background image

1) Formy tworzenia prawa 
Tworzenie   prawa   -   to   zaistnienie   określonych   faktów   prawno-twórczych,
których   następstwem   jest   powstanie   norm   prawnych   generalnych   i
abstrakcyjnych 
a)  Przy systemie prawa stanowionego: 
-Stanowienie   -
  jest   to   jednostronna   czynność   konwencjonalna   (każda
czynność prawna)
składa   się   z   czynności:   a)   czynności   psychofizyczne=   różne   gesty   b)   z
reguł sensu= np.
jest to reguła kulturowa   upoważnionego organu władzy publicznej, której
przebieg określają  
przepisy   prawa,   a   rezultatem   jest   powstanie   aktu   normatywnego
zawierającego normy prawne
generalne i abstrakcyjne. W zależności od organu są to:

Uchwalanie,
Władza ustawodawcza,
Wydawanie- akty wykonawcze, 
Podejmowanie - uchwały, akty prawa miejscowego. 

Umowa-  dwustronna   czynność   konwencjonalna,   poprzez,   którą   strony
określają wzajemne 
uprawnienia   i   obowiązki   w   postaci   norm   prawnych   generalnych   i
abstrakcyjnych. Np. w 
prawie międzynarodowym i w prawie pracy (układy zbiorowe). 
b) Przy systemie prawa precedensowego: 
-Zwyczaj-
 nie pisana, długotrwała, powszechna praktyka postępowania w
określony   sposób   w     określonych   sytuacjach.   W   RP   brak   prawa
precedensowego.   Jednak   art.   9   konstytucji     odnosi   się   do   prawa
międzynarodowego,   w   którym   istnieje   zwyczaj,   precedens.   ART.   9
konstytucji   mówi,   że   RP   przestrzega   wiążącego   ją   prawa
międzynarodowego. 
-Precedens   -  W   RP   brak.   Jest   to   szczególnego   rodzaju   wyrok   sądu,   z
reguły wyższego  szczebla  wydany w sytuacji  braku prawa pisanego lub
gdy jest niejasno. Zawiera normę prawną generalną i abstrakcyjną, która
jest podstawą rozstrzygnięcia spraw w przyszłości. 
Precedens wiąże sądy niższego rzędu. W RP precedens nie jest źródłem
prawa, ale są wyroki SN i NSA. Przy interpretacji przepisów prawnych org.
adm. powinien brać pod 1 uwagę orzecznictwo NSA i SN. 
 Faktem prawno-twórczym jest to co prowadzi do powstania prawa. 

2)  Model racjonalnego tworzenia prawa. 
-prawo powinno mieć autorytet, którego nie należy naruszać, 
-działalność   racjonalna   oparta   jest   na   wiedzy   podmiotu   i   argumentach,
możliwa do uzasadnienia w sposób rozumowy, działalność celowa
Rozróżnia się racjonalność: 
-instrumentalną- środek- cel. Czy środek jest efektywny do celu. 
-komunikacyjną. Trzeba odbiorcom przekazać, że środek jest słuszny. 
Ten kto tworzy prawo to powinien mieć na uwadze w/w uwagi.    
Decyzje podejmowane w modelu racjonalnego tworzenia prawa. 
-wybór i określenie celu działalności prawodawczej, co chce osiągnąć, do
jakich zachowań chce skłonić adresatów, 

background image

-wybór i określenie różnych środków realizacji celu, 
-wybór   i   określenie   potencjalnego   środka   prawnego   służącego   realizacji
określonego celu, 
-wybór   i   napisanie   określonego   projektu   aktu   normatywnego.   Tu   mają
zastosowanie zasady techniki prawodawczej. 
-uchwalenie ustawy (szerzej stanowienie aktu) i promulgacja.  

3)  Technika prawodawcza- definicje.
a)   umiejętność   poprawnego   konstruowania   projektów   aktów
normatywnych, I 
b) zbiór dyrektyw określających:
-sposób   formułowania   przepisów   merytorycznych,   ich   oznaczenia   i
systematyzacji, 
-sposób zmiany obowiązującego prawa, uchylania i wprowadzania w życie
nowych przepisów. 
Celem   jest   wyznaczenie   standardów   ujednolicania   zasad   pisania
projektów, ujednolicenie interpretacji np. podanie reguł. 

4) Sytuacja prawna wyznaczona przez przepisy prawne.  
Obowiązek prawny- a) możliwość wyboru zachowania 
                                 b) zachowanie powinne, określone normą prawną 
Formą   nałożenia   obowiązku   jest   ustawa.   Szczególnie   ważne   jest   to   w
prawie podatkowych i karnym. 
Sposoby wyrażenia obowiązku prawnego: 
a)rozkaźnikowy- stosowany rzadko, bardzo komunikatywny, 
b)sposób opisowy - polega na użyciu czasownika w trybie oznajmującym
np. "organ przyjmuje wnioski" 
c)sposób nakazowy- x-owi jest zakazane coś, 
d)sposób powinnościowy-  użycie zwrotu "x" powinien. Jest to dyrektywa
celowościowa,   techniczna.   Słowo   powinien   jest   wieloznaczne.   Lepiej
stosować jest sposób opisowy. 
e)  Indyferencja   -  (potocznie   obojętny)-   to   sytuacja   kiedy   mamy   do
czynienia   z   wolnością   dwustronną,   "wolność   czynienia,   wolność   nie
czynienia".   Indyferencję   można   uzyskać,   kiedy   nie   ma   przepisu
zakazującego (dotyczy osób fizycznych) Druga sytuacja jest wtedy, kiedy
uchylimy przepis. 
Czyn indyferentny to czyn nie wywołujący sankcji karnych 
t)Uprawnienie   -   przewidziana   przez   przepisy   prawne   możliwość   wyboru
określonego zachowania się., 
-uprawnienie   do   żądania   cudzych   zachowań   (niezupełne).   Ma   charakter
wtórny   NI   (nakaz)B(podmiot)   A   (podmiot)   uzyskujący   jednocześnie
uprawnienie. Np. dłużnik zwraca dług. Wierzyciel może żądać spełnienia
świadczenia. Powstaje stosunek zobowiązaniowy dwustronny. 
- uprawnienie do własnych zachowań (wolność konstytucyjna) N2 (norma
prawna) A - uprawnia 
A do zachowania się 
Wszyscy mają zakaz ingerencji w moje uprawnienie. Zakaz ingerencji nie
jest absolutny. Np. 
Policja może zatrzymać przestępcę.

background image

5) Kompetencje i normy kompetencyjne
-kompetencje  -   termin   szerszy   od   uprawnienia.   Jest   to   możność
dokonania   w   sposób   wiążący   prawnie   tzn..   wywołujący   skutki   prawne
określonej czynności konwencjonalnej z takim skutkiem, że dla adresata
normy kompetencyjnej powstaje obowiązek określonego zachowania się. 
Norma kompetencyjna wyznacza : 
-   sytuację   podmiotu   uzyskującego   kompetencje,   jeżeli   jest   to   organ   -to
upoważnienie, osoba fizyczna - to uprawnienie. Np. osoba fizyczna wnosi
pozew. (jest to czynność konwencjonalna). 
Norma   kompetencyjna   nie   jest   wyrażona   w   1   przepisie,   a   w   kilku.
Kompetencje powinny być 
wyrażone enumeratywnie. 
Podmiot   uzyskuje   normę   kompetencyjną   dokonuje   czynności
konwencjonalnej do adresata normy kompetencyjne. Jeżeli jest to organ to
upoważnienie, jeżeli osoba fizyczna to uprawnienie. 

6) Faza przedwstępna projektu ustawy.
Tekst powinien być zrozumiały. 
Od strony pozytywnej:
Ustawa   powinna   wyczerpująco   regulować   daną   materię   stosunków
społecznych nie pozostawiając treści nieuregulowanej, ale nie nadmiernie
szczegółowo.   Np.   jeżeli   coś   reguluje   prawo   międzynarodowe,   to   nie
powinno to być w ustawie.

Od strony negatywnej:
-nie należy zawierać treści wykraczających poza jej zakres przedmiotowy i
podmiotowy, 
-zakaz umieszczania nadmiernej ilości wyjątków 
-zakaz zamieszczania powtórzeń treści umów międzynarodowych, 
-nie należy zamieszczać przepisów uchylających lub zmieniających treść
innych ustaw  
 niezwiązanych z materią danej ustawy. 

W przypadku podjęcia decyzji o przygotowaniu projektu ustawy, należy: 
1)   Zapoznać   się   z   dotychczasowym   stanem   prawnym,   w   tym   z
obowiązującymi ustawami, 
 

   

 umowami   międzynarodowymi,   którymi   RP   jest   związana,

prawodawstwem organów  
       międzynarodowych   i   organizacji,   których   RP   jest   członkiem,   oraz
prawem UE, obowiązującym 
    w regulowanej dziedzinie. 
2) Ustalić skutki dotychczasowych uregulowań prawnych obowiązujących
w danej dziedzinie, 
3) Określić cele jaki zamierza się osiągnąć przez wydanie nowej ustawy. 
4)   Określić   alternatywne   rozwiązania   prawne,   które   mogą   skutecznie
służyć osiągnięciu założonych celów, 
5)   Sformułować   prognozy   podstawowych   i   ubocznych   skutków
rozważanych rozwiązań alternatywnych, 
6) Określić skutki finansowe poszczególnych alternatywnych rozwiązań 
7) Dokonać wyboru optymalnego rozwiązania. 

http://notatek.pl/administracja-studium-przypadku?notatka