Narząd
wzroku
Organ zdolny do
odbierania światła z
zakresu widzialnych
fal
elektromagnetyczny
ch
Warstwa receptorów
Układ optyczny (skupia światło na
receptorach)
Nerwy (przewodzą powstałe
sygnały)
A- rogówka E- soczewka I- plamka
ślepa
B- tęczówka F- plamka żółta J- ciało
szkliste
C- komora przednia G- mięsień prosty oka K-
naczyniówka
D- źrenica H- nerw wzrokowy L-
siatkówka
TWARDÓWKA
: sprężysta warstwa zbudowana z tkanki
łącznej, nie przepuszcza światła
ROGÓWKA
: przejrzysta, przepuszcza światła
NACZYNIÓWKA
: w niej naczynia krwionośne i pigment
TĘCZÓWKA
: nieprzepuszczalny dla światła zabarwiony na
brązowo
,
niebiesko
lub
zielono
pierścień zbudowany z mięśni
gładkich
ŹRENICA:
przeźroczysty otwór
CIAŁKO RZĘSKOWE
: zbudowane z wyrostków rzęskowych i
mięśnia rzęskowego
AKOMODACJA
Zdolność do zmiany kształtu krzywizny soczewki a tym
samym do zmiany załamywania światła padającego
na soczewkę, czyli zjawisko dostosowania się oka do
oglądania przedmiotów znajdujących się w różnych
odległościach
Zakres akomodacji:
Odległość między punktem bliży i dali
wzrokowej
Punkt bliży wzrokowej-
najbliższy
punkt, jaki jesteśmy w stanie widzieć
dzięki akomodacji soczewki- ok. 10 cm
Punkt dali wzrokowej-
najdalszy punkt,
powyżej którego soczewka nie akomoduje –
ok. 6m
SIATKÓWKA
: najbardziej wewnętrzna warstwa oka
CZOPKI
: około 6 mln, skupione w plamce żółtej, aktywne
przy dobrym oświetleniu, umożliwiają widzenie barw i
rozróżnianie drobnych szczegółów, zawierają czuły na
światło barwnik wzrokowy- jodopsynę
PRĘCIKI
: podłóżny kształt, około 125 mln, umieszczone
obwodowo, aktywne przy słabym świetle, umożliwiają
rozpoznawanie kształtów, nie rozpoznają kolorów-
wszystko wydaje się szare, zawierają światłoczuły
barwnik wzrokowy- rodopsynę
PLAMKA ŻÓŁTA
: miejsce najostrzejszego widzenia
PLAMKA ŚLEPA
: tam nerw wzrokowy opuszcza gałkę
oczną, brak komórek fotoreceptorowych i rejestracji
padającego światła
Gruczoł łzowy znajduje się w górno - bocznej
części oczodołu.
Wydziela nieprzerwanie płynną wydzielinę -
łzy
mające za zadanie oczyszczać powierzchnię oka
z zabrudzeń i nawilżać ją.
Każde oko ma jeden duży gruczoł łzowy oraz
kilka mniejszych gruczołów, położonych wzdłuż
tarczki powiekowej.
Gruczoły łzowe wydzielają
płyn łzowy
, który
powoduje zraszanie przednich warstw oka:
rogówki i spojówki gałkowej. Płyn łzowy składa
się z 99% z wody oraz niewielkich ilości chlorku
sodu oraz z substancji chemicznej zwanej
lizozymem
, która ma właściwości
bakteriobójcze.
Hamowanie oboczne
Oczopląs fizjologiczny
JAK TO DZIAŁA?
ROGÓWKA
KOMORA PRZEDNIA
OKA
SOCZEWKA
CIAŁO SZKLISTE
SIATKÓWKA
MÓZG
ŚWIATŁO
Obraz padający na siatkówkę jest
rzeczywisty, pomniejszony,
odwrócony
1 miesiąc płodu- zawiązek soczewki oka
3 miesiąc płodu- rozwinięte wszystkie
elementy nerwowe siatkówki
Poszczególne warstwy siatkówki
rozwijają się gdy mamy 10-12 lat
Dziecko zaczyna widzieć od razu po
urodzeniu, jednak obraz staje się wyraźny
dopiero na początku 2 roku życia
Nadwzroczność dziecięca (2-3 dioptrie),
ustępuje w wieku przedszkolnym
3 -4 miesiąc- zdolność do śledzenia
ruchomego przedmiotu
Porównajmy…
Waga gałki ocznej:
dziecko roczne- 4.05 g
dziecko 15-letnie- 6,5 g
dorosły- ok.- 7,5 g
Kształt gałki ocznej
:
WYDŁUŻONA -niemowle
SPŁASZCZONA -okres przedszkolny i pokwitaniowy
WYDŁUŻONA –starość
Średnica źrenic
noworodek- 2,5 mm
2 lata- 5,6 mm
dorosła kobieta- 6,5 mm
dorosły mężczyzna- 6 mm
Mruganie:
niemowlę- 4x/min
dziecko 7-11 lat- 4-9x/min
dorosły – 19x/min
Zanik żółtej plamki. Wiek 70-75 lat – 5% osób, 75-90
lat – 17%
zmniejszenie przedniej komory oka- po 25 roku
życia
Zgrubienie rogówki do 25 roku życia
Wyraźne obiżenie ostrości widzenia po 60 roku życia
Angiografia
OCT oka
Bibliografia:
Encyklopedia Biologia, pod redakcją: Nawrot
Agnieszka, wyd. GREG, Kraków 2007
Wolański Napoleon „Rozwój biologiczny człowieka”,
PWN, Warszawa 1983
własne badania
Internet:
http://biologia.viii-lo.krakow.pl/oko.rtf
www.wikipedia.pl