Pierwsi Grecy
Wiedza Greków o ich odległej przeszłości była bardzo niewielka. Według najstarszych
zachowanych dzieł historiograficznych pochodzących z połowy V wieku pne pamięć Greków
sięgała dalej niż do połowy VII wieku pne
776 r pne
według tradycji pierwsze igrzyska olimpijskie.
W czasach klasycznych praktycznie nic nie wiedziano o wielkiej cywilizacji z epoki brązu.
Jej pozostałości były widoczne wciąż w krajobrazie co mogło inspirować powstanie wielu
mitów o epoce herosów, która miała poprzedzać czasy historyczne, Starożytni mogli wierzyć
w historyczność tych mitycznych wydarzeń. Do takich mitów zaliczyć można opowieść o
wojnie trojańskiej znanej z pieśni Homera.
Nowożytne badania dotyczące pochodzenia Greków zapoczątkowały studia nad ich językiem.
Na przełomie XVIII i XIX wieku uczeni zwrócili uwagę na istnienie podobieństw pomiędzy
większością języków europejskich i niektórych azjatyckich. Stąd hipoteza o istnieniu
indoeuropejskiej rodziny językowej, Według tej teorii dalecy przodkowie ludów mieli
wspólną praojczyznę i posługiwali się jedną mową. Kolejne grupy opuszczały praojczyznę i
osiedlały się w nowych siedzibach tracą ze sobą kontakt, a ich języki zaczęły się różnicować.
Greków uznawano za jedną z pierwszych takich grup.
W XI
X wieku przyjęto, że Grecy mieli przybyć do nowej ojczyzny jako ukształtowany naród
różniący się od innych obyczajami, instytucjami, wyglądem fizycznym, religią, językiem.
Przybycie takiej grupy powinno zostawić ślady możliwe do odnalezienia przez archeologów
np. pozostałości zniszczeń, zmiany w sposobie chowania zmarłych, pozostałości budowania
domów.
Są badacze wiążący z przybyciem Greków pojawienie się kultury mykeńskiej. Ich zdaniem
tabliczki z tekstami w piśmie linearnym B są dowodem na pojawienie się ludności mówiącej
w języku greckim.
Od początku XX wieku popularność zdobył pogląd, że przodkowie Greków przybyli w trzech
kolejnych falach:
Jako pierwsi Jonowie
– schyłek III tysiąclecia
Drudzy Achajowie
– ok. 1600 r pne- utożsamiani z twórcami cywilizacji mykeńskiej
Trzeci Dorowie- ok. 1200 r pne
– uznani za odpowiedzialnych za jej zniszczenie.
Odczytanie pisma linearnego B dostarczyło dowodów, że twórcy kultury mykeńskiej mówili
po grecku. Tym samym cywilizacja mykeńska mogła zostać uznana za grecką w
p
rzeciwieństwie do cywilizacji minojskiej Krety.
Można sobie wyobrazić, że Grecy nie tylko nie przybyli z zewnątrz do świata egejskiego ale
narodzili się w nim przez zmieszanie ze sobą grup przybyszów z różnych stron w różnym
czasie i mówiących różnymi językami.
Piszący w V wieku pne ateński historyk Tukidydes był przekonany że Grecy stali się sobą
kiedy przyjęli jeden język i zaczęli przyjmować obyczaje różniące ich od innych ludów.