1

Podstawy informatyki

wykład 4b

dr Artur Jakubski

[e-mail]

2

Plan wykładu – najważniejsze

elementy

• Typy danych.

• Definicja zmiennej.

• Operator sizeof() oraz sizeof .

• Operatory.

• Napisy – klasa string.

• Klasa iomanip .

• Instrukcja warunkowa.

3

Typy danych

Typy danych określają:

– sposób użycia pamięci przez tworzony program,

– sposób wykonywania operacji na poszczególnych

fragmentach pamięci.

W języku C++ :

– istnieją zdefiniowane pierwotnie podstawowe typy

danych ( typy wbudowane ),

– istnieje możliwość tworzenia typów abstrakcyjnych,

– dostępne są trzy podstawowe typy abstrakcyjne (string,

vector i complex )

4

Typy wbudowane

Typy całkowite

• char – znak lub mała liczba całkowita (1 bajt),
• short, int, long, long long – liczby całkowite zajmujące

odpowiednio pół słowa, jedno słowo, jedno lub dwa
słowa ( tj.. 2, 4, 4 lub 8 bajtów, przy czym dla maszyn
32-bitowych rozmiar typów int i long jest zazwyczaj taki
sam)

Modyfikatory signed (ze znakiem), unsigned (bez znaku)

określają

sposób interpretacji najbardziej znaczącego bitu.
Dla signed int najbardziej znaczący bit (pierwszy z lewej

strony) służy

jako bit znaku, przy czym 0 – liczba dodatnia , 1 – liczba

ujemna.

Pozostałe bity przedstawiają wartość.

5

Typy wbudowane

Typ zmiennopozycyjny
float, double, long double – liczby rzeczywiste o różnej
dokładności, zajmujące odpowiednio jedno słowo, dwa

słowa, trzy lub

cztery słowa ( dla maszyn 32-bitowych: 4, 8 i 12 bajtów ).

Typ logiczny

bool - wartości logiczne posiadające dwa stany opisywane

dwoma

wbudowanymi stałymi true lub false, które można

przekształcić

w wartości całkowite 1 lub 0 ( dla maszyn 32-bitowych: 1

bajt )

bool, true, false – są to słowa kluczowe

6

Zmienna - nazwa

Nazwa zmiennej może składać się z liter, cyfr, znaku

podkreślenia.

int liczba;

int liczba_pierwsza;

int liczbaPierwsza;

int m,n,k;

int pLiczba;

7

Zmienna - nazwa

Nazwa zmiennej nie może zaczynać się od cyfry,

używać polskich czcionek oraz spacji.

int 102liczba;

int koń;

int liczba Pierwsza;

8

Zmienna - nazwa

Tożsamość zmiennej to jej nazwa.

Nazwa nie może być słowem kluczowym języka C++:

asm, auto, bool, break, case, catch, char, class, const,

const_cast, continue, default, delete, do, double,

dynamic_cast, else, enum, explicit, extern, false, float,

for, friend, goto, if, inline, int, long, mutable,

namespace, new, operator, private, protected, public,

register, reinterpret_cast, return, short, signed, sizeof,

static, static_cast, struct, switch, template, this, throw,

true, try, typedef, typeid, typename, union, unsigned,

using, virtual, void, volatile, wchar_t .

9

Definicja zmiennej

Definicja zmiennej polega na podaniu typu tej zmiennej

oraz jej nazwy (identyfikatora), np.:

int liczba_calk; // zarezerwuj w pamięci miejce

na obiekt typu

// całkowitego ( np. 4 bajty ) o

nazwie liczba_calk

float liczba_rzecz; // zarezerwuj w pamięci miejce

na obiekt typu

// liczby rzeczywistej ( np. 4

bajty ) o nazwie

// liczba_rzecz

10

Operator sizeof() sizeof

#include<string.h>
#include<iostream>
using namespace std;
int main()

{

int a=3;

cout<<"rozmiar bool - "<<sizeof(bool)<<endl;
cout<<"rozmiar char - "<<sizeof(char)<<endl;

cout<<"rozmiar short - "<<sizeof(short)<<endl;
cout<<"rozmiar int - "<<sizeof(int)<<endl;

cout<<"rozmiar a - "<<sizeof a<<endl;

cout<<"rozmiar long - "<<sizeof(long)<<endl;

cout<<"rozmiar long long - "<<sizeof(long long)<<endl;

cout<<"rozmiar float - "<<sizeof(float)<<endl;
cout<<"rozmiar double - "<<sizeof(double)<<endl;
cout<<"rozmiar long double - "<<sizeof(long double)<<endl;
cout<<"rozmiar string - "<<sizeof(string)<<endl;

return 0;

}

11

Operator sizeof() sizeof

12

signed i unsigned

Liczby całkowite są albo ze znakiem signed albo bez

znaku unsigned.

W przypadku liczby całkowitej signed pierwszy bit jest

bitem znaku (1-liczba ujemna, 0 – liczba dodatnia).

Jeżeli nie wystąpi żaden z tych typów to kompilator

zakłada domyślnie, że zmienna jest typu signed, czyli

posiada wartości ujemne.

unsigned int liczba;

13

zmienna

Zmienna symboliczna - dana adresowana - obiekt

– jest związana z określonym typem danych, wyznaczającym:

• rozmiar i położenie danych w odpowiedniej pamięci,

• zakres wartości, które mogą być przechowywane,

• zbiór operacji, które można wykonywać na tych danych.

– pozwala za pomocą nazwy odwoływać się do zawartości odpowiednich

obszarów pamięci komputerowej.

14

Operatory

•

operator przypisania =

a = 5;

•

operatory arytmetyczne:

+ dodawania, - odejmowania, * mnożenia, / dzielenia,

% reszty z dzielenia.

a=a+3; lub a+=3; k=k-7;

lub k-=7;

m=m*k; lub m*=k; d=d/5;

lub d/=5;

r=r%7; lub r%=7;

15

Operatory

•

operatory relacji :

< mniejszy niż, > większy niż, <= mniejszy lub równy,

>= większy lub

równy, == równy, != różny

(k<3) (3>7) (m<=k) (x>=99) (t==a) (m!

=n)

•

operatory logiczne:

|| operator alternatywy, && operator koniunkcji, !

operator negacji

(m<=k) || (x>=99) (m<=k) &&

(x>=99)

!(m<=k)

16

Operatory

•

operatory bitowe:

<< przesunięcie w lewo, >> przesunięcie w prawo,

| alternatywa bitowa,

& koniunkcja bitowa, ^ bitowa różnica symetryczna, ~

bitowa negacja

m=m<<3; m<<=3;

.......................................................................................

int m=10;

m<<=3;

cout<<m; // wypisze 80

17

Napisy – klasa string

18

Napisy – klasa string

19

Klasa iomanip

setprecision(n) – ustawienie dokładności n dla zapisu
zmiennopozycyjnego
fixed – dziesiętny zapis zmiennopozycyjny
scientific – wykładniczy zapis liczb zmiennopozycyjny
setw(m) – szerokość zapisu równa m

20

Klasa iomanip

21

Konwersja typów - rzutowanie

22

Konwersja typów - rzutowanie

23

instrukcja warunkowa

instrukcja warunkowa ma postać :

if (wyrażenie)
{
instrukcja1;
}

jeśli wyrażenie jest prawdziwe (różne od zera) wykona
się instrukcja1.

24

instrukcja warunkowa

instrukcja warunkowa if-else ma postać :

if (wyrażenie)
{
instrukcja1;
}
else
{
instrukcja2;
}

jeśli wyrażenie jest prawdziwe (różne od zera) wykona
się instrukcja1, w przeciwnym razie (wtedy, kiedy
wyrażenie jest fałszywe równe zero) wykona się
instrukcja2

25

instrukcja warunkowa cd.

if (wyrażenie)
{
instrukcja1;
instrukcja2;
}
else
{
instrukcja3;
instrukcja4;
}

jeśli wyrażenie jest prawdziwe (różne od zera) wykona
się instrukcja1
i instrukcja2 w przeciwnym razie (wtedy, kiedy
wyrażenie jest fałszywe – równe zero) wykona się
instrukcja3 i instrukcja4.

26

instrukcja warunkowa cd.

27

instrukcja warunkowa cd.

28

instrukcja warunkowa cd.

29

instrukcja warunkowa cd.

30

Dziękuję za

uwagę!