest  tylko  czasowe  podjęcie  pracy  w  związku 
z nieobecnością innej osoby, najbardziej odpo-
wiednia będzie umowa na zastępstwo. W pozo-
stałych  przypadkach  właściwa  będzie  umowa 
na czas nieokreślony.

Umowa.na.okres.próbny

Umowa na okres próbny może być zawarta 

maksymalnie  na  3  miesiące  i  może  poprze-
dzać każdą inną umowę o pracę. Pracodawca 

Kompendium 

Kadrowe – procedury

..

czerwiec.2013

...

3

background image

Warszawa, 27 maja 2013 r.

Bonika FRTY Spółka z o.o. 
ul. Mularska 123
00–123 Warszawa
 

UMOWA O PRACĘ NA OKRES PRÓBNY

zawarta 27 maja 2013 r. w Warszawie 

na okres próbny od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 

2013 r., pomiędzy:
Bonika FRTY Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, ul. Mu-
larska 123, 00–123 Warszawa, NIP: 5270000000, KRS: 1234567890; reprezentowaną przez 
Aldonę Bor – Prezes Zarządu spółki, uprawnioną do samodzielnej reprezentacji, zwaną dalej 
Pracodawcą
a
Maciejem Trybskim, zamieszkałym: ul. Stara 99, 00–321 Warszawa, zwanym dalej Pracow-
nikiem,

§ 1

Rodzaj umówionej pracy

1.  Pracownik będzie wykonywał pracę na stanowisku specjalisty ds. promocji.
2.  Szczegółowy zakres czynności stanowi załącznik nr 1 do niniejszej umowy.

§ 2

Miejsce pracy

Miejscem wykonywania pracy będzie Warszawa.

§ 3

Wymiar etatu

Pracownik będzie wykonywał pracę w pełnym wymiarze etatu.

§ 4

Wynagrodzenie

Pracownik  będzie  otrzymywał  miesięczne  wynagrodzenie  zasadnicze  w  wysokości 
10  000,00 zł brutto oraz inne składniki wynagrodzenia wynikające z obowiązującego u Pra-
codawcy regulaminu wynagradzania.

§ 5

Wypowiedzenie

Każda ze stron może rozwiązać niniejszą umową za dwutygodniowym okresem wypowie-
dzenia

§ 6

Termin rozpoczęcia pracy

1.  Stosunek pracy nawiązuje się 1 czerwca 2013 r. 
2.  Pracownik ma obowiązek stawić się do pracy 3 czerwca (poniedziałek) 2013 r.
 

Aldona Bor – Prezes Zarządu   

 

         Maciej Trybski

..................................................   

 

................................................

                pracodawca 

 

         pracownik            

Wzór umowy o pracę na okres próbny

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

czerwiec.2013.roku

4

background image

może podpisać umowę na okres próbny z da-
nym pracownikiem tylko jeden raz, nawet jeże-
li dotyczy ona innego rodzaju pracy niż wcze-
śniej  wykonywana.  Część  ekspertów  prawa 
pracy prezentuje odmienny pogląd, uznając, że 
można ponownie zatrudnić tego samego pra-
cownika na okres próbny, jeśli pracownik jest 
zatrudniony na innym stanowisku lub w firmie 
zaszły  zmiany  organizacyjne  uzasadniające 
ponowne podpisanie umowy na okres próbny.

Umowa na okres próbny może być rozwią-

zana za wypowiedzeniem. W tym przypadku 
okres  wypowiedzenia  zależy  od  okresu,  na 
jaki zawarto umowę. 

Długość okresu wypowiedzenia umowy na okres 
próbny

Okres wypowiedzenia wynosi:

n

  3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekra-

cza 2 tygodni,

n

  1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż  

2 tygodnie,

n

  2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.

PRZYKŁAD

Pracodawca zawarł z pracownikiem umowę na 
okres próbny na 3 miesiące. W pierwszym mie-
siącu tej umowy pracownik złamał nogę i przeby-
wał na zwolnieniu lekarskim aż do jej zakończe-
nia.  W  takim  przypadku  nie  będzie  możliwe 
przedłużenie  ani  zawarcie  nowej  umowy  na 
okres próbny z tym pracownikiem.

Umowa.na.czas.określony

Umowa  na  czas  określony  charakteryzu-

je  się  jednoznacznie  wskazanym  w  jej  treści 
terminem zakończenia. Umowa na czas okre-
ślony  może  zostać  wypowiedziana,  jeżeli  są 
spełnione dwa warunki:

n

   została zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy,

n

   przy  zawieraniu  umowy  o  pracę  strony 

przewidziały  dopuszczalność  wcześniej-
szego  rozwiązania  tej  umowy  za  2-tygo-
dniowym wypowiedzeniem.

Pomimo  że  Kodeks  pracy  nie  przewiduje 

maksymalnego  okresu,  na  który  umowa  na 
czas określony może zostać zawarta, a jedno-
cześnie pozwala wprowadzić klauzulę 2-tygo-
dniowego wypowiedzenia niezależnie od cza-
su jej trwania, nie oznacza to, że takie umowy 
można zawierać na bardzo długie okresy.

„Niedopuszczalne  jest  zawarcie  wielolet-

niej umowy o pracę na czas określony z klau-
zulą  wcześniejszego  jej  rozwiązania  za  dwu-
tygodniowym  wypowiedzeniem,  chyba  że  co 
innego wynika z przepisów prawa pracy albo 
z charakteru umowy dotyczącej wykonywania 
zadań oznaczonych w czasie, albo gdy z innych 
przyczyn  nie  narusza  to  usprawiedliwionego 
i zgodnego interesu obu stron stosunku pracy. 
Jeżeli zawarcie umowy o pracę na czas określo-
ny było niedopuszczalne, stosunek pracy pod-
lega przepisom prawa pracy o umowie na czas 
nieokreślony”  (wyrok  SN  z  25  października 
2007 r., sygn. akt II PK 49/07, OSNP 2008/21–
–22/317, zob. www.ekspert3.inforlex.pl).

Istnieje  jednak  ograniczenie  w  zakresie 

liczby  zawieranych  umów  na  czas  określony. 
Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas okre-
ślony  jest  bowiem  równoznaczne  w  skutkach 
prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas 
nieokreślony,  jeżeli  poprzednio  strony  dwu-
krotnie zawarły umowę o pracę na czas okre-
ślony na następujące po sobie okresy i przerwa 
między rozwiązaniem poprzedniej a nawiąza-
niem kolejnej umowy o pracę nie przekroczy-
ła 1 miesiąca. Do limitu umów nie wlicza się 
umów bezterminowych, na okres próbny oraz 
na czas wykonywania określonej pracy. Rów-
nież  uzgodnienie  między  stronami  –  w  trak-
cie trwania umowy o pracę na czas określony  
– dłuższego okresu wykonywania pracy na pod-

..

czerwiec.2013

...

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

5

background image

Warszawa, 27 maja 2013 r.

Skarbonka Spółka z o.o. 
ul. Tkacka 123
00–123 Warszawa
 

UMOWA O PRACĘ NA CZAS OKREŚLONY

zawarta 27 maja 2013 r. w Warszawie 

na czas określony od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierp-

nia 2014 r., pomiędzy:
Skarbonka Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w Warszawie, ul. Tkacka 
123, 00–123 Warszawa, NIP: 5270000000, KRS: 1234567890, reprezentowaną przez Mo-
nikę Rutwyńską – Prezes Zarządu spółki, uprawnioną do samodzielnej reprezentacji, zwaną 
dalej Pracodawcą
a
Karolem Wielkim, zamieszkałym w Warszawie, ul. Stara 99, 00–321 Warszawa, zwanym 
dalej Pracownikiem,

§ 1

Rodzaj umówionej pracy

1. Pracownik będzie wykonywał pracę na stanowisku kierownika sprzedaży.
2. Szczegółowy zakres czynności stanowi załącznik nr 1 do niniejszej umowy.

§ 2

Miejsce pracy

Miejscem wykonywania pracy będzie siedziba pracodawcy.

§ 3

Wymiar etatu

Pracownik będzie wykonywał pracę w pełnym wymiarze etatu.

§ 4

Wynagrodzenie

Pracownik  będzie  otrzymywał  miesięczne  wynagrodzenie  zasadnicze  w  wysokości 
6000,00 zł brutto oraz inne składniki wynagrodzenia wynikające z obowiązującego u Praco-
dawcy regulaminu wynagradzania.

§ 5

Wypowiedzenie

Strony  dopuszczają  możliwość  wcześniejszego  rozwiązania  umowy  za  dwutygodniowym 
okresem wypowiedzenia

§ 6

Termin rozpoczęcia pracy

1. Stosunek pracy nawiązuje się 1 czerwca 2013 r. 
2. Pracownik ma obowiązek stawić się do pracy 3 czerwca (poniedziałek) 2013 r.
 

Monika Rutwyńska – Prezes Zarządu   

 

               Karol Wielki

................................................................   

 

................................................

                        pracodawca  

 

 

           pracownik            

Wzór umowy o pracę na czas określony

czerwiec.2013

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

6

background image

stawie tej umowy uważa się, w tym kontekście, 
za zawarcie od dnia następującego po jej roz-
wiązaniu kolejnej umowy o pracę na czas okre-
ślony (art. 25

1

 § 1 Kodeksu pracy, dalej k.p.).

Umowy.terminowe.a.nieobowiązujący.
„pakiet.antykryzysowy”

Wyjątki  od  omówionych  zasad,  dotyczące 

zawierania  umów  o  pracę  na  czas  określony, 
wprowadziła w okresie od 22 sierpnia 2009 r. 
do 31 grudnia 2011 r. ustawa z 1 lipca 2009 r. 
o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego 
dla pracowników i przedsiębiorców (dalej usta-
wa antykryzysowa). Zgodnie z tą ustawą, okres 
zatrudnienia  na  podstawie  umowy  o  pracę  na 
czas określony, a także łączny okres zatrudnie-
nia  na  podstawie  kolejnych  umów  o  pracę  na 
czas  określony  między  tymi  samymi  stronami 
stosunku pracy, nie mógł przekraczać 24 mie-
sięcy. Jednocześnie za kolejną umowę na czas 
określony należało uznać umowę zawartą przed 
upływem  3  miesięcy  od  rozwiązania  lub  wy-
gaśnięcia poprzedniej umowy zawartej na czas 
określony (art. 13 ust. 1 ustawy antykryzysowej). 
Do umów o pracę zawartych na czas określony 
trwających w dniu wejścia jej w życie nie miały 
zastosowania przepisy art. 25

1

 k.p., lecz art. 13 

oraz art. 35 ust. 1 i 2 ustawy antykryzysowej.

Pomimo że przepisy ustawy antykryzysowej 

nie obowiązują już od przeszło roku, mogą mieć 
one znaczenie przy ocenie charakteru zawiera-
nej  z  pracownikiem  nowej  umowy.  Do  umów 
o pracę zawartych na czas określony, trwających 
1 stycznia 2012 r., stosuje się bowiem art. 25

1

 k.p. 

(art. 34 ust. 2 ustawy antykryzysowej).

PRZYKŁAD

Pracodawca zawarł umowę z pracownikiem na 
czas określony od 1 czerwca 2011 r. do 31 maja 
2012  r.  Następnie  podpisał  kolejną  umowę  na

czas określony od 1 czerwca 2012 r. do 31 maja 
2013 r. Zamierza przedłużyć okres zatrudnienia 
na  kolejny  rok.  W  tym  przypadku  nie  będzie  to 
jednak możliwe. Jeżeli termin rozwiązania umo-
wy o pracę na czas określony, zawartej w okre-
sie  obowiązywania  ustawy  antykryzysowej, 
przypada po 31 grudnia 2011 r., to taką umowę 
należy wliczać do umów terminowych, o których 
mowa w art. 25

1

 k.p. Zatem z pracownikiem zo-

stały już zawarte dwie umowy na czas określony. 

Umowa.na.zastępstwo.

Umowy na zastępstwo są szczególnym ro-

dzajem umów na czas określony. Pracodawcy 
korzystają  z  tej  formy  zatrudnienia,  gdy  wy-
stąpi  konieczność  zastąpienia  nieobecnego 
pracownika. Powody nieobecności mogą być 
różne, np.: urlopy macierzyńskie, wychowaw-
cze,  dłuższe  urlopy  wypoczynkowe,  choroby 
pracowników.  W  takim  okresie  może  zostać 
zatrudniony  pracownik,  którego  umowa  za-
kończy  się  najpóźniej  w  momencie  powrotu 
osoby zastępowanej. 

W  treści  umowy  na  zastępstwo  należy 

wskazać  pracownika,  który  jest  zastępowa-
ny.  Nie  ma  tu  konieczności  wskazywania  go 
imiennie.  Można  natomiast  odwołać  się  do 
stanowiska  pracy,  na  którym  będzie  miało 
miejsce zastępstwo.

W umowie o pracę na 
zastępstwo pracodawca 
może wskazać tylko stano-
wisko zastępowanej osoby.

Jeżeli  w  trakcie  trwania  umowy  na  za-

stępstwo pracodawca podejmie decyzję o jej 
wypowiedzeniu, będzie to możliwe za 3-dnio-
wym okresem wypowiedzenia. Powinien brać 
on pod uwagę jedynie dni robocze. 

!

..

czerwiec.2013

...

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

7

background image

Warszawa, 30 kwietnia 2013 r.

ABC Spółka z o.o. 
ul. Owocowa 123
00–123 Warszawa 

UMOWA O PRACĘ NA ZASTĘPSTWO

zawarta 30 kwietnia 2013 r. w Warszawie, pomiędzy:
ABC Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w Warszawie, ul. Owocowa 123, 
00–123 Warszawa, NIP: 5270000000, KRS: 1234567890; reprezentowaną przez Katarzynę 
Kowalską – Prezes Zarządu spółki, uprawnioną do samodzielnej reprezentacji, zwaną dalej 
Pracodawcą
a
Robertem Dudziakiem, zamieszkałym w Warszawie, ul. Stara 99, 00–321 Warszawa, zwa-
nym dalej Pracownikiem.

§ 1

Rodzaj umowy i umówionej pracy

1.   Pracodawca zatrudnia pracownika na czas nieświadczenia pracy przez Katarzynę Zoll, 

której nieobecność jest usprawiedliwiona i wynika z faktu korzystania z urlopu macie-
rzyńskiego.

2.   O terminie rozwiązania umowy w związku z powrotem zastępowanego pracownika pra-

codawca poinformuje pracownika w miarę możliwości z wyprzedzeniem. 

3.   Umowa o pracę może zostać wypowiedziana przez każdą ze stron za 3-dniowym okresem 

wypowiedzenia.

§ 2

Miejsce pracy

Miejscem wykonywania pracy będzie siedziba Pracodawcy, tj. Hotel Palac mieszczący się 
przy ul. Owocowej 123 w Warszawie.

§ 3

Wymiar etatu

Pracownik będzie wykonywał pracę w pełnym wymiarze etatu.

§ 4

Wynagrodzenie

Pracownik  będzie  otrzymywał  miesięczne  wynagrodzenie  zasadnicze  w  wysokości 
3000,00 zł brutto oraz inne składniki wynagrodzenia wynikające z obowiązującego u Praco-
dawcy regulaminu wynagradzania.

§ 5

Termin rozpoczęcia pracy

1. Stosunek pracy nawiązuje się 1 września 2013 r. 
2. Pracownik ma obowiązek stawić się do pracy 2 września (poniedziałek) 2013 r.

Katarzyna Kowalska – Prezes Zarządu 

           Robert Dudziak

..................................................................  

................................................

                          pracodawca 

 

         pracownik            

Wzór umowy o pracę na zastępstwo 

czerwiec.2013

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

8

background image

Najważniejszą  cechą  umowy  na  zastęp-

stwo  jest  to,  że  pracodawca  nie  musi  wska-
zywać  daty  jej  rozwiązania.  W  niektórych 
przypadkach  nie  jest  ona  w  ogóle  znana. 
Wpisanie  daty  końcowej  może  spowodować 
komplikacje wynikające z pomieszania cech 
tego rodzaju umowy ze „zwykłą” umową na 
czas określony.

PRZYKŁAD

Pracownik nie stawił się w pracy po wykorzysta-
niu  urlopu  wypoczynkowego.  Wystąpił  o  urlop 
bezpłatny, gdyż w tym czasie znalazł za granicą 
atrakcyjną  pracę  sezonową.  Pracodawca  nie 
zgodził  się  udzielić  mu  urlopu  bezpłatnego, 
a mimo to pracownik oświadczył, że nie będzie 
do dyspozycji firmy jeszcze przez miesiąc. Praco-
dawca  podjął  decyzję  o  rozwiązaniu  umowy 
o pracę bez wypowiedzenia (wysłał takie pismo 
na adres pracownika). Na czas pozostały do roz-
wiązania umowy z pracownikiem nie może jed-
nak zatrudnić na zastępstwo innej osoby, gdyż 
taka umowa może być zawarta jedynie na czas 
usprawiedliwionej nieobecności pracownika.

Umowa.na.czas.nieokreślony.

Zawierając  umowę  na  czas  nieokreślony 

strony  ustalają  jedynie  początek  jej  obowią-
zywania,  natomiast  ewentualne  rozwiązanie 
nie  jest  od  razu  planowane.  W  przypadku 
zawarcia  takiej  umowy  przekształcenie  jej 
w umowę na czas określony będzie możliwe 
tylko za zgodą pracownika. „Nie jest dopusz-
czalna  –  przez  dokonanie  wypowiedzenia 
zmieniającego  (art.  42  §  1  k.p.)  –  zmiana 
rodzaju  umowy  o  pracę  zawartej  na  czas 
nieokreślony  na  umowę  na  czas  określony” 
(wyrok  SN  z  28  kwietnia  1994  r.,  sygn.  akt 
I PZP 52/93, OSNP 1994/11/169, zob. www.
ekspert3.inforlex.pl).

Przy  umowie  bezterminowej  im  dłużej 

pracownik  jest  zatrudniony  u  danego  praco-
dawcy, tym dłuższy okres wypowiedzenia mu 
przysługuje. Długość okresu wypowiedzenia 
zależy od całkowitego stażu pracy u danego 
pracodawcy, a nie od długości umowy.

Długość okresu wypowiedzenia umowy na czas 
nieokreślony
Okres wypowiedzenia wynosi:

n

  2  tygodnie,  jeżeli  pracownik  był  zatrudniony 

krócej niż 6 miesięcy,

n

  1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co 

najmniej 6 miesięcy,

n

  3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony 

co najmniej 3 lata.

PRZYKŁAD

Pracownik był zatrudniony w firmie na stanowisku 
magazyniera od 1 lipca do 30 listopada 2007 r. na 
czas określony. Następnie 1 grudnia 2012 r. podjął 
w niej pracę na czas nieokreślony. Mimo tak długiej 
przerwy między zawartymi umowami pracodaw-
ca  powinien  wziąć  pod  uwagę  dotychczasowy 
staż  zakładowy  pracownika  przy  ustalaniu  jego 
uprawnień w zakresie okresu wypowiedzenia. Już 
po miesiącu pracy (tj. od 1 stycznia 2013 r.) pra-
cownikowi będzie przysługiwał miesięczny okres 
wypowiedzenia.

Gdyby strony niewłaściwie bądź w ogóle 

nie określiły rodzaju umowy pracę w jej tre-
ści, może dojść do ustalenia, że została zawar-
ta umowa na czas nieokreślony.

„Określenie  rodzaju  umowy  o  pracę  sta-

nowi  element  treści  tej  czynności  prawnej. 
Brak  postanowienia  stron  w  tym  zakresie 
powoduje, że umowę należy zakwalifikować 
jako  zawartą  na  czas  nieokreślony.  Bowiem 
tylko  ten  rodzaj  umowy  o  pracę  nie  wyma-

..

czerwiec.2013

...

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

9

background image

ga  dodatkowej  klauzuli  –  terminu  (umowy 
na  czas  określony  oraz  na  czas  wykonania 
określonej pracy) lub próby (umowa na okres 
próbny). Jeżeli zastrzeżenie w umowie o pra-
cę okresu próbnego (określenie rodzaju umo-
wy  jako  umowy  zawartej  na  okres  próbny) 
było nieważne, jako mające na celu obejście 
przepisów prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku  

z art. 300 k.p.), to umowa taka nie staje się 
umową na czas określony, ale bezterminową. 
Umowa  na  okres  próbny  jest  wprawdzie  ro-
dzajem  umowy  terminowej  (pojęcie  prawni-
cze), ale nie umową na czas określony (poję-
cie prawne)” – wyrok SN z 26 sierpnia 1999 r., 
sygn. akt I PKN 215/99, OSNP 2000/24/890, 
zob. www.ekspert3.inforlex.pl.

Warszawa, 27 maja 2013 r.

ABC Spółka z o.o. 
ul. Kwiatowa 123
00–123 Warszawa 

UMOWA O PRACĘ NA CZAS NIEOKREŚLONY

zawarta 

na czas nieokreślony 27 maja 2013 r. w Warszawie, pomiędzy:

ABC Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą w Warszawie, ul. Kwiatowa 123, 
00–123 Warszawa, NIP: 5270000000, KRS: 1234567890; reprezentowaną przez Ewę Nowak 
– Prezes Zarządu spółki, uprawnioną do samodzielnej reprezentacji, zwaną dalej Pracodawcą
a
Janem Kowalskim, zamieszkałym w Warszawie, ul. Średnia 99, 00–321 Warszawa, zwanym 
dalej Pracownikiem.

§ 1

Rodzaj umówionej pracy

1. Pracownik będzie wykonywał pracę na stanowisku kierowcy. 
2. Szczegółowy zakres czynności stanowi załącznik nr 1 do niniejszej umowy.

§ 2

Miejsce pracy

Miejscem wykonywania pracy będzie województwo mazowieckie.

§ 3

Wymiar etatu

Pracownik będzie wykonywał pracę w pełnym wymiarze etatu.

§ 4

Wynagrodzenie

Pracownik  będzie  otrzymywał  miesięczne  wynagrodzenie  zasadnicze  w  wysokości 
4000,00 zł brutto oraz inne składniki wynagrodzenia wynikające z obowiązującego u Praco-
dawcy regulaminu wynagradzania.

§ 5

Termin rozpoczęcia pracy

1.  Stosunek pracy nawiązuje się 1 września 2013 r. 
2.  Pracownik ma obowiązek stawić się do pracy 2 września (poniedziałek) 2013 r.

Ewa Nowak – Prezes Zarządu 

                          Jan Kowalski

....................................................   

 

................................................

                   pracodawca 

 

 

 

 pracownik            

Wzór umowy o pracę na czas nieokreślony

czerwiec.2013

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

10

background image

Umowa.na.czas.wykonania.określonej.
pracy

Umowa  ta  jest  przeznaczona  do  wyko-

nywania prac, wobec których trudno ustalić, 
kiedy  zostaną  zakończone.  Strony  wskazują 
termin  jej  rozwiązania  nie  w  postaci  kon-
kretnej daty, ale uzgodnienia pracy, jaka ma 
zostać  wykonana.  Umowa  ta  nie  może  być 
rozwiązana  za  wypowiedzeniem  (nie  ma  tu 
możliwości przewidzenia takiej możliwości).
Wzór umowy o pracę na czas wykonywania 
określonej pracy znajduje się na str. 28.

Obowiązkowa treść umowy o pracę 

Umowa  o  pracę,  będąca  najważniejszym 

dokumentem  łączącym  pracownika  z  firmą, 
powinna być zawarta na piśmie. Jeżeli nie zo-
stała ona zawarta z zachowaniem formy pisem-
nej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu 
rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwier-
dzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do 
stron umowy oraz jej rodzaju i warunków.

Umowa  o  pracę  powinna  określać:  strony 

umowy,  rodzaj  umowy,  datę  jej  zawarcia  oraz 
warunki pracy i płacy (w szczególności rodzaj 
pracy  i  miejsce  wykonywania  pracy,  wynagro-
dzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, 
ze wskazaniem składników wynagrodzenia, wy-
miar czasu pracy oraz termin rozpoczęcia pracy). 

Należy  zaznaczyć,  że  są  tu  wskazane  je-

dynie  podstawowe  elementy,  jakie  powinna 
mieć  umowa  o  pracę.  W  umowie  mogą  być 
zawarte także inne postanowienia, odpowied-
nie do rodzaju zajmowanego stanowiska. 

Procedura zawierania umowy 
o pracę

Krok.1.
Wybór.rodzaju.umowy

Rodzaj umowy powinien zostać wyraźnie 

wskazany w jej treści (art. 29 § 1 k.p.).

Strony mogą wybrać umowę na okres:

n

   próbny,

n

   określony, w tym umowę o zastępstwo,

n

   nieokreślony,

n

   wykonania określonej pracy.

„Rodzaj  umowy  o  pracę  należy  do  jej 

postanowień  koniecznych  (art.  29  §  1  k.p.) 
i  mogą  go  określić  (uzgodnić)  wyłącznie 
strony  umowy  –  pracodawca  i  pracownik. 
Zwłaszcza wówczas, gdy dotyczy to umowy 
na  czas  określony,  uważanej  za  nietypową, 
mniej  korzystną  dla  pracownika  niż  umowa 
na czas nieokreślony, której swoboda wybo-
ru jako podstawy nawiązania stosunku pracy 
jest  ograniczona”  (wyrok  SN  z  16  listopada 
2004 r., sygn. akt I PK 26/04, niepubl.).

Krok.2.
Określenie.stron.umowy.

Umowa o pracę powinna wskazywać, mię-

dzy  kim  zostaje  nawiązany  stosunek  pracy, 
tzn.  precyzyjnie  określać  pracodawcę  oraz 
pracownika.  Jeżeli  pracodawca  posiada  bar-
dziej  rozbudowaną  strukturę  (np.  centralę 
i  oddziały)  lub  jest  częścią  grupy  przedsię-
biorstw  mających  podobne  nazwy,  umowa 
o pracę powinna precyzyjnie wskazywać, któ-
ry podmiot jest pracodawcą (z podaniem np. 
numerów NIP i KRS firmy, adresu, siedziby 
itp.).  Strony  stosunku  pracy  powinny  także 
wskazać rodzaj umowy, a więc określić, czy 
zawierają umowę na czas nieokreślony, okre-
ślony, próbny, na zastępstwo czy na czas wy-
konywania określonej pracy. 

Krok.3.
Wskazanie.daty.zawarcia.umowy.
i.rozpoczęcia.pracy

Umowa o pracę powinna także wskazywać 

datę, w której została podpisana, oraz precy-
zować jednoznacznie, kiedy zostaje nawiąza-
ny stosunek pracy.

..

czerwiec.2013

...

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

11

background image

Warszawa, 10 czerwca 2013 r.

Budowa Spółka z o.o. 
ul. Akacjowa 123
00–123 Warszawa 

UMOWA O PRACĘ NA CZAS WYKONANIA OKREŚLONEJ PRACY

zawarta 10 czerwca 2013 r. w Warszawie 

na czas wykonania pracy określonej w § 1, po-

między:
Budowa Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibę w Warszawie, ul. Akacjowa 
123, 00–123 Warszawa, NIP: 5270000000, KRS: 1234567890; reprezentowaną przez Bar-
barę Kowalską – Prezes Zarządu spółki, uprawnioną do samodzielnej reprezentacji, zwaną 
dalej Pracodawcą
a
Tomaszem Nowakiem, zamieszkałym w Warszawie, ul. Nowa 99, 00–321 Warszawa, zwa-
nym dalej Pracownikiem.

§ 1

Czas obowiązywania umowy, rodzaj umówionej pracy

1.  Pracownik będzie wykonywał pracę na stanowisku kierownika budowy.
2.   Niniejsza umowa będzie obowiązywać od 11 czerwca 2013 r. do dnia, w którym zostaną 

wykonane wszystkie prace budowlane niezbędne do uzyskania pozwolenia na użytkowa-
nie budowanego przez pracodawcę budynku biurowego przy ul. Robotniczej 100 w War-
szawie.

3.   O zakończeniu obowiązywania umowy Pracownik zostanie poinformowany z tygodnio-

wym wyprzedzeniem.

§ 2

Miejsce pracy

Miejscem wykonywania pracy będzie budynek biurowy przy ul. Robotniczej 100 w Warszawie.

§ 3

Wymiar etatu

Pracownik będzie wykonywał pracę w pełnym wymiarze etatu.

§ 4

Wynagrodzenie

Pracownik  będzie  otrzymywał  miesięczne  wynagrodzenie  zasadnicze  w  wysokości 
3000,00 zł brutto oraz inne składniki wynagrodzenia wynikające z obowiązującego u Praco-
dawcy regulaminu wynagradzania.

§ 5

Termin rozpoczęcia pracy

1.  Stosunek pracy nawiązuje się 11 czerwca 2013 r. 
2.  Pracownik ma obowiązek stawić się do pracy 11 czerwca 2013 r.

Barbara Kowalska – Prezes Zarządu                             Tomasz Nowak

..............................................................   

................................................

                       pracodawca   

 

   

 

    pracownik            

 

Wzór umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy

czerwiec.2013

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

12

background image

Krok.4.
Ustalenie.rodzaju.pracy.lub.stanowiska.

Rodzaj pracy może być określony w róż-

ny  sposób.  Będzie  to  możliwe  przykładowo 
poprzez wskazanie zajmowanego stanowiska 
pracy,  pełnionej  funkcji  czy  wskazanie  spe-
cjalności posiadanej przez pracownika. 

W przypadku stanowisk pracy związanych 

z dużą odpowiedzialnością wskazane jest tak-
że sporządzenie szczegółowego zakresu czyn-
ności,  który  będzie  precyzował  zadania  pra-
cownika. W szczególności będzie to konieczne 
w przypadku rozbudowanej struktury organi-
zacyjnej pracodawcy, gdy do kompleksowego 
wyznaczenia  zakresu  działania  pracownika 
(np. menedżera) nie wystarczy podanie nazwy 
danego  stanowiska  umieszczonego  w  hierar-
chii zakładu pracy. Powinien to konkretyzować 
opis  danego  stanowiska,  zawierający  zakres 
czynności wymaganych od pracownika.

W  zależności  od  tego,  gdzie  zostanie  za-

mieszczony wspomniany zakres czynności, róż-
na będzie jego moc obowiązująca. Jeżeli zosta-
nie on ustalony przy zawieraniu umowy o pracę 
(jako jeden z jej elementów lub załączników), 
będzie  stanowił  jej  integralną  część.  Każdora-
zowa  więc  zmiana  zakresu  czynności  będzie 
wymagać zgody pracownika lub dokonania wy-
powiedzenia zmieniającego przez pracodawcę.

Zakres czynności może być również spo-

rządzony  jednostronnie  przez  pracodawcę 
już  po  zawarciu  umowy  o  pracę.  Czynności 
w  nim  ujęte  powinny  jednak  mieścić  się  we 
wskazanym  w  umowie  rodzaju  umówio-
nej  pracy.  Zakres  czynności  nie  może  wów-
czas wykraczać poza rodzaj pracy wskazany 
w umowie, natomiast możliwe jest zawężenie 
w ten sposób obowiązków pracownika. 

„Powinność  zaznajomienia  pracowników 

podejmujących  pracę  z  zakresem  ich  obo-
wiązków  oraz  ze  sposobem  wykonywania 
pracy  na  wyznaczonych  stanowiskach  może 

być zrealizowana również w formie informa-
cji  ustnej,  której  treść  uwzględnia  charakter 
pracy i skalę jej złożoności, a także wykształ-
cenie  i  zawodowe  doświadczenie  pracowni-
ka”  (wyrok  Sądu  Najwyższego  z  7  stycznia 
1998  r.,  I  PKN  457/97,  OSNP  1998/22/653, 
zob. www.ekspert3.inforlex.pl).

Pracodawca nie ma obowiązku sporzą-

dzania zakresu obowiązków pracowników, 
może przekazać je ustnie. 

„Zakres  zadań  wynikających  z  zajmowa-

nia  określonego  w  umowie  o  pracę  stanowi-
ska może być konkretyzowany nie tylko przez 
przedstawienie  pracownikowi  pisemnego  za-
kresu czynności, ale również w drodze poleceń 
pracodawcy,  mieszczących  się  w  granicach 
zakreślonych ustalonym w umowie rodzajem 
pracy (zajmowanym stanowiskiem)” – wyrok 
SN z 26 lutego 2003 r., I PK 149/02, niepubl.

Krok.5.
Określenie.miejsca.wykonywania.pracy

Jednym  z  istotnych  elementów  umowy 

o pracę jest wskazanie miejsca wykonywania 
pracy.  O  ile  w  przypadku,  gdy  zatrudnione 
osoby świadczą pracę w siedzibie pracodaw-
cy,  sprawa  ta  nie  budzi  wątpliwości,  o  tyle 
w sytuacji przedsiębiorców, którzy świadczą 
usługi w wielu miejscach, odpowiednie sfor-
mułowanie umów z pracownikami może po-
wodować wiele wątpliwości.

Wskazanie miejsca wykonywania pracy 

jest obowiązkowe w każdej umowie o pracę. 

Pracodawca i pracownik mają różne moż-

liwości  wskazania  miejsca  pracy,  określając 
je swobodnie przy zawieraniu umowy o pra-
cę. Nie jest możliwa swobodna, jednostronna 
zmiana  lokalizacji  wykonywania  obowiąz-
ków  pracowniczych  przez  jedną  ze  stron. 
Przy  wskazywaniu  miejsca  wykonywania 
pracy należy uwzględnić specyfikę tej pracy. 
Istotne zatem będzie to, ile czasu pracownik 

..

czerwiec.2013

...

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

13

background image

spędza  w  jednym  miejscu  podczas  swojej 
pracy. Stosunkowo często bowiem pracowni-
cy wykonują obowiązki na terenie obejmują-
cym obszar większy niż dzielnica czy miasto. 

Przez miejsce wykonywania pracy należy 

rozumieć miejsce, w którym pracownik rze-
czywiście świadczy pracę. Podanie jako miej-
sca wykonywania pracy siedziby pracodawcy, 
podczas gdy praca jest świadczona w innym 
miejscu, będzie nieprawidłowe. 

„Należy  odróżnić  miejsce  pracy  pra-

cownika  od  siedziby  pracodawcy.  Miejsce 
świadczenia pracy stanowi jeden z istotnych 
składników  umowy  o  pracę,  obustronnie 
uzgodniony, objęty ogólnym zakazem jedno-
stronnej zmiany przez któregokolwiek z kon-
trahentów  umowy.  Strony  zawierające  umo-
wę o pracę mają dużą swobodę w określaniu 
miejsca  pracy.  Może  być  ono  określone  na 
stałe bądź jako miejsce zmienne, przy czym 
w  tym  ostatnim  przypadku  zmienność  miej-
sca  pracy  może  wynikać  z  samego  charak-
teru  pełnionej  pracy.  Ogólnie  przez  pojęcie 
miejsca  pracy  rozumie  się  bądź  stały  punkt 
w  znaczeniu  geograficznym,  bądź  pewien 
oznaczony obszar, strefę określoną granicami 
jednostki administracyjnej podziału kraju lub 
w inny dostatecznie wyraźny sposób, w któ-
rym  ma  nastąpić  dopełnienie  świadczenia 
pracy” (wyrok Sądu Najwyższego z 1 kwiet-
nia 1985 r., I PR 19/85, OSP 1986/3/46).

Jeśli  pracownicy  zawsze  świadczą  pracę 

w innym miejscu niż np. centrala administra-
cyjna pracodawcy, nie ma przeszkód, aby w ich 
umowach o pracę wpisać konkretny adres.

PRZYKŁAD

Firma ma biuro w centrum miasta. Jej menedżer 
wykonuje natomiast pracę w Centrum Rozliczeń 
Finansowych, które mieści się w pewnej odległo-

ści od centrali. W takiej sytuacji w jego umowie 
o pracę należy podać adres Centrum Rozliczeń 
Finansowych.

Miejsce  pracy  pracownika  powinno  zostać 

określone w taki sposób, aby w jak największym 
stopniu pokrywało się z faktycznym miejscem 
wykonywania  przez  niego  obowiązków.  Jeżeli 
więc  praca  pracownika  nie  wymaga  od  niego 
ciągłej  zmiany  miejsca  wykonywania  pracy, 
umowa może wskazywać to dość szczegółowo. 

Krok.6.
Wskazanie.wymiaru.czasu.pracy.

Przy zatrudnieniu pracownika należy okre-

ślić w umowie jego wymiar czasu pracy. Brak 
odpowiednich zapisów nie będzie powodował 
nieważności  umowy,  natomiast  w  razie  wąt-
pliwości  zostanie  uznane,  że  pracownik  jest 
zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy.

Chodzi tu oczywiście o wskazanie wymia-

ru  etatu.  Należy  więc  wyraźnie  określić,  czy 
będzie  to  pełny  etat  czy  jedynie  jego  część. 
W tym drugim przypadku umowa powinna za-
wierać  dodatkowe  rozstrzygnięcie.  Mianowi-
cie, strony powinny ustalić w umowie o pracę 
dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad okre-
ślony w umowie wymiar czasu pracy pracow-
nika  zatrudnionego  w  niepełnym  wymiarze 
czasu  pracy,  których  przekroczenie  uprawnia 
pracownika, oprócz normalnego wynagrodze-
nia,  do  dodatku  do  wynagrodzenia  za  pracę 
w godzinach nadliczbowych (art. 151 § 5 k.p.).

Krok.7.
Ustalenie.wynagrodzenia.

Jednym  z  najważniejszych  elementów 

umowy o pracę jest wynagrodzenie. Umowa 
o  pracę  powinna  wskazywać  wysokość  wy-
nagrodzenia  oraz  jego  składniki  (art.  29  §  1 

czerwiec.2013

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

14

background image

pkt 3 k.p.). Nie ma jednak wskazówek, jakie 
powinny być to składniki oraz na jakich zasa-
dach i w jakiej wysokości mają przysługiwać. 
Dlatego też dowolność stron w tym zakresie 
jest  ograniczona  jedynie  ogólnymi  zasadami 
prawa pracy.

Nie ma także przeszkód, aby poza pew-

nymi  wyjątkami,  obszerne  regulacje  za-
wierające zasady wynagradzania zamieścić 
w przepisach płacowych pracodawcy (regu-
laminy, układy zbiorowe), natomiast w umo-
wie zamieścić jedynie odesłanie do nich.

Informacja o warunkach 
zatrudnienia 

Pracodawca  musi  poinformować  pracow-

ników o innych uprawnieniach związanych ze 
stosunkiem pracy. Oprócz sporządzenia umo-
wy o pracę pracodawca ma obowiązek poin-
formować pracownika na piśmie (art. 29 § 3 
k.p.),  nie  później  niż  w  ciągu  7  dni  od  dnia 
zawarcia umowy o pracę, o: 

n

   obowiązującej dobowej i tygodniowej nor-

mie czasu pracy,

n

   częstotliwości  wypłaty  wynagrodzenia  za 

pracę,

n

   wymiarze  przysługującego  pracownikowi 

urlopu wypoczynkowego,

n

   obowiązującej pracownika długości okresu 

wypowiedzenia umowy o pracę,

n

   układzie  zbiorowym  pracy,  którym  pra-

cownik jest objęty.

W  praktyce  pracodawca  powinien  dorę-

czyć  pracownikowi  osobny  dokument,  który 
będzie  zawierał  wymienione  wyżej  informa-
cje. Pracodawca może zamieścić ww. elemen-
ty w umowie o pracę, jednak z uwagi na moż-
liwość ich zmiany nie wydaje się to dobrym 
rozwiązaniem. 
Wzór  informacji  o  zatrudnieniu  znajduje 
się na stronie internetowej www.spp.infor.pl 
w zakładce „Wzory umów i formularze”.

W informacji znajdują się warunki pra-

cy,  na  które  pracodawca  ma  duży  wpływ 
i  może  je  w  miarę  swobodnie  kształtować 
lub zmieniają się one z mocy prawa w sy-
tuacjach  wskazanych  w  przepisach.  Poin-
formowanie  pracownika  o  warunkach  za-
trudnienia  (oprócz  informacji  o  układzie 
zbiorowym pracy) może nastąpić przez pi-
semne  wskazanie  odpowiednich  przepisów 
prawa pracy.

Z uwagi na fakt, że informacja o  warun-

kach  zatrudnienia  powinna  być  sporządzona 
na  piśmie,  powinna  być  opatrzona  własno-
ręcznym  podpisem  pracodawcy  lub  upoważ-
nionej przez niego osoby. 

W  niewielkich  zakładach  pracy,  w  któ-

rych z uwagi na mniejszą niż 20 liczbę pra-
cowników nie ma obowiązku ustalenia regu-
laminu pracy, omawiany dokument powinien 
zawierać dodatkowe elementy. Oprócz wyżej 
wymienionych elementów powinien precyzo-
wać: 

n

   porę nocną, 

n

   miejsce,  termin  i  czas  wypłaty  wynagro-

dzenia oraz 

n

   przyjęty sposób potwierdzania przez pracow-

ników  przybycia  i  obecności  w  pracy  oraz 
usprawiedliwiania nieobecności w pracy. 

Informacja  powinna  być  sporządzona 

w  co  najmniej  2  egzemplarzach,  po  jednym 
dla  każdej  ze  stron,  a  następnie  umieszczo-
na w aktach osobowych pracownika w części 
B.  W  praktyce  może  zdarzyć  się  jednak,  że 
pracodawca  umieści  tam  dane  niezgodne  ze 
stanem faktycznym. W przypadku gdy z in-
formacji  będzie  wynikać  uprawnienie  mniej 
korzystne dla pracownika niż przysługuje mu 
z mocy prawa, to będzie ono zastąpione przez 
właściwe  przepisy.  Pracodawca  może  także 
zamieścić w informacji o warunkach zatrud-
nienia zapis, który będzie polepszał sytuację 
pracownika.

..

czerwiec.2013

...

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

15

background image

 
PRZYKŁAD 

W  przekazanej  pracownikowi  informacji  zna-
lazł  się  zapis  wskazujący,  że  pracownikowi 
przysługuje 26 dni urlopu, podczas gdy ma on 
prawo tylko do 20 dni. W takim przypadku nie 
dojdzie jednak do polepszenia sytuacji pracow-
nika. Informacja taka nie kształtuje praw i obo-
wiązków  pracownika,  a  więc  treści  w  niej  za-
warte  mają  charakter  jedynie  informacyjny. 
Pracownik nie będzie mógł powoływać się na 
zapis  zawarty  w  informacji  o  warunkach  za-
trudnienia, jeżeli będzie on sprzeczny z przepi-
sami Kodeksu pracy. 

Zakaz konkurencji w trakcie 
trwania umowy o pracę

Pracodawca  może  dodatkowo  zawrzeć 

pracownikiem  w  momencie  nawiązywania 
stosunku  pracy  lub  w  trakcie  zatrudnienia 
umowę  o  zakazie  konkurencji.  Pracodawcy 
podpisują  takie  umowy  przede  wszystkim 
z  osobami  zajmującymi  strategiczne  stano-
wiska w firmie. Chodzi głównie o osoby za-
rządzające lub pracowników mających dostęp 
np. do bazy klientów czy do szczególnych ta-
jemnic gospodarczych firmy. 

Ustalając treść zakazu konkurencji, praco-

dawca powinien uwzględnić: 

n

   zakres  obowiązków  i  odpowiedzialności 

danego pracownika, 

n

   specyfikę branży, w której działa, 

n

   potencjalne  zagrożenia  związane  z  podję-

ciem  przez  pracownika  działalności  kon-
kurencyjnej. 

Pracodawca  może  zawrzeć  z  pracownikiem 

umowę o zakazie konkurencji w czasie trwania 
stosunku pracy i umowę zakazującą prowadzenia 
działalności konkurencyjnej przez pewien czas po 
ustaniu stosunku pracy. Tą pierwszą może zawrzeć 
z każdym pracownikiem, bez względu na zajmo-

wane przez niego stanowisko. Jednak w prakty-
ce  najczęściej  takie  umowy  są  podpisywane  ze 
średnią  lub  wyższą  kadrą  menedżerską.  „Umo-
wa o zakazie konkurencji nie może być zawarta 
w sposób dorozumiany” (wyrok SN z 10 wrze-
śnia  2004  r.,  I  PK  592/03,  OSNP/2005/14/202, 
zob. www.ekspert3.inforlex.pl).

Pracodawca musi zawrzeć odrębną (od 

umowy o pracę) umowę o zakazie konku-
rencji na czas trwania stosunku pracy. 

Umowa  o  zakazie  konkurencji  powinna 

być zawarta na piśmie pod rygorem nieważno-
ści. Zakaz konkurencji obowiązujący w trak-
cie stosunku pracy powinien być uregulowany 
w odrębnej umowie. Nie powinien więc sta-
nowić integralnej części umowy o pracę. 

„Umowa o zakazie konkurencji jest odrębną 

umową w tym znaczeniu, że stanowi odrębne 
zobowiązanie, a nie dlatego, że każdorazowo 
musi być sporządzona w odrębnym dokumen-
cie.  Odrębna  umowa  o  zakazie  konkurencji 
może  być  zawarta  (zamieszczona)  w  doku-
mencie umowy o pracę. Rygor nieważności dla 
umowy  o  zakazie  konkurencji  wynika  tylko 
z braku formy pisemnej (art. 101

3

 k.p.), nie zaś 

z braku zawarcia jej w odrębnej umowie (do-
kumencie). (…) Umowa o zakazie konkurencji 
wraz z umową o pracę mogły przybrać formę 
jednolitego dokumentu. (wyrok SN z 9 marca 
2006 r., II PK 234/05, niepubl.).

Z  praktycznego  punktu  widzenia  umowa 

ta powinna wskazywać: 

n

   strony  umowy,  a  więc  pracodawcę  oraz 

pracownika, 

n

   datę zawarcia umowy, 

n

   zakres  zakazu  konkurencji  oraz  przede 

wszystkim  wskazanie,  co  pracodawca  ro-
zumie przez naruszenie konkurencji, 

n

   sankcje za naruszenie zakazu, 

n

   inne elementy, np. podstawę jej zawarcia. 

Odrębna  umowa  o  zakazie  konkurencji 

powinna wskazywać zakres, w jakim pracow-

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

16

czerwiec.2013

background image

UMOWA O ZAKAZIE KONKURENCJI W CZASIE TRWANIA STOSUNKU PRACY
zawarta 2 września 2013 r. w Warszawie pomiędzy:
Bonika FRTY Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Warszawie, ul. Mu-
larska 123, 00–123 Warszawa, NIP: 5270000000, KRS: 1234567890; reprezentowaną przez 
Aldonę Bor – Prezes Zarządu spółki, uprawnioną do samodzielnej reprezentacji, zwaną dalej 
Pracodawcą
a
Maciejem Trybskim, zamieszkałym w Warszawie, ul. Stara 99, 00–321 Warszawa, zwanym 
dalej Pracownikiem.
Przedmiotem niniejszej umowy jest określenie wzajemnych praw i obowiązków Pracodawcy 
i Pracownika wynikających z zakazu konkurencji w czasie trwania stosunku pracy Pracownika. 

§ 1

Przez pojęcie „działalność konkurencyjna” rozumie się wszelką działalność sprzeczną z in-
teresem Pracodawcy, a w szczególności polegającą na: 

n

  udostępnianiu lub wykorzystywaniu, bez zgody Pracodawcy, poufnych danych dotyczą-

cych klientów Pracodawcy, 

n

  podejmowaniu  zatrudnienia  w  podmiotach  działających  na  terenie  Polski  w  tej  samej 

branży, co Pracodawca, 

n

  podejmowaniu działalności gospodarczej na rzecz podmiotów działających na terenie Pol-

ski w tej samej branży, co Pracodawca, 

n

  pełnieniu jakiejkolwiek funkcji w podmiotach działających na terenie Polski w tej samej 

branży, co Pracodawca. 

§ 2

Działalnością konkurencyjną wobec Pracodawcy nie jest działalność naukowa, dydaktyczna, 
charytatywna i społeczna, jeżeli ich charakter nie jest sprzeczny z interesem Pracodawcy. 

§ 3

Zakaz konkurencji obowiązuje przez cały czas trwania stosunku pracy. 

§ 4

Pracodawca zastrzega sobie prawo zwolnienia Pracownika z obowiązku przestrzegania za-
kazu konkurencji, określonego w § 1 niniejszej umowy, w przypadku wystąpienia przyczyny 
uzasadniającej bezzasadność dalszego jej trwania. 

§ 5

Pracownik oświadcza, że przyjmuje do wiadomości, że naruszenie postanowień niniejszej 
umowy będzie stanowić ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków i może być powo-
dem rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia.

§ 6

1.  Podpisując niniejszą umowę, Pracownik oświadcza, że zapoznał się z jej treścią oraz że 
wyraża zgodę na wszystkie jej postanowienia, a także że podpisał i otrzymał taki sam eg-
zemplarz umowy, jak niniejszy egzemplarz. 
2.  Umowa została sporządzona w 2 jednobrzmiących egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. 
3.  Wszelkie zmiany niniejszej umowy wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności. 
4.  Podane wyżej adresy są adresami do doręczeń. 

Aldona Bor – Prezes Zarządu                                                Maciej Trybski

..................................................   

 

................................................

                  pracodawca 

 

 

 

 pracownik            

Wzór umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy

..

czerwiec.2013

...

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

17

background image

nik nie może prowadzić działalności konku-
rencyjnej wobec pracodawcy oraz świadczyć 
pracy w ramach stosunku pracy lub na innej 
podstawie  na  rzecz  podmiotu  prowadzącego 
taką działalność (art. 101

1

 § 1 k.p.).

Pracodawca musi ustalić zakaz konkurencji 

w odniesieniu do: 

n

   obowiązków  i  odpowiedzialności  danego 

pracownika, 

n

   branży, w której działa, 

n

   potencjalnych  zagrożeń  związanych  z  da-

nym stanowiskiem pracy. 

W  praktyce  może  pojawić  się  problem 

spowodowany  zbyt  szerokim  określeniem 
przedmiotu działalności, np. w akcie założy-
cielskim spółki z ograniczoną odpowiedzial-
nością. W takim przypadku można uznać, że 
działanie  pracodawcy,  polegające  na  wpro-
wadzeniu zakazu konkurencji we wszystkich 
wskazanych w takim akcie dziedzinach, sta-
nowiłoby nadużycie prawa. 

Pracodawca  powinien  określić,  czym 

jest działalność konkurencyjna. 

Pracodawca nie może zakazywać jakiejkol-

wiek aktywności pracownika. Umowy o zakazie 
konkurencji  dotyczą  jedynie  działalności  pra-
cownika będącej rzeczywiście zagrożeniem dla 
pracodawcy. Nieważne więc byłoby umówienie 
się z pracownikiem, że nie może on podejmo-
wać absolutnie żadnego innego zatrudnienia. 

Dopuszczalne  jest  umowne  ustanowie-

nie  zakazu  podejmowania  dodatkowego  za-
trudnienia,  ale  tylko  w  zakresie  działalności 
konkurencyjnej  wobec  pracodawcy.  W  inte-
resie pracodawcy jest zastrzeżenie w umowie 
o zakazie konkurencji odpowiedniej procedu-
ry  sprawdzającej,  czy  pracownik  podejmuje 
działalność  konkurencyjną  w  czasie  trwania 
stosunku  pracy.  Powinna  ona  określać  zasa-
dy postępowania w przypadku podejmowania 
przez  pracownika  dodatkowego  zatrudnienia 
lub działalności, np. pracownik może uzyskać 

od  pracodawcy  lub  jego  przedstawiciela  od-
powiednią opinię dotyczącą dodatkowej dzia-
łalności,  którą  zamierza  podjąć.  Byłaby  ona 
wiążąca  dla  obydwu  stron  stosunku  pracy. 
Pracownik  uzyskałby  pewność,  że  wykony-
wanie  takiej  działalności  nie  koliduje  z  in-
teresami  pracodawcy  i  że  jego  działania  nie 
naruszają postanowień umowy o zakazie kon-
kurencji. 

Pracodawca,  który  poniósł  szkodę  wsku-

tek  naruszenia  przez  pracownika  zakazu 
konkurencji,  może  dochodzić  od  pracownika 
wyrównania tej szkody na zasadach odpowie-
dzialności materialnej pracowników (art. 101

1

 

§ 2 k.p.). Umowa o zakazie konkurencji w cza-
sie stosunku pracy nie może umownie rozsze-
rzać  tej  odpowiedzialności.  Pracodawca  nie 
może  więc  zawrzeć  w  umowie  dodatkowych 
kar  umownych,  które  będą  rozszerzać  odpo-
wiedzialność  poza  ramy  wyznaczone  w  Ko-
deksie  pracy.  W  razie  zapisania  takich  regu-
lacji w umowie, zostaną one zastąpione przez 
przepisy o odpowiedzialności materialnej. 

Umowy  o  zakazie  konkurencji  powinny 

być  podpisywane  zawsze  wtedy,  gdy  pra-
cownicy  mogą  w  łatwy  sposób  wykonywać 
te  same  czynności  na  zewnątrz  firmy  i  tym 
samym  działać  na  niekorzyść  pracodawcy. 
Należy  jednak  pamiętać,  że  pracodawca  nie 
może  zakazać  pracownikowi  wykonywania 
jakiejkolwiek działalności. 

PoDstawa Prawna:

n

   

art. 25, art. 25

1

 § 1, art. 29, art. 30 § 4, art. 33

1

, art. 34, art. 36 § 1, 

art.  42,  art.  101

1

  §  1,  art.  101

3

,  art.  151  §  5,  art.  300    ustawy  

z  26  czerwca  1974  r.  –  Kodeks  pracy  (j.t.  DzU  z  1998  r.  nr  21,  

poz. 94, ost.zm. DzU z 2013 r. poz. 2),

n

   

art. 13, art. 34 ust. 2, art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z 1 lipca 2009 r. o ła-

godzeniu  skutków  kryzysu  ekonomicznego  dla  pracowników 

i przedsiębiorców (DzU nr 125, poz. 1035),

n

   

art. 58 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (j.t. DzU  

z 1964 r. nr 16, poz. 93, ost.zm. DzU z 2011 r. nr 230, poz. 1370).

KOMPENDIUM.KADROWE.–.PROcEDURy

18

czerwiec.2013