MAJĄTEK I KAPITAŁ

mgr Marta Mazurowska

Bilans

Bilans to

zestawienie

aktywów i

pasywów

Jaka jest wartość

majątku?

Jaki posiadamy

majątek?

Jak finansujemy ten

majątek?

BILANS

AKTYWA

(MAJĄTEK

PRZEDSIĘBIORSTWA)

PASYWA

(ŹRÓDŁA

FINANSOWANIA

MAJĄTKU)



Aktywa są to zasoby majątkowe, które
spełniają równocześnie następujące
warunki:

◦

są kontrolowane przez jednostkę

◦

powstały w wyniku przeszłych zdarzeń,

◦

mają wiarygodnie określoną wartość,

◦

spowodują w przyszłości wpływ do jednostki
korzyści ekonomicznych.

Aktywa

Aktywa

BILANS

A. AKTYWA

TRWAŁE

B. AKTYWA

OBROTOWE

POWYŻEJ 12

MIESIĘCY

POWYŻEJ 12

MIESIĘCY

PONIŻEJ 12

MIESIĘCY

PONIŻEJ 12

MIESIĘCY

Aktywa

uszeregowane są

w bilansie według

kryterium rosnącej

płynności

Pasywa

BILANS

A. KAPITAŁ

WŁASNY

B.

ZOBOWIĄZANIA

I

REZERWY NA

ZOBOWIĄZANIA

KAPITAŁ OBCY

KAPITAŁ OBCY

Pasywa

uszeregowane są

w bilansie według

kryterium rosnącej

wymagalności

AKTYWA

PASYWA

AKTYWA TRWAŁE

1. Wartości niematerialne

i prawne

2. Środki trwałe
3. Należności długoterminowe
4. Inwestycje długoterminowe

AKTYWA OBROTOWE

5. Zapasy
6. Należności krótkoterminowe
7. Inwestycje krótkoterminowe

KAPITAŁ WŁASNY

1. Kapitał podstawowy
2. Kapitał zapasowy
3. Zysk (strata)

KAPITAŁ OBCY

4. Rezerwy na zobowiązania
5. Zobowiązania

długoterminowe

6. Zobowiązania

krótkoterminowe

BILANS

prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania,

o przewidywanym okresie ekonomicznej

użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na

potrzeby jednostki

I. WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE

4. Zaliczki na wartości niematerialne i

prawne

1. Koszty zakończonych prac rozwojowych

2. Wartość firmy

3. Inne wartości niematerialne i prawne

Prace

rozwojowe

Koszty

poniesione

na

opracowanie

nowatorskich

technologii

Wartość firmy

Powstaje gdy

nabywamy inne

przedsiębiorst

wo

Inne

Programy

komputerowe

, know-how,

znaki

towarowe,

patenty itp.

Wartości niematerialne i prawne

Rzeczowe aktywa trwałe

II. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

1. Środki trwałe

2. Środki trwałe w budowie

3. Zaliczki na środki trwałe w budowie

Środki trwałe

a) Grunty

b) Budynki, lokale

c) Urządzenia techniczne,

maszyny

d) Środki transportu

e) Inne środki trwałe

Środki trwałe

w budowie

Środki trwałe

w okresie

ich budowy,

montażu albo

ulepszenia

Kompletne i zdatne do

użytku

Niekompletne i/lub

niezdatne do użytku

Przeznaczone na potrzeby jednostki

0 – grunty

1 – budynki i lokale

2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej

3 – kotły i maszyny energetyczne

4 – maszyny, urządzenia i aparaty

ogólnego zastosowania

5 – specjalistyczne maszyny, urządzenia

i aparaty

6 – urządzenia techniczne

7 – środki transportu

8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i

wyposażenie

9 – inwentarz żywy

Środki trwałe

Klasyfikacja Środków Trwałych (KŚT) będąca usystematyzowanym

zbiorem obiektów majątku trwałego służącym m.in. do celów

ewidencyjnych ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych oraz

badan statystycznych wyodrębnia na pierwszym szczeblu podziału

10 następujących grup środków trwałych

kwoty należne jednostce nie wchodzące w skład

aktywów

finansowych,

tj.

z

wyłączeniem

udzielonych pożyczek i weksli obcych

Należności

Należności

długoterminowe

Należności

krótkoterminowe

Należności

Okres spłaty > 12

miesięcy

Okres spłaty < 12

miesięcy

AKTYWA

PASYWA

AKTYWA TRWAŁE
1. Wartości niematerialne

i prawne

2. Środki trwałe
3. Należności

długoterminowe

4. Inwestycje długoterminowe
AKTYWA OBROTOWE
5. Zapasy
6. Należności

krótkoterminowe

7. Inwestycje

krótkoterminowe

KAPITAŁ WŁASNY
1. Kapitał podstawowy
2. Kapitał zapasowy
3. Zysk (strata)
KAPITAŁ OBCY
4. Rezerwy na zobowiązania
5. Zobowiązania

długoterminowe

6. Zobowiązania

krótkoterminowe

NALEŻNOŚCI

DŁUGOTERMINOWE

1. Od jednostek powiązanych
2. Od pozostałych jednostek

NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE
1. Należności od jednostek powiązanych
2. Należności od pozostałych jednostek
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych
i zdrowotnych oraz innych świadczeń
c) inne
d) dochodzone na drodze sądowej

Należności w bilansie

UWAGA!

Należności handlowe

są zawsze

ujmowane

w bilansie jako

krótkoterminowe bez

względu na termin

spłaty.

rzeczowe aktywa obrotowe przeznaczone do zbycia lub
zużycia w ciągu 12 miesięcy lub w ciągu normalnego cyklu
operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeśli trwa on
dłużej niż rok:

Zapasy

I. ZAPASY

5. Zaliczki na dostawy

1. Materiały

2. Półprodukty i produkty w toku

Materiały

zużywane w procesie

produkcji/świadczenia

usług

3. Produkty gotowe

4. Towary

Produkty w toku

Produkcja

niezakończona na

koniec okresu

Towary

nabyte w celu

odsprzedaży (nie

przetwarzamy ich)

Półprodukty

produkt otrzymywany w

którejś z faz produkcji,

przeznaczony do dalszej

obróbki

aktywa nabyte przez jednostkę w celu osiągnięcia korzyści

ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych

aktywów, uzyskania z nich przychodów w postaci

odsetek, dywidend, czynszu lub innych pożytków; do inwestycji

zalicza się również udzielone pożyczki oraz posiadane środki

pieniężne

Aktywa inwestycyjne

dzieła sztuki i
kosztowności
wartości niematerialne
nieruchomości

INWESTYCJE

NIEFINANSOWE

INWESTYCJE

FINANSOWE

akcje i udziały
obligacje i bony
skarbowe
instrumenty pochodne
udzielone pożyczki
weksle i czeki
gotówka

Aktywa inwestycyjne w

bilansie

AKTYWA

PASYWA

AKTYWA TRWAŁE
1. Wartości niematerialne

i prawne

2. Środki trwałe
3. Należności długoterminowe

4. Inwestycje

długoterminowe

AKTYWA OBROTOWE
5. Zapasy
6. Należności

krótkoterminowe

7. Inwestycje

krótkoterminowe

KAPITAŁ WŁASNY
1. Kapitał podstawowy
2. Kapitał zapasowy
3. Zysk (strata)
KAPITAŁ OBCY
4. Rezerwy na zobowiązania
5. Zobowiązania

długoterminowe

6. Zobowiązania

krótkoterminowe

INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE
1. Nieruchomości
2. Wartości niematerialne i prawne
3. Długoterminowe aktywa

finansowe

- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne długoterminowe aktywa

finansowe

4. Inne inwestycje długoterminowe

INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE
1. Krótkoterminowe aktywa

finansowe

a) w jednostkach powiązanych
b) w pozostałych jednostkach
- udziały lub akcje
- inne papiery wartościowe
- udzielone pożyczki
- inne krótkoterminowe aktywa

finansowe

c) środki pieniężne i inne aktywa pieniężne
- środki pieniężne w kasie i na rachunkach

bankowych

- inne środki pieniężne
- inne aktywa pieniężne
2. Inne inwestycje krótkoterminowe

KAPITAŁ

POWIERZONY

KAPITAŁ

SAMOFINANSOWANIA

kapitał podstawowy przekazany
jednostce przez właścicieli na
czas nieokreślony,
np. wkłady wniesione przez
wspólników

kapitał zapasowy powstały z
gromadzenia

zysków

zatrzymanych w jednostce oraz
kapitały rezerwowe z innych
źródeł, np. dopłat
właścicieli

lub

aktualizacji

wyceny aktywów trwałych

Kapitał własny

TYP

PODMIOTU

KAPITAŁ

POWIERZONY

KAPITAŁY

SAMOFINANSOWANIA

spółka akcyjna

KAPITAŁ AKCYJNY

KAPITAŁ ZAPASOWY

KAPITAŁY REZERWOWE

spółka z o.o.
spółka jawna
spółka

partnerska
spółka

komandytowa

KAPITAŁ ZAKŁADOWY

KAPITAŁ ZAPASOWY

KAPITAŁY REZERWOWE

spółka cywilna
osoba fizyczna

KAPITAŁ WŁAŚCICIELA

spółdzielnia

FUNDUSZ UDZIAŁOWY

FUNDUSZ ZASOBOWY

przedsiębiorstwo

państwowe

FUNDUSZ

ZAŁOŻYCIELSKI

FUNDUSZ

PRZEDSIĘBIORSTWA

Kapitały własne

UWAGA!

Zysk (strata) to

różnica między

przychodami

i kosztami.

Zysk jest obliczany

w rachunku zysków i

strat

Kapitał własny w bilansie

KAPITAŁ (FUNDUSZ) WŁASNY

I. KAPITAŁ PODSTAWOWY
II. NALEŻNE WPŁATY NA KAPITAŁ
PODSTAWOWY
III. UDZIAŁY (AKCJE) WŁASNE
IV. KAPITAŁ ZAPASOWY
V. KAPITAŁ Z AKTUALIZACJI

WYCENY
VI. POZOSTAŁE KAPITAŁY

REZERWOWE
VII. ZYSK (STRATA) Z LAT
UBIEGŁYCH
VIII. ZYSK (STRATA) NETTO
IX. ODPISY Z ZYSKU NETTO W
CIĄGU ROKU OBROTOWEGO

Przychody ze sprzedaży
– Koszty operacyjne
ZYSK ZE SPRZEDAŻY
+ Pozostałe przychody operacyjne
– Pozostałe koszty operacyjne
ZYSK Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
+ Przychody finansowe
– Koszty finansowe
ZYSK Z DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
+ Zyski nadzwyczajne
– Straty nadzwyczajne
ZYSK BRUTTO
– Podatek dochodowy
ZYSK NETTO

Rachunek zysków i strat

zobowiązania wobec dostawców towarów,
materiałów i usług (UWAGA! Zobowiązania
handlowe są zawsze ujmowane jako
krótkoterminowe bez względu na termin
wymagalności)

ZOBOWIĄZANIA

HANDLOWE

ZOBOWIĄZANIA

FINANSOWE

ZOBOWIĄZANIA

PUBLICZNOPRAWNE

ZOBOWIĄZANIA

WEKSLOWE

ZOBOWIĄZANIA

WOBEC

PRACOWNIKÓW

zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń
i innych świadczeń

weksle własne (wystawione przez jednostkę)

zobowiązanie jednostki do wydania aktywów
finansowych albo do wymiany instrumentu
finansowego na niekorzystnych warunkach,
np. kredyty bankowe, pożyczki, zobowiązania z
tytułu emisji obligacji

zobowiązania z tytułu wynagrodzeń (pensja
do wypłaty) oraz inne zobowiązania wobec
pracowników (np. należny pracownikowi
zwrot kosztów podróży służbowej)

REZERWY

zobowiązania, których kwota i termin płatności
nie są pewne

Zobowiązania

kwoty należne innym jednostkom (długi)

AKTYWA

PASYWA

AKTYWA TRWAŁE
1. Wartości niematerialne i

prawne

2. Środki trwałe
3. Należności długoterminowe
4. Inwestycje długoterminowe
AKTYWA OBROTOWE
5. Zapasy
6. Należności

krótkoterminowe

7. Inwestycje

krótkoterminowe

KAPITAŁ WŁASNY
1. Kapitał podstawowy
2. Kapitał zapasowy
3. Zysk (strata)
KAPITAŁ OBCY
4. Rezerwy na zobowiązania

5. Zobowiązania

długoterminowe

6. Zobowiązania

krótkoterminowe

ZOBOWIĄZANIA

DŁUGOTERMINOWE

1. Wobec jednostek powiązanych
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) z tytułu emisji dłużnych

papierów wartościowych

c) inne zobowiązania

finansowe

d) inne

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE
1. Wobec jednostek powiązanych
2. Wobec pozostałych jednostek
a) kredyty i pożyczki
b) z tytułu emisji dłużnych papierów

wartościowych

c) inne zobowiązania finansowe
d) z tytułu dostaw i usług, o okresie

wymagalności:

- do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy

e) zaliczki otrzymane na dostawy
f) zobowiązania wekslowe
g) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i

innych świadczeń

h) z tytułu wynagrodzeń
i) inne
3. Fundusze specjalne

Zobowiązania w bilansie

Powiązanie bilansu z innymi

elementami sprawozdania

finansowego

AKTYWA

PASYWA

A. Aktywa

trwałe

A. Kapitał

własny

B. Aktywa

obrotowe

B.

Zobowiązani

a

Zysk

(strata)

netto

Zysk

(strata)

netto

Środki

pieniężne

Środki

pieniężne

RACHUNEK ZYSKÓW I

STRAT

[szczegółowa kalkulacja

wyniku finansowego]

RACHUNEK ZYSKÓW I

STRAT

[szczegółowa kalkulacja

wyniku finansowego]

RACHUNEK PRZEPŁYWÓW

PIENIĘŻNYCH

[szczegółowo pokazuje

„ruch gotówki”]

RACHUNEK PRZEPŁYWÓW

PIENIĘŻNYCH

[szczegółowo pokazuje

„ruch gotówki”]

ZESTAWIENIE ZMIAN

W KAPITALE

WŁASNYM

[szczegółowo pokazuje

zmiany tej pozycji

sprawozdania]

ZESTAWIENIE ZMIAN

W KAPITALE

WŁASNYM

[szczegółowo pokazuje

zmiany tej pozycji

sprawozdania]

Zagadka bilansowa

Zdarzenie

AKTYWA

PASYWA

Pożyczasz 100 zł
od rodziców.

Gotówka = 100

zł

Zobowiązania =

100 zł

Kupujesz za

gotówkę ciuch za
97 zł.

Ciuch = 97 zł
Gotówka = 3 zł

Zobowiązania =

100 zł

Oddajesz 2 zł

rodzicom.

Ciuch 97 zł
Gotówka = 1 zł

Zobowiązania = 98

zł

Rozwiązanie