1

2

Technika na

jesienne dni

J

Zgnieć kartkę papieru

kserograficznego

i mocno ją ściśnij.

J

Przygotuj

pojemniczek z wodą

i barwnik do ciast -

umieść kulkę i powoli

otwieraj oraz rozciągaj
kartkę w wodzie.

J

Przytnij kartki, aby

powstały karteczki,
ruchome figurki

i wszystko to, co dyktuje

Ci wyobraźnia.

J

Aby osiągnąć różne

odcienie, rozrzuć kilka

kropli barwników
o innych tonach
barwnych.

Trójwymiarowe

figurki

Wykonane z rurek

i pudełek z grubego,
przezroczystego
plastiku, służące

do przechowywania
i eksponowania liści,

którymi obdarowuje

nas jesień.

Zasłona

3

Zwykła, ale ogromna plansza, oznaczona na podłodze za

pomocą kolorowej taśmy samoklejącej, będzie przestrzenią

motywującą dzieci do poznawania i sprawdzania
w praktyce - poprzez zabawę -

podstawowych pojęć odnoszących

się do przestrzeni. A pionki?

Będą nimi same dzieci, którym na

podkoszulkach odciśniesz głowy
kotów i myszy. Powinny się
przemieszczać precyzyjnymi

ruchami - w rzędzie, w kolumnie

i po przekątnej. W tej „żywej”,

zbiorowej rozgrywce wystąpią
dwie drużyny, każda składająca
się z trzech graczy, którzy muszą
powiedzieć, czy chcą być kotami, czy

myszami. Każda drużyna, stosownie

do swojej tury, umieści swoich graczy

w polach. I oczywiście wygrywają ci,

którzy utworzą ciągłą linię

poziomą, pionową lub przekątną,
trzymając się za biodra. Taka pozycja

pozwoli im ocenić własne posunięcia

pod względem poprawności oraz

poddać je pod dyskusję jako sytuacje

problematyczne, wspólnie szukając

rozwiązania, wysuwając hipotezy,

głośno omawiając plusy

i minusy każdego ewentualnego
posunięcia oraz planując strategie,
dzięki którym utworzą linię ciągłą, a więc wygrają grę.

Zabawa ta pozwala na jednoczesne łączenie tego, co

przyjemne, z pożytecznym.

Gra w

”

Kółko i krzyżyk”

na dużej przestrzeni

Kółko

i krzyżyk

z planszą

Plansza

wykonana

jest z tkaniny,

a wewnątrz

niej znajdują

się pola

wykonane

z gumowej

pianki.

Pionki

zaprojektuj

według

własnego

uznania.

4

Kogo brakuje?

Poznanie kolegów i koleżanek, aby poczuć się częścią

grupy, jest jednym z celów procesu adaptacyjnego.

Wykorzystanie obrusa zaprezentowanego

w poprzednim ćwiczeniu.

1)

Ustaw dzieci w kole, poproś, żeby zamknęły

oczy, a sama zakryj jedno dziecko obrusem

(prześcieradłem). Pozostałe muszą zgadnąć,

o kogo chodzi: zgadywanki dotykowe lub na

słuch (rozpoznawanie głosu po jego barwie).

2) „Złapany”:

dysponowanie dużą

przestrzenią. Nauczycielka, siedząc

w kucki, przykrywa się obrusem,

podczas gdy dzieci bawią się.

Na hasło: „raz i dwa, teraz łapać

będę ja” dzieci biegną, starając
się jej umknąć. Nauczycielka łapie
jedno dziecko, zawijając je obrusem.

Zmieniaj osobę „łapiącego”.

Ocena

J

Początkowej sytuacji (diagnostyka grupowa

i indywidualna) i postępów.

J

Konstrukcji, którą udało się zainstalować w sali,

bazując na propozycji pedagogicznej i interwencji
nauczycielskiej.

Kto szybciej maluje?

Materiały:

pomalowane duże butle po wodzie mineralnej.

Przytnij paski z pianki polietylenowej. Przyklej jeden kraniec do

przykrywki butli, zaś drugi do wewnętrznej części. Gra się parami.

Jeden z uczestników podtrzymuje butlę, a drugi odkręca przykrywkę

i przemieszcza się do tyłu, usuwając pasek znajdujący się w środku.

5

Wprowadzenie

Opowiadanie legendy o Romulusie

i Remusie - braciach bliźniakach,

którym przypisuje się założenie

Wiecznego Miasta.

Cele

J

Poznanie poszczególnych

aspektów życia w Rzymie: rodzina,

domus (dom), villa (wypoczynkowy

dom na wsi).

J

Wzbudzanie

zainteresowania

rzymskim
dziedzictwem

zabytkowym:

teatr,

amfiteatr, cyrk,
most, akwedukt,

drogi i trakty

rzymskie…

J

Poznanie kultury rzymskiej i życia

w Rzymie: odzież (tunika i toga),
język (łacina), monety (z miedzi
i cyny), ustawodawstwo (prawo
rzymskie), wojsko rzymskie (legiony
i oddziały pomocnicze)…

J

Oglądanie fragmentów filmów

o Rzymie, czytanie opowiadań,
komiksów…

J

Obserwacja mapy Imperium

Rzymskiego i jego zasięgu.

J

Poznanie głównych bóstw

rzymskich.

J

Poznanie głównych cesarzy

rzymskich: Juliusz Cezar, August,
Neron, Trajan, Hadrian, Konstanty…

Punkt wyjścia

Dekorowanie sali lub przestrzeni,
na których będziesz przedstawiać

temat: akwedukt z Segowii, teatr

romański Merida, drogi rzymskie…

Warsztat 1

Aby zacząć jednostkę

dydaktyczną, możesz wykonać

trakt rzymski (jako wstępne

nadawanie klimatu).

W ten sposób dzieci będą

odkrywać rozległą sieć
dróg, jaką stworzyli

Rzymianie. Przy okazji

możesz wspomnieć

o przydatności dróg, o osobach

i towarach, które nimi krążyły

etc. Jeśli dysponujesz

wystarczającą przestrzenią w sali,

to zbudujcie tę drogę w sali;

w przeciwnym razie skorzystaj

ze wspólnych przestrzeni lub

korytarza. Potrzebne Ci będą

jedynie farby i papier mache

do wykonania kamieni.

Warsztat 2

Przykład przebrania: tuniki

i togi możesz zrobić ze skrawków

tanich materiałów (peleryny

z licznymi fałdami i dużym

rozszerzeniem);

następnie wykonaj

mundury straży
pretoriańskiej…

Pomysł: z zielonej, cienkiej tekturki
wytnij prostokąty. Jeden z boków
będzie miał formę trójkąta;
w przeciwnym boku zrób zgięcie
i zszyj je do paska w rozmiarze
dziecka. Wykonaj tyle prostokątów,
żeby zapełnić nimi cały pas.
Dzięki siatce umieszczonej poniżej
i długiej koszulce uzyskasz strój
autentycznych Rzymian.
Tarczę można zrobić z brązowej,
cienkiej tekturki, dodając części ze
złotej lub srebrnej, cienkiej tekturki.

Warsztat 3

Wykonanie planu rzymskiego
domu i jego pomieszczeń.

Warsztat 4

Na podstawie wiersza pt.
„Klucze do Rzymu”:

To jest klucz do Rzymu, trzymaj.
W Rzymie jest pewna ulica.
Na tej ulicy jest pewien dom.
W domu jest dziedziniec.
Na dziedzińcu jest sala.
W sali jest sypialnia.
W sypialni jest pewna dama.
Obok damy jest stół.
Na stole stoi klatka.
W klatce znajduje się papuga.
Wyskoczyła papuga.
Wyskoczyła klatka.
Wyskoczyła dama.
Wyskoczyło łóżko.
Wyskoczyła sypialnia.
Wyskoczyła sala.
Wyskoczył dziedziniec.
Wyskoczył dom.
Wyskoczyła ulica.

I tutaj masz Rzym
z wszystkimi siedmioma kluczami.

Możemy wykorzystać wiersz do
zabawy w kole. Po zapamiętaniu
go dzieci utworzą koło i będą
sobie podawać klucz - jedno
drugiemu. Każdy maluch mówi
jeden wers więcej. Kto się pomyli,
opuszcza koło.

6

Warsztat 5

Badanie i odkrywanie ciekawostek

i anegdot, które mogłyby wzbudzić

zainteresowanie grupy.

J

Czy wiesz, że rzymskie posągi,

które tu widzisz, były pomalowane
na kolorowo?

J

Czy wiesz, że August bał się spać

sam?

J

Czy wiesz, że Rzymianki w trosce

o swoją skórę spały z maseczką na

twarzy wykonaną z papki i oślego
mleka?

J

Czy wiesz, że Rzymianie zatykali

pojemniczki korkami?

J

Czy wiesz, że Kaligula mianował

konsulem swojego konia?

J

Czy wiesz, że jednym z ulubionych

zwierząt Cezara była żyrafa?

J

Czy wiesz, że dla Rzymian jemioła

była symbolem pokoju?

J

Czy wiesz, że Rzymianie używali

sztucznych zębów z kości

słoniowej i wielu z nich

pieczołowicie dbało o swoje zęby?

J

Czy wiesz, że Rzymianie bardzo

dbali o czystość i higienę osobistą

i mieli w zwyczaju kąpać się

i perfumować prawie tak jak my?

Warsztat 6

J

Rozpoznawanie i nauka

niektórych rzymskich liczb.

Projekt pracy

1) Propozycja edukacyjna

Pytania, od których możemy wyjść,
aby sprawdzić wcześniej zdobytą
przez dzieci wiedzę i zorientować się,
czego jeszcze i w jaki sposób
chciałyby dowiedzieć się o Rzymie

i jego mieszkańcach:

J

Jak wyglądało ognisko domowe

rzymskich obywateli? Czy

domus

był taki sam jak nasze domy?

J

Jak wyglądały wyścigi konne,

które urządzali Rzymianie?

Czy wiecie, kto to jest woźnica

(auriga)? Myślicie, że Rzymianie

używali sideł podobnych do

naszych?

J

Czy wiecie, że współcześnie

Cyceronem nazywamy osobę,
która bardzo ładnie mówi?

J

Kto to byli gladiatorzy?

J

Jakie stroje nosili Rzymianie?

J

Dlaczego Rzym był tak potężny?

J

Czy wiecie, że Rzym

uważany był za „stolicę świata”?

2) Ćwiczenia do przeprowadzenia

propozycji edukacyjnej

J

Poznanie najbardziej

charakterystycznego słownictwa
odnoszącego się do cywilizacji
rzymskiej.

J

Rysowanie różnego rodzaju

zabytków i budowli rzymskich oraz
wyjaśnienie ich roli.

J

Stworzenie garderoby, jakiej

używali Rzymianie.

J

Dokonanie klasyfikacji sprzętów

i elementów, w które wyposażony
był

domus

, po zapoznaniu się z jego

pomieszczeniami.

J

Poznanie znaczenia łaciny jako

języka komunikacji i pierwowzoru
języków: hiszpańskiego,
galicyjskiego, katalońskiego...

J

Zabawa: jesteśmy gladiatorami.

3) Zamknięcie propozycji
edukacyjnej

J

Zebranie wszystkich informacji

i materiałów, w tym prac dzieci
z grupy i wkładu rodzin,
w segregatorze zatytułowanym
„Rzym - miasto siedmiu wzgórz”.

J

Zamieniamy się w Rzymian.

Każde dziecko zadecyduje, czy
chce być częścią wojska rzymskiego,
pozostać w

domusie

, być

gladiatorem, woźnicą (auriga),
senatorem, Cyceronem…

7

8

Krok po kroku

1)

Wytnij paski

o szerokości 2 cm

i o dowolnej

długości, a następnie

przygotuj kłębek.

Jeśli przytniesz paski

tak, jak to widać na

zdjęciu, uzyskasz

większą długość

bez konieczności
dodawania zbyt

dużej ich ilości.

2)

Na stole umieść

trzy przylegające

krzesła, odwrócone

do góry nogami,
i wykorzystaj tylko

przednie nogi.

Zacznij wiązać, na

każdej nodze robiąc
odwrócone „e”.

3)

Ponownie

przejdź do paska,
przesuwając go

z przodu, aż do

początkowego krańca.

4)

Zacznij od

ostatniego, wyciągając

do tyłu powyżej

kokardki oczko

po oczku.

Powtórz od jednego

krańca do drugiego.
Tkanie będzie

postępować

z tyłu krzeseł.

Po uzyskaniu

zaplanowanej

wielkości
zamknij trykoty,
przekładając

pasek tkaniny
i nawlekając
każde oczko, a tym
samym usuwając ją

z każdej nogi.

9

10

Oce

na d

iagn

ost

yczn

a s

pr

awn

ośc

i fi

zycznej - poz

iom początko

wy

Treśc

i d

o wy

pr

aco

wa

ni

a i poz

iomy ich wyko

na

ni

a

Skok

i

(W

aria

nty z obydwoma noga

m

i, z bardziej wprawioną nogą, z m

niej wprawioną nogą.)

J

Skoki z wysokości

- Z trzech złożonych materacy

.

- Ze stepera. - Z krzesełka lub stepera z dwoma podstawa

m

i.

J

Skoki w g

órę

- Lina na wysokości podłogi

.

- Lina na wysokości 10 cm od podłogi

.

- Lina na wysokości 20 cm od podłogi

.

J

Skoki w da

l

- Z jednej lin

ii do drugiej w odległości 10 cm

.

- Tak sa

mo w odległości 20 cm

.

- Tak sa

mo w odległości 30 cm

.

Ćwicze

ni

a równ

ow

ażne

J

Po

m

ię

dz

y

dw

om

a

la

sk

am

i u

m

ie

sz

cz

on

ym

i w

n

ie

w

ie

lk

ie

j o

dl

eg

ło

śc

i o

d

siebie (podłużn

ie)

.

J

Podłużn

ie na steperze

.

J

Na ławce gim

nastycznej

, steperze z dwoma podstawa

m

i lub podobn

ie

.

Ćwicze

ni

a n

a czwo

raka

ch

(przem

ieszcza

jac się i bez przem

ieszcza

nia

).

J

Pieski idą na spacerek - n

isko na czworakach

.

J

Koci grzbiet - wysoko na czworakach

.

J

Kra

by - tułów odwrócony do góry

.

J

Kot ze zła

ma

ną nogą (jedna noga un

iesiona do góry)

.

J

Taczka - stopy oparte o krzesełko lub ścia

nę.

Prze

mi

eszcza

ni

e s

ię

J

Do przodu.

J

Do tyłu.

J

Bokiem

.

J

Małe skoki

, ga

lop

.

Pełza

ni

e

J

Pon

iżej dużego krzesła.

J

Pon

iżej liny ustawionej na wysokości 20 cm od podłogi

.

J

Pon

iżej krzesełka.

Ws

pin

ani

e s

ię

J

Odwrócen

i pleca

m

i.

J

Przytwierdzona lina.

J

Ruchoma lina.

Rzu

ty

J

W stronę ścia

ny z różnych odległości

.

J

Do wiaderka z różnych odległości

.

J

Do góry

.

J

Obydwiema ręka

m

i, sprawn

iejszą ręką, m

niej sprawną ręką.

J

Odbija

jąc, tocząc lub rzuca

jąc w powietrze

.

Odb

ie

ra

ni

e

J

Piłki

, która się odbiła.

J

Piłki

, która się toczy

.

J

Piłki

, która leci z góry

.

J

O

by

dw

ie

m

a

rę

ko

m

a,

s

pr

aw

ni

ej

sz

ą

rę

ką

,

m

niej sprawną ręką.