281
Agnieszka Soboń
1
KIERUNKI ROZWOJU WSPÓŁCZESNEGO
HOTELARSTWA W WOJEWÓDZTWIE
ŚWIĘTOKRZYSKIM
Wstęp
Dynamiczny rozwój hotelarstwa nastąpił w XIX wieku w okresie rewolucji
przemysłowej i rozwoju kolei żelaznej. Wzrost zapotrzebowania na nowoczesne
hotelarstwo nastąpił wraz z rozwojem turystyki masowej i niewątpliwie przyczynił
się do tego Thomas Cook, który założył pierwsze biuro podróży
2
.
Hotelarstwo musiało nadążyć za postępem cywilizacji, zmieniającymi się i ro-
snącymi wymaganiami gości i organizatorów turystyki. Współczesne hotelarstwo
przechodziło i przechodzi głębokie przemiany techniczne, organizacyjne i własno-
ś
ciowe. Trendy rozwojowe utrzymują się i będą narastały
3
. Dawno, bardzo dawno
temu podróżny zadawalał się łóżkiem pod strzechą, żywieniem oraz stajnią i obro-
kiem dla konia, czy innej siły pociągowej. Współcześnie wymagania gości są już
inne i nadal będą się zmieniać
4
.
Rozwój zakładów hotelarskich i turystyki ma istotne znaczenie ogólnogospo-
darcze jako czynnik wszechstronnej aktywizacji gospodarczej różnych regionów
i miejscowości, jako źródło dochodów dla hotelarzy. Przyjmowanie turystów za-
granicznych jest dziś formą eksportu i może odgrywać istotną rolę w bilansie han-
1
Mgr Agnieszka Soboń, asystent, Uniwersytet Humanistyczno – Przyrodniczy Jana Kochanowskie-
go w Kielcach.
2
A. Panasiuk, D. Szostak, Hotelarstwo. Usługi – eksploatacja – zarządzanie, Wydawnictwo Na-
ukowe PWN, Warszawa 2009, s. 16.
3
W. Błaszczuk, Cz. Witkowski, Hotelarstwo w Polsce, Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szko-
ły Społeczno – Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2006, s. 62.
4
Ibidem, s. 27.
Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae
Rok 14, Nr 2/2010
Wydział Zarządzania i Administracji
Uniwersytetu Humanistyczno – Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach
G o s p o d a r o w a n i e z a s o b a m i w r e g i o n i e
w w a r u n k a c h z a g r o ż e n i a
282
dlu zagranicznego kraju. Przyjmuje się szacunkowo, że 40–50% wpływów z obro-
tów z turystyki zagranicznej reprezentuje hotele
5
. Turystyka i hotelarstwo stają się
w niektórych krajach coraz poważniejszym źródłem dochodu narodowego.
Aby możliwy był rozwój turystyki i hotelarstwa w danym kraju, wojewódz-
twie, regionie, gminie konieczne jest posiadanie strategii skutecznego działania na
rynku turystycznym. W praktyce oznacza to posiadanie przez hotele i inne firmy
turystyczne oraz miejscowości, gminy bądź regiony dokumentu precyzującego:
−
lokalne, regionalne i ogólnokrajowe uwarunkowania rozwoju hoteli i go-
spodarki turystycznej, czyli strategię kraju,
−
cele strategiczne i operacyjne rozwoju hoteli i gospodarki turystycznej,
−
pożądane kierunki rozwoju branży noclegowej i produktu turystycznego
(miejscowości, gminy, regionu) wyrażone w odpowiednich planach ich
rozwoju,
−
możliwe źródła finansowania przedsięwzięć związanych z rozwojem lo-
kalnej gospodarki noclegowej
6
.
Kluczem regionalnej strategii w gospodarce hoteli, turystyki i uzdrowisk jest
wybór odpowiednich parametrów i instrumentów udostępniania dóbr wolnych
i naturalnych, wytwarzania, świadczenia, obrotu, promocji i dystrybucji. Celem strate-
gii może być bowiem rozwój, rekonstrukcja gospodarki czy wyjście z kryzysu
7
.
W strategii województwa świętokrzyskiego do roku 2020 określono następują-
ce kierunki działań w zakresie ochrony i racjonalnego wykorzystania zasobów
przyrody i dóbr kultury:
−
rozwój infrastruktury turystycznej, szczególnie infrastruktury noclegowej,
gastronomicznej, małej infrastruktury na pieszych, rowerowych i wodnych
szlakach oraz turystyczne zagospodarowanie zbiorników wodnych,
−
wspieranie procesów powstawania lokalnych i regionalnych produktów tu-
rystycznych,
−
wykorzystanie unikalnych zasobów Ponidzia dla rozwoju turystyki uzdro-
wiskowej,
−
podnoszenie jakości usług turystycznych,
−
rozwój zintegrowanego systemu promocji i informacji turystycznej woje-
wództwa,
−
oznakowanie i udostępnienie atrakcji turystycznych,
−
modernizacja i rozbudowa bazy sportowo-rekreacyjnej w regionie
8
.
5
T. Tulibacki, Organizacja i zarządzanie hotelem, Wydawnictwo First Business College – Prywat-
ne, Policealne Studium Handlowe w Warszawie, Warszawa 1992, s. 27.
6
W. Gworys, A.S. Kornak, R. Szeremeta, Jak kierować hotelami i innymi obiektami noclegowymi,
Wydawnictwo Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa 2003, s. 42.
7
Ibidem, s. 43.
8
Z. Piasta, Ekspertyza dotycząca województwa świętokrzyskiego w kontekście strategii rozwoju
społeczno – gospodarczego Polski wschodniej do roku 2020, s. 925.
283
Specyfika funkcjonowania hotelu
Hotel jest przedsiębiorstwem usługowym oraz handlującym usługami. Podstawo-
wą funkcją hotelu jest udzielanie gościny i zaspakajanie potrzeb podróżnych. Po-
trzeby te są indywidualne i między innymi uzależnione od celu podróży (tabela 1).
Tabela 1. Cele podróży osób korzystających z usług hotelu.
Cele podróży
Przykłady
Praca
konferencje, narady, szkolenia,
przygotowywanie i zawieranie transakcji, badanie rynku
akwizycja, zaopatrzenie
Nauka
wykłady, konsultacje, egzaminy
Osobiste
wydarzenia rodzinne (śluby, przysięgi wojskowe, pogrzeby), powrót do „ko-
rzeni”, zakupy
Wypoczynek
zmiana klimatu, poznawanie nowych regionów, czynne uprawianie rekreacji
Sport
udział w zawodach, meczach, kibicowanie
Ź
ródło: W. Gworys, A.S. Kornak, R. Szeremeta, Jak kierować hotelami i innymi obiektami noclego-
wymi, Wydawnictwo Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa 2003, s. 109.
Zgodnie z prawem polskim pojęcie usług hotelarskich odnosi się do krótko-
trwałego, ogólnie dostępnego wynajmu domów, mieszkań, pokoi, miejsc namio-
towych oraz miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz
ś
wiadczenie usług z tym związanych
9
.
Usługi hotelarskie możemy podzielić według kryterium zakresu ich świadcze-
nia na:
−
podstawowe (noclegowe i gastronomiczne);
−
dodatkowe (komplementarne – są to usługi bezpłatne, zintegrowane z pod-
stawowymi np. szatnia, depozyt, informacja turystyczna, budzenie; fakulta-
tywne – są to usługi odpłatne, zazwyczaj nieobowiązkowe dla hotelu, ale po-
żą
dane przez gości, np. występy artystów, organizacja konferencji, wynajem
samochodów, usługi rekreacyjne; towarzyszące – są to usługi odpłatne, są to
punkty handlowe i usługowe nie związane bezpośrednio z hotelem, ale znaj-
dujące się na jego terenie, np. sklep z pamiątkami, fryzjer, kwiaciarnia)
10
.
W wyniku nasilającej się konkurencji na rynku hotelarskim przedsiębiorstwa
hotelarskie rzadko poprzestają na ofercie podstawowej. Większość poszukuje
możliwości wyróżnienia swojego produktu poprzez stały rozwój oferty towarzy-
szącej i uzupełniającej. Ewolucja w strukturze oferowanych usług związana jest
z charakterem zmian po stronie popytu oraz efektywnością poszczególnych rodza-
jów świadczonych usług
11
. Silna tendencja do różnicowania i wzbogacania ofert,
9
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych (tekst jednolity w Dz. U. z 2001
roku, nr 55, poz. 884).
10
E. Mitura, E. Koniuszewska, Hotelarstwo – organizacja i technika pracy, Wydawnictwo Difin,
Warszawa 2008, s. 56.
11
M. Kachniewska, Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa hotelowego, Wydawnictwo
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2009, s. 132.
284
wynikająca ze zmieniających się upodobań gości i walki konkurencyjnej, wpływa
na dążenie właścicieli obiektów do uatrakcyjniania pobytu. Wiele hoteli zaczyna
odgrywać rolę „kompleksów” wypoczynkowych oferujących zaspokojenie nieraz
najbardziej wyszukanych potrzeb
12
.
Dotychczas hotel był postrzegany jako element w realizacji celu podróży (tabe-
la 1). Obecnie obserwujemy pojawienie się nowego zjawiska – hotel stał się celem
podróży. Lokalizacja takiego kompleksu znakomicie podnosi walory wypoczyn-
kowe miejscowości, przyciąga turystów indywidualnych i grupy, umożliwia orga-
nizowanie dużych imprez regionalnych, kulturalnych, sportowych i innych
13
.
Wybrane trendy rozwoju hotelarstwa
Dokonując charakterystyki branży hotelarskiej należy odnotować następujące
zjawiska, obserwowane od połowy lat dziewięćdziesiątych:
−
wyraźnie ukształtowany rynek podaży usług przewyższający popyt (świad-
czą o tym wskaźniki wykorzystania potencjału bazy noclegowej),
−
wyraźne dążenia hoteli do rozszerzania zakresu oferty usługowo – handlowej
14
.
Tabela 2. Hotele w województwie świętokrzyskim.
2005
2006
2007
2008
Hotele
31
36
43
41
Miejsca noclegowe
2782
3210
3520
3502
Udzielone noclegi w tyś.
271.8
334.9
398.3
370.9
Udzielone noclegi turystom zagr.
49.3
44.0
57.5
48.2
Korzystający z noclegów w tyś.
149.6
177.5
212.5
189.7
Korzystający z noclegów – turyści zagr.
21.3
20.9
26.3
21.2
Ź
ródło: Rocznik statystyczny województw (2009 rok i poprzednie edycje; stan w dniu 31 VII danego
roku), GUS, Warszawa.
Na współczesnym rynku hotelarskim pojawiają się i kształtują coraz to nowe
procesy i tendencje związane z rozwojem lokalnych przedsiębiorstw hotelarskich.
Tendencje te są odbiciem działań podejmowanych przez globalne organizacje
gospodarcze hoteli.
Dotyczą one następujących zjawisk:
−
powstają hotele superluksusowe dla klienta nieprzeciętnego, elitarnego;
wykraczają one daleko poza normy określone dla hotelu pięciogwiazdko-
wego
15
.
−
na hotele adaptowane są obiekty zabytkowe np. pałace, przeznaczeniem te-
go typu obiektów jest obsługa bogatych, snobistycznych gości,
12
W. Błaszczuk, Cz. Witkowski, Hotelarstwo w Polsce, Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szko-
ły Społeczno – Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2006, s. 9.
13
Ibidem.
14
Ibidem, s. 130.
15
Ibidem, s. 29.
285
−
standaryzacja, unifikacja w hotelarstwie (unifikacja może dotyczyć archi-
tektury, struktury funkcjonalnej, programów obsługowych, wyposażenia
jednostek mieszkalnych, ubioru pracowników itp.; standaryzacja ma przy-
zwyczaić gościa do określonych standardów),
−
rozwój hotelarstwa ekonomicznego i budżetowego – budowa hoteli pro-
stych i tanich, dostępnych dla przeciętnych turystów,
−
powstają hotele nastawione na obsługę ludzi biznesu, obsługę zjazdów,
szkoleń, kongresów, konferencji i kongresów,
−
powstają obiekty nastawione na obsługę klientów preferujących aktywny
wypoczynek (można wypożyczyć sprzęt: rowery, narty, deski surfingowe,
ż
aglówki, dostępne są pola golfowe, sieci szlaków turystycznych, pieszych,
konnych, rowerowych, szkoła przetrwania, sporty ekstremalne itd.). Obiek-
ty takie powstają na terenach o dużych walorach turystycznych
16
,
−
powstają motele i hotele nastawione na obsługę turystów zmotoryzowanych,
−
dużą dynamikę rozwoju wykazują hotele „trzeciego wieku”, hotele SPA,
hotele dla kobiet,
−
powstają hotele typu boutique, niepowtarzalne, kameralne i luksusowe z wy-
soko spersonalizowanym serwisem (indywidualne podejście do klienta)
17
,
−
coraz częściej spotyka się oferty skierowane do gości, którzy poszukują
oryginalnych wrażeń. Są to oferty dające możliwość przenocowania
w klasztorze, kopalni, środkach transportu morskiego, hotelu z lodu itp.,
−
coraz większą popularność zyskują aparthotele, czyli obiekty o przedłużo-
nym okresie pobytu (każdy apartament ma własną kuchnię i łazienkę i jest
w pełni wyposażony m.in. w sprzęt RTV-AGD itp.)
18
.
Rozwój bazy noclegowej w Polsce i w województwie świętokrzyskim
19
Według Polskiej Agencji Rozwoju Turystyki (PART) występowanie usług noc-
legowych i gastronomicznych jest warunkiem sine qua non do podejmowania
decyzji o wyborze destynacji (tj. obszarowego produktu turystycznego – najczę-
ś
ciej jest to region). Baza noclegowa zwiększa dostępność regionu dla turystów.
Rynek noclegowy w Polsce należy do najsłabiej rozwiniętych w krajach Unii
Europejskiej. Według Eurosatu w 2007 roku na 10 tyś. mieszkańców Polski przy-
padały 44 miejsca noclegowe w hotelach i pozostałych obiektach. Według szacun-
ków Instytutu Hotelarstwa z lipca 2009 r., wskaźnik ten wzrósł w ostatnich latach
i przekracza obecnie 53 miejsca na 10 tyś. mieszkańców. Średnia europejska wy-
nosiła w 2007 r. 234.4 miejsc noclegowych na 10 tyś. mieszkańców (Czechy 237,
16
M. Milewska, B. Włodarczyk, Hotelarstwo. Podstawowe wiadomości, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2009, s. 327.
17
Ibidem, s. 334.
18
S. Oparka, T. Nowicka, Organizacja i technika pracz w hotelarstwie, Wydawnictwo MARIA,
Nowa Ruda 2006, s. 22.
19
Polska Agencja Rozwoju Turystyki SA, Rozwój bazy noclegowej jako warunek rozwoju turystycz-
nego regionów.
286
Słowacja 123, Niemcy 200, Litwa 65). Uwzględniając te statystyczne dyspropor-
cje, liczbę działających w Polsce hoteli, liczbę oferowanych i wykorzystanych
miejsc – widać, że na polskim rynku jest jeszcze miejsce dla wielu obiektów róż-
nej kategorii.
Tabela 3. Polski rynek hoteli.
31 lipiec 2007
31 lipiec 2009
Wzrost netto
Wzrost netto (%)
Kategoria
Liczba
hoteli
Liczba
miejsc
nocle-
gowych
w tyś.
Liczba
hoteli
Liczba
miejsc
nocle-
gowych
w tyś.
Liczba
hoteli
Liczba
miejsc
nocle-
gowych
w tyś.
Liczba
hoteli
Liczba
miejsc
nocle-
gowych
w tyś.
Hotele 5*
27
8.3
35
9.6
8
1.3
29.6
15.9
Hotele 4*
93
17.0
138
25.6
45
8.6
48.4
50.2
Hotele 3*
611
55.5
755
64.9
144
9.4
23.6
17
Hotele 2*
549
37.5
605
39.0
56
1.5
10.2
4.2
Hotele 1*
199
13.2
207
13.2
8
0
4
0
Razem
1479
131.9
1740
152.3
261
20.9
17.6
15.9
Ź
ródło: Rynek hoteli w Polsce – inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
Udział hoteli w całym rynku hotelowym wynosi obecnie 17% (wg Szacunków
Instytutu Hotelarstwa). Na 10 tys. Polaków przypadałoby najprawdopodobniej 236
łóżek (średnia europejska) gdyby uwzględnić wszystkie miejsca noclegowe, mote-
le, pensjonaty, ośrodki wczasowe, kwatery prywatne oraz te działające w szarej
strefie i sezonowo.
Tabela 4. Hotele skategoryzowane według regionów.
Lp.
Województwo
Hotele
1
Małopolskie
251
2
Wielkopolskie
206
3
Dolnośląskie
205
4
Mazowieckie
171
5
Ś
ląskie
147
6
Pomorskie
125
7
Kujawsko-Pomorskie
94
8
Zachodniopomorskie
90
9
Podkarpackie
89
10
Warmińsko-Mazurskie
89
11
Łódzkie
67
12
Lubuskie
63
13
Ś
więtokrzyskie
59
14
Lubelskie
36
15
Opolskie
29
16
Podlaskie
19
Razem
POLSKA
1740
Ź
ródło: Rynek hoteli w Polsce – inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
287
Hotele to segment bazy noclegowej, która pomimo kryzysu rozwija się naj-
szybciej i wywiera największy wpływ na rozwój turystyki.
W skali całego kraju występują duże dysproporcje jeśli chodzi o bazę nocle-
gową. Rozwój rynku noclegowego, który nadal obserwujemy, paradoksalnie te
różnice pogłębia. Strumień inwestycji kierowany jest do województw dysponują-
cych największą liczbą obiektów i miejsc.
Tabela 5. Udział regionów w inwestycje w hotele od lipca 2007 do września 2009.
Region
Udział w %
Małopolskie
17.1
Pomorskie
12.4
Dolnośląskie
12.1
Łódzkie
11.6
Mazowieckie
9.5
Ś
ląskie
8
Podkarpackie
5
Kujawsko-Pomorskie
4.7
Wielkopolskie
4.6
Lubelskie
4
Zachodniopomorskie
3.6
Lubuskie
2.5
Warmińsko-Mazurskie
2.4
Ś
więtokrzyskie
1.6
Podlaskie
0.6
Opolskie
0.3
Razem
3119.7 mln zł
Ź
ródło: Rynek hoteli w Polsce – inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
Według Polskiej Agencji Rozwoju Turystyki (PART) prognoza na lata 2011-2012,
jeśli chodzi o liczbę obiektów hotelowych, zależy od następujących czynników:
−
rozwoju sytuacji gospodarczej na świecie i w Polsce (realny i prognozowa-
ny ruch turystyczny),
−
zmiany polityki kredytowej banków (przez dwa latach banki chętnie udzie-
lały kredyty na inwestycje, teraz nastąpiło zaostrzenie warunków),
−
tempa dopływu środków z Unii Europejskiej (realizowanych w ramach
Regionalnych Programów Operacyjnych).
Zdaniem PART Polski rynek hotelowy rośnie i jest dobry do inwestycji.
W najbliższych latach prognozowany jest wzrost destylacji w obrębie Polski
Wschodniej – głównie województwa świętokrzyskiego i to pomimo kryzysu.
Województwo świętokrzyskie zaliczane jest do atrakcyjnych w skali całego
kraju ze względu na walory przyrodnicze i kulturowe. Obszary te należą do jed-
nych z najczystszych ekologicznie. Barierą, która ogranicza napływ turystów tak
krajowych jak i zagranicznych jest niewielka ilość obiektów noclegowych. Baza
noclegowa w województwie rozłożona jest nierównomiernie – występują duże
różnice między powiatami. Znakomita większość obiektów noclegowych usytu-
288
owana jest w rejonie Gór Świętokrzyskich (50%), gdzie istnieją dobre warunki do
rozwoju ruchu krajoznawczego, poczynając od turystyki aktywnej, a kończąc na
wciąż niewykorzystanym, sektorze turystyki biznesowej i konferencyjnej czy in-
tensywnie rozwijającym się w naszym rejonie segmencie turystyki sezonowej
(turystyka zimowa). W województwie świętokrzyskim brakuje hoteli o najwyż-
szym standardzie, czyli **** i ***** gwiazdkowych (dominują obiekty **
gwiazdkowe).
Tabela 6. Ranking województw według dynamiki rozwoju.
Region
Udział w %
Łódzkie
41.9
Lubelskie
31.8
Ś
więtokrzyskie
31.0
Kujawsko – Pomorskie
27.6
Lubuskie
25.7
Podkarpackie
22.5
Ś
ląskie
21.5
Małopolskie
20.3
Dolnośląskie
18.2
Podlaskie
15.5
Opolskie
13.4
Pomorskie
11.6
Wielkopolskie
10.2
Zachodniopomorskie
7.7
Warmińsko – Mazurskie
7.6
Mazowieckie
6.1
POLSKA
15.9
Ź
ródło: Rynek hoteli w Polsce – inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
Zakończenie
Współczesne hotelarstwo jest odbiciem stanu gospodarki, jej kondycji, stosun-
ków społecznych, poziomu kultury technicznej i użytkowej danego kraju. W swo-
jej działalności musi być ono bardzo elastyczne i powinno dostosowywać się do
zmian zachodzących we współczesnym świecie
20
.
Zgodnie z podejściem rynkowym ostateczny kształt oferty przedsiębiorstwa
hotelowego powinien być determinowany przez charakter popytu i wymagania
potencjalnych usługobiorców. Oznacza to, że warunkiem koniecznym kreowania
przewagi konkurencyjnej jest zdolność wytwarzania użyteczności (produktu,
funkcji, miejsca, czasu) zgodnej z potrzebami nabywców
21
.
Wzrost liczby turystów, nie tylko zagranicznych ale i wewnątrzkrajowych
w połączeniu z większymi możliwościami finansowymi danego kraju czy regionu
20
S. Oparka, T. Nowicka, Organizacja i technika pracz w hotelarstwie, Wydawnictwo MARIA,
Nowa Ruda 2006, s. 79.
21
M. Kachniewska, Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa hotelowego, Wydawnictwo
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2009, s. 129.
289
może zmienić pozycje konkurencyjną i w rezultacie umocnić pozycję wojewódz-
twa świętokrzyskiego jako regionu atrakcyjnego turystycznie.
Bibliografia:
1.
Błaszczuk W., Witkowski Cz., Hotelarstwo w Polsce, Wydawnictwo Akademickie
Wyższej Szkoły Społeczno – Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2006.
2.
Gworys W., Kornak A.S., Szeremeta R., Jak kierować hotelami i innymi obiektami
noclegowymi, Wydawnictwo Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa
2003.
3.
Kachniewska M., Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa hotelowego,
Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2009.
4.
Milewska M., Włodarczyk B., Hotelarstwo. Podstawowe wiadomości, Polskie Wy-
dawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009.
5.
Mitura E., Koniuszewska E., Hotelarstwo – organizacja i technika pracy, Wydawnic-
two Difin, Warszawa 2008, s. 56.
6.
Oparka S., Nowicka T., Organizacja i technika pracz w hotelarstwie, Wydawnictwo
MARIA, Nowa Ruda 2006.
7.
Piasta Z., Ekspertyza dotycząca województwa świętokrzyskiego w kontekście strategii
rozwoju społeczno – gospodarczego Polski wschodniej do roku 2020.
8.
Panasiuk A., Szostak D., Hotelarstwo. Usługi – eksploatacja – zarządzanie, Wydaw-
nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
9.
Polska Agencja Rozwoju Turystyki SA, Rozwój bazy noclegowej jako warunek roz-
woju turystycznego regionów.
10.
Rocznik statystyczny województw (2009 rok i poprzednie edycje; stan w dniu 31 VII
danego roku), GUS, Warszawa..
11.
Tulibacki T., Organizacja i zarządzanie hotelem, Wydawnictwo First Business Colle-
ge – Prywatne, Policealne Studium Handlowe w Warszawie, Warszawa 1992.
12.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych (tekst jednolity w Dz.
U. z 2001 roku, nr 55, poz. 884).
Abstrakt
Na współczesnym rynku hotelarskim pojawiają się i kształtują coraz to nowe
procesy i tendencje związane z rozwojem lokalnych przedsiębiorstw hotelarskich,
a także globalnych organizacji gospodarczych, jakimi są ponadnarodowe przed-
siębiorstwa hotelarskie. Rozwój współczesnego hotelarstwa podyktowany jest
wieloma czynnikami, mającymi charakter wewnętrzny, wynikający ze specyfiki
samej branży, jak i charakter zewnętrzny, wynikający z ogólnych zmian zacho-
dzących w funkcjonowaniu gospodarek narodowych oraz gospodarki globalnej.
Wiele zmian w funkcjonowaniu hotelarstwa podyktowanych jest również zmia-
nami mentalności oraz preferencji współczesnych klientów.
Trends of Developing Modern Hotel Industry in the Świetokrzyski Voivodship
At the modern hotel market new processes and tendencies resulting from the
development of local hotel enterprises appear and are formed every now and
290
again. Global economic organizations such as supranational hotel enterprises
should also be mentioned here. The development of modern hotel industry corre-
lates with a number of factors of both internal character resulting from the speci-
ficity of the trade itself and external one resulting from general changes occurring
in the actions of national economies and global economy. A lot of changes in the
action of hotel industry also come from modern customers’ turns of mind and
preferences.
MBA Agnieszka Soboń, junior lecturer, The Jan Kochanowski University of Hu-
manities and Natural Sciences in Kielce.