Nowa siódemka zarządzania

jakością

dr inż. Anna M. Olszewska

Nowe narzędzia sterowania jakością

Analiza „specyfikacji” problemu

Diagram

pokrewieństwa

Diagram

relacji

Diagram

systematyki

Diagram

macierzowy

Macierzowa

analiza danych

Plan

działań

Diagram

strzałkowy

Podejmowanie decyzji o działaniach

Kolejność działań – planowanie zasobów

Plan działań

Plan działań (ang. Process Decision Programme Chart) jest formą diagramu

opisującego wszystkie możliwe drogi postępowania przy rozwiązywaniu

problemu. Jest on związany z cyklem PDCA opracowanym przez Deminga.

Opracowanie go wymusza określenie wszystkich możliwych sposobów

rozwiązania postawionego celu oraz wskazuje działania, z jakimi się on wiąże.

Znajomość ta ułatwia wybór właściwej ścieżki postępowania i jednocześnie

tworzy wiele alternatywnych rozwiązań.

Rys. 14. Przykład planu działań PDCA

Źródło: Hamrol A., (2008), Zarządzanie jakością z przykładami, Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa, str.300.

Diagram strzałkowy

Diagram strzałkowy (ang. Arrow Diagram) stanowi schematyczny opis
wszystkich podejmowanych działań, wykonywanych w odpowiedniej kolejności.
Oprócz przedstawionych wzajemne powiązanych i przebiegających równolegle,
czy przenikających się czynności prezentuje czas potrzebny na realizację całego
przedsięwzięcia.

Rys. 15. Przykład diagramu strzałkowego

Źródło: Myszewski J. M., (2005), Po prostu jakość. Podręcznik zarządzania jakością,

Wydawnictwo WSPiZ, Warszawa, str.171.

1h

0,5h

1h

1h

2h

Diagram pokrewieństwa

Diagram pokrewieństwa (ang. Affinity Diagram) wykorzystywany jest do
porządkowana pomysłów czy informacji dotyczących określonego zagadnienia.
Przy jego realizacji tworzone są grupy tematyczne, do których przypisuje się
poszczególne pomysły czy informacje dotyczące sposobu rozwiązania badanego
problemu w oparciu o podobieństwo rozwiązań lub wiedzę ekspercką. Wynikiem
opracowania diagramu jest wyznaczenie obszarów tematycznych, dzięki którym
możliwe jest określenie kolejnych działań w doskonaleniu organizacji.

Rys. 16. Przykład diagramu pokrewieństwa

Źródło: Ćwiklicki M., Obora H., (2009), Metody TQM w zarządzaniu firmą. Praktyczne przykłady

zastosowań, Wydawnictwo POLTEXT, Warszawa, str.117.

Grupa

tematyczna I

Grupa

tematyczna II

Grupa

tematyczna III

pomysł I.1

pomysł I.2

pomysł II.1

pomysł II.2

pomysł II.3

pomysł III.1

pomysł III.2

pomysł III.3

pomysł III.4

pomysł III.5

Diagram relacji

Diagram relacji (ang. Interrelationship Diagram) jest zaliczany do grupy
jakościowych technik kreatywnych. Jest to graficznie zobrazowany wpływ
czynników na wynik procesu. W odróżnieniu od diagramu „ości rybiej”, nie
grupuje on przyczyn, tylko wyznacza wzajemne relacje pomiędzy nimi. Ułatwia
ustalenie ich kolejność i wzajemnych zależności. Analiza diagramu pozwala
zauważyć, jak jedna z przyczyn staje się wynikiem zaistnienia innej

Rys. 14. Przykład diagramu relacji

Źródło: Hamrol A., (2008), Zarządzanie jakością z przykładami, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa, str.292

przyczyna 1

przyczyna 2

przyczyna 3

przyczyna 4

przyczyna 5

przyczyna 6

przyczyna 7

problem

Diagram macierzowy

Diagram macierzowy (ang. Matrix
Diagram) przedstawia zależności
pomiędzy elementami dwóch lub
więcej zbiorów. Oprócz graficznego
przedstawienia powiązań, wyznaczana
jest także siła wzajemnych relacji. W
zależności od liczby branych zbiorów
oraz rodzaju powiązań między nimi
wybierany jest typ diagramu.

Rys. 15. Przykład diagramu macierzowego

Źródło: Hamrol A., (2008), Zarządzanie jakością z przykładami,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, str.294

Macierzowa analiza danych

Wykres analizy danych
nazywanym jest także macierzową
analizą danych (ang. Matrix Data
Analysis). Wykorzystywany jest
przy podejmowaniu decyzji, np.
dotyczących wyboru dostawcy
niezbędne jest przeanalizowanie
wielu różnych kryteriów, takich
jak chociażby cena, czy jakość.

Rys. 16. Macierzowa analiza danych

Źródło: Hamrol A., (2008), Zarządzanie jakością z przykładami,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, str.296

oferta

dostawcy 1

oferta

dostawcy 3

oferta

dostawcy 2

oferta

dostawcy 5

oferta

dostawcy 4

oferta

dostawcy 6

oferta

dostawcy 7

jakość oferty

cena

oferty

Diagram systematyki

Diagram systematyki (ang.
System Flow/Tree Diagram)
wykorzystywany jest jako
narzędzie przy którego
pomocy poszukuje się
efektywnych i najlepiej
dopasowanych środków
osiągnięcia danego celu
przeprowadzając
dekompozycję przyczyn lub
elementów struktury od
najogólniejszych do coraz
bardziej szczegółowych.

Rys. 17. Rozwinięcie celów za pomocą wykresu
drzewa

Źródło: Ćwiklicki M., Obora H., (2009), Metody TQM w zarządzaniu
firmą. Praktyczne przykłady zastosowań, Wydawnictwo POLTEXT,
Warszawa, str.128