Gruźlica – następstwa
Klinika Pneumonologii,
Onkologii i Alergologii w
Lublinie
Gruźlica - powikłania (1)
Krwioplucie
Odma opłucnowa
Przetoki
Zwężenie światła oskrzeli
Rozstrzenie oskrzeli
Zapalenie błon surowiczych z
wytworzeniem zrostów
Gruźlica - powikłania ( 2)
Grzybica płuc
Zmiany w naczyniach krwionośnych
Włóknienie płuc
Amyloidoza
Zakażenie prątkami niegruźliczymi
Rak płuca w bliźnie
Przetoki
•oskrzelowo- węzłowa
•oskrzelowo- przełykowa
•oskrzelowo- opłucnowa
- powstają gdy martwiczo zmienione węzły rozmiękają i
przedostają się do oskrzela lub przełyku lub gdy masy
martwicze uszkadzają opłucną i przedostają się do jej światła
Zwężenie światła oskrzeli
masy serowate wydostają się z jam do oskrzeli
zakażenie ścian oskrzeli i oskrzelików
martwicze zapalenie i owrzodzenia
ziarnina gruźlicza
ziarnina zapalna
włóknienie i bliznowacenie ścian
zwężenie światła
Rozstrzenie oskrzeli
nieodwracalne poszerzenie światła oskrzeli
spowodowane uszkodzeniem ich ściany
-
cylindryczne
-
żylakowate
-
workowate
objawy: przewlekły kaszel z odkrztuszaniem dużej
ilości plwociny, zazwyczaj ropnej, krwioplucie
RTG -objaw plastra miodu
Zapalenie błon surowiczych,
wytworzenie zrostów
opłucnej
osierdzia
otrzewnej
•zapalenia opłucnej-objawy:
ogólne(osłabienie, gorączka)
miejscowe ( ból, duszność) –powikłanie
zwłóknienie opłucnej (łac. fibrothorax)
•zapalenie osierdzia- objawy: ból w klp, kaszel
osłabienie-mały rzut serca, niewydolność
prawokomorowa- przepełnienie żył szyjnych,
pow.wątroby, wodobrzusze, kuliste serce
•zapalenie otrzewnej-objawy: wielomiesięczne
narastanie objawów lub początek ostry; bóle
brzucha, wodobrzusze, zrosty między węzłami-
niedrożność jelit, przetoki między jelitami ścianą
jamy brzusznej, pęcherzem.
Grzybica płuc
• Aspergillus fumigatus, A. flavus, A. niger, A. terreus- grzyb
pleśniowy , zarodniki znajdują się wszędzie -w powietrzu, w
wodzie
•zazwyczaj kolonizuje duże jamy > 2cm
• obniżona odporność, neutropenia po leczeniu
cytostatykami, glikokortykosterydami
• leczenie p/grzybicze (Amfoterycyna B )
• leczenie chirurgiczne
Zmiany w naczyniach krwionośnych
pogrubienie
przewlekłe nacieki zapalne
zwężenie, zarośnięcie światła
tętniaki t. płucnej
Krwioplucie
krwioplucie ( łac.haemoptysis ,haemoptoe )
-wykrztuszanie z dróg oddechowych krwi lub
krwistej plwociny
masywne krwawienie > 200ml/24h to krwotok,
może prowadzić do niewydolności oddechowej i
stanowi bezpośrednie zagrożenie życia
krwioplucie stanowi podstawę do hospitalizacji
Przyczyny:
•
rozstrzenie oskrzeli
•
nowotwory
•
grzybniaki
•
jamy pogruźlicze
•
zapalenia płuc
•
POChP
•
zatorowość płucna
•
niewydolność lewokomorowa serca
•
stenoza mitralna
•
malformacje naczyniowe
•
krwawienie do pęcherzyków
Rozpoznanie:
•
wywiad
•
badanie fizykalne
•
rtg klp
•
bronchoskopia
•
CT ( opcja naczyniowa)
•
angiografia tt oskrzelowych
Leczenie:
•
zapobieganie uduszeniu (asfiksji)
•
ułożenie ( układamy pacjenta na chorym boku)
•
antybiotykoterapia
•
leki p/kaszlowe
•
embolizacja tt. oskrzelowych
•
operacja
Odma opłucnowa
łac .pneumothorax -obecność powietrza w
jamie opłucnowej
Mechanizm:
•
zamknięta- pewna ilość powietrza dostała się do opłucnej-
może się samoistnie wchłonąć po kilku dniach
•
otwarta- powietrze wchodzi i wychodzi z opłucnej tą
samą drogą
•
prężna, zastawkowa, wentylowa- w otworze przez który
wchodzi powietrze wytwarza się zastawka, przy każdym
wdechu odma się powiększa, dochodzi do przesunięcia
śródpiersia na stronę nieuszkodzoną- jest to stan
zagrożenia życia.
Przyczyny:
•
samoistna – pęknięcie pęcherza rozedmowego
•
pierwotna – u osób wcześniej zdrowych, bez objawów
chorób płuc ( 50% przypadków odmy)
•
wtórna – w przebiegu chorób płuc i oskrzeli-POChP, ropień
płuca, gruźlica, zapalenie płuc, rak płuca
•
pourazowa – uraz klp z naruszeniem lub bez naruszenia
ciągłości powłok
•
jatrogenna – nakłucie opłucnej, biopsja płuca,
cewnikowanie żyły podobojczykowej, wentylacja
mechaniczna
Włóknienie płuc
rozplem tkanki łącznej
zwłóknienie fragmentów płuca
marskość gruźlicza
Amyloidoza
długotrwały przebieg gruźlicy może
doprowadzić do rozwoju uogólnionej
amyloidozy
Zakażenie prątkami niegruźliczymi
MOTT (Mycobacteria other than tuberculosis), prątki
atypowe
Mycobacterium avium complex ( MAC),M. kansasii,
M.scrofulaceum, M. xenopi, M. gordonae
Czynniki ryzyka :
zakażenie HIV
przebyta gruźlicaa
ylica płuc
mukowiscydoza
POChP
alkoholizm
Objawy kliniczne obraz RTG i umiejscowienie
przypominają gruźlicę
Rozpoznanie: posiew mikrobiologiczny plwociny
lub BAL lub wycinka tkankowego
Leczenie :
•
bardzo często MOTT są oporne na leki p/gruźlicze
•
leczenie wydłuża się do 24 mc lub 12 mc od
ujemnego posiewu
Rak płuca w bliźnie
(„scar cancer”)
rak płuca może rozwinąć się w przebiegu
przewlekłej gruźlicy płuc
pojawia się przeważnie w szczytach
najczęściej adenocarcinoma