Zgodnie z obowiązującymi przepisami przemieszczane psy, koty i fretki powinny posia-
dać paszporty. Paszport można wystawić zwierzęciu, które posiada aktualne szczepienie
przeciwko wściekliźnie, jest odpowiednio oznakowane czy w niektórych wypadkach ma
wykonane badanie określające poziom przeciwciał przeciw wściekliźnie. Jednym z wa-
runków przemieszczania psów, kotów i fretek z państw trzecich jest wyposażenie ich
w weterynaryjne świadectwo zdrowia.
WETERYNARIA
W PRAKTYCE
VET-LEX
61
LIPIEC-SIERPIEŃ • 4/2006
P
ASZPORT
Zgodnie z rozporządzeniem nr 998/2003/
WE z dnia 26 maja 2003 r. Parlamentu
Europejskiego i Rady Unii Europejskiej
w sprawie wymogów dotyczących zdro-
wia zwierząt stosowanych do przemiesz-
czania zwierząt domowych o charakterze
niehandlowym i zmieniającym dyrektywę
Rady 92/65/EWG (Dz.Urz. WE nr L 146
z 13 czerwca 2003 r.) paszporty wystawia
się dla psów, kotów i fretek. Psy i koty
poniżej trzeciego miesiąca życia nie mogą
być przemieszczane do innych krajów
Unii Europejskiej, chyba że kraj docelowy
dopuszcza taką możliwość. Zgodnie z art.
24 d ust. 1, 2 i 5 Ustawy z dnia 11 mar-
ca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt
oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwie-
rząt (Dz. U. nr 69, poz. 625 z późn. zm.)
podstawą do prowadzenia działalności
z zakresu wydawania paszportów dla
zwierząt jest wpis do rejestru lekarzy
weterynarii upoważnionych do ich wyda-
wania. Wpis jest dokonywany na wniosek
lekarza weterynarii. Podstawą wpisu jest
uchwała właściwej terytorialnie Okrę-
gowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej.
Paszport może zwierzęciu wystawić tylko
lekarz weterynarii wpisany do rejestru
osób uprawnionych do wydawania pasz-
portów prowadzonego przez Okręgową
Izbę Lekarsko-Weterynaryjną. Lekarz
weterynarii chcący wystawiać paszporty
dla zwierząt powinien spełniać następu-
jące warunki:
• posiadać prawo wykonywania zawodu,
• prowadzić zakład leczniczy dla zwierząt
lub być zatrudnionym w zakładzie
leczniczym dla zwierząt,
• opłacać na bieżąco składki członkow-
skie,
• posiadać czytnik mikroczipów,
ty jego ważności). W dziale V wpisuje
się dane z wyniku dodatkowego badania
serologicznego krwi, mającego na celu
określenie poziomu przeciwciał neutrali-
zujących wirus wścieklizny, wykonanego
przez laboratorium zatwierdzone przez
Unię Europejską. Dotyczy to zwierząt wy-
jeżdżających do Wielkiej Brytanii, Irlandii,
Szwecji i na Maltę. Jeżeli zwierzę zostało
poddane leczeniu lub profilaktyce przeciw
kleszczom, dane te wpisuje się w dziale VI.
Jeżeli zwierzę zostało poddane leczeniu
i profilaktyce echinokinozy, dane te wpi-
sujemy w dziale VII. Jeżeli zwierzę posiada
lub wykonujemy inne szczepienia, to fakt
ten odnotowuje się w dziale VIII paszportu.
Dział IX i X są wypełniane w przypadku,
gdy zwierzę wyjeżdża do Irlandii, Wielkiej
Brytanii, Szwecji i na Maltę lub do kraju
trzeciego (kraju spoza Unii Europejskiej).
Wpisu w dziale IX dokonuje upoważniony
lekarz weterynarii, a w dziale X wpisu do-
konuje Powiatowy Lekarz Weterynarii.
Przy wypełnianiu druków paszportów
należy posługiwać się nazwami państw
wymienionymi w ramce.
Lekarz weterynarii wystawiający pasz-
port jednocześnie wypełnia dołączony
do paszportu druk z danymi zwierzęcia
i właściciela zwierzęcia, któremu wy-
daje paszport. Wypełniony druk należy
w ciągu siedmiu dni przesłać do Okrę-
gowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej,
która wprowadzi dane zawarte w druku
do systemu informatycznego. Wpisy do
paszportu i kwestionariusza zwrotnego
muszą być dokonane starannie, czytel-
nie, pismem drukowanym. Informa-
cje w paszporcie wpisuje się w jednym
z języków urzędowych państwa wysta-
wiającego oraz w języku angielskim.
Za prawidłowe wypełnienie paszportu
• znać przepisy regulujące zasady wyda-
wania paszportów zwierzętom towarzy-
szącym.
Jeżeli lekarz spełnia powyższe warunki
i chciałby zostać lekarzem uprawnionym
do wydawania paszportów, powinien
złożyć w Okręgowej Izbie Lekarsko-We-
terynaryjnej wniosek o zarejestrowanie
swojej osoby i zakładu leczniczego dla
zwierząt w rejestrze osób uprawnionych
do wydawania paszportów. Wniosek
można przesłać pocztą, faksem lub pocztą
elektroniczną. Po rozpatrzeniu wniosku
Okręgowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
zarejestruje lekarza i zaopatrzy odpłatnie
w druki paszportów.
W
ZÓR
PASZPORTU
I
SPOSÓB
WYPEŁNIANIA
Wzór paszportu określiła Komisja Euro-
pejska w decyzji z dnia 26 listopada 2003 r.
w sprawie ustanowienia wzoru paszportu
dla psów, kotów i fretek przemieszczanych
pomiędzy państwami członkowskimi UE
oraz przywożonych z niektórych państw
trzecich (Dz.Urz. WE nr L 312 z 27 listo-
pada 2003 r.). Zgodnie ze wzorem stano-
wiącym załącznik do ww. decyzji paszport
zawiera jedenaście działów oznaczonych
cyframi rzymskimi. I, II i III działy pasz-
portu przeznaczone są do wpisania in-
formacji o właścicielu zwierzęcia, opisu
zwierzęcia (imię, gatunek, rasa, płeć, data
urodzenia, kolor oraz rodzaj pokrywy
włosowej) oraz informacji o oznakowaniu
zwierzęcia. IV dział paszportu to miejsce
przeznaczone na poświadczone przez
upoważnionego lekarza weterynarii dane
na temat przeprowadzonych szczepień
przeciwko wściekliźnie (z podaniem pro-
ducenta i nazwy zastosowanej szczepionki
oraz numeru serii, daty szczepienia i da-
Przemieszczanie
psów, kotów i fretek
w celach niehandlowych
WYMAGANIA WETERYNARYJNE
mgr Anna Stychlerz
WNIOSEK O WPISANIE DO REJESTRU
OSÓB UPRAWNIONYCH DO WYSTAWIANIA PASZPORTÓW
DLA ZWIERZĄT TOWARZYSZĄCYCH
Wnoszę o wpisanie mnie do rejestru osób uprawnionych
do wydawania paszportów zwierzętom towarzyszącym prowadzonym
przez .......................................Okręgową Izbę Lekarsko-Weterynaryjną.
Nazwisko i imię lekarza weterynarii ............................................................
Adres zamieszkania .........................................................................................
.............................................................................................................................
Nazwa i rodzaj zakładu leczniczego dla zwierzą .........................................
.............................................................................................................................
Adres zakładu leczniczego dla zwierząt .......................................................
.............................................................................................................................
NIP zakładu leczniczego dla zwierząt ...........................................................
REGON zakładu leczniczego dla zwierząt ...................................................
Telefon/fax/adres e-mail ................................................................................
.............................................................................................................................
Dni i godziny otwarcia zakładu leczniczego dla zwierząt .........................
Poniedziałek .......................................
Wtorek ................................................
Środa ...................................................
Czwartek ............................................
Piątek ..................................................
Sobota .................................................
Niedziela .............................................
Oświadczam, że:
posiadam prawo wykonywania zawodu lekarza weterynarii
*
prowadzę zakład leczniczy dla zwierząt
*
jestem zatrudniony w zakładzie leczniczym dla zwierząt
*
mam aktualnie opłacone składki członkowskie w samorządzie
*
posiadam czytnik mikroczipów spełniający normy ISO
*
znane są mi przepisy regulujące zasady wystawiania paszportów dla
zwierząt towarzyszących
*
.
(*właściwe zakreślić)
podpis składającego wniosek
Adnotacje Okręgowej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej
1. Wnioskodawca został/nie został wpisany do rejestru osób uprawnio-
nych do wystawiania paszportów dla zwierząt towarzyszących pod
numerem ........................................................................................................
(numer kolejny 4 cyfry/numer izby/data wpisania)
2. Wpisanemu do rejestru wydano druki paszportów:
a. Dnia
....................
od nr
.......................................
do nr
....................................
b. Dnia
...............................
od nr
.......................................
do nr
....................................
c. Dnia
...............................
od nr
.......................................
do nr
...................................
d. Dnia
...............................
od nr
.......................................
do nr
....................................
e. Dnia
...............................
od nr
.......................................
do nr
....................................
f. Dnia
...............................
od nr
.......................................
do nr
....................................
Uwaga: Kolejne druki paszportów można wydać dopiero po rozliczeniu się wysta-
wiającego paszporty z druków wcześniej pobranych.
Wzór wniosku o wpisanie do rejestru osób uprawnionych do wystawiania paszportów
dla zwierząt towarzyszących
62
ET-LEX
V
WETERYNARIA
W PRAKTYCE
LIPIEC-SIERPIEŃ • 4/2006
odpowiada lekarz weterynarii wystawiający paszport. W przy-
padku popełnienia pomyłki w wypisywanym paszporcie lekarz
weterynarii wystawiający paszport musi wypisać nowy druk
paszportu, a zniszczony odesłać do właściwej Izby Okręgowej.
Koszt nowego paszportu ponosi lekarz wystawiający paszport.
Przed wystawieniem paszportu i przed każdym nowym wpisem
do paszportu należy dokonać weryfikacji identyfikacji zwie-
rzęcia, poprzez odczytanie tatuażu lub odczytanie czytnikiem
elektronicznym numeru mikroczipa.
O
PŁATA
ZA
WYDANIE
PASZPORTU
Lekarz wystawiający paszport pobiera od właściciela zwierzęcia
opłatę za wystawiony paszport. Opłatę ustalają przepisy Rozpo-
rządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 kwietnia
2005 r. w sprawie wysokości opłaty związanej z wydaniem pasz-
portu dla przemieszczanych w celach niehandlowych zwierząt
domowych towarzyszących podróżnym (Dz.U. nr 78, poz. 688).
Wynosi ona 51 zł, z czego 30 zł to wynagrodzenie lekarza we-
terynarii, a 21 zł to kwota przeznaczona na pokrycie kosztów
związanych m.in. z drukiem paszportu i przekazywaniem dru-
ków Okręgowym Izbom Lekarsko-Weterynaryjnym i lekarzom
weterynarii. Opłata nie zawiera kosztów szczepienia zwierzęcia
przeciw wściekliźnie oraz kosztów oznakowania zwierzęcia.
S
ZCZEPIENIE
PRZECIWKO
WŚCIEKLIŹNIE
Paszport można wydać zwierzęciu, które posiada aktualne
szczepienie przeciw wściekliźnie. Aktualne jest szczepienie
wykonane minimum 30 dni przed wyjazdem i nie później niż
12 miesięcy przed przekroczeniem granicy. Szczepienie musi
być wykonane przy pomocy szczepionki urzędowo dopusz-
czonej do stosowania, tzn. szczepionki inaktywowanej, która
zawiera co najmniej jedną jednostkę antygenową w dawce.
B
ADANIE
NA
OKREŚLENIE
POZIOMU
PRZECIWCIAŁ
PRZECIW
WŚCIEKLIŹNIE
Dla zwierząt, które właściciele zamierzają wywieźć do Irlandii,
Wielkiej Brytanii, Malty i Szwecji, istnieje dodatkowy warunek:
należy wykonać badania serologiczne krwi tych zwierząt celem
określenia poziomu przeciwciał przeciw wściekliźnie.
Decyzją Komisji Europejskiej z dnia 8 października 2004 r.
zmieniającej decyzję 2004/233/WE w zakresie laboratoriów
uprawnionych do kontrolowania skuteczności szczepień prze-
ciwko wściekliźnie u określonych domowych zwierząt mięso-
żernych, autoryzowanym laboratorium do wykonywania badań
poziomu przeciwciał przeciwko wściekliźnie jest:
Laboratorium Zakładu Wirusologii
Państwowego Instytutu
Weterynaryjnego w Puławach
24-100 Puławy, al. Partyzantów 57
Koszty badania pokrywa właściciel zwierzęcia. Badania w kie-
runku określenia przeciwciał przeciw wściekliźnie wykonywane
są jedynie, gdy do wniosku dołączona jest kserokopia wpłaty.
Królestwo Belgii • Królestwo Danii • Republika Federalna
Niemiec • Republika Grecka • Królestwo Hiszpanii
• Republika Francuska • Irlandia • Republika Włoska
• Wielkie Księstwo Luksemburga • Królestwo Niderlandów
• Republika Austrii • Republika Portugalska
• Republika Finlandii • Królestwo Szwecji • Zjednoczone
Królestwo Wielkiej • Brytanii i Irlandii Północnej • Republika
Czeska • Republika Estońska • Republika Cypryjska
• Republika Łotewska • Republika Litewska • Republika
Węgierska • Republika Malty • Rzeczpospolita Polska
• Republika Słowenii • Republika Słowacka
WETERYNARIA
W PRAKTYCE
VET-LEX
63
LIPIEC-SIERPIEŃ • 4/2006
Krew do badania jest pobierana przez
lekarza weterynarii, który przed jej pobra-
niem powinien sprawdzić i zanotować nu-
mer identyfikacyjny zwierzęcia. Jeśli lekarz
nie przewiduje natychmiastowego prze-
słania próbki surowicy do laboratorium
serologicznego, należy ją przechowywać
w warunkach zabezpieczających aktyw-
ność przeciwciał. Przy krótkotrwałym
przechowywaniu (do 5 dni) dopuszczalne
jest umieszczenie próbki w lodówce (4°C),
pod warunkiem szczelnego zamknięcia
probówki. Probówkę zawierającą prób-
kę surowicy należy dokładnie oznaczyć
nazwiskiem właściciela, imieniem zwie-
rzęcia i numerem identyfikacyjnym (tatu-
aż/mikroczip). Do przesyłania nadaje się
wyłącznie jałowa surowica, przelana do
szczelnie zakręcanych probówek z two-
rzywa sztucznego. Zapakowaną prób-
kę surowicy należy umieścić w pudełku
styropianowym. Pudełko powinno być
na tyle duże, by wraz z próbką zmieściły
się dwa chłodziki, które uprzednio mro-
zimy w zamrażarce przez całą noc. Jeśli
próbka zostanie tak zapakowana, nie ule-
gnie ona zamrożeniu. Do próbki należy
dołączyć wypełniony wniosek o okre-
ślenie poziomu przeciwciał dla wirusa
wścieklizny. Wzór wniosku znajduje się
na stronie internetowej Państwowego
Instytutu Weterynaryjnego w Puławach:
www.piwet.pulawy.pl.
Warunkiem wykonania badania jest
czytelne umieszczenie wszystkich da-
nych we wniosku oraz opłata za badanie
wynosząca 277 zł. Opłatę należy wnieść
na konto Instytutu podane we wnio-
sku. Wniosek należy zabezpieczyć przed
zmoczeniem. Pudełko należy zapakować
i wysłać pocztą kurierską do laboratorium
badającego poziom przeciwciał dla wirusa
wścieklizny. Lekarz wystawiający paszport
dla zwierzęcia przed jego wystawieniem
musi mieć wynik tego badania i adnotacje
z tego wyniku wpisać do paszportu.
O
ZNAKOWANIE
Warunkiem wydania paszportu jest ozna-
kowanie zwierzęcia. Zgodnie z Rozporzą-
dzeniem nr 998/2003/WE z dnia 26 maja
2003 r. Parlamentu Europejskiego i Rady
Unii Europejskiej dopuszczone są dwa
sposoby znakowania: tatuaż oraz implan-
tacja mikroczipu. Mikroczipy, zgodnie
z ww. Rozporządzeniem, implantowane
są po lewej stronie szyi, w połowie jej dłu-
gości, a tatuaże najczęściej umieszczane
są na małżowinie usznej lub w pachwi-
nie zwierzęcia. Mikroczipy używane do
znakowania muszą spełniać normę ISO
11784. Czytnik do odczytywania mikro-
czipów musi spełniać normę ISO 11785.
W czasie każdego przemieszczania wła-
ściciel lub osoba fizyczna odpowiedzialna
za zwierzę domowe musi być w stanie
przedstawić władzom odpowiedzialnym
za kontrolę paszport lub świadectwo
przewidziane w art. 8 ust. 2 rozporzą-
dzenia jw. zaświadczające, że zwierzę
spełnia wymogi ustanowione dla takiego
przemieszczania.
Zgodnie z art. 14 ww. Rozporządzenia,
jeżeli transponder nie odpowiada normie
ISO 11784, a czytnik do odczytywania
mikroczipów nie spełnia normy ISO
11785, właściciel lub osoba fizyczna od-
powiedzialna za zwierzę domowe musi
zapewnić możliwość odczytania trans-
pondera podczas każdej kontroli. Jeżeli
taka kontrola ujawni, że dane zwierzę
nie spełnia wymogów ustanowionych
w niniejszym rozporządzeniu, w konsul-
tacji z urzędowym lekarzem weterynarii
może zostać:
• zawrócone do jego kraju pochodzenia,
• izolowane pod urzędową kontrolą
przez czas niezbędny do spełnienia
wymogów zdrowotnych, na koszt wła-
ściciela lub osoby fizycznej odpowie-
dzialnej za zwierzę,
• w ostateczności uśpione bez rekom-
pensaty finansowej, jeżeli nie można
zrealizować jego zawrócenia albo izo-
lacji poprzez kwarantannę.
W przypadku tatuażu nie jest określo-
ny jednolity system numeracji na terenie
Polski. Zgodnie z zaleceniami Krajowej
Izby Lekarsko-Weterynaryjnej zwierzę-
tom, które nie są trwale oznakowane,
lekarze weterynarii powinni implantować
mikroczipy. Jest to zabieg mniej bolesny
od zabiegu tatuażu i w przyszłości bę-
dzie obowiązującą metodą oznakowa-
nia zwierząt towarzyszących. Zwierzęta,
które w dniu 1 października 2004 r. były
wytatuowane lub miały zaimplantowany
mikroczip zgodny z normą ISO 11784,
nie podlegają ponownemu znakowaniu.
Ś
WIADECTWO
ZDROWIA
Koniecznym warunkiem przywozu na
terytoria państw członkowskich Unii
Europejskiej psów, kotów i fretek nie-
przeznaczonych do celów handlowych,
a pochodzących z państw trzecich, jest
zaopatrzenie ich w świadectwo zdro-
wia. Wzór świadectwa zdrowia został
określony w decyzji Komisji Europej-
skiej z dnia 1 grudnia 2004 r. ustana-
wiającej wzorcowe świadectwo zdro-
wia dla przemieszczania o charakte-
rze niehandlowym psów, kotów i fretek
z państw trzecich do Wspólnoty (Dz.Urz.
WE nr 358/12 z dnia 3 grudnia 2004 r.).
Zgodnie z załącznikiem nr 1 do ww. de-
cyzji, stanowiącej wzorzec weterynaryj-
nego zaświadczenia dla domowych psów,
kotów i fretek, stanowi ono pojedynczy
arkusz sporządzony w języku państwa
członkowskiego i w języku angielskim.
Zaświadczenie należy wypełniać druko-
wanymi literami. Części I do V zaświad-
czenia zgodnie z decyzją powinny być
wypełnione i podpisane albo przez urzę-
dowego lekarza weterynarii wskazanego
przez władze państwa wysyłającego, albo
przez lekarza weterynarii uprawnionego
przez właściwe władze, i następnie po-
twierdzone przez te władze. Części VI
i VII, jeśli będą podlegały wypełnieniu,
powinny być wypełnione i podpisane
przez lekarza weterynarii uprawnionego
do praktyki weterynaryjnej w państwie
wysyłającym. Do zaświadczenia należy
dołączyć dokumentację dowodową lub
uwierzytelnioną kopię tej dokumentacji,
obejmującą szczegółowe dane identy-
fikujące zwierzę, którego dotyczy dane
zaświadczenie, a także szczegóły doty-
czące szczepienia i próby serologicz-
nej. Wydane zaświadczenie jest ważne
przez okres czterech miesięcy od daty
wystawienia lub do dnia wygaśnięcia
ważności szczepienia przedstawionego
w części IV. Świadectwo, zgodnie z ww.
decyzją, obowiązuje przy przywozie psów,
kotów i fretek w celach niehandlowych
ze wszystkich państw trzecich do państw
członkowskich UE, poza Irlandią, Szwe-
cją i Wielką Brytanią.
mgr prawa Anna Stychlerz
e-mail: ania.szczecin@interia.pl
Piśmiennictwo
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdro-
wia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych
zwierząt (Dz.U. nr 69, poz. 625 z późn. zm.).
2. Rozporządzenie nr 998/2003/WE Parlamen-
tu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej
z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie wymogów
dotyczących zdrowia zwierząt stosowanych do
przemieszczania zwierząt domowych o cha-
rakterze niehandlowym i zmieniające dyrek-
tywę Rady 92/65/EWG (Dz.Urz. WE nr L 146
z 13 czerwca 2003 r.),
3. Wydawanie paszportów dla psów, kotów i fretek
– informacje dla lekarzy, www.vetpol.orp. pl/
paszporty_lakarze.htm.
4. Decyzja Komisji z dnia 8 października 2004 r.
zmieniająca decyzję 2004/233/WE w zakresie
laboratoriów uprawnionych do kontrolowania
skuteczności szczepień przeciwko wściekliźnie
u określonych domowych zwierząt mięsożer-
nych (Dz.Urz. WE nr L 315/47 z dnia 14 paź-
dziernika 2004 r.).
5. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju
Wsi z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie wyso-
kości opłaty związanej z wydaniem paszportu
dla przemieszczanych w celach niehandlowych
zwierząt domowych towarzyszących podróż-
nym (Dz.U. nr 78 poz. 688).
6. Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 1 grudnia
2004 r. ustanawiająca wzorcowe świadectwo
zdrowia dla przemieszczania o charakterze
niehandlowym psów, kotów i fretek z państw
trzecich do Wspólnoty (Dz.Urz. WE nr 358/12
z 3 grudnia 2004 r.).