1
ZESPÓŁ
ZESPÓŁ
NERCZYCOWY
NERCZYCOWY
2
BIAŁKOMOCZ
BIAŁKOMOCZ
Przy prawidłowej czynności nerek w
Przy prawidłowej czynności nerek w
przesączu kłębuszkowym znajduje się 3,6 g
przesączu kłębuszkowym znajduje się 3,6 g
albumin/d.
albumin/d.
Około 2/3 tej wielkości wchłania się w
Około 2/3 tej wielkości wchłania się w
cewce bliższej, reszta w dalszej, a nawet
cewce bliższej, reszta w dalszej, a nawet
zbiorczej.
zbiorczej.
Mocz zdrowego człowieka zawiera 30-80
Mocz zdrowego człowieka zawiera 30-80
mg białka/d.
mg białka/d.
Górna granica prawidłowej zawartości to
Górna granica prawidłowej zawartości to
100-150 mg/d.
100-150 mg/d.
3
ZESPÓŁ
ZESPÓŁ
NERCZYCOWY
NERCZYCOWY
Zespół objawów klinicznych i
Zespół objawów klinicznych i
biochemicznych, wywołanych
biochemicznych, wywołanych
białkomoczem przekraczającym
białkomoczem przekraczającym
możliwości kompensacyjne ustroju
możliwości kompensacyjne ustroju
Częstość występowania:
Częstość występowania:
1,1-1,2 zachorowań/100000
1,1-1,2 zachorowań/100000
osób/rocznie
osób/rocznie
4
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
W pełni rozwinięty cechuje się
W pełni rozwinięty cechuje się
jednoczesnym występowaniem
jednoczesnym występowaniem
następujących objawów:
następujących objawów:
- Dużego białkomoczu (>3,5 g/1,73
- Dużego białkomoczu (>3,5 g/1,73
m
m
2
2
/d)
/d)
- Hipoproteinemii
- Hipoproteinemii
- Obrzęków wtórnych do
- Obrzęków wtórnych do
hipoalbuminemii (<2,5 g/dl)
hipoalbuminemii (<2,5 g/dl)
- Hiperlipoproteinemii
- Hiperlipoproteinemii
5
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
Patomechanizm zespołu
Patomechanizm zespołu
nerczycowego
nerczycowego
nieprawidłowa przepuszczalność błony
nieprawidłowa przepuszczalność błony
sączącej kłębuszków nerkowych,
sączącej kłębuszków nerkowych,
powodująca zwiększone przesączanie
powodująca zwiększone przesączanie
białek krwi do przestrzeni Bowmana, co
białek krwi do przestrzeni Bowmana, co
wraz z ograniczoną zdolnością cewek do
wraz z ograniczoną zdolnością cewek do
zwrotnego wchłaniania przesączonego
zwrotnego wchłaniania przesączonego
białka jest przyczyną białkomoczu,
białka jest przyczyną białkomoczu,
wiodącego do hipoproteinemii, wywołanej
wiodącego do hipoproteinemii, wywołanej
głównie hipoalbuminemią.
głównie hipoalbuminemią.
6
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
Przyczyny
Przyczyny
Pierwotne kłębuszkowe zapalenia nerek
Pierwotne kłębuszkowe zapalenia nerek
Wtórne kłębuszkowe zapalenia nerek
Wtórne kłębuszkowe zapalenia nerek
Kolagenozy
Kolagenozy
Reakcje (auto) immunologiczne
Reakcje (auto) immunologiczne
Choroby zakaźne (HBV, HCV, HIV)
Choroby zakaźne (HBV, HCV, HIV)
Nowotwory złośliwe, np. szpiczak mnogi
Nowotwory złośliwe, np. szpiczak mnogi
Uszkodzenie kłebuszków w chorobach
Uszkodzenie kłebuszków w chorobach
ogólnoustrojowych
ogólnoustrojowych
Cukrzyca
Cukrzyca
Amyloidoza
Amyloidoza
Choroby utrudniające odpływ krwi żylnej z nerek
Choroby utrudniające odpływ krwi żylnej z nerek
(np. zakrzepica żył nerkowych)
(np. zakrzepica żył nerkowych)
Zatrucia: penicylamina, metale ciężkie
Zatrucia: penicylamina, metale ciężkie
7
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
Klinika
Klinika
4 główne objawy + często: NT i
4 główne objawy + często: NT i
krwinkomocz
krwinkomocz
Obraz kliniczny choroby podstawowej
Obraz kliniczny choroby podstawowej
Wtórny niedobór IgG
Wtórny niedobór IgG
zwiększona
zwiększona
podatność na zakażenia
podatność na zakażenia
W stadium zaawansowanym objawy NN
W stadium zaawansowanym objawy NN
Częste powikłania zakrzepowe (utrata
Częste powikłania zakrzepowe (utrata
AT-III)
AT-III)
8
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
9
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
Najważniejsze powikłania
Najważniejsze powikłania
Niedożywienie,
Niedożywienie,
Podatność na zakażenia,
Podatność na zakażenia,
Choroby układu sercowo-
Choroby układu sercowo-
naczyniowego (zawał serca,
naczyniowego (zawał serca,
przyspieszona miażdżyca
przyspieszona miażdżyca
uogólniona, skłonność do
uogólniona, skłonność do
zakrzepów).
zakrzepów).
10
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
Leczenie
Leczenie
a)
a)
Przyczynowe choroby podstawowej lub
Przyczynowe choroby podstawowej lub
likwidacja czynników toksycznych
likwidacja czynników toksycznych
•
leczenie cukrzycy
leczenie cukrzycy
•
leczenie immunosupresyjne w chorobach
leczenie immunosupresyjne w chorobach
autoimmunologicznych i pierwotnych kzn
autoimmunologicznych i pierwotnych kzn
•
leczenie zakażeń
leczenie zakażeń
Skuteczna eliminacja antygenów pochodzenia
Skuteczna eliminacja antygenów pochodzenia
zakaźnego może ułatwić remisję ZN.
zakaźnego może ułatwić remisję ZN.
11
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
Leczenie cd.
Leczenie cd.
Podstawowym celem postępowania objawowego jest
Podstawowym celem postępowania objawowego jest
redukcja białkomoczu i obrzęków.
redukcja białkomoczu i obrzęków.
b)
b)
Objawowe ogólne:
Objawowe ogólne:
Oszczędzający tryb życia (unikanie dużych wysiłków)
Oszczędzający tryb życia (unikanie dużych wysiłków)
Dietetyczne: dieta ubogobiałkowa (0,8 g białka na kg
Dietetyczne: dieta ubogobiałkowa (0,8 g białka na kg
mc. ubogosolna (ok. 3 g NaCl/d)
mc. ubogosolna (ok. 3 g NaCl/d)
Diuretyczne: diuretyk tiazydowy + oszczędzający potas
Diuretyczne: diuretyk tiazydowy + oszczędzający potas
lub diuretyk pętlowy + tiazydowy (powoli! z
lub diuretyk pętlowy + tiazydowy (powoli! z
równoczesnym stosowaniem profilaktyki p-
równoczesnym stosowaniem profilaktyki p-
zakrzepowej)
zakrzepowej)
Albuminy
Albuminy
W razie infekcji antybiotyki i gammaglobuliny
W razie infekcji antybiotyki i gammaglobuliny
Dietetyczne i farmakologiczne zwalczanie
Dietetyczne i farmakologiczne zwalczanie
hipercholesterolemii
hipercholesterolemii
Leczenie NT (szczególnie wskazane ACE-I)
Leczenie NT (szczególnie wskazane ACE-I)
12
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
ZESPÓŁ NERCZYCOWY
Rokowanie
Rokowanie
Zależy od choroby podstawowej, jej
Zależy od choroby podstawowej, jej
zaawansowania i reakcji na leczenie
zaawansowania i reakcji na leczenie
Masywny białkomocz nerczycowy
Masywny białkomocz nerczycowy
(>10,0 g/d) rokuje wystąpieniem ESRD
(>10,0 g/d) rokuje wystąpieniem ESRD
u niemal wszystkich chorych w okresie
u niemal wszystkich chorych w okresie
5 lat
5 lat
Osiągnięcie całkowitej remisji
Osiągnięcie całkowitej remisji
(białkomocz <0,5 g/d) oznacza
(białkomocz <0,5 g/d) oznacza
usunięcie zagrożenia NN
usunięcie zagrożenia NN