background image

TEMAT 6: 

CYFROWE PRZETWARZANIE  SYGNAŁÓW  I OBRAZÓW 

 
 
Sygnał cyfrowy  – sygnał  którego wartość oraz wartości dziedziny  są dyskretne.   
 
CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW 
Dziedzina  nauki  i  techniki  zajmująca  się sygnałami w  postaci cyfrowej i  metodami 
przetwarzania  takich  sygnałów.  Pierwszym  etapem  cyfrowego  przetwarzania  sygnałów  jest 
zazwyczaj  konwersja  sygnału  z  postaci  analogowej  na  cyfrową  za  pomocą  przetwornika 
analogowo-cyfrowego. 
 

Próbkowanie  (dyskretyzacja,  kwantowanie  w  czasie)  - proces tworzenia  sygnału dyskretnego, 
reprezentującego  sygnał  ciągły  za  pomocą  ciągu  wartości  nazywanych  próbkami.  w 
ustalonych  odstępach  czasu  (impulsowanie)  mierzona  jest  wartość  chwilowa  sygnału  i  na  jej 
po

dstawie  tworzone  są  tzw.  próbki.  Aby  spróbkowany  sygnał  z  postaci  cyfrowej  dało  się 

przekształcić  bez  straty  informacji  z  powrotem  do  postaci  analogowej,  musi  być  spełnione 
twierdzenie  Kotielnikowa-

Shannona  o  próbkowaniu.  Mówi  ono,  że  częstotliwość  próbkowania 

nie  może  być  mniejsza  niż  podwojona  szerokość  pasma  sygnału.  Jeśli  ten  warunek  nie  jest 
spełniony,  wówczas występuje  zjawisko aliasingu. 
 
Częstotliwość  próbkowania,  wyrażana  w  Hz,  oznacza  ilość  próbek  sygnału  przypadających 
na jedną sekundę. 
 
Cyfrowe przetwarzanie  sygnałów  realizuje  się w dwóch dziedzinach.  Są to: 
- Dziedzina  czasu  i przestrzeni  (

Analiza sygnałów  i układów w funkcji  zmiennej  t – czasu) 

Do  najpowszechniejszych  operacji  przetwarzania  sygnałów  w  dziedzinie  czasu  i  przestrzeni 
należy  obróbka  sygnału  wejściowego  w  celu  poprawienia  jego  własności.  Odbywa  się  to  w 
procesie  nazywanym 

filtracją.  Filtracja  są  to  operacje  na  zbiorze  próbek  wejściowych 

sąsiadujących  z  bieżącą  próbką.  Czasami  wykorzystuje  się  pewien  zbiór  poprzednich 
próbek. 
N

ajpopularniejsze  podziały filtrów: 

Filtr  liniowy  (

liniowe  przekształcenie  próbek  wejściowych)  /  Filtr  nieliniowy  –  wszystkie 

pozostałe 
Filtr przyczynowy  / nieprzyczynowy,  Filtr zmienny  w czasie / Filtr niezmienny  w czasie 
Filtr o skończonej  odpowiedzi impulsowej – korzystają  tylko z próbek wejściowych,  stabilne 
Filtr  o  nieskończonej  odpowiedzi  impulsowej  –  korzystają zarówno z próbek wejściowych jak 
i poprzednich  próbek wyjściowych,  mogą być niestabilne 
Filtry dolno, środkowo i górno przepustowe. 

   Najpopularniejsze  filtry:  Czebyszewa,  Butterwortha,  Gaussa,  Bessela 
 

Dziedzina częstotliwości (Analiza sygnałów  w dziedzinie częstotliwości  – f ) 

Sygnały  przekształcane  są  z  dziedziny  czasu  do  dziedziny  częstotliwości  za  pomocą 
transformacji  Fouriera, najczęściej stosuje się FFT (szybka  transformacja  Fouriera), 

 
 

CYFROWE PRZETWARZANIE OBRAZÓW 
 
Reprezentacja  obrazów w postaci cyfrowej  za pomocą siatki pikseli. 
Popularną  operacją  na  cyfrowych  obrazie  jest  jego  filtracja.  Jest  ona  operacją  matematyczną 
na  pikselach 

obrazu  źródłowego  w  wyniku  której  uzyskiwany  jest  nowy,  przekształcony  obraz. 

Dla  wyznaczenia  nowej  wartości  piksela  obrazu  docelowego  potrzebna  jest informacja z wielu 
pikseli obrazu źródłowego. 
Filtracja  stosowana  jest  przeważnie  jako  metoda  wydobycia  z  oryginalnego  obrazu  szeregu 
informacji  w  celu  ich  dalszej  obróbki.  Informacjami  takimi  mogą  być:  położenie  krawędzi, 
pozycje  rogów  obiektów,  itp.  Innym  zastosowaniem  filtracji  jest  usuwanie  szumów  (filtr 

background image

medianowy  i  inne)  lub  rozmycie  obrazu  (filtry  uśredniające,  Gaussa).  Filtrację  można 
przeprowadzać  zarówno  w dziedzinie przestrzennej  jak i częstotliwościowej. 
 
 
Filtry  dolnoprzepustowe 
Odcinanie(usuwanie) 

elementów 

obrazu 

wysokiej 

częstotliwości(szczegółów) 

przepuszczaniu  elementów  o  niskiej  częstotliwości(ogólnych  kształtów,  bez  szczegółów). 
Ponieważ  większość  szumów  występujących  w  obrazach  zawiera  się  w  wysokich 
częstotliwościach,  filtry te przeważnie  wykorzystuje  się właśnie do eliminacji zakłóceń. 
 
Filtry górnoprzepustowe 
tłumią  one  niskoczęstotliwościowe  elementy  obrazu,  wzmacniają  natomiast  elementy  o 
wysokich  częstotliwościach  (szczegóły).  Wynikiem  działania  tego  typu filtrów jest podkreślenie, 
uwypuklenie  elementów  obrazu  o  dużej  częstotliwości  poprzez  zwiększenie  ich  jasności, 
koloru,  itp.  Dla 

obrazu  jako  całości  efektem  jest  zazwyczaj  zwiększenie  kontrastu  poprzez 

podkreślenie ostrych  krawędzi obiektów. 
 
Transformacja  obrazu  punktowa/lokalna/globalna. 
Progowanie, negatyw,  kwantyzacja  (zmniejszenie  liczby kolorów bez większej zmiany  jakości) 
Aliasing 

– nieodwracalne  zniekształcenie  obrazu, objawia się obecnością w sygnale 

składowych  o błędnych  częstotliwościach 
 
 
 
Kursy:   

Teoria sygnałów  (semestr 3),  
Cyfrowe przetwarzanie  obrazów i sygnałów  (semestr 5).