Wtorek, 18. Sierpie

ń

2009 00:00

Darek Kaptur

Home

Artykuły

Porady

Ograniczenia wytrzymało

ś

ciowe p

ę

tli skonstruowanych z ta

ś

m

Artykuły

Ograniczenia wytrzymało

ś

ciowe p

ę

tli

skonstruowanych z ta

ś

m

Ograniczenia wytrzymało

ś

ciowe p

ę

tli skonstruowanych z

ta

ś

m.

.W czasie wspinania cz

ę

sto stosuje si

ę

p

ę

tle. Najcz

ęś

ciej s

ą

z poliamidu i rozró

ż

niamy

ich dwa rodzaje ze wzgl

ę

du na przekrój: płaskie i rurowe. Inn

ą

opcj

ą

jest dyneema (

spectra).

1. ta

ś

ma rurowa, 2.płaska, 3. dyneema

Te ostatnie w porównaniu do poliamidowych s

ą

bardziej statyczne. Jednak wi

ę

ksza

mi

ę

kko

ść

i lekko

ść

przysparzaj

ą

im coraz wi

ę

cej zwolenników. Inn

ą

ich zasadnicz

ą

przewag

ą

jest ich bardzo du

ż

a wytrzymało

ść

na zrywanie przez co maj

ą

c porównywalne

parametry mog

ą

by

ć

zdecydowanie cie

ń

sze ni

ż

ich poliamidowi odpowiednicy. Tak

ż

e w

przypadku odporno

ś

ci na

ś

cieranie, oraz wytrzymało

ś

ci w stanie mokrym s

ą

zdecydowanie

lepsze. Nie ma jednak „ró

ż

y bez kolców”. Dyneema ma wysoki po

ś

lizg przez co trudno

kupi

ć

j

ą

na metry by samemu zwi

ą

za

ć

p

ę

tle, oraz niski próg temperatury topnienia

wynosz

ą

cy 145 stopni Celcjusza ( poliamid 250 stopni).

W zakresie ł

ą

czenia ta

ś

m w p

ę

tle mo

ż

emy rozró

ż

ni

ć

dwie opcje: zszywanie i wi

ą

zanie.

Ka

ż

da z tych opcji ma zalety i wady. Ta

ś

my wi

ą

zane s

ą

bardziej elastyczne w stosowaniu

(mo

ż

na je rozwi

ą

za

ć

i zastosowa

ć

w innej formie), ale maj

ą

ni

ż

sz

ą

wytrzymało

ść

ni

ż

zszywane.

MENU GŁÓWNE

Strona główna

Aktualno

ś

ci

Artykuły

Topo

Galerie

Linki

Kontakt

Archiwum GÓR

MIESI

Ę

CZNIK

GÓRY

POLECAMY

Szukaj…

Warto zwróci

ć

uwag

ę

ż

e ka

ż

dy w

ę

zeł jest najsłabszym elementem. Je

ż

eli przyjmiemy

wytrzymało

ść

ta

ś

my na zrywanie 100%, to jej wytrzymało

ść

w rejonie wi

ą

zania ( stosuj

ą

c

w

ę

zeł ta

ś

mowy jako polecany do wi

ą

zania ta

ś

m) wyniesie nie wi

ę

cej ni

ż

70% warto

ś

ci

wyj

ś

ciowej.

Istnieje wzór pozwalaj

ą

cy obliczy

ć

wytrzymało

ść

p

ę

tli zwi

ą

zanej okre

ś

lonym w

ę

złem.

Wytrzymało

ść

zwi

ą

zanej p

ę

tli

=

dwukrotnej wytrzymało

ś

ci ta

ś

my (liny)

x

wzgl

ę

dna wytrzymało

ść

w

ę

zła

W przybli

ż

eniu wytrzymało

ść

wi

ą

zanej poprawnie p

ę

tli równa jest wytrzymało

ś

ci na

zrywanie materiału z jakiego jest zrobiona.

Innymi czynnikami osłabiaj

ą

cymi p

ę

tle mo

ż

e by

ć

ich skr

ę

cania w wynik wi

ą

zania, lub

marszczenie si

ę

na owalnych profilach o zbyt małej

ś

rednicy w stosunku do szeroko

ś

ci

ta

ś

my.

widoczne pomarszczenia ta

ś

my na korpusie karabinka wskazuj

ą

na nierównomierne

napi

ę

cie włókien co powoduje obni

ż

eniem wytrzymało

ś

ci.

zawi

ą

zana kluczka obni

ż

a wytrzymało

ść

p

ę

tli o około 54% (model na zdj

ę

ciu:wytrzymało

ść

standartowa 22kN, w tym przypadku 10kN)

poł

ą

czenie w ten sposób dwóch p

ę

tli powoduje tak

ż

e spadek o około 54%

pojedynczy w

ę

zeł prusika na karabinku to spadek około 54%

Warto te

ż

pami

ę

ta

ć

w czasie stosowania ta

ś

m wi

ą

zanych o mo

ż

liwo

ś

ci rozwi

ą

zania si

ę

w

ę

zła. Przyczyny tutaj mog

ą

by

ć

wielorakie: zahaczenie w

ę

zła i jego rozwi

ą

zanie (

przypadek bardzo rzadki, ale mo

ż

liwy), zbyt krótkie ko

ń

cówki ta

ś

my wychodz

ą

ce z w

ę

zła

co w wyniku jego zaciskania mo

ż

e doprowadzi

ć

do „wypłyni

ę

cia” ta

ś

my, niewła

ś

ciwe

zawi

ą

zanie w

ę

zła.

luzowanie w

ę

zła przez hacz

ą

cy o ta

ś

m

ę

karabinek

zbyt krótkie ko

ń

cówki ta

ś

my wychodz

ą

ce z w

ę

zła

Tak

ż

e tarcie ta

ś

m o ró

ż

norodne elementy układu asekuracyjnego lub

ś

rodowiska

naturalnego powoduje spadek ich wytrzymało

ś

ci. W takich sytuacjach bardzo trudno

oszacowa

ć

tempo niszczenia ta

ś

my i tym samym spadek jej wytrzymało

ś

ci.

Inn

ą

specyficzn

ą

sytuacja jest zakładanie punktów z drzew. Warto dobrze ju układa

ć

i

umiejscawia

ć

poniewa

ż

mo

ż

e okaza

ć

si

ę

ż

e nie ro

ś

lina stanowi słabo

ść

danego układu

przy nakorzystniejszym uło

ż

eniu wytrzymało

ść

takiego układu to 16 kN (wytrzymało

ść

wyj

ś

ciowa p

ę

tli 22kN)

przy zwi

ę

kszeniu k

ą

ta załamania p

ę

tli na w

ęź

le jej wytrzymało

ść

spada do 8kN

Nale

ż

y te

ż

regularnie kontrolowa

ć

stan ta

ś

m pod wzgl

ę

dem uszkodze

ń

mechanicznych i

eliminowa

ć

te uszkodzone. Czas te

ż

robi swoje i ta

ś

my starzej

ą

c si

ę

trac

ą

powoli

pierwotne wła

ś

ciwo

ś

ci .

rodzaje uszkodze

ń

mechanicznych:1. przetarcie, 2. przeci

ę

cie, 3. przepalenie, 4. stopienie

Inn

ą

grup

ą

niebezpiecznych czynników jest kontakt z pewnymi substancjami chemicznymi

które powoduj

ą

zniszczenie lub co gorsza spadek wytrzymało

ś

ci nawet do 90 %. Ale ten

w

ą

tek to ju

ż

temat na inne opracowanie.

OSTATNIO
DODANE

W czwartek na

Zborowie

Najnowszy numer

Miesi

ę

cznika Góry

7 (218) lipiec 2012

Helfstyn-Topo

NAJCZ

ĘŚ

CIEJ OGL

Ą

DANE

Kobyla - Wisła - Polska - topo

rejonu wspinaczkowego 2009

Sroga Skała - Polska - topo rejonu

wspinaczkowego 2008

Vrisove Glavice- Chorwacja - topo

rejonu wspinaczkowego 2009

Knur-Łutowiec-Polska-Topo rejonu