Wykład 7 8,12,12
T : Analiza rynku drobiarskiego.
PODAŻ JAJ :
Spadek produkcji jaj w 2011r. Bilans jaj (w tys. ton)
Wyszczególnienie 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Produkcja ogółem 546 556 590 615 623 575 510
w tym : 493 501 534 555 559 520 460
konsumpcyjne
Import jaj 11 11 20 29 22 26 22
konsumpcyjnych
Eksport jaj 62 109 133 150 166 183 173
konsumpcyjnych
Zużycie w kraju 442 403 421 434 415 363 309
w tym : 431 389 418 430 411 359 305
spożycie
Udział importu w 2,6 2,8 4,8 6,7 5,4 7,2 7,2
konsumpcji (%)
Udział eksportu w 12,6 21,8 24,9 17 29,7 35,2 37,6
produkcji (%)
Średnie ceny jaj - w sprzedaży (cena za 100 szt w zł) :
Klasa Ceny w poszczególnym roku
jaj
2009 2010 2011 2012
XL 34,5 41,3 38,3 44
L 28,3 34,3 29 35,6
M 24,2 33,2 24 34,2
S 18,9 26,9 19 26,1
Pogorszyła się oplacalność produkcji jaj w 2011r. ---> średnie ceny o 5% niższe niż w 2010r.
W 2011r. przemysłowe pasze pełnoporcjowe dla kur niosek podrożaly o 20,6%.
Silny wzrost cen i poprawa opłacalności produkcji jaj w 2012r. Od początku 2012r. dynamika cen
na rynku uległa przyspieszeniu. W I kwartale średnia cena jaj konsumpcyjnych wzrosła o 71,3%, a
jaj skorupowych do przemysłowego przerobu, aż o 96% (do 2011r.).
HANDEL ZAGRANICZNY :
Eksport jaj konsumpcyjnych w 2011r. wyniósł 168,2 tys. ton i był o 17,5 tys. ton większy niż w
2010r., w tym do UE - 12 wzrósł o 7,9 tys. ton (do 48,7 tys. ton), a do UE - 15 o 1 tys. ton (do 103,7
tys. ton).
Obroty handlu zagranicznego jajami konsumpcyjnego i ich przetworów
(w tys. ton)
Wyszczególnienie 2008 2009 2010 2011 2012
Eksport ogółem 132,7 149,7 165,9 182,9 173
- jaja konsumpcyjnych 120,4 135,3 150,7 168,2 155
- przetwory z jaj 12,3 14,4 15,2 14,7 18
Import ogółem 19,7 29,3 22,4 26,3 22
- jaja konsumpcyjne 15,6 24,5 14,7 16,1 15,7
- przetwory z jaj 4,1 4,8 7,7 10,2 -
Saldo obrotów ogółem 113 120,3 143,5 156,6 151
STRUKTURA GEOGRAFICZNA EKSPORTU JAJ :
Niemcy były nadal największym rynkiem zbytu jaj konsumpcyjnych, mimo 10% spadku eksportu
do tego kraju (z 61,5 do 55,3 tys. ton). Eksport jaj do Holandii wyniósł 32,9 tys. ton i był o 24%
większy niż przed 2011r. Do Czech wzrósł o około 13% (do 9,6 tys. ton). Wzrost eksportu do tych
państw rekomendował spadek sprzedaży jaj konsumpcyjnych do Danii (z 4,8 do 2,6 tys. ton),
Włoch (z 4,8 do 2,5 tys. ton) i Austrii (z 4,8 do 1,5 tys. ton).
Eksport do państw trzecich zwiększył się ponad dwukrotnie (do 15,8 tys. ton), w tym do państw
EFTA o 1,7 tys. ton (do 2,7 tys. ton) i do krajów rozwijających się o 4,9 tys. ton (do około 5,9 tys.
ton). Głównymi rynkami zbytu były :
* Szwajcaria (2,7 tys. ton)
* Honkong (3,2 tys. ton)
* Angola (1,1 tys. ton)
* Irak ( 1 tys. ton)
* Japonia (1,1 tys. ton)
Cena jaj konsumpcyjnych (L i M) w UE - 27 wynosiła 114,76 euro/100kg i była o ponad 2%
wyższa niż w 2010r. W Holandii ceny jaj wzrosły dwukrotnie (do 148,9 euro/100kg), w Angli było
o około 10% wyższe niż przed rokiem (172,8 euro/100kg), a we Włoszech wzrosły o 3,7% (do
174,3 euro/100kg).
Wzrost cen nastąpił również we Francji, w Hiszpanii, W Bułgarii, w Belgii, ale w tych krajach były
one niższe od średniej ceny jaj w UE - 27. Natomiast w Czechach ceny jaj spadły o 4%, w
Niemczech o 11%, na A
otwie o 9%, w Słowenii o 6%.
W Polsce w wyniku osłabienia złotego cena jaj obniżyła się prawie o 8% (z 121,96 do 112,29
euro/100kg).
STRUKTURA GEOGRAFICZNA IMPORTU JAJ :
W 2011r. import jaj konsumpcyjnych wyniósł 16,1 tys. ton i był o 1,4 tys. ton większyniż w 2010r,
w tym z UE - 12 obniżył się o około 3% (do 13 tys. ton). W Holandii zakupiono o ponad 50%
więcej jaj, niż przed rokiem (5,9 tys. ton), natomiast import jaj z Niemiec zmniejszył się o 6%
(do 6,1 tys. ton).
Rocznie Polak zjada 196 jaj
W 2011r. średnio cena w imporcie jaj wynosiła 80,1 euro/100kg i była o około 14% niższa niż w
woku poprzednim. Dlatego jego wartość, mimo większych zakupów była o 6% mniejsza niż w
2010r. (12,9 mln euro).
PRZEWIDYWANY ROZWÓJ HANDLU ZAGRANICZNEGO W 2012r. :
Na handel jajami konsumpcyjnymi oraz na ich ceny wpływ ma wejście w życie przepisów
dotyczących dobrostanu kur niosek (dyrektywa 1999/74 WE).
Według danych Komisjij Europejskiej z kwietnia 2011r., w UE - 27 około jednej trzeciej pogłowia
kur niosek utrzymywanych było w klatkach nie udoskonalonych. Ni e wszystkie kraje
członkowskie dostosowały się do wymogów dotyczących dobrostanu kur niosek.
Rośnie import jaj i przetworów z jaj do UE - sprawdzaja się opinie ekspertów z 2010r.
Z danych Komisji Europejskiej obejmujących okres 8 m-cy 2012r. wynika wyraz
nie, że unijny
sektor stracił konkurencyjność. Nie jest już on samowystarczalny. Jaja są za drogim surowcem do
przetwórstwa.
Przemysł spożywczy w UE nie akceptuje wysokich cen unijnych przetworów z jaj i kupuje tańsze
przetwory z krajów trzecich, rujnując w tez sposób unijny przemysł przetwórstwa jaj.
Zakaz użytkowania klatek konwencjonalnych od 2012r. spowodował niedobór jaj na wspólnym
rynku, powodując znaczny wzrost cen jaj oraz import jaj i przetworów z jaj, krajów trzecich (ze
Stanów Zjednoczonych, Indii, Argentyny, a także Ukrainy, Turcji, Półncnej Afryki), w których nie
są wdrożone normy dobrostanu.
Import jaj i ich przetworów z krajów trzecich :
* import jaj ogółem do UE ---> 25855 ton, a w tym
+ jaja spożywcze w skorupkach : 2572 ton ---> wzrosło o 241%
+ żółtka jaja : 5615 ton ---> wzrost o 158%
+ całe jajka bez skorupek : 13638 ton ---> wzrost o 92%
+ albumina jaj : 4030 ton ---> wzrost o 66%
KONSUMPCJA JAJ :
O konsumpcji jaj w Polsce w porównaniu z krajami UE jest relatywnie wysoka. Oscyluje w granicy
13 - 13,5 kg na mieszkańca (rocznie), podobnie jak w całej UE.
!!!!!!!!!!!! ŚWI
TO JAJA ---> w Polsce przypada każdego roku 12 paz
dziernika !!!!!!!!!!!!!
Wiecej niż w Polsce, konsumują mieszkańcy Węgier i Hiszpanii (około 18kg), Danii i Francji
(16-17kg), Holandii, Austrii i Niemiec (14kg).
W pozostałych państwach Wspólnoty konsumpcja jaj jest mniejsza niż w Polsce i wynosi :
- Wielka Brytania i A
otwa : po 11kg - Finlandia i Grecja : po 9,7kg
- Irlandia : 10,8kg - Portugalia : 9kg
SPOŻYCIE JAJ W POLSCE :
W Polsce konsumpcja jaj po spadku w latach 2005 - 2008 w dwóch kolejnych latach przedstawiała
słaba tendencja wzrostowa. Według danych GUS w 2009r. wynosiła 206sztuk/mieszkańca i była
nieznacznie większa niż w 2008r. O wzroście konsumpcji jaj zdecydowało głównie zwiększenie ich
zużycia w przemyśle spożywczym i gastronomii.
W 2010r. wynosiła 204szt./mieszkańca i była o 1% mniejsza niż w 2009r. W 2011r. zmniejszyła się
do 196szt./mieszkańca, to jest o około 4% w wyniku głębokiego spadku produkcyjności i podaży
jaj. Można przypuszczać, ze w 2012r. pod wpływem spodziewanego znaczącego ograniczenia
produkcji i podrożenia jaj, ich spożycie zmaleje do około 185szt/mieszkańca, tj. o około 6% w
porównaniu z rokiem poprzednim.
Od 2003r. do 2010r. (z wyjątkiem 2005r.) jaja były jedną z najsilniej drożących grup żywności w
obrocie detalicznym. W 2010r. w porównaniu z 2002r., ich ceny detaliczne zwiększyły się o 49%
podczas, gdy towary i usługi konsumpcyjne podrożały średnio o 22%, a cała żywność o 28,6%.
Wzrost cen jaj był wyższy niż mięsa i jego przerobów (20,4%), ryb i przetworów rybich (20,8%)
oraz artykułów mleczarskich (21,7%).Według badań budżetu gospodarstw domowych
prowadzonych przez GUS w 2011r. w porównaniu z 2010r., w gospodarstwach domowych
konsumpcja jaj świeżych (w skorupach) zmalała o 2,6%. W I półroczu 2011r. spadła ona o około
3%, a w II półroczu ukształtowała się na analogicznym okresie sprzed roku.
Spożycie jaj w gospodarstwach domowych (w szt./osobę) :
Gospodarstwa domowe 2007 2008 2009 2010 2011 2011, 2010 =1 00
Ogółem 162 157 156 154 150 97,4
Pracowników 143 139 138 136 133 97,8
Rolników 200 194 192 190 192 101,1
Emeryci i renciści 204 198 198 197 191 97
Emerytów 206 198 201 200 194 97
Rencistów 197 198 188 187 180 96,3