1
EKONOMIA
EKONOMIA
Wykład
Wzrost gospodarczy
Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz
© Copyright by Dariusz Prokopowicz
2
Termin
wzrost
zawiera się w treści definicji
rozwoju
.
Wzrost < Rozwój
Wzrost
Rozwój
Zmienne ilościowe
Zmienne ilościowe
oraz jakościowe
2
3
Wzrost gospodarczy
– odnosi si
ę
tylko do
zmian ilo
ś
ciowych, przy zało
Ŝ
eniu,
Ŝ
e
podstawowe wielko
ś
ci makroekonomiczne
charakteryzuj
ą
si
ę
długofalowym trendem.
Rozwój gospodarczy
- jest terminem
szerszym, bowiem oprócz zmian ilo
ś
ciowych
(np. zmiany poziomu produkcji, konsumpcji,
zatrudnienia) obejmuje równie
Ŝ
zmiany
jako
ś
ciowe (zmiany organizacji społecze
ń
stw)
Wzrost gospodarczy < Rozwój gospodarczy
4
Co rozumiemy przez długookresowy wzrost
gospodarczy?
W jaki sposób polityka ekonomiczna państwa moŜe
regulować tempo wzrostu gospodarczego w długim
okresie?
Czy wzrost gospodarczy jest zjawiskiem poŜądanym?
Czy istnieją okoliczności, w których lepiej byłoby
obniŜyć tempo wzrostu gospodarki?
Czy koszty wzrostu mogą przewyŜszyć płynące zeń
korzyści?
3
5
Przyczyny i ograniczenia wzrostu
gospodarczego
W roku 1798
Thomas Malthus
w swej rozprawie
First Essay
on Population
przestrzegał, Ŝe tempo wzrostu produkcji
będzie duŜo wolniejsze od tempa wzrostu liczby ludności
az do momentu, w którym głód i zwiększona śmiertelność
nie zahamują nadmiernego przyrostu demograficznego.
6
Degradacja środowiska naturalnego,
Nadmierne zagęszczenie przemysłu i budownictwa,
ObniŜenie jakości Ŝycia.
Społeczne koszty wzrostu społecznego
4
7
Próby „powrotu do natury”, promowane przez róŜne
organizacje, nie zyskują szerszej akceptacji społecznej.
Większość krajów słabiej rozwiniętych dąŜy do
osiągnięcia moŜliwie najwyŜszego tempa wzrostu PKB.
Spowolnienie tempa wzrostu
gospodarczego?
8
- zakłada
obniŜenie do zera
tempa wzrostu realnego
produktu społecznego w krajach rozwiniętych (poniewaŜ
wzrost PNB powoduje dodatkowe koszty np.
zanieczyszczenie środowiska naturalnego).
Jakie uwarunkowania muszą być spełnione aby ta
koncepcja mogła się upowszechnić?
odnawialność zasobów
zerowe tempo wzrostu demograficznego
.
Koncepcja wzrostu zerowego
5
9
W krótkim okresie gospodarka, w której występuje
bezrobocie typu keynesowskiego
oraz rezerwa
rzeczowych czynników wytwórczych, jest w stanie
zwiększyć rozmiary produkcji poprzez
wzrost popytu i
zatrudnienia
.
Jednak przy stałym poziomie
produkcji potencjalnej
gospodarka szybko dochodzi do pełnego zatrudnienia
czynników wytwórczych i
dalszy wzrost staje się
niemoŜliwy
.
Zmiany produkcji potencjalnej
10
Wzrost ilościowy i jakościowy
czynników wytwórczych,
Korzyści skali,
Postęp techniczny.
Źródła wzrostu gospodarczego
6
11
Funkcja produkcji
obrazuje maksymalne rozmiary
produkcji, jakie moŜna osiągnąć dzięki wykorzystaniu
określonych nakładów czynników wytwórczych, przy
danym poziomie wiedzy technicznej.
Funkcja produkcji
12
Dodatkowe kategorie czynników wytwórczych
Ziemia
Praca
Kapitał
Technologia (informacja)
Przedsiębiorczość
7
13
Zazwyczaj produkcja i kapitał rosną w tym samym lub
zbliŜonym tempie, jednak
szybciej
niŜ zasoby siły
roboczej.
Dlatego nasza stopa Ŝyciowa jest wyŜsza niŜ naszych
pradziadków.
Wzrost gospodarczy a postęp
techniczny
14
Według hipotezy konwergencji
kraje biedne
rozwijają się szybciej, a kraje bogate wolniej w
porównaniu z przeciętną dynamiką.
Hipoteza konwergencji
8
15
Podstawą tej polityki jest popieranie i pobudzanie
inwestycji.
Jednak samo stymulowanie wzrostu nakładów inwestycyjnych
moŜe okazać się niewystarczające.
np.
podwojenie stopy inwestycji
w Wielkiej Brytanii
zwiększyło średnie roczne tempo
wzrostu realnej
produkcji zaledwie o 1%,
Dodatkowo niezbędne są starania o
wzrost
efektywności produkcji
(postęp techniczny i
inwestycje w kapitał ludzki).
Polityka wzrostu gospodarczego