Podyplomowe Studia Logopedyczne z

Emisji Głosu

Przedmiot: Neurologopedia

PŁATY

CIEMIENIOWE

Rok akademicki 2008/2009

PŁATY CIEMIENIOWE

znajdują się w górnej części czaszki,

gromadzą informacje dostarczane
przez zmysły z przeciwnej strony
ciała; lewy płat ciemieniowy
analizuje informacje napływające z
prawej strony ciała, a prawy płat
ciemieniowy analizuje informacje
napływające z lewej strony ciała.

Płat ciemieniowy

•

W PŁACIE

CIEMIENIOWYM

przeważają komórki czuciowe, choć

znajdują się też ruchowe. Do okolic
tych dochodzą sygnały czucia
powierzchniowego skórnego (dotyku,
bólu, temperatury itp.) oraz pewne
odmiany sygnałów wewnętrznych,
jak zmiana napięcia mięśni,
sygnalizująca zmianę położenia ciała.

W obrębie płatów kresomózgowia

wyróżniamy bruzdy i ograniczane

przez nie zakręty mózgu

Poszczególne części płata

ciemieniowego są

odpowiedzialne za:

  część górna:

     czucie dotyku,
     temperatury, bólu;
     umiejscowienie wrażeń czuciowych;

  prawa część dolna:

     orientacja przestrzenna,
 układ odniesienia względem swojego ciała

konstruowany

na

podstawie

wrażeń

wzrokowych;

Poszczególne części płata

ciemieniowego są

odpowiedzialne za (cd.):

 lewa część dolna:

    modelowanie relacji przestrzennych ruchów

palców.

 pomiędzy i część przyśrodkowa:

   celowe ruchy;
   integracja ruchu i wzroku;
   integracja czucia i wzroku w jeden percept;


manipulacja

obiektami

wymagająca

koordynacji i wyobraźni przestrzenno/ruchowej.
 rozumienie języka symbolicznego, pojęć

abstrakcyjnych, geometrycznych.

Ośrodki czynnościowe i

ich lokalizacja

Ośrodki czynnościowe i

ich lokalizacja

• Lokalizacja pól Brodmanna na powierzchni górno-bocznej

półkuli mózgu (numeracja pól dotyczy klasyfikacji według
Brodmanna):

• pierwszorzędowa kora czuciowa (pole 3, 2, 1): zakręt

zaśrodkowy - czucie powierzchowne

• drugorzędowa kora czuciowa (pole 5): płacik ciemieniowy

górny

• kora asocjacyjna ciemieniowa (pole 7): płacik ciemieniowy

górny - analiza bodźców

• kora asocjacyjna ciemieniowo – skroniowo - potyliczna

(pole 39, 40): płacik ciemieniowy dolny, zakręt nadbrzeżny

Podstawową funkcją

płatów ciemieniowych jest

odbiór i opracowywanie wrażeń

somestetycznych

(świadomości

ciała,

łączenie

z

dotykiem,

ucisku

i

umiejscowieniem w przestrzeni). Impulsy
dotyczące somestezji dochodzą do zakrętu
zaśrodkowego, który jest podobny do
ruchu zakrętu przedśrodkowego i zawiera
swoistą „mapę ciała”. Razem te dwa
zawoje tworzą korę sensomotoryczną,
która jest związana z kontrolą ruchów
dowolnych po przeciwległej stronie ciała.

Impulsy z zakrętu zaśrodkowego są

przekazywane do obszarów drugorzędowej

kory asocjacyjnej znajdującej się za tym

zakrętem. Następuje tutaj analiza i synteza

tych wrażeń oraz ich kojarzenie z

wrażeniami dochodzącymi z pozostałych

części odbiorczych mózgu. Pozwala to

wytworzyć wyobrażenie własnego ciała

oraz umożliwia orientację w przestrzeni,

stąd uszkodzenia płata ciemieniowego

wiążą się nie tylko z zaburzeniami czucia,

lecz także z zaburzeniami schematu ciała

oraz niemożnością rozumienia stwierdzeń

wyrażających stosunki przestrzenne. U

pacjentów, którzy zostali uderzeni w bok

głowy, mogą wystąpić zaburzenie orientacji.

Skutki uszkodzenia

płata ciemieniowego:

• całkowita niepodzielność uwagi;
• niezdolność do skupiania wzroku na

określonym miejscu (apraksja wzrokowa);

• trudności w orientacji przestrzennej;
• trudności w integracji wrażeń wzrokowych

w jedną całość (symultagnozja);

• trudności w koordynacji ruchu oczu i rąk;
• niezdolność do celowego działania

wymagającego ruchu (apraksja), problemy

w troszczeniu się o siebie;

Skutki uszkodzenia

płata ciemieniowego

(cd.):

• uszkodzony lewy płat - niezdolność do

odróżnienia kierunków, lewa-prawa
 trudności

w

liczeniu

(dyskalkulia)

i

matematyce, zarówno algebrze jak i geometrii;
   niezdolność do nazwania obiektu (anomia);
 okolice

lewego

zakrętu

kątowego

-

niezdolność do umiejscowienia słów pisanych

(agrafia);
  problemy z czytaniem;     

Skutki uszkodzenia

płata ciemieniowego

(cd.):

• uszkodzony prawy płat - brak świadomości

niektórych obszarów przestrzeni i części
ciała (jednostronne zaniedbanie);
  anozagnozja, zaprzeczanie niesprawności;
  trudności w rysowaniu;
  trudności w konstruowaniu obiektów;
 zaburzenia osobowości (zwykle lezje

ciemieniowo-skroniowe).