ENZYMY
-
surowicy
- płynu MR, moczu
- układu pokarmowego
ENZYMY SUROWICY
sekrecyjne wskaźnikowe ekskrecyjne
Enzymy sekrecyjne
• czynniki krzepnięcia krwi oraz
fibrynolizy,
• esteraza cholinowa,
• ceruloplazmina,
• lipaza lipoproteinowa
W stanie prawidłowym
syntetyzowane
w
rybosomach wątroby
Enzymy sekrecyjne
Ich
aktywność
w
surowicy
spada
po
uszkodzeniu
komórek
wątrobowych
Enzymy wskaźnikowe
Narządowo swoiste:
CK
GLD
ADH
Narządowo nieswoiste:
LDH
AST
ALT
HK
Enzymy ekskrecyjne
• enzymy soku trzustkowego
– amylaza
– lipaza
– RNaza
– DNaza
• enzymy żółci
– fosfataza zasadowa
– γ-glutamylotranspeptydaza
– aminopeptydaza leucynowa
• fosfataza kwasowa cieczy
sterczowej
Enzymy ekskrecyjne
Przeszkoda w
drogach
odprowadzających
wydzieliny
ustrojowe
Zastój
wydzieliny
Przejście
enzymów do
krwioobiegu
Enzymy surowicy
wykorzystywane w rutynowej
diagnostyce
NAZWA
GRUPA
AST
ALT
LDH
HBD
GLD
CK
GGT
ALP
ACP
AMS
LP
CHE
wskaźnikowy
wskaźnikowy
wskaźnikowy
wskaźnikowy
wskaźnikowy
wskaźnikowy
wskaźnikowy/ekskrecyjny
wskaźnikowy/ekskrecyjny
wskaźnikowy/ekskrecyjny
ekskrecyjny
ekskrecyjny
sekrecyjny
ENZYMY PMR
• AST
• αHBDH
• LDH
• CK
ENZYMY MOCZU
pochodzenia
nerkowego
pochodzenia
osoczowego
ENZYMY MOCZU
Amylaza
Lipaza
Cholinesteraza
w moczu
prawidłowym
↑ w ostrym
zapaleniu
trzustki
Fosfataza
alkaliczna
w moczu
prawidłowym
↑ w ostrych
schorzeniach
trzustki
pochodzenia
nerkowego
brak
diagnostycznego
zastosowania
pochodzenia
nerkowego
rozpoznanie
nowotworów nerek
śledzenie dynamiki
ostrej niezapalnej
niewydolności nerek,
ostrego
odmiedniczkowego
zapalenia nerek
ENZYMY MOCZU
• Enzymy występujące w moczu patologicznym:
– Aldolaza
– Fosfoheksokinaza
– LDH
– Transaminazy
– Rybonukleinaza
– Urokatepsyna
– Leucyloaminopeptydaza
– GGTP
– Beta-glukoronidaza
– Hialuronidaza
– Katalaza
– Fosfataza kwaśna
– Fibrynolizyna
ENZYMY MOCZU
• Uropepsyna
– enzym wytwarzany przez błonę śluzową
żołądka
– ↑ choroba wrzodowa
– ↓ zanikowy nieżyt błony śluzowej, choroba
Addisona, rak żołądka
– test wydolności kory nadnerczy (wydalany
w sytuacji stresowej)
– ACTH zwiększa stężenie uropepsyny
ENZYMY UKŁADU POKARMOWEGO
ŚLINA
α-amylaza
(ptialina)
kalikreina
(enzym proteolityczny)
ENZYMY UKŁADU POKARMOWEGO
• ŻOŁĄDEK
– pepsyna
– lipaza żołądkowa
– renina (podpuszczka)
– lizozym
– ureaza
– dehydrogenaza mleczanowa
– dehydrogenaza izocytrynianowa
– aminotransferazy
ENZYMY UKŁADU POKARMOWEGO
TRZUSTKA
enzymy
proteolityczne
enzymy
amylolityczne
enzymy
lipolityczne
trypsyna
chymotrypsyna
elastaza
karboksypeptydazy
α-amylaza
lipaza
fosfolipaza
fosfoesteraza
inne enzymy
rozkładające skrobię
• JELITO CIENKIE
– enterokinazy
– peptydazy
– fosfatazy zasadowe
– oligosacharydazy
– nukleotydazy
– nukleazy
– enzymy trzustkowe (trypsyna, amylaza,
lipaza)
ENZYMY UKŁADU POKARMOWEGO