„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Alicja Jadwiga Pasemko

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska
322[05].O1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
dr n. med. Marian Adam Rojek
mgr Maria Żukowska






Opracowanie redakcyjne:
mgr Alicja J. Pasemko





Konsultacja:
mgr Maria Żukowska












Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[05].O1.03
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska zawartego w modułowym programie dla zawodu ortoptystka.















Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

11

5.1. Prawna ochrona pracy, prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz zasady ochrony przeciwpożarowej

14

5.2.1. Ćwiczenia

14

5.3. Wymagania ergonomii i higienicznych warunków pracy

16

5.3.1. Ćwiczenia

16

5.4. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, czynniki szkodliwe oraz
wypadki przy pracy

18

5.4.1. Ćwiczenia

18

5.5. Bezpieczeństwo pracy przy obsłudze urządzeń elektrycznych, ochrona

środowiska naturalnego

20

5.5.1. Ćwiczenia

20

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

22

7.

Literatura

35

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1.

WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie ortoptystka 322[05].

W poradniku zamieszczono:

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać przed przystąpieniem do nauki tej
jednostki modułowej,

−

wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć i w ramach samokształcenia,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

−

ewaluację osiągnięć ucznia,

−

wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:

−

metoda przypadków,

−

metoda projektów,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

wykład konwersatoryjny,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Zajęcia powinny odbywać się w grupie
liczącej maksymalnie 15 osób z podziałem na 2 – 3 osobowe zespoły. Wskazane jest
prowadzenie ćwiczeń w szpitalnych oddziałach pediatrycznych.
W tym opracowaniu podano również:

−

propozycje norm wymagań,

−

plany testów w formie tabelarycznej z kluczem odpowiedzi,

−

instrukcje dla nauczyciela,

−

instrukcje dla ucznia,

−

zestawy zadań testowych,

−

karty odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

322[05].O1

Podstawy działalności usługowej

w ochronie zdrowia

322[05].O1.01

Charakteryzowanie

psychicznego

rozwoju człowieka

322[05].O1.02

Prowadzenie profilaktyki

i edukacji zdrowotnej

322[05].O1.03

Stosowanie przepisów bhp,
ochrony przeciwpożarowej

i ochrony środowiska

322[05].O1.04

Udzielanie pierwszej

pomocy

322[05].O1.05

Stosowanie przepisów prawa

i zasad ekonomiki

w ochronie zdrowia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2.

WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

używać komputera,

−

współpracować w grupie i zespołowo rozwiązywać problemy,

−

korzystać z aktów prawnych dotyczących przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,

−

interpretować zapisy aktów prawnych i stosować podczas wykonywania swoich
obowiązków służbowych,

−

logicznie myśleć,

−

formułować swoje myśli,

−

rozwiązywać zadania i problemy teoretyczne i praktyczne,

−

uczestniczyć w dyskusji i prezentacji,

−

korzystać z doświadczeń innych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3.

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zinterpretować podstawowe przepisy dotyczące praw i obowiązków pracownika oraz
pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

rozpoznać zagrożenie dla zdrowia lub życia związane z wykonywaną pracą oraz wskazać
sposoby ich usunięcia,

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

zastosować środki ochrony indywidualnej,

−

przewidzieć konsekwencje wynikające z naruszenia przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy,

−

zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z instrukcją ochrony
przeciwpożarowej,

−

zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas użytkowania urządzeń
elektrycznych,

−

zabezpieczyć miejsce wypadku,

−

zastosować zasady ochrony środowiska podczas utylizacji odpadów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4.

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć dydaktycznych nr 1

Osoba prowadząca………………………………………
Modułowy program nauczania:

Ortoptystka 322[05].

Moduł:

Podstawy działalności usługowej w ochronie zdrowia
322[05].O1.

Jednostka modułowa:

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska
322[05].O1.03.

Temat: Przygotowanie odpadów skażonych biologicznie do transportu i utylizacji.

Cel ogólny: Ochrona środowiska naturalnego na stanowisku pracy.

Po zakończeniu zajęć uczeń potrafi:

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa
i higieny pracy,

−

przygotować odpady skażone biologicznie do transportu,

−

opisać przygotowany do transportu pojemnik z odpadami medycznymi,

−

zabezpieczyć opakowanie z odpadami skażonymi biologicznie przed samoistnym
otwarciem,

−

wszystkie czynności wykonywać zgodnie z zasadami, aby nie powodować narażenia
siebie i innych na niebezpieczeństwo zakażenia.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

praca w zespole,

−

ocena pracy zespołu,

−

samoocena.

Metody nauczania – uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w grupach 2-osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

Instrukcja postępowania z materiałem skażonym biologicznie,

−

pojemnik plastikowy z przykrywką na odpady (zgodnie z zaleceniami pielęgniarki
epidemiologicznej),

−

rękawice lateksowe,

−

przylepiec (szerokości około 5 cm),

−

pisak, mazak,

−

środki myjące i dezynfekujące,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

−

ręczniki jednorazowe,

−

czerwony worek (zgodnie z zaleceniami pielęgniarki epidemiologicznej).

Uczestnicy: uczniowie szkoły ortoptystek.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie uczniom szczegółowych celów kształcenia.

3.

Przypomnienie wiadomości – pytania do uczniów:

−

jaka jest procedura postępowania z materiałem skażonym biologicznie?

−

jakie zachować zasady bezpieczeństwa, aby nie doszło do ekspozycji w trakcie
wykonywanych działań?

−

jak przygotować materiał skażony biologicznie do transportu?

−

jak opisać pojemnik z materiałem skażonym biologicznie?

−

jak zabezpieczyć pojemnik przed samoistnym otwarciem?

−

jak sprzątnąć stanowisko pracy?

−

jak myć i dezynfekować ręce po zakończonej procedurze?

Faza właściwa
1.

Nauczyciel omawia technikę wykonywanej procedury, zwracając szczególną uwagę na
bezpieczeństwo.

2.

Nauczyciel wybiera jednego z uczniów i poleca wykonanie tej czynności, zwraca
szczególną uwagę na technikę wykonywania.

3.

Nauczyciel objaśnia technikę wykonywanej procedury, kładąc szczególny nacisk na
bezpieczeństwo, aby nie doszło do niepotrzebnego kontaktu z materiałem skażonym
biologicznie.

4.

Nauczyciel poleca dobrać się parami, każdy uczeń wykonuje procedurę. W trakcie
wykonywania uczniowie zwracają uwagę na błędy jakie popełnia partner.

5.

Uczniowie wykonują procedurę, kolejno pokazując czynności zademonstrowane przez
nauczyciela i zgodnie z obowiązującą instrukcją.

6.

Nauczyciel nadzoruje ćwiczenie wykonywane przez każdego ucznia i ewentualnie
ponownie udziela instruktażu, zwraca szczególną uwagę na celowość wykonywanych
czynności.

7.

Wszyscy uczniowie biorą czynny udział w zajęciach, nauczyciel aktywizuje uczniów
poprzez zadawanie pytań.

8.

Po przeprowadzonym ćwiczeniu uczeń analizuje procedurę, zwraca szczególną uwagę na
dokładność i rzetelność wykonywanych czynności.

9.

Nauczyciel ocenia na bieżąco ćwiczenie wykonywane przez każdego ucznia, wskazuje
popełniane błędy.

Faza końcowa
1.

Uczniowie porządkują stanowisko pracy.

2.

Nauczyciel podsumowuje tok przeprowadzonych ćwiczeń. Zwraca uwagę na błędy
popełnione w trakcie ćwiczeń.

Praca domowa
Podaj czynności, jakie należy wykonać w czasie wykonywanej procedury.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

dyskusja uczniów, dotycząca ćwiczeń, a problemów podczas realizowania zadania,
zdobyte umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć dydaktycznych nr 2

Osoba prowadząca………………………………………
Modułowy program nauczania:

Ortoptystka 322[05].

Moduł:

Podstawy działalności usługowej w ochronie zdrowia
322[05].O1.

Jednostka modułowa:

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska
322[05].O1.03.

Temat: Gaszenie monitora. Powiadomienie Straży Pożarnej o pożarze.

Cel ogólny: Dobieranie sprzętu i środków gaśniczych w zależności od rodzaju pożaru.

Radzenie sobie w sytuacji stresowej.

Po zakończeniu zajęć uczeń potrafi:

−

dobrać sprzęt gaśniczy w zależności od rodzaju pożaru,

−

poradzić sobie z sytuacja stresową,

−

opanować stres i lęk,

−

zadbać o bezpieczeństwo swoje i podopiecznych,

−

postępować zgodnie z regulaminem.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

praca w zespole,

−

kierowanie zespołem ludzi,

−

opanowanie stresu,

−

niedopuszczenie do paniki,

−

odpowiedzialność za siebie i innych,

−

odpowiedzialność za powierzone mienie.

Metody nauczania – uczenia się:

−

pogadanka,

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenie praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w grupach 2-osobowych.

Czas trwania zajęć:

−

2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

Instrukcja na wypadek powstania pożaru, bądź innego miejscowego zagrożenia,

−

telefon,

−

tuba,

−

monitor,

−

gaśnica GSE – 2x

Uczestnicy: uczniowie szkoły ortoptystek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1.

Określenie tematu zajęć (w związku z sytuacja symulowaną, wszystkie czynności będą
symulowane, ale przeprowadzone zgodnie z instrukcją).

2.

Wyjaśnienie uczniom szczegółowych celów kształcenia.

3.

Przypomnienie wiadomości – pytania do uczniów:

−

co nazywamy pożarem?

−

jak brzmi instrukcja na wypadek powstania pożaru, bądź innego miejscowego zagrożenia?

−

jakie jest postępowanie z ludźmi i sprzętem w razie pożaru?

−

jakie są kolejne czynności w przypadku powstania pożaru?

4.

Zorganizowanie stanowiska do symulowanego pożaru z zachowaniem zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.

Faza właściwa
1.

Nauczyciel omawia instrukcje na wypadek powstania pożaru, bądź innego miejscowego
zagrożenia, demonstruje czynności, zwracając szczególna uwagę na kolejność ich
wykonania.

2.

Nauczyciel wybiera jednego z uczniów i poleca mu wykonać czynności.

3.

Nauczyciel objaśnia działanie ucznia, argumentując wykonane ćwiczenie. Zwraca uwagę
uczniów na zachowanie kolejności w ćwiczeniu.

4.

Nauczyciel poleca uczniom dobrać się parami, aby mogli przećwiczyć powiadomienie
(symulowane) Straży Pożarnej o pożarze. W trakcie ćwiczenia uczniowie wymieniają się
w parach..

5.

Uczniowie wykonują ćwiczenie (gaszenie monitora) oraz powiadamianie Straży Pożarnej.
Naśladują czynności zademonstrowane przez nauczyciela, zachowując kolejność zgodnie
z instrukcją.

6.

Nauczyciel nadzoruje ćwiczenie wykonywane przez każdego ucznia i ewentualnie
ponownie udziela instruktażu, wyjaśnia problemy.

7.

Wszyscy uczniowie biorą czynny udział w ćwiczeniu (obserwują kolegów, zgłaszają
pytania, problemy techniczne).

8.

Po przeprowadzeniu ćwiczenia uczeń analizuje ćwiczenie, zwraca uwagę na
najtrudniejsze elementy ćwiczenia.

9.

Nauczyciel ocenia na bieżąco ćwiczenie wykonane przez każdego ucznia, wskazuje na
popełniane błędy.

Faza końcowa
1.

Uczniowie porządkują stanowisko pracy.

2.

Nauczyciel podsumowuje przebieg zajęć z uczniami. Zwraca uwagę na błędy popełnione
w trakcie ćwiczenia.

Praca domowa
Określić czynności, które należy wykonać podczas gaszenia monitora.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

Treści zawarte w pracy domowej, ewentualnie sprawdzian 10 - minutowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Prawna ochrona pracy, prawa i obowiązki pracodawcy

i pracownika

5.1.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj program instruktażu stanowiskowego dla ortoptystek zatrudnionych w klinice

okulistyki dziecięcej. Odszukaj na stronach internetowych Rozporządzenia Ministra
Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa
i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860). Dopisz brakujące treści w tabeli.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z tabelą,

2)

przypomnieć Materiał nauczania,

3)

uzupełnić tabelę,

4)

przedstawić tabelę.

Tabela do ćwiczenia 1

1. Cel szkolenia:
Celem szkolenia jest uzyskanie przez ortoptystkę:

−

informacji o czynnikach środowiska pracy, występujących na danym stanowisku
pracy i w jego bezpośrednim otoczeniu oraz o ryzyku związanym z wykonywaną
pracą,

−

wiedzy i umiejętności dotyczących sposobów ochrony przed zagrożeniami wypadkowymi
i zagrożeniami dla zdrowia w warunkach normalnej pracy i w warunkach
awaryjnych,

−

……………..

2. Uczestnicy szkolenia:
Szkolenie jest przeznaczone dla pracowników nowo zatrudnionych na stanowiskach
robotniczych i innych, na których występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych
dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych, dla pracowników………………

3. Sposób organizacji szkolenia
Szkolenie powinno być przeprowadzone w formie instruktażu – na stanowisku, na którym
będzie zatrudniony instruowany pracownik, na podstawie szczegółowego programu
opracowanego przez organizatora szkolenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Szkolenie powinno uwzględniać następujące etapy:

a)

rozmowę wstępną instruktora z instruowanym pracownikiem,

b)

pokaz i objaśnienie przez ……………

c)

…………………………..

d)

………………………………

Jeżeli pracownik wykonuje pracę na różnych stanowiskach………………………………

4. Ramowy program szkoleń

Lp.

Temat szkolenia

Liczba
godzin

1.

Przygotowanie pracownika do wykonywania określonej pracy,
w tym w szczególności:

a)

omówienie warunków pracy z uwzględnieniem:

2

Zagrożenia na stanowisku pracy:

a)

zakłucia, skaleczenia,

b)

c)

Sposoby ochrony przed
zagrożeniami:

a)

środki ochrony
indywidualnej,

b)

c)

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

długopis,

−

tabela (szkic),

−

Kodeks pracy i akty prawne wydane na jego podstawie,

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia
w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 180, poz.1860).

−

zakres czynności pracy ortoptyki.

Ćwiczenie 2

Sporządź zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pielęgniarki oddziałowej

w klinice okulistyki dziecięcej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej z dnia 5 lipca 1996 roku (Dz.U.
Nr 91. poz. 410 z póź. zm.),

2)

przeczytać Kodeks pracy (wybrane rozdziały),

3)

zapoznać się z Kodeksem etyki zawodowej,

4)

przeczytać regulaminy i zarządzenia obowiązujące w danym szpitalu,

5)

napisać:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

−

zadanie pielęgniarki oddziałowej,

−

uprawnienia pielęgniarki oddziałowej,

−

odpowiedzialność pielęgniarki oddziałowej.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej z dnia 5 lipca 1996 roku (Dz.U. Nr 91. poz.
410 z póź. zm.),

−

Kodeks pracy (wybrane rozdziały),

−

Kodeks etyki zawodowej,

−

Regulamin szpitala,

−

kartki papieru,

−

długopis (możesz skorzystać z komputera).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.2. Bezpieczeństwo i higiena pracy oraz zasady ochrony
przeciwpożarowej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Posługując się szkicem sytuacyjnym zaznacz miejsce dla ewakuowanych na wypadek

pożaru.

Rysunek do ćwiczenia 1.

AL, AP – Bloki Łóżkowe

G –

Kuchnia

A

1

– Kierownictwa Klinik, pion komunikacyjny

G

1

– Węzeł cieplny

B – Blok operacyjny

H –

Węzeł czynników energetycznych

C – Rehabilitacja i Diagnostyka

J –

Zbiorniki wodne

C

1

– Wyjście główne

K –

Tlenownia

D – Przychodnie

P –

Pralnia

E – Blok administracyjno-socjalno–techniczny

W. Ew – Wyjście ewakuacyjne

F – Blok dydaktyczno- administracyjny

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się ze szkicem sytuacyjnym,

2)

posługując się ołówkiem zaznacz miejsce ewakuacji ludności,

3)

zwróć szczególną uwagę na bezpieczne miejsce dla ewakuowanych,

4)

umieść szkic na tablicy korkowej,

5)

zaprezentuj i omów swój szkic.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

szkic sytuacyjny,

−

ołówek,

−

kolorowe mazaki,

−

gumka do wycierania,

−

tablica korkowa.

Ćwiczenie 2

Posługując się rozdziałem „Obowiązki pracownika na wypadek powstania pożaru”

zawartym w planie ewakuacji, powiadom Straż Pożarną o pożarze w miejscu swojej pracy.
Symulowana sytuacja ma miejsce w szpitalu dziecięcym. Pali się monitor komputera.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeczytać instrukcję na wypadek powstania pożaru obowiązującą w zakładzie pracy,

2)

posługując się telefonem wybierz numer do Straży Pożarnej (sytuacja jest symulowana –
uczeń wybiera numer telefonu do drugiego ucznia, który ćwiczy razem z nim, jest
„strażakiem” odbierającym zgłoszenie),

3)

podać miejsce, gdzie się pali,

4)

co się pali,

5)

czy jest zagrożone życie ludzkie,

6)

podać swoje nazwisko i imię, oraz numer telefonu, z którego dzwonisz,

7)

nie odkładaj słuchawki telefonicznej, aż przyjmujący zgłoszenie nie potwierdzi przyjęcia,

8)

odłącz urządzenie elektryczne od źródła zasilania,

9)

rozpocznij akcję gaśniczą:

−

przy użyciu gaśnicy proszkowej rozpocznij gaszenie pożaru,

−

zerwij plombę i zawleczkę blokującą,

−

uruchom dźwignię lub zbijak,

−

skieruj strumień proszku w ognisko pożaru,

10)

przygotuj ludzi i sprzęt do ewakuacji (omów swoje czynności),

11)

wykonuj polecenia kierującego akcja.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

telefon,

−

gaśnica,

−

tuba,

−

monitor komputera.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.3. Wymagania ergonomii i higienicznych warunków pracy

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij przygotowany schemat. W wolne pola wpisz elementy ryzyka zawodowego.

Schemat do ćwiczenia 1.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przypomnieć Materiał nauczania z rozdział 4.3,

2)

uzupełnij przedstawiony schemat,

3)

umieść uzupełniony schemat na tablicy,

4)

omów i uzasadnij dokonany wybór.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

schemat,

−

kolorowe długopisy,

Człowiek

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

−

ołówek,

−

gumka,

−

tablica korkowa.

Ćwiczenie 2

Na podstawie Materiału nauczania z rozdziału 4.3 dopisz do danych statystycznych,

podanych w procentach choroby zawodowe w uspołecznionej gospodarce w 2005 roku

−

21% - …………………………

−

20,7% - …………………………

−

18,9% - …………………………

−

10,4% - …………………………

−

5% - …………………………

−

24% - …………………………

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment rozdziału Materiał nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przypomnieć Materiał nauczania z rozdziału 4.3,

2)

podanym wartościom procentowym przyporządkować choroby zawodowe,

3)

przedstawić wykonane zestawienie.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

kartki papieru,,

−

ołówek, długopis,

−

tablica korkowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

5.4. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, czynniki

szkodliwe oraz wypadki przy pracy

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie przepisów Kodeksu Pracy uzupełnij tabelę dotyczącą rękawic ochronnych.

Wskazówki do realizacji

Schemat do ćwiczenia 1

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

odnaleźć w Kodeksie Pracy zapis dotyczący używania indywidualnej odzieży ochronnej,

2)

przeczytać i przeanalizować treści zawarte w tabeli,

3)

uzupełnić brakujący tekst w tabeli,

4)

sprawdzić, czy zapisane treści nie zawierają błędów,

5)

przedstawić uzupełniona tabelę.

Rękawice ochronne (ze
względu na przeznaczenie
rękawice można podzielić)

Rękawice chroniące przed
czynnikami…….

Rękawice chroniące przed
czynnikami t………..

Rękawice elektro……….

Rękawice anty………

Rękawice chroniące przed
czynnikami mechanicznymi

Rękawice chroniące przed
czynnikami biologicznymi

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

tabela,

−

kolorowe długopisy,

−

Kodeks Pracy.

Ćwiczenie 2

Na tablicy korkowej umieść w zalecanej kolejności czynności tzw. „Łańcucha przeżycia”

– czyli sekwencje działań koordynujących pracę przygodnych i profesjonalnych ratowników.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

zapoznać się z Materiałem nauczania z rozdziału 4.4,

2)

usystematyzować wiedzę,

3)

na tablicy umieścić kolejno po sobie występujące działania na miejscu wypadku,

4)

sprawdzić, czy ćwiczenie wykonałeś starannie i dokładnie,

5)

zaprezentować tablicę,

6)

omówić kolejne czynności „Łańcucha przeżycia”.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

kartki z treścią,

−

tablica korkowa,

−

literatura rozdziału.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5.5.

Bezpieczeństwo pracy przy obsłudze urządzeń
elektrycznych, ochrona środowiska

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1
Opracuj

instrukcję miejscowej inaktywacji materiału organicznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:
1)

zapoznać się z przepisami i instrukcjami obowiązującymi w jednostce ochrony zdrowia,

2)

zapoznać się z wykazem środków dezynfekcyjnych (plan sporządzany jest przez
pielęgniarkę epidemiologiczną szpitala),

3)

przypomnieć zasady postępowania z materiałem skażonym biologicznie,

4)

przygotować instrukcję inaktywacji materiału skażonego biologicznie,

5)

przedstawić sporządzoną instrukcję.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

kartki papieru,

−

instrukcja postępowania z materiałem skażonym biologicznie,

−

wykaz środków dezynfekcyjnych,

−

sprzęt komputerowy.

Ćwiczenie 2

Opracuj instrukcję z odpadami szpitalnymi w zależności od klasyfikacji odpadów.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić sposób jego

wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

sporządzić kategorię odpadów medycznych np.:

−

kategoria A – niebezpieczne odpady medyczne,

−

kategoria B – chemiczne odpady specjalne,

−

kategoria C – pozostałe odpady powstałe przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych,

2)

ustalić segregacje śmieci, zgodnie z obowiązującą klasyfikacją,

3)

ustalić składowanie (pomieszczenia) odpadów przed dalszym przekazaniem firmie
zgodnie z zawartą umową,

4)

ustalić kolory worków, które pozwolą na identyfikację odpadów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

5)

napisać instrukcję,

6)

przedstawić zapis.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

−

metoda ćwiczeń.

Środki dydaktyczne:

−

lista kategorii odpadów medycznych,

−

kolorowe worki na odpady,

−

kartki papieru,

−

długopis.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania: 1, 2, 4, 5, 7, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 19, są poziomu podstawowego,

−

zadania: 3, 6, 8, 11, 16, 20, są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punk. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający - za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań, w tym 5 z poziomu
ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. a, 4. a, 5. b, 6. d, 7. a, 8. b, 9. a, 10. c, 11. c,
12. b, 13. b, 14. d, 15. d, 16. a, 17. d, 18. a, 19. b, 20. a

Plan testu

Nr zadania

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1 Określić, co to są rokowania

A

P

b

2

Zdefiniować pojęcie rozwiązania
umowy o pracę

A P d

3

Określić czas, po którym nie
można stosować kary

A PP a

4

Zdefiniować pojęcie ochrona
przeciwpożarowa

A P a

5 Podać pełną nazwę KSRG

B

P

b

6

Określić datę wynalezienia
gaśnicy

C PP d

7

Podać wypełnienie
współczesnych gaśnic

A P a

8

Podać temperaturę oziębienia
gaśnicy śniegowej

C PP b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

9

Określić materiał, z którego
wykonany jest koc gaśniczy

B P a

10 Zdefiniować drogę ewakuacyjną A

P

c

11 Zdefiniować klapy dymowe

C

PP

c

12

Scharakteryzować środowisko
pracy

A P b

13

Podać elementy składowe karty
statystycznej powypadkowej

A P b

14

Scharakteryzować środki ochrony
indywidualnej

A P d

15

Zdefiniować zagrożenie
podlegające ocenie

A P d

16

Określić przedmioty oceny
ryzyka zawodowego

C PP a

17

Określić przyczyny ryzyka
zawodowego

A P d

18

Scharakteryzować cele oceny
ryzyka zawodowego

B P a

19

Wymienić najczęstsze choroby
zawodowe u pracowników
ochrony zdrowia

A P b

20

Podać datę uchwalenia
rozporządzenia o chorobach
zawodowych w Polsce

C PP a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

7.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

8.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są, 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Rokowania to
a)

rozmowy obu stron.

b)

czynności przygotowawcze.

c)

początek zerwania umowy przez jedną ze stron.

d)

początek zerwania umowy o pracę przez dwie strony.

2.

Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron to
a)

Konfliktowe rozwiązanie stosunku pracy, wypowiedziane przez pracodawcę.

b)

Korzystny układ dla pracownika.

c)

Korzystny układ dla pracodawcy.

d)

Bezkonfliktowe, uwzględniający interes obu stron ustanie stosunku pracy.

3.

Kara nie może być stosowana po upływie
a)

dwóch tygodni od powzięcia przez pracodawcę wiadomości o naruszeniu obowiązku
pracowniczego.

b)

trzech tygodni od powzięcia przez pracodawcę wiadomości o naruszeniu obowiązku
pracowniczego.

c)

czterech tygodni od powzięcia przez pracodawcę wiadomości o naruszeniu obowiązku
pracowniczego.

d)

jednego tygodnia od powzięcia przez pracodawcę wiadomości o naruszeniu
obowiązku pracowniczego.

4.

Ochrona przeciwpożarowa to
a)

bardzo szerokie pojęcie związane z zapobieganiem i zwalczaniem pożaru.

b)

wszystkie czynności, które prowadzi pracodawca w celu zapobiegania powstania
pożaru.

c)

działalność w zakładzie pracy służb przeciwpożarowych.

d)

wszystkie działania pracowników i pracodawców, aby nie dopuścić do zagrożenia
przeciwpożarowego.

5.

Skrót KSRG oznacza
a)

Krajowy System Ratownictwa Gaśniczego.

b)

Krajowy System Ratowniczo - Gaśniczy.

c)

Krajowy System Ratownictwa Górniczego.

d)

Krajowy Schemat Ratowniczo - Gaśniczy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

6.

Gaśnica została wynaleziona w roku
a)

1866.

b)

1961.

c)

1856.

d)

1734.

7.

Współczesne gaśnice wypełnione są
a)

wodą lub środkiem gaśniczym.

b)

tylko środkiem gaśniczym.

c)

środkami chemicznymi.

d)

tylko wodą pod dużym ciśnieniem.

8.

Skroplony dwutlenek węgla (CO

2

) w gaśnicach śniegowych, po ich uruchomieniu oziębia

się do temperatury
a)

– 75

o

C.

b)

– 80

o

C.

c)

– 70

o

C.

d)

– 90

o

C.

9.

Koc gaśniczy wykonany jest z
a)

włókna szklanego, azbestu.

b)

materiału termicznego.

c)

materiału trudnopalnego.

d)

z włókna nie przepuszczającego powietrze.

10.

Drogi ewakuacyjne to
a)

klatki schodowe, korytarze poziome.

b)

windy, korytarze.

c)

korytarze, klatki schodowe, windy.

d)

klatki schodowe.

11.

Klapy dymowe służą do
a)

zamykania jednego z odcinków drogi ewakuacyjnej.

b)

ewakuacji na dach z miejsca pożaru.

c)

natychmiastowego usuwania dymu w warunkach pożaru.

d)

wentylacji pomieszczeń.

12.

Środowisko pracy składa się z następujących elementów
a)

człowiek, środki pracy.

b)

człowiek, maszyna, środowisko.

c)

człowiek, maszyna.

d)

człowiek, środowisko.

13.

Statystyczna karta wypadkowa składa się z
a)

jednej części.

b)

dwóch części.

c)

trzech jednobrzmiących części.

d)

oryginału i kopii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

14.

Środki ochrony indywidualnej stanowią
a)

jeden z elementów, który zapewnia pracodawca w zależności od sytuacji finansowej
zakładu pracy.

b)

element bezpieczeństwa systemu, który zapewnia pracodawca.

c)

jedyny element systemu bezpieczeństwa pracy.

d)

jeden z elementów systemu bezpieczeństwa pracy.

15.

Zagrożenia podlegające ocenie to
a)

śliskie powierzchnie, hałas, zapylenie.

b)

powierzchnie płaskie i ruchome, światło, zapylenie.

c)

zapylenie, prąd, oświetlenie, powierzchnie płaskie, elementy ruchome.

d)

hałas, zapylenie, prąd elektryczny, oświetlenie, ruchome elementy, śliskie
powierzchnie.

16.

Przedmioty oceny ryzyka zawodowego to
a)

choroby, choroby zawodowe, stan zdrowia pracowników, czynniki szkodliwe

i niebezpieczne, kwalifikacje pracowników, stan bhp, wypadki, inne.

b)

wszystkie potencjalne składniki mające wpływ na ryzyko zawodowe.

c)

choroby zawodowe, stan zdrowia pracowników, czynniki szkodliwe, kwalifikacje
pracowników.

d)

stanowisko pracy pracownika, elementy ryzyka zawodowego, wiek pracownika, płeć
pracownika.

17.

Ryzyko zawodowe może wynikać z
a)

przygotowania pracownika do pracy na jego stanowisku.

b)

warunków pracy.

c)

wykształcenia pracowników.

d)

różnych czynników.

18.

Ocena ryzyka zawodowego może
a)

służyć różnym celom.

b)

służyć do oceny bezpieczeństwa w zakładzie pracy.

c)

spowodować wzrost składek ubezpieczeniowych dla pracodawcy.

d)

pomóc w ocenie pracy służb bhp na terenie zakładu pracy.

19.

Najczęściej występujące choroby zawodowe u pracowników ochrony zdrowia i opieki
społecznej to
a)

choroby skóry, alergie.

b)

choroby zakaźne i inwazyjne.

c)

żylaki, alergie.

d)

choroby kręgosłupa i kończyn dolnych.

20.

W Polsce choroby zawodowe określa załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia
a)

18 listopada 1983 roku, .

b)

18 listopada 1984 roku.

c)

18 listopada 1985 roku.

d)

18 listopada 1982 roku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko……………………………………………………………..

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska

Zakreśl prawidłową odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

Nr

zadania

Odpowiedź Punkty

1 a b c d

2 a b c d

3 a b c d

4 a b c d

5 a b c d

6 a b c d

7 a b c d

8 a b c d

9 a b c d

10 a b c d

11 a b c d

12 a b c d

13 a b c d

14 a b c d

15 a b c d

16 a b c d

17 a b c d

18 a b c d

19 a b c d

20 a b c d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów bhp,
ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 9, 10, 11, 12, 14, 15, 17, 18, 19 są poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 8, 13, 16, 20 są poziomu ponadpodstawowego

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt.

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne;

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. a, 4. b, 5. b, 6. a, 7. a, 8. d, 9. a, 10. b, 11. c, 12. d,
13. a, 14. d, 15. a, 16. a, 17. b, 18. a, 19. d, 20. a.

Plan testu

Nr

zadania

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1 Zdefiniować prawo pracy

A

P

b

2

Podać podstawowy akt prawny
w systemie prawa pracy

A P d

3 Zdefiniować umowę o pracę A P a

4

Określić zakres temperatury,
w której można stosować gaśnicę
wodną

C PP b

5

Wskazać wykorzystanie gaśnicy
z dwutlenkiem węgla

B P b

6

Wymienić najgroźniejsze
w skutkach pożary

C PP a

7

Określić prawidłową pozycję
użycia gaśnicy

B P a

8

Wskazać przeznaczenie gaśnicy
GSE – 2x

C PP d

9

Wymienić najczęściej
występujące przypadki chorób
zawodowych

A P a

10

Określić najczęściej występującą
chorobę zawodową w edukacji

A P b

11

Wskazać najczęściej występującą
chorobę zawodową

A P c

12

Określić kwalifikację ryzyka
w odniesieniu do środowiska

A P d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

13

Wymienić czynniki oceny ryzyka
zawodowego na stanowisku
pracy

C PP a

14

Wymienić kolejność czynności
„Łańcucha przeżycia”

A P d

15

Określić postępowania po
wypadku w drodze do pracy

A P a

16

Określić czas zatwierdzenia przez
pracodawcę protokołu
powypadkowego

C PP a

17

Wskazać podstawę prowadzenia
rejestru wypadków przy pracy

B P b

18

Wymienić skutki chorób
zawodowych

A P a

19

Określić działanie skutków
w ujęciu czasowym

B P d

20

Podać datę uchwalenia
rozporządzenia o ocenie ryzyka
zawodowego

C PP a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

7.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

8.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są, 4 możliwości
odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Prawo pracy to
a)

umowa cywilno-prawna, między pracodawcą a pracownikiem zawarta i podpisana
przez dwie strony.

b)

gałąź prawa obejmująca ogół regulacji w zakresie stosunku pracy konkretnego
pracodawcy i pracownika.

c)

gałąź prawa obejmująca ogół regulacji.

d)

gałąź prawa obejmująca ogół regulacji w zakresie stosunku pracy.

2.

Podstawowym aktem prawnym w systemie prawa pracy jest
a)

umowa cywilno-prawna.

b)

prawo pracy.

c)

różnego rodzaju umowy np. umowa cywilno – prawna, umowa o dzieło, umowa -
zlecenie.

d)

Kodeks Pracy.

3.

Umowa o pracę jest

a) dwustronną czynnością prawną.
b)

jednostronną czynnością prawną.

c)

wielostronną czynnością prawną.

d)

więzią prawną łączącą pracownika i pracodawcę.

4.

Gaśnicę wodną można stosować w zakresie temperatur

a) od 0° do +50°C.
b) od +5°C do +60°C.
c)

od +2°C do +70°C,

d)

od -10°C do +50°C.

5.

Gaśnica z dwutlenkiem węgla służy do gaszenia
a)

płonącego drewna, papieru, tektury.

b)

płynów palnych i urządzeń elektrycznych.

c)

chemikaliów.

d)

benzyny i jej pochodnych.

6.

Najgroźniejsze w skutkach pożary to
a)

pożary budynków.

b)

pożary lasów.

c)

pożary elektrowni.

d)

pożary wielkich sklepów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

7.

Ze względu na swoją budowę gaśnica prawidłowo działa tylko w pozycji
a)

pionowej.

b)

ukośnej.

c)

pod kątem 40

0

.

d)

poziomej.

8.

Gaśnica GSE – 2x jest jedynym urządzeniem przeznaczonym do gaszenia
a)

środków chemicznych, odczynników.

b)

różnego rodzaju papierów.

c)

materiałów PCV.

d)

monitorów, komputerów, sprzętu RTV, rozdzielni i szaf sterowniczych

9.

Najczęstsze przypadki chorób zawodowych występują w
a)

edukacji, ochronie zdrowia i opiece społecznej, przemyśle, rolnictwie, budownictwie.

b)

edukacji, opiece społecznej, przemyśle, rolnictwie, rybołóstwie.

c)

ochronie zdrowia, edukacji, budownictwie, leśnictwie, łowiectwie.

d)

ochronie zdrowia i opiece społecznej, przemyśle, rolnictwie, budownictwie.

10.

W edukacji najczęściej występujące choroby zawodowe to
a)

choroby gardła i nagłośni.

b)

przewlekłe choroby narządu głosu.

c)

przewlekłe choroby gardła, płuc.

d)

wszystkie choroby układu oddechowego.

11.

Według badań statystycznych z 2005 r. najczęściej występujące choroby zawodowe to
a)

choroby narządu głosu.

b)

pylica płuc.

c)

pozostałe choroby zawodowe.

d)

zatrucia.

12.

W odniesieniu do środowiska uwzględnia się kwalifikację ryzyka o zasięgu
a)

wiejskim, miejskim.

b)

globalnym, lokalnym, miejskim .

c)

regionalnym, globalnym, środowiskowym.

d)

lokalnym, regionalnym, globalnym.

13.

Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy musi zawierać w sobie ocenę stopnia

narażenia na czynniki

a)

szkodliwe, niebezpieczne, uciążliwe.

b)

elementy ruchome, hałas, obciążenie pracą.

c)

hałas, temperaturę otoczenia, zanieczyszczenia powietrza.

d)

czynniki zakaźne, temperaturę zanieczyszczenia.

14.

Kolejność czynności: Łańcucha przeżycia” określa
a)

sekwencję działań podjętych w miejscu wypadku.

b)

sekwencję działań przygodnych ratowników.

c)

sekwencję działań profesjonalnych ratowników.

d)

sekwencję działań koordynujących pracę przygodnych i profesjonalnych ratowników.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

15.

Postępowanie w sytuacji wypadku w drodze do pracy to
a)

zgłoszenie wypadku, sporządzenie dokumentacji powypadkowej.

b)

zgłoszenie wypadku, zabezpieczenie miejsca wypadku, powołanie zespołu
powypadkowego.

c)

zgłoszenie wypadku, zarejestrowanie wypadku.

d)

zawiadomienie o wypadku, powołanie zespołu powypadkowego, sporządzenie karty
statystycznej GUS.

16.

Protokół powypadkowy podlega zatwierdzeniu przez pracodawcę
w ciągu
a)

5 dni od dnia sporządzenia.

b)

10 dni od dnia sporządzenia.

c)

7 dni od dnia sporządzenia.

d)

2 tygodni od dnia sporządzenia.

17.

Pracodawca prowadzi rejestr wypadków przy pracy na podstawie
a)

zgłoszeń pracowników.

b)

wszystkich protokołów powypadkowych.

c)

księgi wypadkowej prowadzonej przez radcę prawnego.

d)

dokumentacji powypadkowej.

18.

Skutki chorób zawodowych mogą być
a)

wszystkie wymienione.

b)

śmiertelne.

c)

szkodliwe.

d)

uciążliwe.

19.

W ujęciu czasowym rozróżnia się następujące działanie skutków chorób zawodowych
a)

krótkotrwałe.

b)

krótko-, średniotrwałe.

c)

długotrwałe.

d)

krótko-, średnio-, długotrwałe.

20.

Ocenę ryzyka zawodowego, wynikającą z Kodeksu Pracy oraz Rozporządzenia Ministra

Pracy i Polityki Socjalnej zawiera się w Rozporządzeniu z dnia

a)

26 września 1997r.

b)

25 września 1997r.

c)

26 września 1987r.

d)

25 września 1998r.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko……………………………………………………………..

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska

Zakreśl prawidłową odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek.

Nr

zadania

Odpowiedź Punkty

1 a b c d

2 a b c d

3 a b c d

4 a b c d

5 a b c d

6 a b c d

7 a b c d

8 a b c d

9 a b c d

10 a b c d

11 a b c d

12 a b c d

13 a b c d

14 a b c d

15 a b c d

16 a b c d

17 a b c d

18 a b c d

19 a b c d

20 a b c d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

7. LITERATURA

1.

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998

2.

Karczewski J.T.: System zarządzania bezpieczeństwem pracy. ODDK, Gdańsk 2000

3.

Europejska Rada Resuscytacji: Wytyczne 2005 Resuscytacji krążeniowo – oddechowej.
Kraków 2005

4.

Kodeks Pracy

5.

Markiewicz H.: Zagrożenia i ochrona od porażeń w instalacjach elektrycznych. WSiP,
Warszawa 2000

6.

Olszewski J.: Podstawy ergonomii i fizjologii pracy. Wyd. Akademii Ekonomicznej
w Poznaniu, Poznań 1997

7.

Rączkowski B.: BHP w praktyce. ODDK, Gdańsk 2004

Akty prawne

1.

Dyrektywa 93/42/EWG; Dyrektywa Ramowa 89/391/EWG; Dyrektywa 89/656/EWG

2.

Kodeks pracy – ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. (tekst jednolity: Dziennik Ustaw z 1998
r. Nr 21, poz. 94, z późniejszymi zmianami);

3.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób
zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia,
rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych w tych
sprawach (Dziennik Ustaw z 2002 r., Nr 132, poz. 1115);

4.

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie
szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu
postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę
jednorazowego odszkodowania (Dziennik Ustaw z 2002 r., Nr 234, poz. 1974);

5.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia

6.

w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz.1860)

7.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie rejestrów zakażeń
zakładowych oraz raportów o występowaniu tych zakażeń (Dz. U. Nr 54, poz. 484)

8.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006 r. w sprawie wymagań, jakimi
powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia
zakładu opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z póź. zm.)

9.

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst
jednolity: Dziennik Ustaw z 2000 r., Nr 98, poz. 1071, z późniejszymi zmianami);

10.

Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408)

11.

Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dziennik Ustaw z 2002 r., Nr 153, poz. 1270, z późniejszą zmianą).

12.

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków
przy pracy i chorób zawodowych (Dziennik Ustaw z 2002r., Nr 199, poz. 1673,
z późniejszymi zmianami),

13.

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. Nr 126,
poz. 1384),

14.

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628 z póź. zm.),

15.

Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób
zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dziennik Ustaw z 2002 r., Nr
199, poz. 1674, z późniejszymi zmianami).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

Literatura metodyczna

1.

Kwiatkowski S. M.: Kształcenie zawodowe – wyzwania, priorytety, standardy. Instytut
Badań Edukacyjnych, Warszawa 2006

2.

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 1999

3.

Niemierko B.: Między oceną szkolną a dydaktyką. WSiP, Warszawa 1991

4.

Ochenduszko J.: Planowanie pracy dydaktycznej nauczyciela (poradnik). Biblioteczka

5.

reformy oświatowej, Bydgoszcz 1997

6.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

7.

Zjaziuna I. A. (red.): Mistrzostwo pedagogiczne. Wydawnictwo Instytutu Technologii
Eksploatacji – PIB, Radom 2005

Strony internetowe
1.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_pracy

2.

http://pl.wikipedia.org/wiki/Ochrona_przeciwpo%P5%BCarowa

3.

http://www.gdansk.oip.pl/61.html

4.

http://home.agh.edu.pl/~ergonom/ergonomia/nr_3.htm