536

Z

Z p

prra

ak

ktty

yk

kii

WYCHOWANIE W PRZEDSZKOLU

8/2003

Dzieci kochajà cisz´

■

URSZULA KO¸ODZIEJCZYK (Wieruszów)

O tym, jak wa˝na jest cisza, pisa∏a Maria Montessori w wielu swoich publikacjach.

Uzmys∏owi∏a ona doros∏ym, i˝ „dzieci kochajà cisz´”. Dzi´ki niej stajà si´ spokojniejsze, ∏a-

twiej jest im si´ uczyç, skupiaç uwag´, zdobywaç umiej´tnoÊç koncentracji.

C

z´sto narzekamy na rozkrzyczane, ha-
∏aÊliwe dzieci, które z trudem si´ kon-
centrujà. A przecie˝ to my, nauczyciele

powinniÊmy spróbowaç nauczyç je doceniania
chwil ciszy.

Obecnie wi´kszà cz´Êç czasu wolnego ro-

dziny sp´dzajà, oglàdajàc programy telewizyj-
ne, s∏uchajàc radia, grajàc w gry komputerowe
itp. G∏oÊne dêwi´ki z tych urzàdzeƒ rozchodzà
si´ po ca∏ym domu, cz´sto wkradajà si´ do
mieszkaƒ sàsiadów czy nawet ca∏ego osiedla.
Ustawicznie towarzyszy nam ha∏as. A przecie˝
tylko cisza umo˝liwia skupienie i pozwala na
wyciszenie emocji.

Pomó˝my im zatem doÊwiadczyç ciszy. Nie

oczekujmy jednak natychmiastowych rezulta-
tów. Tylko nasza cierpliwoÊç i spokój mogà zo-
staç nagrodzone wyraênà poprawà w zachowa-
niu dziecka.

Przedstawiam zaj´cia prowadzone przeze

mnie w grupie dzieci trzyletnich z wykorzystaniem
pomys∏ów M. Montessori i M. Bogdanowicz. Ich
celem by∏o doÊwiadczenie ciszy (rozumianej jako
przeciwieƒstwo ha∏asu) i çwiczenie umiej´tnoÊci
rozumienia poj´ç okreÊlajàcych po∏o˝enie przed-
miotów (na, pod, za, obok, wysoko-nisko).

Przebieg zaj´ç:
Rozpocz´∏am od taƒca w kole ze Êpiewem

piosenki utrwalajàcej imiona dzieci:

Witaj Basiu, witaj Tomku!
Jak si´ masz?
Wszyscy ci´ lubimy, wszyscy ci´ kochamy.
Bàdê wÊród nas. (...)
Zach´ca∏am dzieci, aby usiad∏y na dywanie

tak cicho, aby nie spowodowaç ˝adnego ha∏asu.

Teraz wo∏am siebie kolejno ka˝de dziecko,

wymawiajàc szeptem jego imi´. Wywo∏ana oso-
ba podnosi si´ z dywanu i idzie w stron´ wska-

537

WYCHOWANIE W PRZEDSZKOLU

8/2003

Z

Z p

prra

ak

ktty

yk

kii

ków, jaka to zabawka (Ja mam misia...) i poka-
zujà jà.

Ka˝demu dziecku cicho mówi´, gdzie ma

po∏o˝yç swojà zabawk´ (np. Po∏ó˝ misia na sto-
le, pod szafkà, za ∏awkà itd.). Przedszkolaki ci-
cho wype∏niajà polecenie nauczycielki.

• Zabawa ruchowa „Cicho–g∏oÊno”.
Dzieci siedzà na dywanie i – wykonujàc

moje polecenie – naÊladujà za pomocà stuka-
nia palcami o pod∏og´ odg∏osy deszczu:

– deszczyk kropi – uderzanie wolno i cicho

jednym palcem o pod∏og´;

– coraz wi´cej kropel – palce wskazujàce

uderzajà o pod∏og´ jednoczeÊnie, a potem na-
przemiennie (coraz g∏oÊniej);

– mocny deszcz – wszystkimi palcami dzie-

ci g∏oÊno b´bnià o pod∏og´;

– ulewa – uderzanie ca∏ymi d∏oƒmi o pod-

∏og´ (najg∏oÊniej).

Tradycyjna zabawa ruchowa ze Êpiewem

Stary niedêwiedê.

■

zanego przez nauczycielk´ krzese∏ka tak cicho,
jak to tylko jest mo˝liwe.

• Zabawa ruchowa: „Czarownica”.
Przy dêwi´kach muzyki dzieci poruszajà si´

w dowolny sposób. Gdy muzyka milknie, stajà
bez ruchu, aby nie zauwa˝y∏a ich czarownica.
Potem znów poruszajà si´ w takt muzyki, za-
ch´cam je, by podskakiwa∏y obunó˝, jak pi∏ecz-
ki – raz nisko, potem wysoko, raz cicho, potem
g∏oÊno. Gdy nast´puje przerwa w muzyce, sto-
jà bez ruchu.

• Dzieci siadajà na dywanie. Nads∏uchujà

dêwi´ków dochodzàcych z sali i spoza niej. JeÊli
któreÊ z nich coÊ us∏yszy, mówi o tym szeptem.

• Zabawa ruchowa z recytacjà wierszyka

Balonik.

Baloniku mój malutki
roÊnij du˝y, oràglutki.
Balon urós∏, ˝e a˝ strach.
Przebra∏ miar´, no i trach!
Zabaw´ powtarzamy kilka razy w ró˝ny

sposób: wypowiadajàc s∏owa cicho – g∏oÊno,
upadajàc na dywan cicho – g∏oÊno.

• Dzieci ponownie jak najciszej siadajà na

krzese∏kach. Kolejno wywo∏uj´ ich imiona, za-
ch´cam do podejÊcia (po cichu) do pojemnika
z zabawkami. Tam wyjmujà wybrane przez sie-
bie zabawki, informujà pozosta∏ych rówieÊni-

URSZULA KO¸ODZIEJCZYK
nauczycielka Publicznego Przed-
szkola Samorzàdowego nr 1 w Wie-
ruszowie