OBWE

Organizacja Bezpieczeństwa i

Współpracy w Europie

OBWE

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

(OBWE) - regionalny system międzynarodowej ochrony praw

człowieka. Do 1 stycznia 1995 r. OBWE funkcjonowała

jako Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

(KBWE) - forum dialogu oraz negocjacji pomiędzy Wschodem i

Zachodem, opierające się na zasadzie spotkań i konferencji, w

ramach których poszerzano zakres zobowiązań oraz dokonywano

przeglądu wdrażania systemu. Organizacja zajmuje się

ustanawianiem norm regulujących stosunki między państwami i

między państwem a jego obywatelami oraz nadzorem wykonywania

tych norm. Powstała na konferencji przeglądowej

w Budapeszcie w 1994 r. Ochrona praw człowieka w ramach

OBWE nie opiera się na podstawie prawno-międzynarodowej, lecz

na zobowiązaniach o charakterze politycznym.

Aktywność OBWE jedynie uzupełnia działania innych

organizacji o charakterze międzynarodowym.

Cele OBWE

Celem OBWE jest działanie, we współpracy z ONZ, na rzecz
pokojowego rozwiązywania konfliktów a zarazem
stworzenie obszaru bezpieczeństwa i współpracy na
obszarze działania w trzech wymiarach:



polityczno – wojskowym (zasady m.in.
nienaruszalności granic, poszanowania praw człowieka,
równouprawnienia oraz środki służące do budowy
wzajemnego zaufania i kwestie dotyczące rozbrojenia);



gospodarczo – ekologicznym (w dziedzinie
gospodarki, nauki, techniki i ochrony środowiska)



ludzkim (kultura, oświata, mniejszości narodowe,
niedyskryminacja - ogólnie tzw. ludzki wymiar).

Członkami OBWE jest obecnie
56 państw:

Wdrożenie systemu

Instrumenty wdrożenia systemu standardów praw człowieka wypracowanych w ramach

OBWE można podzielić na ogólne - struktura polityczna OBWE oraz wyspecjalizowane
- ograniczone wyłącznie do wymiaru ludzkiego. Do tych ostatnich należą:



konferencje przeglądowe poświęcone realizacji przyjętych zobowiązań;



Urząd Wysokiego Komisarza do spraw Mniejszości Narodowych, którego
zadaniem jest wykrywanie napięć na tle narodowościowym, które mogłyby przerodzić
się w konflikt międzypaństwowy;



misje OBWE ustanawiane dla różnych krajów w ramach: „preventive diplomacy”,
„conflict prevention”, „crisis management”;



Przedstawiciel OBWE ds. Wolności Mediów, który zajmuje się kontrolą
przestrzegania standardów międzynarodowych w zakresie wolności środków
masowego przekazu;



Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ang. „Office for
Democratic Institutions and Human Rights” - ODIHR), którego siedziba mieści się w
Warszawie, z uwagi na fakt, iż pierwsze wolne wybory w bloku komunistycznym miały
miejsce w Polsce. Biuro zajmuje się promowaniem praw człowieka, demokracji i
rządów prawa, koordynuje obserwacje wyborów, zapewnia szkolenia, a także
organizuje doroczne Spotkania Przeglądowe (ang. „Human Dimension
Implementation Meeting” - HDIM).

Katalog rzeczowy praw człowieka w systemie
KBWE/OBWE wzbogacano sukcesywnie podczas
konferencji przeglądowych.

OBWE jako instytucja

Budżet OBWE wynosi około 148 milionów Euro. Polska składka to około 1,4 %
ogólnego budżetu OBWE.
Dla organizacji (sekretariat, instytucje, misje terenowe) pracuje ponad 2700
osób (70% stanowią pracownicy miejscowi, a 30% międzynarodowi).
Instytucje OBWE to m.in.:



Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka z siedzibą w
Warszawie(zajmuje się nadzorem wyborów w państwach OBWE, działa na
rzecz tworzenia instytucji społeczeństwa obywatelskiego);



Wysoki Komisarz OBWE ds. Mniejszości Narodowych w Hadze
(zapobieganie napięciom i kryzysom z udziałem mniejszości narodowych);



Przedstawiciel OBWE ds. Wolności Mediów w Wiedniu;



Trybunał Koncyliacji i Arbitrażu w Genewie.

W Kopenhadze mieści się siedziba Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE. W
2014 r. pracom OBWE przewodziła Szwajcaria. 

Polska w OBWE

W 1998 roku Polska objęła

przewodnictwo w OBWE. Funkcję

przewodniczącego objął minister

spraww zagranicznych Bonisław

Geremek. Priorytetami polskiego

przewodnictwa było

zapobieganie kryzysom i

konfliktom w różnych częściach

Europy, ochrona praw człowieka,

mniejszości narodowych i

wolności mediów oraz promocji

współpracy gospodarczej.

Obszarem aktywnej działalności

Polski w OBWE było

rozwiązywanie konfliktów

lokalnych. Polscy oficerowie brali

udział w misjach w Gruzji,

Macedonii, Mołdawii.

Aktualnie dwaj polscy oficerowie

zostali wysyłani na Krym, na

zaproszenie ukraińskich władz.

Będą uczestniczyć w misji

obserwatorów wojskowych.