Rachunkowość finansowa
© Marek Masztalerz
Akademia Ekonomiczna w Poznaniu 2007
MAJĄTEK I ŹRÓDŁA JEGO FINANSOWANIA
Majątek przedsiębiorstwa w ujęciu rzeczowym obejmuje wszelkie składniki materialne
(np. budynki, maszyny, papiery wartościowe) i niematerialne (np. patenty, prawa, licencje),
które stanowią własność firmy oraz są wykorzystywane w działalności gospodarczej. W
ujęciu rzeczowym majątek dzielimy na majątek trwały (którego okres wykorzystania
przekracza okres 12 miesięcy, np. maszyny produkcyjne) oraz majątek obrotowy
(wykorzystywany w okresie krótszym niż rok, np. zapasy materiałów, gotówka). Majątek
można również rozpatrywać w ujęciu finansowym poprzez określenie źródeł finansowania
składników majątkowym. Majątek firmy może być finansowany albo kapitałem własnym (np.
wniesione wkłady i aporty wspólników) albo kapitałem obcym (np. kredyt bankowy).
M AJĄTEK
PRZEDSIĘBIORSTWA
MAJĄTEK
TRWAŁY
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA
(skąd firma to ma?)
SKŁADNIKI M AJĄTKU
(co firma posiada?)
M AJĄTEK
OBROTOWY
KAPITAŁ
OBCY
KAPITAŁ
WŁASNY
=
W rachunkowości do prezentacji majątku służy bilans. Jest to uporządkowane zestawienie
składników majątkowych (aktywów) oraz źródeł finansowania majątku (pasywów).Wartość
aktywów i pasywów (suma bilansowa) jest identyczna, ponieważ opisują one to samo, tylko
w innym ujęciu. Poniżej znajduje się uproszczony układ bilansu.
Aktywa są uporządkowane według kryterium czasu wykorzystania oraz rosnącego
stopnia płynności: im „niżej” znajduje się dany składnik, tym łatwiej go upłynnić, tj. zamienić
na gotówkę. Stąd też w pierwszej kolejności w aktywach ujmuje się majątek trwały (np.
grunty, budynki, maszyny) a następnie składniki majątku obrotowego (np. zapasy towarów,
papiery wartościowe przeznaczone do obrotu czy gotówka).
Pasywa są uszeregowane według rosnącego stopnia (okresu) wymagalności kapitałów: im
„niżej” znajduje się dane źródło finansowania, tym krótszy okres, w którym dany składnik
pasywów jest wymagalny. Stąd też na początku pasywów umieszczone są kapitały własne,
następnie zobowiązania długoterminowe a na końcu zobowiązania krótkoterminowe.
AKTYWA
PASYWA
AKTYWA TRWAŁE
1. Wartości niematerialne i prawne
2. Rzeczowe aktywa trwałe
3. Należności długoterminowe
4. Inwestycje długoterminowe
AKTYWA OBROTOWE
1. Zapasy materiałów, towarów i produktów
2. Należności krótkoterminowe
3. Inwestycje krótkoterminowe
KAPITAŁ WŁASNY
1. Kapitał podstawowy
2. Kapitał zapasowy
3. Zysk (strata) z lat ubiegłych
4. Zysk (strata) roku obrotowego
KAPITAŁ OBCY
1. Rezerwy na zobowiązania
2. Zobowiązania długoterminowe
3. Zobowiązania krótkoterminowe