CZYNNIKI

CZYNNIKI

TERATOGENNE

TERATOGENNE

Czynniki teratogenne

Czynniki teratogenne



Są to związki wywołujące wady wrodzone

Są to związki wywołujące wady wrodzone



Obecnie znanych jest około 1200 związków

Obecnie znanych jest około 1200 związków

(czynników) u zwierząt

(czynników) u zwierząt



U człowieka znanych jest 30 czynników (są one

U człowieka znanych jest 30 czynników (są one

jeszcze słabo poznane)

jeszcze słabo poznane)



Trudno jednoznacznie i przejrzyście podzielić je na

Trudno jednoznacznie i przejrzyście podzielić je na

grupy

grupy

Podział czynników ze względu

Podział czynników ze względu

na rodzaj:

na rodzaj:



chemiczne (hormony, leki itd.)

chemiczne (hormony, leki itd.)



infekcyjne (wirusy)

infekcyjne (wirusy)



fizyczne (promieniowanie jonizujące,

fizyczne (promieniowanie jonizujące,

hałas)

hałas)



odżywcze

odżywcze



środowiskowe

środowiskowe



inne

inne

Podział czynników według

Podział czynników według

Sheparda:

Sheparda:



o potwierdzonym działaniu teratogennym

o potwierdzonym działaniu teratogennym

(AIDS, rtęć, wirus różyczki, alkohol)

(AIDS, rtęć, wirus różyczki, alkohol)



o możliwym działaniu teratogennym

o możliwym działaniu teratogennym

(kofeina, ołów, Valium)

(kofeina, ołów, Valium)



o mało prawdopodobnym efekcie

o mało prawdopodobnym efekcie

teratogennym (aspiryna, narkotyki,

teratogennym (aspiryna, narkotyki,

tabletki antykoncepcyjne)

tabletki antykoncepcyjne)

MECHANIZM TERATOGENEZY

MECHANIZM TERATOGENEZY

Przyczyny:

Przyczyny:



napromieniowanie

napromieniowanie



przegrzanie

przegrzanie



oziębienie

oziębienie



zw. chemiczne

zw. chemiczne



urazy fizyczne

urazy fizyczne



nadmiar CO

nadmiar CO

2

2



zakażenia

zakażenia



niedobory pokarmowe

niedobory pokarmowe



niedobory hormonalne

niedobory hormonalne



bloki metaboliczne

bloki metaboliczne



niewydolność łożyska

niewydolność łożyska



niedotlenienie

niedotlenienie



inne

inne



komórki rozrodcze

komórki rozrodcze



zarodek

zarodek



płód

płód

WPŁYWA TO NA:

WPŁYWA TO NA:

POWODUJĄ:

POWODUJĄ:



mutacje

mutacje



non-disjunctio

non-disjunctio



zaburzenia mitozy

zaburzenia mitozy



zaburzenia struktury i

zaburzenia struktury i

funkcji kwasów

funkcji kwasów

nukleinowych

nukleinowych



Brak lub niedobór

Brak lub niedobór

prekursorów,

prekursorów,

substratów i innych

substratów i innych

czynników

czynników



zaburzenia

zaburzenia

energetyczne

energetyczne



zaburzenia

zaburzenia

osmotyczne

osmotyczne



zahamowanie syntezy

zahamowanie syntezy

i działania enzymów

i działania enzymów

PROWADZI TO DO:

PROWADZI TO DO:



śmierci komórki

śmierci komórki



zaburzeń interakcji komórkowych

zaburzeń interakcji komórkowych



osłabienia biosyntezy białek i innych

osłabienia biosyntezy białek i innych

związków

związków

W EFEKCIE KOŃCOWYM DOCHODZI

W EFEKCIE KOŃCOWYM DOCHODZI

DO:

DO:



śmierci wewnątrzmacicznej

śmierci wewnątrzmacicznej



wady wrodzonej

wady wrodzonej



opóźnienia wzrostu

opóźnienia wzrostu



zakłócenia funkcji

zakłócenia funkcji