MARIA WUJTEWICZ
RYZYKO ZWIĄZANE ZE ZNIECZULENIEM
KLINIKA ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII
KATEDRY ANESTEZJOLOGII I INTENSYWNEJ TERAPII AMG
Nie ma znieczulenia bez
ryzyka!
Czy chory może czuć się bezpiecznie podczas
Czy chory może czuć się bezpiecznie podczas
znieczulenia?
znieczulenia?
Znieczulenie → leki mające działania uboczne
(układ krążenia i oddychania)
Znieczulenie → leki zwiotczające mięśnie
poprzecznie prążkowane (oddech sztuczny)
Wymiana gazowa w płucach (żywotna funkcja
ustroju) zależy od anestezjologa.
Zagrożenia:
Zagrożenia:
wzrastająca ilość chorych ASA III i IV
wzrastająca ilość coraz bardziej rozległych i
przedłużających się procedur chirurgicznych
coraz większe ograniczenia finansowe w
ochronie
zdrowia → presja na
anestezjologów → coraz większe obciążenie pracą.
Bailliere’s Clinical Anaesthesiology
1999r.
Niebezpieczeństwa mogą wynikać z:
Niebezpieczeństwa mogą wynikać z:
działania anestezjologa
braku reakcji ze strony anestezjologa
braków w wyposażeniu
anestezjologicznym
złego funkcjonowania aparatury
anestezjologicznej
działania chirurga
Wypadki i ich przyczyny (w/g prof.
Wypadki i ich przyczyny (w/g prof.
Szretera)
Szretera)
80% błąd człowieka lotnictwo
20% błąd sprzętu anestezjologia
Błędy:
Błędy:
1.
pomyłka – zamierzone działanie jest
prawidłowe, lecz wykonanie jest złe
2.
błąd – zamierzone działanie jest od
początku złe
3.
zaniedbanie – gdy nie podjęto działania,
chociaż takie działanie było niezbędne
Błąd aktywny (contextual) →
bezpośrednia
przyczyna
niepożądanego zdarzenia
Błąd ukryty (modal) → mający
miejsce w
systemie ( np.źle dobrane
procedury, zły
nadzór, złe oznakowanie,
pakowanie
materiału)
Przyczyny anestezjologiczne mogące wpływać
Przyczyny anestezjologiczne mogące wpływać
na powikłania okołooperacyjne (podane w
na powikłania okołooperacyjne (podane w
malejącej częstości występowania):
malejącej częstości występowania):
niechęć do poszerzania wiedzy
brak uwagi
zła organizacja pracy
brak doświadczenia
brak wiedzy
działania uboczne leków
braki w wyposażeniu
zmęczenie
BJA 2005 rok
Ale także:
brak kontroli sprzętu
nonszalancja
pośpiech
c
nieumiejętność wykorzystania wiedzy
niemożność zaakceptowania wniosków
wypływających
z analizy sytuacji
zła ocena sytuacji
Praca anestezjologa ↔ praca pilota samolotu.
Istota pracy anestezjologa i pilota polega na
współpracy z urządzeniami technicznymi
generującymi informacje i przyjmującymi
polecenia na wykonanie ustalonych czynności.
Stanowisko anestezjologiczne – „kokpit
anestezjologiczny”
W którym:
- gromadzone są wszystkie informacje i elementy
sterowania procesami wykonywanymi przez
anestezjologa
- elementy wyposażenia znajdują się w tym samym
miejscu, a system przedstawianych informacji posiada
ten sam format, co daje
gwarancję, że
odczyt informacji i wykonywanie
czynności odbywać się będzie prawidłowo i szybko.
Zbyt duża wiara w
Zbyt duża wiara w
elektronikę !
elektronikę !
Ograniczone pole
Ograniczone pole
widzenia !
widzenia !
Zapobieganie powikłaniom
Zapobieganie powikłaniom
Nadzór nad szkolącymi się
Sprawdzanie sprzętu i aparatu przed każdym
znieczuleniem
Regularny przegląd techniczny urządzeń
Właściwe przygotowanie chorego do zabiegu
Dobór odpowiednich technik
anestezjologicznych i systemu monitorującego
Stały nadzór w czasie znieczulenia
„Trening pewności” – przygotowanie lekarza
na wystąpienie powikłania i wyrobienie
nawyków postępowania
Symulacja jako metoda szkolenia
Symulacja jako metoda szkolenia
ustawicznego w anestezjologii i
ustawicznego w anestezjologii i
intensywnej terapii.
intensywnej terapii.
Cel symulacji
• Nabranie pewności, że w danej sytuacji będzie
podjęte
właściwe i poprawne postępowanie ( sama
znajomość
algorytmów postępowania jest niewystarczająca,
brak
sprawdzenia poprawności ich zastosowania).
• Eliminacja ,,nauki na własnych błędach”.
Podobnie jak pilot jest członkiem załogi samolotu,
anestezjolog jest członkiem zespołu ludzi w sali
operacyjnej (zespół chirurgiczny, anestezjologiczny)
Każdy członek zespołu powinien wiedzieć jak w
sytuacji krytycznej należy postąpić.
Programy zarządzania zasobami ludzkimi -
Crew(Cockpit) Resource Management – CRM.
Cel: zespołowe działanie i uświadomienie znaczenia
współpracy jako środka zapobiegającego
powstawaniu błędów (najwyższa ocena w szkoleniach
symulacyjnych).
Podsumowanie:
Podsumowanie:
1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia
27 lutego 1998 r. dotyczące wyposażenia stanowiska
anestezjologicznego
2. Bezpieczeństwo chorego nie zależy od standardów, nowych
urządzeń i nowoczesnego sprzętu monitorującego
3. Bezpieczeństwo będzie wzrastać gdy połączy się nowoczesną
technologię z:
poprawą w nauczaniu
ustawicznym kształceniem
kontrolą
odpowiednim nastawieniem
doświadczeniem klinicznym
kontrolą i czujnością