Układ narządu ruchu
Układ narządu ruchu
1. Dymorfizm Płciowy
- Męski - Większa czaszka, wyraziste miejsca przyczepów mięśni, wydatniejsze łuki brwiowe, bardziej
pochylone czoło, większa wyobraźnia przestrzenna, zdolność kojarzenia oraz syntetyzowania, tkanka
tłuszczowa głownie wokół obręczy barkowej, większa wydolność fizyczna
- Kobietka - Włosy i oczy bardziej pigmentowane, dłuższy tułów w stosunku do kończyn, serce bardziej
poprzeczne, mniejsze narządy, wyższe tętno, analityczny tryb pamięci, mniejszy metabolizm, większa
odporność immunologiczna.
2. Pozycja anatomiczna
-Osie ciała dzielimy na:
Pionowa, Pozioma, Strzałkowa(Z przodu do tyłu, i odwrotnie)
3. Miara kierunku i położenia
- Pionowa (góra dół)
- Poprzeczna (połączenia boczne po środkowe i przyśrodkowe)
- Strzałkowa (przedni i tylni)
- Kierunki na kończynach (bliższe i dalsze, promieniowe i łokciowe, strzałkowe i piszczelowe)
- Połączenie powierzchowne i głębokie
4. Podział narządów ruchu
Czynny: Kości + Połączenia
Bierny: Szkieletowy osiowy: czaszka kręgosłup, klatka piersiowa, szkielet kończyn: dolna + obrotowa,
górna
6. Budowa kości istoty międzykomórkowej
Nieorganiczne 70% u dorosłych, u noworodka 50%
Organiczne 28% w tym kolagen, protoglikany, osteonektyna i osteocyna
Woda 21%
7. Typy kolagenu
- Grube włókna kolagenowe
~Właściwości osteoblastów, osteoklastów, osteocytów, równowaga dynamiczna kości, przebudowa roczna
8% szkieletu - odnowa każdego fragmentu co dwanaście lat., typy tkanki kostnej, gąbczastej i zbitej.
Choroba Pageta
9. Funkcje kości
- Ochronna, Podporowa, Rezerwuar soli mineralnych, Krwiotwórcza, Główny składnik biernej częsci układu
ruchu
10. Właściwości kości
- Biologiczne (Polega na regeneracji, może byc przeszczepiona, jest plastyczna, szpik produkuje elementy
morfotyczne)
- Typy złamań kosci (Owulacyjne, kompresyjne, zaklinowane, otwarte, ) znajdź 4 pozostałe. Omów gojenie
złamań!!!
http://notatki.e-klasa.info/2008/09/07/zlamania-kosci/
Własciwości kości Fizyczne: Duża wytrzymałość na ciśnienie, mała odporność na zgniecenie, średnia
odporność na skręcanie, duży stan sprężystości.
11. Linie przebiegu napięć: Kompresyjne, tension lines.
12. Rozwój kości
1. Na podłożu mezenchymatycznym - kości płaskie
2. Na podłożu chrzęstnym - Kości długie
13. Rodzaje kości
- Różnokształtne
- Pneumatyczne - Kość szczękowa, zatoki
- Krótkie
-Długie
-Płaskie wewnątrz śród kościa
14. Tkanka chrzęstna
1. Szklista zapobiega tarciu i dzieli się na szkieletową i poza szkieletową(aparat mowy)
2. Sprężysta najbardziej słaba
3. Włóknista najbardziej odporna
15. Połączenia kości
Wolne: Połączenia stawowe
Ścisłe: Chrząstozrosty(szkliste[krążki] i włókniste[spojenie łonowe])
Więzozrosty(włókniste(łać. Fibrosa)
sprężyste(łać. elastica[łuki kręgów, wiązadła łukowe])
szew(łać sutura)[gładki łukowaty, piłowaty -narysuj klusko]
wklinowanie (łać. Gomphosis)
połączenie międzyzrostowe (zęby się uginają)))
Kosciozrosty, kosci zrośnięte ze sobą np. kości miednicy.
16., Połączenia stawowe.
Stałe elementy składowe stawów.
- powierzchnie stawowe
-jama stawowa
-torebka stawowa
Niestałe elementy stawowe stawów
- krążki
- łękotki (funkcja: zapobiegają zjeżdżaniu kości)
-więzadła
-fałdy i kosmki maziowe
-trzeszczki (rzepki kurwa) kości wkomponowane w ścięgno mięśnia.
17 Podział stawów
proste simplex minimum dwie
złożone art. complita powyżej dwóch
Na osiowe
1. Jendo - palce ( miedzypaliczkowe, promieniowa, śrubowe, zawiasowe, obrotowe)
2.Dwu - siodełkowy (nadgarstkowy, kłykciowe(staw eliptyczny))
3. Wielo - kulisty (panewkowy)
Na kształt
1. Jednoosiowe(zawiasowy, obrotowy, śróbowy)
2. Dwuosiowy (kłykciowy, siodełkowy)
3. Wieloosiowy ( Kulisty: wolne i panewkowe)
4. Płaskie (miednicowe)
Kręgosłupik i klateczka
7 kręgów szyjnych
8 kręgów piersiowe
5 kręgów lędźwiowych = 20
4 kręgi krzyżowe
2-4 kręgów guzicznych
Kafozy i Lordozy - krzywizny fizjologiczne
Skolioza - wielopłaszczyznowa skrzywienie kręgosłupa
BUDOWA KRĘGUSIA RYSUNECZEK
Dyskopatia, i weź od kogoś opis kręgusiow
ANATOMIA – GRĄCZKOWSKA – ĆWICZENIA
1. Podział stawów
kościozrosty: kość miednicza, biodrowa, łonowa, kurzowa, kość krzyżowa
więzozrosty: kości czaszki (szew)
chrząstkozrosty: ciemiączka, spojenie łonowe
STAWY PROSTE – kolanowy, barkowy, ramienny
STAWY ZŁOŻONE – biodrowy
Jednoosiowe: zawiasowy (miedzypaliczkowy), śrubowy (między 1 a 2 kr. szyjnym) szczytowoobrotowy
blizszy i dalszy
dwuosiowy: promieniowo nadgarstkowy, kciuk (nadgarstkowo-śródręczny I palca)
wieloosiowy: ramienny (wolny=nieograniczony), biodrowy (panewkowy=ograniczony)
stawy płaskie- kości nadgarstka, staw krzyżowo-biodrowy
CZASZKA – mózgoczaszka i twarzoczaszka → f. ochronna mózgowia, narządów zmysłów
Twarzoczaszka (kości): jarzmowa, szczękowa, łzowa, nosowa, żuchwa, lemierz (kostna przegroda nosa)
Mózgoczaszka: ciemieniowa, potyliczna Dla obu: sitowa, czołowa
SKLEPIENIE – od łuków brwiowych do kresy barkowej, a na szerokość szwy są od nazwy od nazwy kośći
SZWY SĄ OD NAZWY KOŚCI PRZY KTÓRYCH LEŻĄ
SKLEPIENIE CZASZKI
1. Pkt. Bregma (spotkanie szw. Wieńcowego i strzałkowego)
2. Pkt. Lambda
3. Vertex – najwyższy pkt (czubek)
Guzy czołowe (wyraźniejsze u kobiet)
Guzy ciemieniowe
od wewnątrz → wyciski naczyń, nerwów, kości czaszki są plastyczne ponieważ od wew. strony
mamy uwypuklenia odbite od nerwów
Twarzoczaszka – od łuków brwiowych
→ oczodoły (kość łzowa, jarzmowa, czołowa, klinowa, sitowa, szczękowa, kość podniebienna-
budują)
→ otw. Gruszkowy (nos) → szczękowa, nosowa, sitowa, lemierz, małżowiny nowose boczne,
oczodół, jama nosowa, kość podniebienia
U dziecka i dorosłego są różne proporcje czaszki. Kości tylko u dzieci: ciemiączko-przednie, 2
tylnie, najdłużej do 2 roku!, ma kilka kości czaszki (4) – u dorosłych jest tylko 1
aby stabilizować kości jest różnica w oponie twardej – u dzieci na całej powierzchni. U dzieci i
dorosłych nos położony gdzie indziej.
Staw skroniowa żuchwowy (żuchwa[panewka – obszerna i luźna], głowka), 3 ruchy, Otw słuchowy
zewnetrzny
GUZOWATOŚĆ POTYLICZNA ZEWNĘTRZNA
→ duża dziura (rdzeń kręgowy) – otwór wielki
→ kłykcie potyliczne – poł. Czaszki z kręgosłupem, staw
szczytowo-potyliczny (C0 z C1)
Dorośli mają mają bruzdy (miejsca przyczepu mięśni pod żuchwą)
a dziecko dopóki nie zacznie się ruszać nie ma ich
- podniebienie twarde – przód szczęka, tył podniebienna,
sklepienie od środka
- płytsze – przedni (p. czołowe) dół przedni: czołowa, klinowa, sitowa
- głębsze – środkowy (p. skroniowe) dół środkowy – skroniowa, cz. ciemieniowa, cz. potyliczna
- najsłabsze – tylny (p. potyliczne i móżczek) – dół tylne – potyliczne
KOŚĆ CZOŁOWA – łuski, 2 oczodoły, kości nosowej. Między łuskami gładzizna, ograniczające
brzegi nad oczodołami, wcięcie sitowe na kość sitową w nosie. Kości czołowe wyst. Zatoki
czołowe (dzieci do 7 roku nie maja zatok)
KOŚĆ SZCZĘKOWA – zatoki szczękowe, wyrostek czołowy skierowane do góry, wyrostek
zębowo-dołowy, podniebny
KOŚĆ PODNIEBIENNA – blaszka pozioma i blaszka pionowa, ograniczony wyrostek oczodołowy,
Lenierz?
KOŚĆ SITOWA - zatoki, silne związane z jamą nosową, przez nią przepływają nerwy węchowe.
Część pozioma blaszki sitowej, część pionowa zbudowana zatok w dół, błędniki sitowe (po bokach)
– zatoki
KOŚĆ JARZMOWA – trzon i 2 wyrostki (czołowy i skroniowy)
KOŚĆ KLINOWA – jak ćma
głowa – trzon, wejścia do zatok (oczy)
szkrzydła – skrzydła większe