•
Postępująca deregulacja sektora finansowego
•
Zmniejszenie ochrony państwa nad rynkiem
finansowym
•
Liberalizacja rynków finansowych
•
Wzrastająca konkurencja na rynku finansowym
1.
Fuzje
2.
Przejęcia
Forma współpracy między firmami, które
powzięły
postanowienie
o
wspólnym
prowadzeniu działalności, dzięki integracji i
połączeniu swoich zasobów i umiejętności.
Rodzaje:
a)
Rozwiązanie obu spółek i stworzenie nowego
przedsiębiorstwa, które powstaje z połączenia
aktywów i kapitałów obu firm
b)
Inkorporowanie (przyłączenie) jednego z
przedsiębiorstw do drugiego
Transfer kontroli, czyli przeniesienie kontroli
nad
działalnością
gospodarczą
przedsiębiorstwa z jednej grupy inwestorów
na drugą.
Rodzaje:
a)
Przyjazne
b)
Wrogie
„Fuzja, przejęcie lub współpraca strategiczna
dwóch lub kilku banków w celu zachowania lub
wzmocnienia konkurencyjności rynkowej”
S. Lachowski, Niezwykłe przyspieszenie, „Bank”, 1998, nr 1, s.34
„Wszelkie przedsięwzięcia polegające na łączeniu
dwóch lub więcej banków w jedną organizacyjną
całość lub tworzeniu zespołu banków powiązanych
kapitałowo, współdziałających ze sobą i
prowadzących wspólną politykę”
B. Kosiński, Konsolidacja kapitałowa w sektorze bankowym, „Bank i Kredyt”,
2000, nr10, Bankowe ABC, nr66, s.1
Analizując najczęściej przytaczane definicje
można zauważyć, że w każdym przypadku
konsolidacja sektora bankowego jest
pojmowana szeroko i uwzględnia całokształt
procesów przejęć oraz połączeń, których
efektem powinno być ogólnie pojęte
wzmocnienie pozycji konkurencyjnej banku.
1.
Klasyczne fuzje dwóch lub kilku
samodzielnych banków, u których podstaw
leży decyzja o połączeniu sił w celu
skutecznej realizacji przyjętej strategii.
2.
Przejmowanie przez bank większy i
silniejszy, np. w drodze zakupu, instytucji
mniejszej i słabszej kapitałowo.
3.
Zakup udziałów w kapitale akcyjnym banku
przez bank dostatecznie silny kapitałowo w
wysokości pozwalającej na aktywny wpływ
na strategię i politykę operacyjną oraz
obsadę stanowisk kierowniczych.
4.
Tworzenie bankowych holdingów i grup
kapitałowych, tzn. zespołów podmiotów w
których jednostka dominująca posiada
kluczowe pakiety akcji jednostek
podporządkowanych.
Przez
holding bankowy
rozumie się taką
formę współpracy, w której jednostką
dominującą jest spółka holdingowa
nieprowadząca działalności bankowej, a
zarządzająca pakietami akcji jednostek
podporządkowanych.
Kapitałowa grupa bankowa
zaś to zespół
złożony z banku dominującego,
posiadającego kluczowe pakiety akcji, oraz
banków podporządkowanych.
5.
Tworzenie się konglomeratów finansowych
polegające na tworzeniu szczególnego
rodzaju grup bankowych, w których skład,
oprócz banków depozytowo-kredytowych,
wchodzą banki inwestycyjne oraz
instytucje ubezpieczeniowe.
6.
Zrzeszanie się małych banków, np.
spółdzielczych, lokalnych kas
oszczędnościowych, w celu prowadzenia
współpracy z bankiem dużym.
1.
Tworzenie sojuszy przez przyjazne zakupy
mniejszościowych pakietów właścicielskich.
2.
Tworzenie grup bankowych przez nabywanie
mniejszościowych pakietów właścicielskich
o charakterze strategicznym.
3.
Transgraniczne przejęcia mniejszych
banków przez większe.
4.
Narodowe fuzje lub przejęcia banków w celu
zdominowania rynku krajowego.
5.
Fuzje tworzące międzynarodowe giganty.
Klasyfikacja:
a)
techniczne i operacyjne
b)
rynkowe i marketingowe
c)
finansowe
d)
menadżerskie
•
konkurencję ze strony innych banków oraz
instytucji parabankowych i niebankowych
•
globalizację i liberalizację rynków
finansowych
•
zmiany w otoczeniu gospodarczym na skutek
wdrażania innowacji technologicznych
•
rozszerzenie bazy klientów i zwiększenie ich
zdolności wyboru konkurencyjnych źródeł
finansowania lub lokat finansowych
•
zagrożenie upadłością banków o trudnej
sytuacji finansowej
•
potrzebę reorganizacji i restrukturyzacji
instytucji finansowych
•
możliwości osiągnięcia przez banki korzyści
wynikających z synergii
•
nacisk właścicieli banków na polepszenie
efektywności finansowej, zwłaszcza zwrotu z
kapitału
•
działania władz kształtujących politykę
gospodarczą
•
relatywnie niską cenę zakupu w stosunku do
kosztów inwestycji odtworzeniowych czy
tworzenia nowych instytucji lub sieci
•
łatwy dostęp do źródeł finansowania tych
transakcji dzięki posiadaniu nadwyżek
wolnych środków pieniężnych lub dobrej
koniunkturze na rynku kapitałowym
•
nie mają odpowiednich zasobów, pozwalających
na zmianę polityki w trakcie cyklu
koniunkturalnego
•
nie posiadają licznego personelu, którego
kwalifikacje pozwalałyby na głębokie zmiany
zarówno w działalności pożyczkowej, jak i
lokacyjnej
•
nie dysponują odpowiednimi środkami na
szkolenie personelu w takim samym stopniu jak
mogą to robić duże banki
•
brak jest także zasobów finansowych, które
pozwoliłyby na sprostanie wzrastającemu
popytowi na kredyty ze strony rozwijających się
pożyczkobiorców
W praktyce operacjom konsolidacyjnym
towarzyszą zwykle wysokie koszty,
wynikające z przeprowadzonych zmian
organizacyjnych i kadrowych, zmian
technicznych, odpraw dla zwalnianych załóg,
przystosowania zespołu pracowników do
nowych rozwiązań.
Klasyfikacja:
1.
Transakcyjne
, ponoszone na usługi doradcze,
obsługę prawną przedsięwzięcia, prowizje dla
banków inwestycyjnych, itp..
2.
Jednorazowe koszty finansowe integracji
,
związane z prowadzeniem procesu przejęcia,
koszty redukcji, harmonizacji procesów.
3.
Niejednorazowe koszty finansowe,
będące
wydatkami rozłożonymi w czasie i ponoszonymi w
celu zintegrowania łączących się podmiotów.
4.
Koszty zasobów ludzkich
, wynikające z utraty
produktywności pracy związanej z implementacją
planu integracji