ARGENTOMETRIA

Precypitometria- roztworem mianowanym jest azotan srebra (AgNO

3

).

Pytanie: Podaj sposoby oznaczania chlorków, napisz reakcje.

• argentometryczne: 1) Metoda Mohra
2) Metoda Volharda
3) Metoda adsorpcyjna
Ad 1
Metoda Mohra jest przykładem miareczkowania bezpośredniego, wskaźnik: K

2

CrO

4

.

Pytanie: Podaj wszystkie reakcje zachodzące przy oznaczaniu chlorków metodą Mohra,
jaki odczyn roztworu jest wymagany, wskaźnik oraz jony przeszkadzające.

1) Ag

+

+ Cl- = AgCl

2) 2 Ag

+

+ CrO

4

2-

= Ag

2

CrO

4

Wymagany odczyn obojętny- nie może być kwaśny, ponieważ w środowisku kwaśnym
chromian przechodzi w dichromian:
2CrO

4

2-

+ 2H

+

= 2HCrO

4

-

= Cr

2

O

7

2-

+ H

2

O

W środowisku alkalicznym może nastąpić wytrącanie się tlenku srebra:
2Ag

+

+ 2OH

-

→ 2AgOH → Ag

2

O + H

2

O

Jony przeszkadzające: Br

-

, I

-

, fosforany, Pb

2+

, Ba

2+

.

Ad2 Metoda Volharda- jest przykładem miareczkowania odwrotnego, w metodzie tej są 2
roztwory mianowane: HgNO

3

, NH

4

SCN. Wskaźnik: ałun żelazowo- amonowy

(FeNH

4

(SO

4

)

2

)

a) dodajemy określoną olość AgNO

3

b) Praktycznie cały chlorek wytrrąci się w postaci AgCl.
Ag

+

+ Cl

-

= AgCl

c) Odmiareczkowujemy nadmiar Ag+ za pomocą NH4SCN.

Zawartość chlorku w badanej próbce oblicza się z różnicy między dodaną a odmiareczkowaną
ilością mianowanego roztworu azotanu srebra.
Pytanie: Co się będzie działo jeśli będziemy mieć w równowadze AgCl i AgSCN???

[Cl

-

]/[NCS

-

] = I

rAgCl

/I

rAgSCN

= 1,1*10

-10

/1*10

-12

= 110→ Następuje reakcja rodanku

amonowego z osadem AgCl.

Aby zapobiec rozpuszczeniu AgCl dodaje się nitrobenzenu. Nitrobenzen ulega silnej
adsorpcji na powierzchni cząstek osadu i jako substancja nierozpuszczalna w wodzie izoluje
te cząsteczki od zetknięcia z roztworem.
ad 3 meteda adsorpcyjna (Fajansa)- nie będzie na egzaminie, nie opisuję.

Pytanie: Podaj znane ci SPOSOBY miareczkowania wraz z przykładami oznaczeń i
wskaźnikami.( Nie chcę nic sugerować ale podała to pytanie już drugi raz...)

1) Bezpośrednie:

• Metoda Mohra
• Alkacymetria

3) Pośrednie:
a) odwrotne:

• metoda Volharda

b) miareczkowanie podstawieniowe (polega ono na dobraniu takiej substancji trzecuej, która
reagując stechiometrycznie i ilościowo z oznaczanym składnikiem tworzy nowy związek,
reagujący stechiometrycznie i szybko z titrantem)→ najczęściej w kompleksometrii...
np.:
Ni(CN)

4

2-

+ 2Ag

+

= 2Ag(CN)

2

-

+ Ni

2+

Pytanie: Co wpływa na potencjał redoks układu??(Znowu nie chcę nic sugerować...drugi raz
‘przypomina’ żebyśmy nie zapomnieli...).

KOMPLEKSOMETRIA

Kompleksy nieorganiczne stosowane w analizie ilościowej:
z miedzią

• aminakompleksy z niklem

• akwakompleksy- np. Cr(H

2

O)

6

3+

• halogenokompleksy- np. AgCl

2

-

, HgI

4

2-

• cyjankowe Ag(CN)

2

-

• siarczkowy- AsS

4

3-

(siarkosól)

• tiocyjaniowy- np.Fe(SCN)

3

• tiosiarczany

Szereg dotyczący siły oddziaływania ligandów nieorganicznych:
I

-

<Br

-

<SCN

-

<Cl

-

<F

-

<OH

-

<H

2

O<NCS

-

<NH

3

<NO

2

-

<CN

-

<CO

jednordzeniowe
Kompleksy
wielordzeniowe
Co(CN)

6

3-

- jednordzeniowy

Co

4

(CO)

12

- wielordzeniowy

Oznaczanie jonów metali za pomocą kompleksowanie związkami organicznymi. Kompleksy
helatowe (wielordzeniowe). Najczęściej używamy EDTA.
Z większością metali EDTA tworzy kompleksy w stosunku 1:1
M

n+

+ H

2

Y

2-

↔ MY

n-4

+ 2H

+

Pytanie: wymień czynniki wpływające na trwałość kompleksów jonów metali z EDTA.

a) pH (jony wodorowe)

M

n+

+ H

2

Y

2-

↔ MY

n-4

+ 2H

+

b) stopień utlenienia danego jonu:

- jony metali jednowartościowych praktycznie nie tworzą kompleksów z EDTA
- jony dwuwartościowe trwalsze kompleksy od jednowartościowych
Me

2+

<Me

3+

<Me

4+

Najczęściej stosowane wskaźniki kompleksometryczne (metalowskaźniki):

- czerń eriochromowa T
- mureksyd
- kalces

Kompleksometryczne oznaczanie twardości wody:
1) Oznaczenie sumy wapnia i magnezu, dodajemy bufor amonowy (pH alkaliczne)
Wskaźnik: czerń eriochromowa T

(Ca + Mg)Ind = (Ca + Mg)EDTA + Ind

-

czerwona niebieska
2) Drugie miareczkowanie to oznaczenie samego wapnia w środowisku silnie alkalicznym
(pH>12). Dodajemy kalcesu, mureksydu. /miareczkujemy za pomocą EDTA, indykator jest
wypierany, powstaje CaEDTA, uwalnia się wolny wskaźnik (mureksyd lub kalces)
(następuje zmiana berwy) i wówczas mamy oznaczoną ilośc wapnia.

KOLORYMETRIA

Kolorymetria jest jedną z bardzo dokładnych metod oznaczania niewielkich stężeń jonów
(roztworów rozcieńczonych), opiera się ona prawie Lamberta- Beera: absorbancja jest
proporcjonalna do stężenia substancji absorbującej oraz do grubości warstwy roztworu.
logI

o

/I

t

= R

1

*l*c = A

A- absorbancja
R

1

- stała

c – stężenie
(światło monochromatyczne)
W oznaczeniu kolorymetrycznym wykorzystujemy barwne związki jonów np. miedzi(II)

Krzywa wzorcowa: przy użyciu roztworów wzorcowych ustala się zależność absorbancji od
stężenia oznaczanej substancji i przedstawia ją się na wykresie w układzie współrzędnych
A/c.
Jeśli układ stosuje się do prawa Lamberta- Beera, zależność ta jest linią prostą. Następnie w
identycznych warunkach mierzy się absorbancję badanego roztworu i na podstawie
odczytanej wartości absorbancji znajduje się krzywej wzorcowej stężenie substancji
oznaczanej.

Naczynia laboratoryjne:

- szkło jenajskie
- szkło borokrzemianowe
- kwarc
- porcelana

Pytanie: Czego nie wolno robić z platyną:

a) w platynie nie wolno stapiać ołowiu, rtęci, żelaza, bo się aliażuje.
b) nie wolno prażyć tygli platynowych w płomieniu redukującym
c) nie wolno tygli ani parownic z platyny myć w kwasie solnym, ponieważ platyna

tworzy chlorokompleksy.

KONIEC:)

Ulubione rzeczy prof. Żyrnickiego (według prof. Mulak):
chromatografia, ekstrakcja, składniki śladowe, topniki.
Jej ulubione rzeczy:
nastawianie miana(napewno będzie, tylko tego jest niestety sporo)
OZNACZANIE ŻELAZA!!!(Też napewno będzie),tylko którą metodą...