Techniki promocji
politycznej
• reklama
• marketing bezpośredni
• promocja sprzedaży
• public relations
• sprzedaż osobista
Reklama jako jedno
z podstawowych narzędzi
komunikacji w polityce
Definicje reklamy
Reklama
• Wg P. Hingstona (1992) reklama ma na celu
uświadomienie potencjalnym nabywcom istnienia
instytucji lub produktu (usługi), wpływając na
późniejszą decyzję zakupu;
• Wg P. Kotlera (1994) – reklama to płatna forma
nieosobistej (poprzez media) prezentacji i promocji
idei, dobra, lub usługi przez określonego
zleceniodawcę (sponsora);
• Wg S. R. Olsona (1995) – zakup miejsca i czasu w
mediach dla zwiększenia zainteresowania
produktem lub usługą, lub dla wykreowania
pozytywnego nastawienia wobec przedmiotu
reklamy;
Rodzaje reklamy
• Reklama wizualna
• Reklama audialna
• Reklama audiowizualna
Reklama wizualna bazuje
na:
• Spostrzeganiu barw i symboli –
kolorystyka, symbol, kompozycja;
• Zwracaniu uwagi i budowaniu
tożsamości poprzez symbolikę
kulturową
i emocjonalną;
Ważne elementy reklamy
wizualnej (i nie tylko):
• - znak graficzny złożony z: logo - graficzny
obraz, symbol bez liter; logotyp obraz +skrót
• - biegle zaprojektowany jest prosty,
charakterystyczny, przyciągający uwagę,
oryginalny, sygnał, znak jakości partii;
• - slogan – hasło reklamowe – charakterystyczny,
zwięzły, odwołuje się do emocji; atrakcyjny, działa
na wyobraźnię, łatwo zapada w pamięć; jego
celem jest przyciągnięcie uwagi zasugerowanie
określonej decyzji politycznej;
• np. Wybierzmy przyszłość, Dom wszystkich
Polska, Krzak tak, Kandydat zwykłych ludzi
(Lepper), Chodźcie z nami (AWS);
Slogany w polityce
• PiS – „Skutecznie i uczciwie”
- „Wybierz lepiej”
- „Wierność zasadom”
- „Zasady zobowiązują”
• PO – „By żyło się lepiej. Wszystkim”
• 21 X głosuj POzytywnie
• „Idź na wybory. Zmień Polskę”
Slogany wyborcze
• Slogany związane z nadawcą –
Kandydatów jest wielu Wałęsa jest
jeden!
• Slogany związane z odbiorcami
(wspólnota) – Przyszłość w naszych
rękach!
• Slogany związane z rzeczywistością,
w której działa kandydat – obietnice
Edukacja Rozwój Praca!
Reklama prasowa
• Druk daje możliwość analizy przekazu,
powracania, czytanie i oglądanie prasy
wyzwala pozytywne emocje –
świadomy wybór, przyjemność;
• Tzw. media wolnego kroku wywierają
silny wpływ na rynek w sposób
długofalowy, przedłużają
oddziaływanie telewizji;
• Wybór grup docelowych;
Ulotki, plakaty billboardy
• Najbardziej rozpowszechnione:
- logo-typ, slogan, informacje teleadresowe
i programowe, fotografia kandydata;
• Plakat – 50x70, 100x70 – tani, wygodny,
efektywny, możliwość mnożenia przekazu
i bezustannej sugestii, brak plakatów -
kandydat nieobecny;
• -billboardy – 3x5 m lub 4x6 m, bigboard -
5x7, megaboard 10x5 – większa
przejrzystość, mniejsze ryzyko dewastacji,
wysoka skuteczność.
Billboardy – kilka
najważniejszych zasad:
• prostota, nic wymyślnego, przeładowanego,
skomplikowanego
w ilustracji ani liternictwie;
• jeden dominujący obraz – doświadczony grafik może
umieścić dwa konkurujące lub uzupełniające się elementy;
• śmiałość – billboard to nie miejsce na półtony lub
niedopowiedzenia;
• kilka słów – sześć, siedem wywołujących odpowiedni efekt;
jeżeli ma ich być więcej – zdania muszą być krótkie;
• wyraźna czytelna czcionka; odpowiednia wielkość czcionki –
żeby można było swobodnie czytać z dużej odległości;
• kontrastujące barwy, najlepiej podstawowe, bez niuansów;
• marka – nie wystarczy by logo było odpowiednio duże; cały
projekt musi być zgodny z wizerunkiem marki (z
wytworzonym już stereotypem marki – litery, barwy, klimat
itp.).
Układ reklamy na stronie
• obrazowa - 90 proc. obrazu; 10 proc.
tekstu
• obrazowo-językowa - 70 proc.
obrazu; 30 proc. tekstu
• językowo-obrazowa – powyżej 30
proc. tekstu.
Reklama audiowizualna:
radio, kino, telewizja
• Uprzywilejowana
• Niezastąpiona
Reklama telewizyjna
• Telewizja – od 1952 r. w USA dominujący
sposób komunikacji z wyborcami;
• T. Schwartz, 1973, przekaz emocjonalny –
pogłębienie uczuć poprzez skojarzenie
z określonymi wartościami;
• Wada – przekaz o charakterze
stronniczym, ale dobry wizerunek
telewizyjny jest kluczem do sukcesu;
• W zakresie technik promocji - reklama
polityczna jest obecnie podstawową
strategią marketingu politycznego
Radio i kino
Radio – funkcja uzupełniająca, medium
drugorzędne, wspomagające, ale dla
niektórych grup odbiorców może być
podstawowe;
• - dyskretność, nienachalność, ale skuteczność
niewielka, choć tylko ok.
10 osób proc. deklaruje, że nie słucha radia.
Kino – powielanie przekazu telewizyjnego
z jednoczesną jego intensyfikacją;
• Rola targetingu;
Strategie apelowania
do wyborców – 2 sposoby:
• Przekaz zawierający racjonalną,
logiczną argumentację;
• Przekaz mający w na celu wzbudzenie
pozytywnych uczuć wobec polityka;
• USA 1995 – 47 proc. reklam - emocje
wyborców, 35 proc. reklam - względy
etyczne, 18 proc. – logiczna
argumentacja;
Rodzaj apelu, strategii reklamowej
dostosowany do mentalności
odbiorców
• Rozum i emocje w reklamach;
• Lud bardziej czuje niż rozumie;
• Podejście psychologii społecznej
i politycznej;
Analiza problematyki poruszanej w
reklamach politycznych wskazuje,
że dotyczy ona 9 obszarów:
• programów ideologiczno-politycznych;
• zagadnień gospodarczych;
• stosunków międzynarodowych i obronności;
• ochrony środowiska;
• ochrony zdrowia;
• ubóstwa;
• mniejszości etnicznych i rasowych;
• przestępczości;
• moralności;
Lista ta jest zgodna z listą informacji najczęściej
poruszanych przez media – programy informacyjne.
Kampania prezydencka w
Polsce
z 1995 r.
• była to kampania pozytywna; (tylko 7 proc. reklam zawierało
elementy negatywne – reklamy Olszewskiego, Bubla i Wałęsy);
• najczęściej wykorzystywanym formatem reklamy był styl
introspekcyjny
(36 proc.) – zaprezentowanie się kandydata – fakty z życia,
osiągnięcia, program wyborczy;
• prawie równie często - styl dokumentalny (32 proc) – informacje
o kandydacie przedstawia lektor, reklamy powszechnie znanych
polityków, kładły nacisk na wspólny wysiłek, entuzjazm i
zaangażowanie;
• najczęściej stosowaną technika produkcyjną było prezentowanie
kandydata bezpośrednio wypowiadającego się do kamery (65 proc.);
• - inną popularną techniką jest cinema verite – śledzenie poczynań
kandydata, tak jakby przed widzem było otwarte okno, dzięki, któremu
może on na żywo obserwować świat i zachodzące w nim wydarzenia;
• w produkcji 74 proc. reklam zastosowano animację;
• większość reklam prezentowała kandydatów w ich codzienne
domowej aktywności lub w miejscu pracy;
Strategie apelowania do
wyborców:
• dominował typ emocjonalny (67 proc.);
• z reguły reklamy koncentrowały się na aktualnych
problemach społeczno-politycznych (51 proc.);
• 30 proc. kładło nacisk na wizerunek;
• szczegółowe strategie kładły nacisk na konieczność
dokonania zmian;
• w celu zwiększenia swojej wiarygodności oddawano głos
zwykłym ludziom;
• często podkreślano dotychczasowe osiągnięcia
poszczególnych kandydatów na scenie politycznej lub w
biznesie (49 proc.);
• przywiązanie do tradycyjnych wartości (47 proc.);
• kandydaci roztaczali przed wyborcami optymistyczną wizję
przyszłości, której realizacja jest możliwa jeżeli
społeczeństwo udzieli im poparcia (43 proc.).
Reklama telewizyjna nie jest
bardziej skuteczna niż inny
rodzaj reklamy
• nie wpływa na zachowania wyborców
zdecydowanych (mają dużą wiedzę,
najczęściej z gazet);
• niezdecydowani są bardziej podatni
i przede wszystkim z telewizji uzyskują
swoją wiedzę na temat kampanii;
• Generalnie reklama nie jest w stanie
zmienić ukształtowanych postaw
politycznych, może tylko je wzmacniać, albo
osłabiać.
W oddziaływaniu reklamy na
odbiorcę wyróżnia się dwa
podejścia
:
• konstruktywistyczne do procesów
emocjonalno-poznawczych – pierwszą
reakcją jest ocena poznawcza –
tworzenie sztucznej rzeczywistości
poprzez wybiórczy odbiór informacji;
• podejście realistyczne - odwrotna
relacja przyczynowa – emocje
wpływają na procesy poznawcze i
odbiór wizerunku;
Projektowanie reklamowej
kampanii politycznej - 5M
• Mission – jakie są cele podmiotu rywalizacji?
informowanie; nakłanianie, przypominanie,
wzmocnienie przekazu;
• Money – ile pieniędzy; max wydatki, wg wydatków
konkurencji; wg założonego celu;
• Message – jaka informacja (przesłanie kampanii);
wybór haseł;
• Media – jakie media; grupy docelowe, wpływy
mediów, wybór-proporcje udziału mediów,
rozłożenie reklamy w czasie;
• Measurement – mierzenie rezultatów kampanii;
efektywność komunikacyjna, zrozumiałość,
polityczna.
Cztery możliwe rodzaje
wpływu reklam
politycznych
• reklamy wzmacniają już istniejące
preferencje wyborcze (przeciwnicy utrwalają
się w opozycji);
• reklamy powodują osłabienie istniejących
wcześniej preferencji wyborczych (wzrost
niepewności);
• reklamy ani nie wzmacniają ani nie osłabiają
preferencji (rekonfiguracja wizerunku);
• brak jakiegokolwiek wpływu (błąd sztabu
wyborczego).
Na podstawie badań przeprowadzonych w
Polsce, USA, Niemczech i Francji.
Analiza reklam politycznych
• Problematyka
• Emocje czy racjonalna argumentacja
• Reklama pozytywna czy negatywna