ALERGIA
RENATA BATOR
PLAN SPOTKANIA
1. Katar sienny – pielęgnacja dziecka.
2. Alergia pokarmowa:
- rola edukacyjna pielęgniarki wobec
rodziców i dziecka,
3. Wyprysk ( alergiczne zapalenie skóry).
Alergia - kilka słów wstępu
●
Choroby alergiczne należą do jednych z
najczęściej występujących schorzeń
współczesnej cywilizacji.
●
Szacuje się, że na alergię w zależności od
postaci choroby choruje od 10-30%
populacji
●
Choroby alergiczne charakteryzują się
nieprawidłową reakcją organizmu
ludzkiego na pewne substancje
pochodzenia zewnętrznego tzw. alergeny.
●
W wyniku tej reakcji dochodzi do
nadmiernej mobilizacji układu
immunologicznego i powstania
charakterystycznych dla alergii objawów
chorobowych.
Wśród czynników odpowiedzialnych za
wzrost częstości występowania alergii
najczęściej wymienia się:
●
zmiany w środowisku naturalnym, które
zaszły w wyniku szybkiej urbanizacji i
industrializacji
●
zwiększenie zanieczyszczeń powietrza,
●
zmianę warunków i stylu życia
●
oraz wzrost higieny
.
Większość z chorób alergicznych ma
charakter przewlekły i chorzy muszą być
leczeni systematycznie, nieraz przez całe
życie (tak jest w przypadku astmy
oskrzelowej)
.
●
Częstość występowania chorób
alergicznych w Polsce rośnie, szczególnie
wśród dzieci mieszkających w wielkich
miastach, a najczęstszą postacią alergii
jest obecnie:
-
alergiczny nieżyt nosa
, który często
współwystępuje z astmą oskrzelową lub
wyprzedza jej pojawienie się.
- choć sam nie jest chorobą śmiertelną, to
w znacznym stopniu upośledza jakość
życia.
Epidemiologia
●
na katar sienny cierpi 9% dorosłych i 9%
dzieci
●
na astmę choruje 5% osób dorosłych i
8% dzieci
●
na całoroczny nieżyt nosa uskarża się
około 3% dorosłych i 2% dzieci
●
na atopowe zapalenie skóry choruje około
1,5% dorosłych i 4,5% dzieci
Alergeny najczęściej przedostają się od
organizmu przez :
●
skórę,
●
błony śluzowe
●
lub wraz z wdychanym powietrzem
Docierają one do błony śluzowej górnych
dróg oddechowych lub też przenikają
przez błonę śluzową przewodu
pokarmowego co ma miejsce w przypadku
alergenów pokarmowych
Objawy chorób alergicznych
Wydzielina z nosa
Napady kichania i świąd nosa
Niedrożność nosa
Kaszel
Świsty
Duszność
Świąd skóry
Bąble lub obrzęk
Rumień
Najczęstsze z nich to:
●
obrzęk,
●
zaczerwienienie,
●
łzawienie,
●
wodnisty wyciek z nosa,
●
kichanie,
●
kaszel,
●
duszność,
●
świąd,
●
biegunka
Katar sienny (Pyłkowica)
●
Uczulenie sienne powodują pyłki roślin.
●
Są to maleńkie ziarenka pyłku kwiatowego
- w zależności od gatunku od średnicy
0,0025 do 0,25 mm. Wydzielane są przez
pręciki kwiatowe drzew, traw, ziół i
zawierają tzw. męski materiał genetyczny.
●
U osób uczulonych wywołują one tzw.
pyłkowicę, znaną pod popularną nazwą
„katar sienny”.
●
Z roku na rok, coraz więcej ludzi cierpi na
jej objawy.
Kalendarz pylenia
●
Luty i marzec - leszczyna pospolita, olcha
(olsza) czarna.
●
Luty, marzec, kwiecień i maj - klon
jesionolistny.
●
Marzec i kwiecień - topola biała
(białodrzew), grab zwyczajny, jesion
wyniosły
●
Marzec, kwiecień, maj - 30 gatunków
wierzb, w tym wierzba iwa, brzozy.
●
Kwiecień i maj - dąb szypułkowy.
●
Maj i czerwiec - sosna zwyczajna, dziki bez
czarny.
●
Od maja do sierpnia -szczaw zwyczajny.
●
Od czerwca do sierpnia – pokrzywa
zwyczajna.
●
Czerwiec i lipiec - lipy, zwłaszcza lipa
drobnolistna (w miastach).
●
Od czerwca do września - komosa biała,
czyli lebioda oraz szarłat.
●
Od kwietnia do sierpnia - babka zwyczajna
oraz 150 gatunków traw, w tym zboża.
●
Sierpień i wrzesień - silnie uczulająca iwa
rzepieniolistna.
●
Od lipca do września - bylice, w tym bylica
pospolita, polna i piołun.
●
BYLICE i KOMOSY
są najczęstszą
przyczyną późnoletnich i jesiennych
napadów kataru.
●
BRZOZA BRODAWKOWATA
jest główną
przyczyną wiosennych pyłkowic.
●
PYŁKI TRAW
wywołują 75 %
późnowiosennych i letnich pyłkowic.
Najbardziej "zapylony" jest okres od
kwietnia do sierpnia.
●
Katar sienny
imituje w dużym
stopniu objawy
kataru i
przeziębienia.
●
Jest jednak kilka
istotnych różnic,
dzięki którym
można odróżnić
choroby.
Objawy kataru siennego
Katar sienny to szczególny przypadek
ostrego alergicznego nieżytu nosa.
Kiedy pyłki roślinne wnikają do dróg
oddechowych osoby uczulonej - powoduje
to:
- podrażnienie,
- a następnie zapalenie
- i obrzęk błony śluzowej nosa.
●
Objawami pochodzącymi z nosa, zatok i
oczu są:
●
obfity wyciek wodnistej wydzieliny z nosa
połączony ze swędzeniem nosa i
napadowym, bardzo częstym
kichaniem( więcej niż 5 w jednej serii).
●
towarzyszy temu zwykle niemożność
oddychania przez nos,
●
światłowstręt oraz swędzenie i łzawienie
oczu,
●
zaczerwienienie twarzy, a niekiedy obrzęk
górnej wargi.
Objawy te nasilają się przy gorącej,
wietrznej pogodzie.
Czym różni się zwykły katar od
kataru siennego?
●
Katar sienny występuje zwykle wiosną lub
w lecie, w przeciwieństwie do kataru
przeziębieniowego, i to bez jego typowej
przyczyny , jaką jest przechłodzenie,
przemoczenie itp.
●
Objawy pyłkowicy są zwykle długotrwałe i
nie mijają po przysłowiowym tygodniu
kataru.
●
Towarzyszy im nie tylko zatkanie nosa, ale
częste i intensywne napady kichania, tzw.
długimi salwami, które trudno
powstrzymać, co nie występuje na taką
skalę w zwykłym katarze.
●
Obok utraty węchu, mogą występować
duszności nietypowe dla kataru.
●
Z nosa przez wiele dni wydziela się
wodnisty śluz, zaś przy katarze
spowodowanym wirusami, już po 2–3
dniach wydzielina z nosa staje się gęsta i
zmienia swój kolor.
●
W alergii swędzą, pieką i łzawią oczy, co
na ogół nie zdarza się w katarze.
●
Wyróżnikiem pyłkowicy jest też zwykle
brak gorączki.
Co możemy zrobić?
Najpewniejszym środkiem przeciw
katarowi siennemu jest :
●
ograniczenie kontaktu z pyłkami.
Jest to jednak w wielu przypadkach
niemożliwe.
Leczenie
●
W ostrym okresie choroby ma na celu
złagodzenie objawów.
●
Stosuje się leki przeciwalergiczne -
zarówno doustnie, jak i miejscowo do
nosa.
●
Leczenie swoiste polega na odczulaniu za
pomocą leczniczych alergenów
pyłkowych.
●
Prowadzi się je jesienią lub zimą każdego
roku i kończy przed okresem pylenia
roślin.
●
leki antyhistaminowe
w objawach
histaminozależnych, takich jak: świąd,
kichanie, katar;
●
glikokortykosterydy
w obrzęku błony
śluzowej i objawach zależnych od nacieku
błony śluzowej komórkami
kwasochłonnymi (świąd, kichanie, katar,
zablokowanie nosa, brak węchu).
Niefarmakologiczne sposoby
ochrony przed katarem
siennym ?
Uczuleni na pyłki powinni podczas
kwitnienia alergenu przestrzegać
następujących zasad:
- nie spacerować i nie wietrzyć mieszkań
rano i przy wietrznej pogodzie, gdyż
wówczas emisja pyłków jest największa
- unikać prac ogródkowych, nie
przechowywać w domu roślin
doniczkowych
- spacerować w rejonach przewagi drzew
iglastych, które rzadko alergizują, najlepiej
po deszczu, gdy powietrze jest
najczystsze.
- uważać na herbatki ziołowe, miody,
ziołomiody, olejki eteryczne, perfumy, a
nawet na suszone bukiety, sienniki,
itp.gdyż alergikowi zagrozić mogą nawet
śladowe ilości alergenów
- dobrze jest znać kalendarz pylenia
alergenów na jakie jest się uczulonym i
jeśli to możliwe wyjeżdżać w tym czasie
na urlop w rejony niskiego pylenia.
Wskazówki dla osób uczulonych
na pyłki
●
unikanie długich spacerów oraz
przebywania na łąkach, w lasach czy na
polach w okresie kwitnienia roślin
najsilniej uczulających,
●
unikanie spacerów na łąkach, zwłaszcza w
pobliżu zbiorników wodnych
●
spłukiwanie pyłki z całego ciała po
przyjściu do domu, przemywanie
przegotowaną wodą oczu,
●
płukanie nosa i gardła po przyjściu do
mieszkania
●
zamykanie okien w domu w okresie
dużego stężenia pyłków, zwłaszcza w
godzinach nocnych i porannych
●
unikanie czynników drażniących, takich
jak dym papierosowy, farby, lakiery,
odczynniki chemiczne itp.
●
unikanie pracy przy sianokosach,
stosowanie masek filtrujących powietrze i
ubrań z długim rękawem
●
podczas pracy w ogrodzie unikanie
koszenia trawy i świeżo skoszonych
trawników, nad którymi unoszą się pyłki
●
unikanie pokarmów dających reakcje
krzyżowe z pyłkiem roślin
●
uważne analizowanie komunikatów o
aktualnym opadzie pyłku roślin
●
nie używanie wentylatora skierowanego
do wnętrza domu, gdyż będzie on
wciągać pyłki z zewnątrz do mieszkania
●
ograniczenie przebywania poza
pomieszczeniami zamkniętymi w dni gdy
stężenie pyłków w powietrzu jest
największe: w dni gorące, suche i
wietrzne
●
podczas podróży samochodem lub
pociągiem ostrożnie z otwieraniem okien,
●
ograniczenie porannej aktywności, gdyż
wtedy stężenie pyłków w powietrzu jest
największe
●
spędzanie wakacji w miejscach gdzie
stężenie pyłków jest mniejsze (wysoko w
górach lub nad morzem)
Dziękuję za uwagę