Zajęcia – 6.11.2015. Prawo o cudzoziemcach

Prawo administracyjne – ćwiczenia

Prawo, studia niestacjonarne

mgr Adrian Misiejko

Prawo o cudzoziemcach

●

Podstawa prawna – ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o
cudzoziemcach (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2013 r.);

●

Wprowadziła szereg zmian względem wcześniej obowiązującej
ustawy o cudzoziemcach, m.in. wprowadzając nowe instytucje
prawne i zmieniając terminy;

●

Inna ważne regulacje (poza zakresem niniejszych zajęć!); – ustawa
o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczpospolitej
Polskie, regulująca m.in. kwestię ochrony czasowej i
uzupełniającej;
- ustawa o wjeździe na terytorium RP, pobycie oraz wyjeździe z
tego terytorium obywateli państw członkowskich UE i członków ich
rodzin;

Podstawowe informacje

●

J. Chlebny (red.), Ustawa o cudzoziemcach. Komentarz,
Legalis 2015 (art. 23);

- prawo państwa do kontroli przekraczania granic – uznane
przez sądownictwo europejskie;
- jest ono ważniejsze, niż niektóre obowiązki wynikające np.

praw człowieka odnośnie do poszanowania życia
rodzinnego czy praw dziecka;

Systematyka

●

I. Kwestia obywatelstwa – ustawę w znakomitej większości
odnosi się do osób, które nie posiadają polskiego

obywatelstwa;

●

II. Cudzoziemiec będący członkiem rodziny obywatela
państw Unii/EOG a pozostali – sytuacja tych pierwszych jest

lepsza, niż pozostałych, ze względu na powiązanie ich
statusu ze statusem obywateli państw UE/EOG;

●

III. Podział instytucji prawnych w ustawie: 1. Przekraczanie

granicy, 2. Rodzaje pobytu, 3. Kontrola legalności pobytu, 4.
przepisy ustrojowe;

Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców

●

Art. 16 - Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców jest

centralnym organem administracji rządowej, właściwym w
sprawach m.in. wjazdu cudzoziemców na terytorium RP,
nadawania statusu uchodźcy, udzielania zgody na pobyt ze

względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany;

●

Art. 22 – do zadań Szefa Urzędu należy m.in. wydawanie

decyzji i postanowień w pierwszej instancji oraz
rozpatrywanie odwołań od decyzji i zażaleń na

postanowienia wydane w pierwszej instancji przez inne
organy w określonych sprawach (np. z ustawy o udzielaniu
cudzoziemcom ochrony na terytorium RP);

●

Art. 21 – Urząd służy pomocą Szefowi urzędu w
wykonywaniu zadań;

Przekroczenie granicy

●

Odrębny reżim prawny dla obywateli państw Unii

Europejskiej (oraz EOG lub) a obywateli państw trzecich;

●

Art. 23 – podstawowe wymogi, które ma obowiązek spełniać
cudzoziemiec przekraczający granicę (dokument podróży,

wiza, itp.);

●

Art. 25 – konieczność uzasadnienia celu i warunków

planowanego pobytu oraz posiadania i okazywania
dokumentów i środków finansowych, wystarczających na

pokrycie kosztów pobytu i innych;

●

Art. 33 – decyzję o odmowie wjazdu na terytorium RP
wydaje cudzoziemcowi komendant placówki Straży

Granicznej; od decyzji przysługuje odwołanie do
Komendanta Głównego SG, decyzja podlega jednak

natychmiastowemu wykonaniu;

Wizy

●

Wiza – brak jasnej definicji ustawowej, jest to potwierdzenie

zamieszczane w paszporcie; przyjmuje formę tzw. naklejki

wizowej;

●

Ustawa rozróżnia wizy krajowe i wizy Schengen;
wizy Schengen reguluje rozporządzenie Parlamentu

Europejskiego i Rady ustanawiające Wspólnotowy Kodeks

Wizowy; pozwala na pobyt na terytorium wszystkich państw strefy

Schengen (a więc np. nie Wielkiej Brytanii) na okres 90 dni w

okresie 180.
wiza krajowa udzielana jest na okres ważności wizy (rozpoczyna

się on nie później niż 3 miesiące od jej wydania i trwa

maksymalnie rok), upoważniając do ciągłego lub wielokrotnych

pobytów, trwających więcej niż 90 dni; na terenie strefy Schengen

można poruszać się do 90 dni w okresie 180 dni;

●

Polski konsul jest organem wydającym wizę krajową, zaś gdy

wiza wydawana jest na granicy – komendant placówki Straży

Granicznej;

Pobyt na terytorium RP

●

Ustawa rozróżnia kategorie zezwolenia na pobyt;

●

W ramach zaliczenia należy samodzielnie opracować
podstawy następujących instytucji:
- zezwolenie na pobyt czasowy;

- zezwolenie na pobyt czasowy i pracę;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy

w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania

działalności gospodarczej;
- zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia się na
studiach;

- zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin
obywateli RP oraz członków rodzin cudzoziemców;

- zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE;
- zezwolenie na pobyt stały;

Zezwolenie na pobyt czasowy oraz pobyt czasowy i pracę

●

Art. 98 i n. - zezwolenia na pobyt czasowy udziela się na

wniosek, gdy wnioskodawca spełnia wymogi określone ze
względu na deklarowany cel pobytu, a okoliczności
uzasadniają pobyt ponad trzy miesiące; może być wydany

maksymalnie na 3 lata;
Organem właściwym jest wojewoda, który wydaje decyzję, a

organem odwoławczym – Szef Urzędu do Spraw
Cudzoziemców;

●

Art. 114 i n. - zezwolenia na pobyt czasowy i pracę

udziela się, gdy celem pobytu cudzoziemca jest
wykonywanie pracy i spełnione są określone warunki;

Organem właściwym jest wojewoda, który wydaje decyzję, a
organem odwoławczym – Szef Urzędu do Spraw
Cudzoziemców;

Zezwolenie na pobyt stały

●

Art. 195 i n. - zezwolenia na pobyt stały udziela się

cudzoziemcowi na czas nieoznaczony, na jego wniosek,
m.in. gdy jest dzieckiem obywatela polskiego pod jego
władzą rodzicielską, jest osobą o polskim pochodzeniu i

zamierza osiedlić się na terytorium RP na stałe, udzielono
mu na terytorium RP azylu;

●

Odmawia się udzielenia m.in., wymaga tego interes RP lub
gdy związek małżeński będący podstawą wniosku jest

zawarty celem obejścia ustawy;

●

Organem właściwym jest wojewoda, a odwoławczym – Szef
Urzędu ds. Cudzoziemców;

Kontrola legalności pobytu

●

Art. 288 – cudzoziemiec w okresie pobytu na terytorium RP

jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży oraz
dokumenty uprawniające go do pobytu na terytorium RP,
jeżeli są wymagane;

●

Art. 293 – zakres kontroli;

●

Art. 226 – dokumentami są np. karta pobytu; jest ona

wydawana cudzoziemcom, którym udzielono m.in.
zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt czasowy;

●

Art. 289 – kontrole legalności pobytu cudzoziemców na
terytorium RP prowadzoną w celu ustalenia stanu
faktycznego w zakresie przestrzegania przepisów

dotyczących warunków wjazdu cudzoziemców na to
terytorium i pobytu na nim organy Straży Granicznej i Policji;

Zobowiązanie cudzoziemca do powrotu

●

Art. 302 – decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

wydaje się, gdy m.in. przebywa na terytorium RP bez
ważnej wizy lub innego ważnego dokumentu, nie posiada
środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów

pobytu w RP,

●

Art. 303 – katalog przesłanek, w wypadku zaistnienia

których nie wydaje się decyzji zobowiązującej cudzoziemca
do powrotu, m.in. status uchodźcy, udzielenie zezwolenia na

pobyt stały;

●

Art. 307 – ostateczna decyzja z art. 302 z mocy prawa
unieważnia wizę krajową, zezwolenie na pobyt czasowy

oraz zezwolenie na pracę;

●

Art.315 – dobrowolny powrót cudzoziemca,