Poznawcze teorie emocji

Poznawcze teorie emocji



Próbują wyjaśnić relacje pomiędzy procesami

Próbują wyjaśnić relacje pomiędzy procesami

poznawczymi a emocjonalnymi

poznawczymi a emocjonalnymi



Czy emocje są pierwotne i niezależne od

Czy emocje są pierwotne i niezależne od

poznania?

poznania?



Czy emocje i poznanie to systemy współzależne

Czy emocje i poznanie to systemy współzależne

w ramach ogólnych systemów regulacji

w ramach ogólnych systemów regulacji

stosunków człowieka z otoczeniem?

stosunków człowieka z otoczeniem?



Wiążą się z poszukiwaniem procesów

Wiążą się z poszukiwaniem procesów

poznawczych uwikłanych w powstawanie emocji

poznawczych uwikłanych w powstawanie emocji



Uznają neuroanatomiczne podłoże emocji i

Uznają neuroanatomiczne podłoże emocji i

możliwość aktywowania ich na drodze

możliwość aktywowania ich na drodze

pozapoznawczej

pozapoznawczej

Teoria emocji Lazarusa

Teoria emocji Lazarusa



Emocja jako proces , który stanowi wynik

Emocja jako proces , który stanowi wynik

specyficznej relacji między organizmem a

specyficznej relacji między organizmem a

środowiskiem

środowiskiem



Pojawiają się w takich układach relacji między

Pojawiają się w takich układach relacji między

jednostką a środowiskiem, które są dla niej źródłem

jednostką a środowiskiem, które są dla niej źródłem

potencjalnych korzyści/szkód

potencjalnych korzyści/szkód



Emocje stanowiła podstawowy ewolucyjno-

Emocje stanowiła podstawowy ewolucyjno-

adaptacyjny system podmiotu, jednostka analizuje

adaptacyjny system podmiotu, jednostka analizuje

wydarzenia pod kątem ich wpływu na stan

wydarzenia pod kątem ich wpływu na stan

psychobiologiczny

psychobiologiczny



Ocenę zdarzenia wyznacza temat relacyjny:

Ocenę zdarzenia wyznacza temat relacyjny:

1.dotyczy stopnia dopasowania jednostki do sytuacji,

1.dotyczy stopnia dopasowania jednostki do sytuacji,

2.jego znajomość pozwala na przewidywanie i

2.jego znajomość pozwala na przewidywanie i

wyjaśnienie emocji, która może zostać wzbudzona w

wyjaśnienie emocji, która może zostać wzbudzona w

danej sytuacji

danej sytuacji

Teoria emocji Lazarusa

Teoria emocji Lazarusa

cd

cd



Związek między emocją a znaczeniem relacyjnym jest

Związek między emocją a znaczeniem relacyjnym jest

wrodzony i specyficzny dla danego gatunku (proces

wrodzony i specyficzny dla danego gatunku (proces

powstawania emocji uzależniony jest od sposobów radzenia

powstawania emocji uzależniony jest od sposobów radzenia

sobie z zaistniała sytuacją co wpływa na konstruowanie

sobie z zaistniała sytuacją co wpływa na konstruowanie

znaczenia relacyjnego)

znaczenia relacyjnego)



Procesy zaradcze modyfikują przeżywane emocje poprzez:

Procesy zaradcze modyfikują przeżywane emocje poprzez:



Działania skierowane na otoczenie/podmiot

Działania skierowane na otoczenie/podmiot



Zmianę koncentracji uwagi

Zmianę koncentracji uwagi



Zmianę sposobu oceny relacji,

Zmianę sposobu oceny relacji,

a w konsekwencji – zmianę znaczenia relacyjnego

a w konsekwencji – zmianę znaczenia relacyjnego



Procesy zaradcze mogą zmieniać treść, zna i natężenie

Procesy zaradcze mogą zmieniać treść, zna i natężenie

przeżywanej emocji (występują one powszechnie, mają naturę

przeżywanej emocji (występują one powszechnie, mają naturę

biologiczną i kulturową)

biologiczną i kulturową)



Zróżnicowanie procesów emocjonalnych zależy od

Zróżnicowanie procesów emocjonalnych zależy od

zróżnicowania procesu oceny relacji między jednostka a

zróżnicowania procesu oceny relacji między jednostka a

otoczeniem

otoczeniem

Teoria emocji Lazarusa

Teoria emocji Lazarusa

Proces oceny

Proces oceny



Zindywidualizowany proces poznawczy

Zindywidualizowany proces poznawczy



Ocena zdarzenia /obiektu jest wypadkową

Ocena zdarzenia /obiektu jest wypadkową

rzeczywistych właściwości środowiska

rzeczywistych właściwości środowiska

(wyselekcjonowane) i cech osoby dokonującej

(wyselekcjonowane) i cech osoby dokonującej

oceny (selekcja oparta na dominujących u danej

oceny (selekcja oparta na dominujących u danej

osoby celach i motywach)

osoby celach i motywach)



Mają na nią wpływ wcześniejsze stany

Mają na nią wpływ wcześniejsze stany

emocjonalne (selekcjonowanie i interpretacja

emocjonalne (selekcjonowanie i interpretacja

danych)

danych)



Aktywność poznawcza pośredniczy między

Aktywność poznawcza pośredniczy między

czynnikiem emotogennym a reakcją emocjonalną,

czynnikiem emotogennym a reakcją emocjonalną,

oraz integruje otoczenie i osobę

oraz integruje otoczenie i osobę

Teoria emocji Lazarusa

Teoria emocji Lazarusa

Proces oceny pierwotnej

Proces oceny pierwotnej



Proces ma charakter motywacyjny i określa, czy

Proces ma charakter motywacyjny i określa, czy

emocja się pojawi

emocja się pojawi



Warunkiem powstania oceny jest osąd (świadomy lub

Warunkiem powstania oceny jest osąd (świadomy lub

nie), że cel danego zdarzenia jest ważny

nie), że cel danego zdarzenia jest ważny



Gdy nastąpi wydarzenie pojawia się ocena pierwotna

Gdy nastąpi wydarzenie pojawia się ocena pierwotna

(często nieuświadamiana w pierwszych etapach)

(często nieuświadamiana w pierwszych etapach)

1.

1.

Ocena adekwatności celu (czy wydarzenie wiąże

Ocena adekwatności celu (czy wydarzenie wiąże

się z jakimś ważnym celem dla jednostki)

się z jakimś ważnym celem dla jednostki)

2.

2.

Ocena spójności celu (czy przybliża czy oddala

Ocena spójności celu (czy przybliża czy oddala

jednostkę od celu)

jednostkę od celu)

3.

3.

Ocena rodzaju zaangażowania ego (temat relacyjny

Ocena rodzaju zaangażowania ego (temat relacyjny

uwzględniający specyfikę relacji podmiotu i

uwzględniający specyfikę relacji podmiotu i

środowiska)

środowiska)

W efekcie 3 etapu pojawia się emocja, na początku jej

W efekcie 3 etapu pojawia się emocja, na początku jej

pierwotna wersja. Następnie dochodzi do oceny

pierwotna wersja. Następnie dochodzi do oceny

wtórnej.

wtórnej.

Teoria emocji Lazarusa

Teoria emocji Lazarusa

Proces oceny wtórnej

Proces oceny wtórnej



Dotyczy możliwości poradzenia sobie w

Dotyczy możliwości poradzenia sobie w

sytuacji

sytuacji



Możliwość kontroli sytuacji,

Możliwość kontroli sytuacji,



dysponowanie strategiami radzenia sobie z

dysponowanie strategiami radzenia sobie z

napięciem emocjonalnym

napięciem emocjonalnym



Dysponowanie strategiami rozwiązania

Dysponowanie strategiami rozwiązania

problemu

problemu



przewidywanie skutków

przewidywanie skutków



Ocena wtórna modyfikuje pierwotną formę

Ocena wtórna modyfikuje pierwotną formę

emocji

emocji

Frijda – funkconalne ujęcie

Frijda – funkconalne ujęcie

emocji

emocji



Emocje określane są ze względu na

Emocje określane są ze względu na

pełnione przez nie funkcje adaptacyjne

pełnione przez nie funkcje adaptacyjne



Dwa podstawowe aspekty emocji:

Dwa podstawowe aspekty emocji:



Ocena zdarzeń jako istotnych/nieostotnych,

Ocena zdarzeń jako istotnych/nieostotnych,

przyjemnych/nieprzyjemnych

przyjemnych/nieprzyjemnych



Wzbudzanie reakcji fizjologicznych, zachowań

Wzbudzanie reakcji fizjologicznych, zachowań

i przeżyć

i przeżyć



Emocja jako mechanizm sygnalizujący, że

Emocja jako mechanizm sygnalizujący, że

zdarzenie jest ważne dla interesów

zdarzenie jest ważne dla interesów

jednostki

jednostki



Sygnalizacja postępów działania w osiąganiu

Sygnalizacja postępów działania w osiąganiu

celów z oczekiwaniami – nadzorowanie i

celów z oczekiwaniami – nadzorowanie i

korygowanie działania

korygowanie działania

Frijda – funkconalne ujęcie

Frijda – funkconalne ujęcie

emocji

emocji

Klasyfikacja stanów afektywnych

Klasyfikacja stanów afektywnych

Podstawa klasyfikacji

Podstawa klasyfikacji



Charakter relacji miedzy

Charakter relacji miedzy

podmiotem i obiektem

podmiotem i obiektem

(intencjonalność vs

(intencjonalność vs

nieintencjonalność)

nieintencjonalność)



Temporalna natura

Temporalna natura

danego stanu, procesu

danego stanu, procesu

lub cechy

lub cechy

Wyróżniamy:

Wyróżniamy:



Afekt

Afekt



Emocje

Emocje



Nastroje

Nastroje



Epizody emocjonalne

Epizody emocjonalne



Sentymenty

Sentymenty



Cechy osobowości

Cechy osobowości

Stany afektywne

Stany afektywne

-

-

najogólniejsza kategoria,

najogólniejsza kategoria,

podstawa dla

podstawa dla

wyodrębniania pozostałych

wyodrębniania pozostałych

zjawisk afektywnych

zjawisk afektywnych

Z jakim zjawiskiem mamy do

Z jakim zjawiskiem mamy do

czynienia?

czynienia?

Decyduje o tym:

Decyduje o tym:



Rodzaj afektu i czas

Rodzaj afektu i czas

trwania

trwania



Charakter poznawczej

Charakter poznawczej

analizy

analizy



Rodzaj aktywności

Rodzaj aktywności



Typ fizjologicznej reakcji

Typ fizjologicznej reakcji

organizmu

organizmu

Stany afektywne
o charakterze
procesualnym

Frijda – funkconalne ujęcie

Frijda – funkconalne ujęcie

emocji

emocji

Klasyfikacja stanów afektywnych

Klasyfikacja stanów afektywnych



Afekt – prymarne doznanie przyjemne/nieprzyjene, ocena

Afekt – prymarne doznanie przyjemne/nieprzyjene, ocena

dotyczy aspektu poznawczego i wiąże się z interpretacją i

dotyczy aspektu poznawczego i wiąże się z interpretacją i

nadawaniem znaczenia sytuacji bodźcowej

nadawaniem znaczenia sytuacji bodźcowej



Gotowość do działania – tendencja do podjęcia lub przerwania

Gotowość do działania – tendencja do podjęcia lub przerwania

danej aktywności w otoczeniu

danej aktywności w otoczeniu



Reakcje fizjologiczne – wzorce pobudzenia fizjologicznego,

Reakcje fizjologiczne – wzorce pobudzenia fizjologicznego,

odpowiednio do zaangażowania motorycznego i przeżywanego

odpowiednio do zaangażowania motorycznego i przeżywanego

stanu afektywnego

stanu afektywnego



Czas trwania

Czas trwania



Emocja – krótki

Emocja – krótki



Nastrój – długi

Nastrój – długi



Epizody emocjonalne – stan afektywny skierowany na konkretny

Epizody emocjonalne – stan afektywny skierowany na konkretny

obiekt, długi czas,

obiekt, długi czas,

dymamiczny:

dymamiczny:



natężenie emocji ulega fluktuacji, zmianie ulegać może także natura

natężenie emocji ulega fluktuacji, zmianie ulegać może także natura

emocji;

emocji;



przybiera postać sekwencyjnie przeżywanych emocji/doświadczeń

przybiera postać sekwencyjnie przeżywanych emocji/doświadczeń

emocjonalnych

emocjonalnych

(sprzeczne emocje okazywane prawie jednocześnie)

(sprzeczne emocje okazywane prawie jednocześnie)



zmiana treści myśli i ocen sytuacji, zmiana gotowości do działania

zmiana treści myśli i ocen sytuacji, zmiana gotowości do działania

Frijda – funkconalne ujęcie

Frijda – funkconalne ujęcie

emocji

emocji

Klasyfikacja stanów afektywnych

Klasyfikacja stanów afektywnych



Trwałe cechy dyspozycyjne wyrażają

Trwałe cechy dyspozycyjne wyrażają

:

:



skłonność do reagowania przez tego samego człowieka

skłonność do reagowania przez tego samego człowieka

zbliżonymi emocjami na ten sam obiekt w różnych

zbliżonymi emocjami na ten sam obiekt w różnych

momentach

momentach



Zróżnicowanie indywidualne reakcji różnych ludzi na

Zróżnicowanie indywidualne reakcji różnych ludzi na

ten sam obiekt w danym momenci

ten sam obiekt w danym momenci

e

e

1.

1.

Sentymenty (miłość, nienawiść)

Sentymenty (miłość, nienawiść)



Poznawcza skłonność do oceniania obiektu w określony

Poznawcza skłonność do oceniania obiektu w określony

sposób

sposób



Potencjalne motywacje aktywizowane przez pojawienie

Potencjalne motywacje aktywizowane przez pojawienie

się obiektu uczuć lub myślenie o nim

się obiektu uczuć lub myślenie o nim

2.

2.

Osobowościowe dyspozycje emocjonalne

Osobowościowe dyspozycje emocjonalne

–

Skłonność do nasilonego oceniania zdarzeń w spposób

Skłonność do nasilonego oceniania zdarzeń w spposób

charakterystyczny dla różnych emocji

charakterystyczny dla różnych emocji

Frijda – funkconalne

Frijda – funkconalne

ujęcie emocji

ujęcie emocji

Prawa emocji

Prawa emocji



Prawo znaczenia sytuacyjnego

Prawo znaczenia sytuacyjnego

– emocje powstają w

– emocje powstają w

odpowiedzi na struktury znaczeniowe sytuacji – różne

odpowiedzi na struktury znaczeniowe sytuacji – różne

emocje powstają w odpowiedzi na różne struktury

emocje powstają w odpowiedzi na różne struktury



Prawo zaangażowania

Prawo zaangażowania

– emocje powstają w odpowiedzi

– emocje powstają w odpowiedzi

na zdarzenia, które są ważne dla celów, motywów i

na zdarzenia, które są ważne dla celów, motywów i

zaangażowania jednostki

zaangażowania jednostki



Prawo bezpośrednio spostrzeganej rzeczywistości

Prawo bezpośrednio spostrzeganej rzeczywistości

–

–

emocje są wywoływane przez zdarzenia uważane za

emocje są wywoływane przez zdarzenia uważane za

rzeczywiste a ich intesywność odpowiada temu do

rzeczywiste a ich intesywność odpowiada temu do

jakiego stopnia są za takie uwazane

jakiego stopnia są za takie uwazane



Prawo zmiany przyzwyczajenia i odczuwania

Prawo zmiany przyzwyczajenia i odczuwania

prónawczego

prónawczego

– emocje powstają wskutek aktualnych

– emocje powstają wskutek aktualnych

lub oczekiwanych zmian w korzystnych bądź

lub oczekiwanych zmian w korzystnych bądź

niekorzystnych warunkach

niekorzystnych warunkach

Frijda – funkconalne ujęcie

Frijda – funkconalne ujęcie

emocji

emocji

Prawa emocji

Prawa emocji



Prawo hedonistycznej asymetrii

Prawo hedonistycznej asymetrii

– przyjemność znika

– przyjemność znika

wraz z ciągłością zaspokojenia, przykrość może się

wraz z ciągłością zaspokojenia, przykrość może się

utrzymywać stale w złych warunkach

utrzymywać stale w złych warunkach



Prawo zachowania emocjonalnego momentu

Prawo zachowania emocjonalnego momentu

–

–

zdarzenia emocjonalne zachowują swoją siłę

zdarzenia emocjonalne zachowują swoją siłę

wywoływania emocji na czas nieokreslony, chyba że

wywoływania emocji na czas nieokreslony, chyba że

ulegną „zamalowaniu” przez inne zdarzenia

ulegną „zamalowaniu” przez inne zdarzenia



Prawo zamknięcia się w sobie

Prawo zamknięcia się w sobie

– emocje wykazują

– emocje wykazują

skłonność do zamknięcia się przed sądami o

skłonność do zamknięcia się przed sądami o

względności bodźca – myślenie i zachowanie jest

względności bodźca – myślenie i zachowanie jest

podporządkowane dominującemu stanowi

podporządkowane dominującemu stanowi



Prawo zważania na konsekwencje

Prawo zważania na konsekwencje

– emocjonalny impuls

– emocjonalny impuls

powoduje impuls wtórny, który modyfikuje poprzedni.

powoduje impuls wtórny, który modyfikuje poprzedni.

Pojawiają się emocje kontrolujące (strach, wstyd,

Pojawiają się emocje kontrolujące (strach, wstyd,

poczucie winy).

poczucie winy).

Frijda – funkconalne ujęcie

Frijda – funkconalne ujęcie

emocji

emocji

Prawa emocji

Prawa emocji



Prawo minimalnego obciążenia

Prawo minimalnego obciążenia

– ilekroć sytuację można

– ilekroć sytuację można

ocenić na więcej niż jeden sposób, pojawia się

ocenić na więcej niż jeden sposób, pojawia się

skołonność do takiego jej ujmowania, które

skołonność do takiego jej ujmowania, które

minimalizuje jej negatywne obciążenie

minimalizuje jej negatywne obciążenie

emocjonalne

emocjonalne

(stopnia, w jakim dana sytuacja jest przykra i trudna do

(stopnia, w jakim dana sytuacja jest przykra i trudna do

zniesienia)

zniesienia)



Prawo maksymalnego zysku

Prawo maksymalnego zysku

–

–

ilekroć sytuację można

ilekroć sytuację można

ocenić na więcej niż jeden sposób, pojawia się

ocenić na więcej niż jeden sposób, pojawia się

tendencja do ujmowania jej w sposób maksymalizujący

tendencja do ujmowania jej w sposób maksymalizujący

emocjonalny zysk (przeżywanie emocji daje podmiotowi

emocjonalny zysk (przeżywanie emocji daje podmiotowi

określone zyski psychologiczne zwrotnie wpływające na

określone zyski psychologiczne zwrotnie wpływające na

jego poczucie własnej wartości

jego poczucie własnej wartości

– „jest mi smutno i

– „jest mi smutno i

oczekuję od was wsparcia”

oczekuję od was wsparcia”

)

)

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Poznawcza natura emocji

Poznawcza natura emocji

1.

1.

Emocje występują wewnątrz człowieka i stanowią część

Emocje występują wewnątrz człowieka i stanowią część

systemu odpowiedzialnego za tworzenie reprezentacji

systemu odpowiedzialnego za tworzenie reprezentacji

(jednostka ma wpływ na kształt reprezentacji i na

(jednostka ma wpływ na kształt reprezentacji i na

przebieg samej emocji)

przebieg samej emocji)

2.

2.

Emocje są zawsze skierowane na kogoś/coś

Emocje są zawsze skierowane na kogoś/coś

3.

3.

Emocje zmieniają się w czasie

Emocje zmieniają się w czasie

4.

4.

Emocje wpływają na zachowanie, które może zwrotnie

Emocje wpływają na zachowanie, które może zwrotnie

zmieniać ich siłę i jakość

zmieniać ich siłę i jakość

5.

5.

Powstanie reprezentacji emocji na wyższym poziomie

Powstanie reprezentacji emocji na wyższym poziomie

kodowania może prowadzić do zmiany reprezentacji

kodowania może prowadzić do zmiany reprezentacji

danej emocji na niższych poziomach oraz reinterpretację

danej emocji na niższych poziomach oraz reinterpretację

znaczeniu sytuacji społecznych/osobistych

znaczeniu sytuacji społecznych/osobistych

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

.

.

Model.

Model.



Reprezentacja emocji tworzona jest w różnych, powiązanych

Reprezentacja emocji tworzona jest w różnych, powiązanych

ze sobą kodach, w każdym z nich może ujawnić się inny

ze sobą kodach, w każdym z nich może ujawnić się inny

aspekt emocji

aspekt emocji



Model ma charakter cykliczny

Model ma charakter cykliczny



Reprezentacja tworzona jest najpierw w kodzie obrazowym

Reprezentacja tworzona jest najpierw w kodzie obrazowym

(bezpośrednio po urodzeniu), następnie w kodzie werbalnym,

(bezpośrednio po urodzeniu), następnie w kodzie werbalnym,

jako ostatnia powstaje w kodzie abstrakcyjnym

jako ostatnia powstaje w kodzie abstrakcyjnym

Kody abstrakcyjne

Kody

werbalne

werbalizacja

wizualizacja

desymbolizacja

semantyzacja

desemantyzacja

symbolizacja

Kody obrazowe

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Kod obrazowy

Kod obrazowy



W kodzie obrazowym są aktywizowane, rejestrowane lub

W kodzie obrazowym są aktywizowane, rejestrowane lub

generowane informacje o:

generowane informacje o:



Wyrazach mimicznych

Wyrazach mimicznych



Pantomimice

Pantomimice



Pobudzeniu fizjologicznym (autonomiczny i gruczoły wydz. wew.)

Pobudzeniu fizjologicznym (autonomiczny i gruczoły wydz. wew.)



Obiektach wywołujących emocje

Obiektach wywołujących emocje



Kodowanie obrazowe

Kodowanie obrazowe

bazuje prawdopodobnie na mechanizmach

bazuje prawdopodobnie na mechanizmach

związanych z

związanych z

przetwarzaniem sensoryczno-motorycznym

przetwarzaniem sensoryczno-motorycznym



poziom ten obejmuje m.in. zespół wrodzonych programów

poziom ten obejmuje m.in. zespół wrodzonych programów

ekspresyjno-motorycznych, które są uruchamiane automatycznie

ekspresyjno-motorycznych, które są uruchamiane automatycznie

przez bodźce zewnętrzne i stany wewnętrzne,

przez bodźce zewnętrzne i stany wewnętrzne,



Obejmują prymarne zdolności organizmu do reakcji emocjonalnej i

Obejmują prymarne zdolności organizmu do reakcji emocjonalnej i

generują najwcześniejsze dające się zaobserwować zachowania

generują najwcześniejsze dające się zaobserwować zachowania

emocjonalne

emocjonalne



W wyniku kodowania obrazowego powstają b. proste

W wyniku kodowania obrazowego powstają b. proste

reprezentacje skryptopodobne

reprezentacje skryptopodobne



Wypełnione zindywidualizowaną treścią emocjonalną

Wypełnione zindywidualizowaną treścią emocjonalną



W toku rozwoju mogą przybierać postać złożonych skryptów

W toku rozwoju mogą przybierać postać złożonych skryptów

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Kod werbalny

Kod werbalny



Związany z pojawieniem się etykiety

Związany z pojawieniem się etykiety

werbalnej dla reprezentacji powstałej w

werbalnej dla reprezentacji powstałej w

kodzie obrazowym

kodzie obrazowym



Etykieta ta początkowo pełni głównie

Etykieta ta początkowo pełni głównie

funkcje oznaczające

funkcje oznaczające

(ze zmian

(ze zmian

pojawiających się w organizmie tworzy

pojawiających się w organizmie tworzy

pewną całość)

pewną całość)

, później jednak same słowa

, później jednak same słowa

mogą stać się źródłem emocji

mogą stać się źródłem emocji



Schematowy poziom przetwarzania –

Schematowy poziom przetwarzania –

integruje procesy sensoryczno-motoryczne

integruje procesy sensoryczno-motoryczne

z prototypami sytuacji emocjonalnych

z prototypami sytuacji emocjonalnych

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Kod abstrakcyjny

Kod abstrakcyjny



Reprezentacja emocji utworzona w tym kodzie jest

Reprezentacja emocji utworzona w tym kodzie jest

najbogatsza

najbogatsza

i

i

najogólniejsza

najogólniejsza



Emocja staje się pojęciem obejmującym wiedzę na temat:

Emocja staje się pojęciem obejmującym wiedzę na temat:



Pochodzenia danego stanu wew.

Pochodzenia danego stanu wew.



Układu czynników sytuacyjnych odp za pojawienie się tego stanu

Układu czynników sytuacyjnych odp za pojawienie się tego stanu



Związków tego stanu z innymi stanami

Związków tego stanu z innymi stanami



Ekspresja ma postać pośrednią i wykorzystuje narzędzia

Ekspresja ma postać pośrednią i wykorzystuje narzędzia

komunikacji kulturowej (wiersze, muzyka, metafora)

komunikacji kulturowej (wiersze, muzyka, metafora)



Reprezentacja

Reprezentacja

opiera się na mechanizmach związanych z

opiera się na mechanizmach związanych z

przetwarzaniem pojęciowym

przetwarzaniem pojęciowym



Aktywizuje zorg. semant. struktury pamięciowe, powstałe na

Aktywizuje zorg. semant. struktury pamięciowe, powstałe na

skutek porównania 2+ epizodów emocjonalnych

skutek porównania 2+ epizodów emocjonalnych



Ma charakter wolicjonalny – może wyw. emocje poprzez uzyskanie

Ma charakter wolicjonalny – może wyw. emocje poprzez uzyskanie

dostępu do schematów

dostępu do schematów



Obejmuje wspomnienia na temat emocji i mechanizmy/procedury

Obejmuje wspomnienia na temat emocji i mechanizmy/procedury

dowolnego wykorzystywania tych struktur

dowolnego wykorzystywania tych struktur

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Rekodowanie

Rekodowanie



Dzięki procesom rekodowania reprezentacja

Dzięki procesom rekodowania reprezentacja

staje się bogatsza, a brakujące dane można

staje się bogatsza, a brakujące dane można

uzyskać z pozostałych aspektów

uzyskać z pozostałych aspektów



Procesy rekodowania mają charakter

Procesy rekodowania mają charakter

dwukierunkowy

dwukierunkowy



Dzięki niemu uzyskuje się łatwiejszy dostęp

Dzięki niemu uzyskuje się łatwiejszy dostęp

do treści semantycznych, informacje stają

do treści semantycznych, informacje stają

się mniej podatne na zakłócenia i

się mniej podatne na zakłócenia i

zapomnianie

zapomnianie



Umożliwiają reinterpretację doświadczeń

Umożliwiają reinterpretację doświadczeń

emocjonalnych i rozwój reprezentacji emocji

emocjonalnych i rozwój reprezentacji emocji

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Rekodowanie – kod obrazowy

Rekodowanie – kod obrazowy

werbalny

werbalny



Werbalizacja wiąże się z opanowywaniem

Werbalizacja wiąże się z opanowywaniem

języka przez dziecko – nazwy emocji i

języka przez dziecko – nazwy emocji i

werbalne sposoby ich komunikowania

werbalne sposoby ich komunikowania



Wizualizacja

Wizualizacja



Pojawia się po opanowaniu języka

Pojawia się po opanowaniu języka



Proces intencjonalny, umożliwia wygenerowanie

Proces intencjonalny, umożliwia wygenerowanie

z nazwy emocji różnych aspektów reprezentacji

z nazwy emocji różnych aspektów reprezentacji

obrazowej (wyob. emotogennego

obrazowej (wyob. emotogennego

przedmiotu/pobudzenia fizjologicznego)

przedmiotu/pobudzenia fizjologicznego)



Epstein

Epstein

– u skoczków najsilniejsze pobudzenie

– u skoczków najsilniejsze pobudzenie

fizjologiczne bezpośrednio przed oddaniem

fizjologiczne bezpośrednio przed oddaniem

skoku!

skoku!

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Rekodowanie – kod abstrakcyjny

Rekodowanie – kod abstrakcyjny

werbalny

werbalny



Semantyzacja – lokowanie nazwy emocji w siatce pojęć

Semantyzacja – lokowanie nazwy emocji w siatce pojęć

stanowiących potoczną teorię emocji (umożliwiają

stanowiących potoczną teorię emocji (umożliwiają

rozumienie emocji, trzeba je jednak wcześniej przeżyć!)

rozumienie emocji, trzeba je jednak wcześniej przeżyć!)



Desemantyzacja – umożliwaia zmianę/weryfikację

Desemantyzacja – umożliwaia zmianę/weryfikację

zanczenia danej sekwencji zdarzeń

zanczenia danej sekwencji zdarzeń

emocjonalnych/pewnego zakresu dośwaidczenia

emocjonalnych/pewnego zakresu dośwaidczenia

emocjonalnego podmiotu

emocjonalnego podmiotu



Efekt zaangażowania jednostki w reinterpretację

Efekt zaangażowania jednostki w reinterpretację

dotychczasowej wiedzy o istocie, źródłach i mechanizmach

dotychczasowej wiedzy o istocie, źródłach i mechanizmach

własnych i/albo cudzych emocji

własnych i/albo cudzych emocji



Wymaga aktywacji złożonych i b. abstrakcyjnych operacji

Wymaga aktywacji złożonych i b. abstrakcyjnych operacji

poznawczych, pozwalających na zupełnie nowy wgląd w

poznawczych, pozwalających na zupełnie nowy wgląd w

istotę zjawiska

istotę zjawiska



To nowe rozumienie może zostać przetworzone na postać

To nowe rozumienie może zostać przetworzone na postać

językową

językową

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Rekodowanie – kod obrazowy

Rekodowanie – kod obrazowy

abstrakcyjny

abstrakcyjny



Symbolizacja – przejście z kodu obrazowego do

Symbolizacja – przejście z kodu obrazowego do

abstrakcyjnego, np.: tworzenie metafor, poezji, dzieł

abstrakcyjnego, np.: tworzenie metafor, poezji, dzieł

plastycznych oddających stan emocjonalny twórcy

plastycznych oddających stan emocjonalny twórcy



Desymbolizacja – zdolność do interpretacji komunikatów

Desymbolizacja – zdolność do interpretacji komunikatów

symbolicznych w ramach kodu obrazowego, występuje

symbolicznych w ramach kodu obrazowego, występuje

też przy interpretacji własnego funkcjonowania

też przy interpretacji własnego funkcjonowania

psychicznego (jednostka potrafi zrozumieć dlaczego

psychicznego (jednostka potrafi zrozumieć dlaczego

pewne myśli/wspomnienia itp. wywołują u niej silną

pewne myśli/wspomnienia itp. wywołują u niej silną

reakcje na poziomie kodów obrazowych), daje

reakcje na poziomie kodów obrazowych), daje

możliwość prawie równoczesnego operowania kodem

możliwość prawie równoczesnego operowania kodem

obrazowym i abstrakcyjnym

obrazowym i abstrakcyjnym



Oba procesy wiążą się z aktywizacją struktur całego

Oba procesy wiążą się z aktywizacją struktur całego

mózgu

mózgu

Koncepcja psychicznej

Koncepcja psychicznej

reprezentacji emocji

reprezentacji emocji

Rozwój reprezentacji emocji

Rozwój reprezentacji emocji



W miarę rozwoju rekodowane informacje uwalniają

W miarę rozwoju rekodowane informacje uwalniają

się od znaczenia biologicznego i uwzględniają

się od znaczenia biologicznego i uwzględniają

znaczenie społeczne, zmieniają się teorie emocji

znaczenie społeczne, zmieniają się teorie emocji



Rozwój reprezentacji emocji nie ma charakteru

Rozwój reprezentacji emocji nie ma charakteru

liniowego, przechodzi ona ciąg zmian jakościowych

liniowego, przechodzi ona ciąg zmian jakościowych



na podstawowym „trójkącie” nadbudowują się kolejne,

na podstawowym „trójkącie” nadbudowują się kolejne,

zawierające coraz bardziej dojrzałe formy reprezentacji

zawierające coraz bardziej dojrzałe formy reprezentacji



Z upływem czasu procesy rekodowania stają się coraz

Z upływem czasu procesy rekodowania stają się coraz

łatwiejsze, w poszczególnych typach kodów coraz

łatwiejsze, w poszczególnych typach kodów coraz

większe ilości informacji (bogatsze i alternatywne

większe ilości informacji (bogatsze i alternatywne

połaczenia pomiędzy kodami)

połaczenia pomiędzy kodami)



Niektórzy potrafią osiągnąć stan, w którym wszystkie

Niektórzy potrafią osiągnąć stan, w którym wszystkie

kody łączą się w jedno – stan uskrzydlenia, przepływu

kody łączą się w jedno – stan uskrzydlenia, przepływu



Odpowiedzialne za to są czynniki związane z rozwojem

Odpowiedzialne za to są czynniki związane z rozwojem

poznawczym i motywacją jednostki (

poznawczym i motywacją jednostki (

rozmrażanie i

rozmrażanie i

zamrażanie epistemiczne

zamrażanie epistemiczne

)

)