1

Alergie u psów i kotów

dr Jarosław Popiel

Podstawowe pojęcia dermatologiczne

 Próg świądowy skóry
 Zjawisko sumowania się efektów świądowych
 Wykwity skórne

Definicja jednostki chorobowej

Atopia to uwarunkowana genetycznie tendencja do rozwoju IgE-zależnej
alergii w odpowiedzi na alergeny środowiskowe
Atopowe zapalenie skóry to genetycznie uwarunkowana predyspozycja do
rozwoju świądowej i zapalnej alergicznej choroby skóry o

charakterystycznym obrazie klinicznym
Za istotne w rozwoju choroby uważa się nie tylko przeciwciała klasy IgE
ale również IgG, istotną rolę mogą odgrywać również inne elementy

układu immunologicznego takie jak limfocyty T.
U psów z atopią wyróżnia się :

• AZS (atopic dermatitis)
• Atopowe zapalenie spojówek (atopic conjunctivitis)
• Atopowe zapalenie śluzówki nosa (atopic rhinitis)

Immunopatogeneza AZS



Alergeny zawarte w powietrzu (inhalacja oraz przez skórę)



W naskórku wiązane przez kom. dendrytyczne, posiadajace IgE



Prezentacja antygenu Limf.T – stymulacja Th2 do prod. cytokin –prod. IgE



Faza ostra IL-4, IL-5, IL-13



Faza przewlekła IFN-g – profil Th1

(LPR – late phase response- chroniczne zapalenia skóry)

Predyspozycje
 Rasa: bokser, shar pei, labrador, teriery, dalmatyńczyk, setery, spaniele,

lhasa apso, basset, beagle, buldog,

 Rodzina

Czynniki etiologiczne
 Alergeny Europy Północnej: roztocza kurzu domowego, naskórek, pyłki

drzew, pyłki traw i chwastów, grzyby

 (wg Vet. Immunol. and Immunopathol. 81, 2001)

2

Kryteria rozpoznawania atoopii (wg Willemse)
I. Kryteria główne
1.Świąd

2. Wygląd i umiejscowienie zmian
a)zajęcie pyska i/lub łap
b)zliszajowacenie fałdów podkolanowych i/lub powierzchni grzbietowej

nadgarstka

3.Zapalenie skóry o charakterze przewlekłym i nawracającym

4.Predysponowana rasa lub charakter rodzinny choroby



(teriery, bokser, dalmatyńczyk, owczarek niemiecki, setery, buldog

francuski, labrador, shar-pei, pekińczyki)

II. Kryteria poboczne

1.Początek zmian pomiędzy 1 a 3 rokiem życia
2.Rumień części twarzowej

3.Obustronne zapalenie spojówek
4.Powierzchowne ropne zapalenie skóry

5. Nadpotliwość + łojotok
6. Dodatnie testy skórne

7.Wysoki poziom specyficznych IgE

Kryteria rozpoznawania AZS wg Favrot’a 2010

 Występowanie objawów klinicznych przed ukończeniem 3 roku życia
 Pies przebywający głównie na zewnątrz
 Świąd ustępujący po podaniu glikokortykosteroidów
 Świąd początkowo bez żadnych towarzyszących zmian skórnych
 Zajęcie palców kończyn przednich
 Zajęcie małżowin usznych
 Brak zmian w okolicy grzbietowo – lędźwiowej tułowia
Jednoczesna obecność 5 kryteriów = AZS wykazuje czułość diagnostyczną

85% oraz specyficzność 79%
Można odróżnić AZS od przewlekłego ropnego zapalenia skóry o innej

etiologii

Procent psów atopowych reagujących pozytywnie w testach śródskórnych z

alergenami roztoczy i naskórka (1999)
 Dermatophagoides farinae- 70%
 Dermatophagoides pteronysinus- 54%
 Acarus siro- 48%
 Naskórek człowieka- 38%
 Naskórek koci- 2%
 Naskórek owczy/wełna- 6%

Procent psów atopowych reagujących pozytywnie w testach śródskórnych z
alergenami pyłków traw (1999)
 Tymotka- 16-76%

3

 Blue grass- 13-89%
 Velvet- 11-76%
 Aksamitka- 9-83%
 Żyto- 12-83%
 Mix siedmiu traw- 30-86%

Kolejność postępowania



usunięcie zmian miejscowych i powikłań



stosowanie leków przeciwzapalnych



unikanie kontaktu z alergenem i immunoterapia swoista (po wykonanych

testach śródskórnych)

Leki przeciwhistaminowe
Lek

Dawka doustna

Clemastine (Tavegyl)

0,05-0,1 mg/kg co 12 h

Amitryptyline (Elavil)

1 mg/kg co 12 h

Hydroxyzinum (Atarax, Pruritex) 2,2 mg/kg co 8 h
Chlorpheniramine (Chlorderma) 0,4 mg/kg co 8 h
Diphenhydramine (Benadryl)

2,2 mg/kg co 8 h

Cyproheptadine (Protadine,
Peritol)

0,3 mg/kg co 8 godzin

Sterydowe leki przeciwzapalne:
Lek

Dawki przeciwświądowe

Prednizon

1,0 mg/kg

Prednizolon

0,5 - 1,0 mg/kg

Metylprednizolon

0,8 mg/kg

Deksametazon

0,2 mg/kg

Niesterydowe leki przeciwzapalne
Lek

Dawka

Objawy uboczne

Misoprostol (Cytotec) –
analog prostaglandyny

3-6µg/kg co 8h

Sporadyczne wymioty

Cyklosporin (Sandimune) 5 mg/kg co 24h

Wymioty, biegunka, utrata masy
ciała, zapalenie dziąseł

Pentoxyfiline (Trental)

10mg/kg co 12h Nie stwierdzono

Tacrolimus 0,1% -
inhibitor kalcyneuryny

Stosowany
miejscowo - krem

Brak – cena??

4

Antydepresanty
Fluoxetine (Prozac)

1 mg/kg/dz

Clomipramine (Clomiclam,

Anafranil)

2-4 mg/kg/dz

Amitryptyline ( Elavil)

1-3 mg/kg/2x dz

Doxepin (Sinequan)

0.5-2 mg/kg 2x dz

Imipramine (Tofrenil)

2-4 mg/kg/dz

Naltrexon (Trexal)

2.2 mg/kg/dz

Leki anksjolityczne
Phenobarbital (Luminal)

2,2-6,6 mg/kg/2x dz

Diazepam (Valium,

Relanium)

1,1mg/kg/dz

Hydroxyzine (Atarax)

2,2 mg/kg/4x dz

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe:

Stosunek Wg Lloyd

(1999)

Wg Scott

(1997)

% zwierz.

Redukcja
świądu

omega-6 5-10

138mg/kg 269mg/kg 82

omega-3 1

11 mg/kg

50mg/kg

44



Powinny być podawane przynajmniej przez okres 8 tyg.



Redukują świąd od 40% do 80% przypadków.



Mogą być stosowane z lekami przeciwhistaminowymi jako alternatywy do
glikokortykoterapii



W terapii skojarzonej – możliwość zmniejszenia dawki
glikokortykosterydów.