Prawo gospodarcze
- elementy publiczne

Prof. dr hab. Wiesław
Czyżowicz

dr Jarosław

Wierzbicki

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

2

Założenia konstrukcyjne

systemu regulacji i

reglamentacji gospodarki



Podział prawa na publiczne i prywatne;



Ochrona rynku (

wolności gospodarczej

) i konkurencji

jako mechanizmów alokacji dobrobytu;



Ochrona własności prywatnej;



Konstrukcja ograniczeń wolności gospodarczej;



Przedsiębiorca – adresat regulacji prawnych;



Sfery normatywne ingerencji w działalność
przedsiębiorcy;



Kontrola i wymuszanie realizacji prawa.

Publicum ius est quod ad

statum rei Romanae spectat,

privatum quod ad singulorum

utilitatem

Domitius Ulpianus

Prawem publicznym jest prawo, które dotyczy

Rzeczpospolitej Rzymskiej (państwa ),

prywatne to prawo interesów prywatnych.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

4

Prawo publiczne i prawo
prywatne



Prawo publiczne –

prawo tzw. stosunków

pionowych, w ramach których podmiot władnący

(organ władzy publicznej), jest uprawniony do

jednostronnego określania, w granicach prawa,

treści praw i obowiązków podmiotów
podporządkowanych jego władzy

.



Prawo prywatne –

prawo tzw. stosunków

poziomych, opartych na zasadzie formalnej

równości stron i swobody umów (kontraktowej),

dzięki którym wzajemne prawa i obowiązki stron

wynikają z ich wzajemnych, suwerennych
decyzji

.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

5

Prawo prywatne – gałęzie



Prawo cywilne

(

prawo obrotu prywatnego

),

oparte na zasadach równości stron oraz swobody umów
– niekiedy Ustawodawca kompensuje brak faktycznej
równości kontrahentów poprzez przyznawanie większych
uprawnień stronie słabszej np. konsumentom;



Prawo handlowe

(

prawo obrotu gospodarczego

)

w zdecydowanej większości tożsame z prawem cywilnym
– prawo podmiotów prowadzących działalność
gospdoarczą, zwykle bez preferencji.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

6

Prawo prywatne w działalności

przedsiębiorców



Prawo stosunków kontraktowych zawarte
przede wszystkim w kodeksie cywilnym, w tym
prawo umów zawieranych w sposób zawodowy.



Oparte na zasadzie swobody umów i równości
stron

(

art. 353

1

k.c.

)

, może podlegać modyfikacjom

dla kompensowania faktycznych braków w
równości stron

(

wzmocnienie pozycji prawnej klienta /

konsumenta

)

.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

7

Publiczna regulacja

gospodarki



Historycznie mamy do czynienia z
procesem narastającego znaczenia
regulacji prawnych ze sfery prawa
publicznego;



Prawo publiczne, określa zasady organizacji
i funkcjonowania rynku i przedsiębiorców,
zaś jego realizacja jest kontrolowana i
wymuszana administracyjnie.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

8

Prawo publiczne – gałęzie



Prawo konstytucyjne;



Prawo administracyjne;



Prawo finansów publicznych;



Prawo karne;



Prawa proceduralne
(

postępowania sądowe i administracyjne

);

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

9

Prawo publiczne w działalności

przedsiębiorców I



Prawo określające tzw. brzegowe
warunki prowadzenia działalności
gospodarczej np:



Prawną dopuszczalność (legalność) podjęcia
określonej aktywności gospodarczej;



Konieczność ujawnienia formy prawnej i zakresu
działalności w odpowiednim rejestrze publicznym;



Konieczność wyboru określonej formy prawnej
prowadzenia działalności;

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

10

Prawo publiczne w działalności

przedsiębiorców II



Dodatkowe wymogi w tym: kapitałowe, personalne,
organizacyjne, sprawozdawcze etc.;



Konieczność uzyskania zgody organu administracji na
prowadzenie określonej działalności

(

koncesja / zezwolenie

)

;



Zdeterminowanie prawem sfery aktywności
gospodarczej

(

np.

konieczność specjalizacji wyłącznie w zakresie ubezpieczeń

/ bańkowości

)

;



Standardy jakościowe i ilościowe prowadzenia
działalności gospodarczej;



Ograniczenia cenowe

(

regulacje wysokości cen: minimalne i

maksymalne

)

;



Obowiązki ujawniania informacji;



Zasady zakończenia działalności gospodarczej.

Libertas est potestas
faciendi id, quod iure
licet

Wolność (w prawie) to możność czynienia tego na co

prawo zezwala

(współcześnie: wolność to swoboda czynienia tego, czego
prawo nie zabrania).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

12

Zasada wolności
gospodarczej I



Konstytucja RP:



Zasada ustrojowa,

[

adresowana do organów Państwa

]

;

Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności
gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i
współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju
gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. (art. 20 Konstytucji)



Prawo podmiotowe,

[

podlegające ograniczeniom

]

;

Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne
tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes
publiczny.
(art. 22 Konstytucji)



Swoboda wyboru zawodu

[

wymiar zindywidualizowany

]

1. Każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu
oraz wyboru miejsca pracy. Wyjątki określa ustawa.
2. Obowiązek pracy może być nałożony tylko przez ustawę. (…)

(art. 65 Konstytucji - wyciąg)

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

13

Zasada wolności
gospodarczej II



Wolność gospodarcza nie ma charakteru
bezwzględnego i może być ograniczana
na zasadach przyjętych dla ograniczania
konstytucyjnych praw wolnościowych;



Wolność gospodarcza w prawie polskim
nie jest uprawnieniem wyłącznie
obywatelskim, dotyczy każdego, kto w
sposób legalny przebywa na terytorium
RP.

Własność dziś to stosunek prawny, który
rzecz zmysłową w najszerszej mierze poddaje
władzy jednostki tzn. wyklucza innych od
wpływu, a zastrzega ten wpływ czyli swobodę
rozporządzania rzeczą dla właściciela: (...)

St. Wróblewski, Zarys wykładu prawa rzymskiego.

Prawo rzeczowe, Kraków 1919, s. 2

Cyt. Za: W Wołodkiewicz, Czy prawo rzymskie

przestało istnieć, Kantor Wydawniczy Zakamycze,

Kraków 2003, s. 465.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

15

Ochrona własności I



Zasada ustrojowa:

1. Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia.
2. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest

dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem.

(art. 21 Konstytucji RP).



Prawo podmiotowe – (

zasady ograniczania

):

1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych

oraz prawo dziedziczenia.
2. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia

podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej.
3. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i

tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa

własności.

(art. 64 Konstytucji RP).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

16

Ochrona własności II



Konstytucja dopuszcza wywłaszczenie jako

najwyższą formę ograniczenia własności –

pozbawienie jej;



Warunkiem legalności wywłaszczenia jest

jednak zachowanie celu publicznego

wywłaszczenia i słusznego odszkodowania;



Niekonstytucyjna najprawdopodobniej

(

to ostatnie może jednak stwierdzić skutecznie

wyłącznie Trybunał Konstytucyjny

), jest

jakakolwiek forma nacjonalizacji.

Omnia sunt
interpretanda

łac. wszystko podlega
interpretacji

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

18

Interpretacja



interpretacja wykładnia, wyjaśnienie,

wytłumaczenie, komentowanie czegoś

(…);



etym. - łac. interpretatio „wyjaśnienie”

od interpretari „wyjaśniać; tłumaczyć”.

Za:

Wł. Kopaliński Słownik Wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z

almanachem, Warszawa 2003 r.



Współcześnie będzie działaniem ukierunkowanym

na wyprowadzenie normy prawnej postrzeganej,

jako reguła postępowania z przepisów prawnych,

jednostek redakcyjnych tekstu prawnego.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

19

Interpretacja c.d.



Proces wyprowadzania konkretnej zasady

(normy) postępowania (w postaci nakazu

lub zakazu) z przepisów prawnych;



Przepis – zapis / jednostka redakcyjna

tekstu prawnego

[

Artykuł; ustęp; punkt; litera – w ustawach

/ Artykuł; paragraf; punkt; litera – w kodyfikacjach

];



Norma – dyrektywa postępowania, do której

odtworzenia zwykle konieczna jest analiza

jednego lub większej liczby przepisów.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

20

Podstawowe zasady
interpretacji



Założenia interpretacyjne:



Ustawodawca jest racjonalny;



Ustawodawca jest najlepszym znawcą języka

polskiego;



Podstawowe znaczenie ma interpretacja

językowa (oparta na znaczeniu użytych słów),

dopiero jej nieskuteczność uprawnia do

zastosowania interpretacji celowościowej

(ukierunkowanej na odtworzenie celu

wprowadzenia rozwiązania) lub systemowej

(uwzględniającej elementy systemu prawnego –

rozwiązań kompleksowych).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

21

Podstawowe zasady interpretacji
II



Zakaz domniemywania kompetencji
organów administracji publicznej
(

art. 7 Konstytucji RP – zasada legalizmu formalnego.

„Organy państwa działają na podstawie i w granicach

prawa”

);



In dubio pro libertatem.

W razie wątpliwości interpretacja powinna być dokonywana na rzecz
ochrony wolności podmiotu na który nałożono obowiązek.
Nałożenie obowiązku, tożsame z ograniczeniem praw, jest bowiem
wyjątkiem od zasady wolnościowej. Jako wyjątek, nie może być
interpretowane rozszerzająco;

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

22

Eliminacja sprzeczności w
prawie



Reguły kolizyjne (

służące eliminacji sprzeczności

):



Lex superior derogat legi inferiori;

(akt nadrzędny uchyla akt podrzędny – vide: hierarchia źródeł

prawa).



Lex specialis derogat legi generali;

(ustawa szczególna uchyla ogólną – na tym samym poziomie).



Lex posterior derogat legi priori;

(ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą – na tym samym

poziomie).

ale:



Lex posterior generalis non derogat legi priori

speciali.

(ustawa późniejsza ogólna nie uchyla wcześniejszej ustawy

szczególnej).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

23

Wolność gospodarcza

– zasady wprowadzania

ograniczeń



Wymóg wprowadzenia ograniczenia w

formie ustawy (tzw. wymóg formalny);



Wymóg wprowadzania ograniczeń wyłącznie

w przypadkach uzasadnionych interesem

publicznym (tzw. wymóg materialny);

Oba wymogi stanowią kryteria kontroli z

punktu widzenia konstytucyjności ustaw,

sprawowanej przez Trybunał Konstytucyjny.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

24

Mechanizmy reglamentacji



Uzależnienie możliwości legalnego podjęcia określonego

działania od uzyskania aprobującej decyzji administracyjnej od

organu administracji państwowej.

Typowe formy:



Koncesja;



Zezwolenie;



Licencja

(Kategoria, której wyodrębnianie na gruncie współczesnego prawa wydaje się
wątpliwe)

;



Rejestry działalności regulowanej.

Kryteria wyodrębniania sprowadzają się do określenia podmiotu

uprawnionego do starania się i kryterium rodzaju przesłanek

uwzględnianych przy wydawaniu decyzji administracyjnych.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

25

Koncesja - pojęcie I



Wywodzi się monopoli państwa, wymagających

zgody do prowadzenia ich przez osoby trzecie

(

łac. concessio - pozwolenie

);



MECHANIZM

– ogólny zakaz z indywidualnymi odstępstwami;



FORMA

- decyzja administracyjna;



CHARAKTER

– rozstrzygnięcie o elementach uznaniowych;



CZAS OBOWIĄZYWANIA

– określony;



SFERA ZASTOSOWANIA

– dziedziny szczególnie istotne dla gospodarki oraz

bezpieczeństwa obywateli.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

26

Koncesja – pojęcie II



Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności

gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają

przepisy odrębnych ustaw.



Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach

działalności gospodarczej mających szczególne

znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub

obywateli albo inny ważny interes publiczny jest

dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie

może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu

wpisu do rejestru działalności regulowanej albo

zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy.

Art. 46 ust. 2 i 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

27

Koncesja – pojęcie III

SFERY KONCESJONOWANE

–

wyliczenie art. 46 usdg

:



poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie
kopalin ze złóż, bezzbiornikowe magazynowanie substancji
oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w
podziemnych wyrobiskach górniczych;



wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i
amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu
wojskowym lub policyjnym;



wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie,
dystrybucja i obrót paliwami i energią;



ochrona osób i mienia;



rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych;



przewozy lotnicze.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

28

Koncesja – pojęcie IV

Koncesje udzielane są na podstawie ustawowej:



Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. prawo geologiczne i
górnicze;



Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu
działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu
materiałami wybuchowymi, bonią, amunicją oraz
wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub
policyjnym;



Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne;



Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia;



Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji;



Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

29

Koncesja – pojęcie V



W zakresie wynikającym z ustaw szczególnych organ
koncesyjny może określać szczególne warunki
wykonywania działalności gospodarczej objętej
koncesją (art. 48 ust. 1 usdg);



Uprawnienia organu koncesyjnego do kontroli
przedsiębiorcy ubiegającego się o koncesję (art. 50
usdg);



Możliwość przeprowadzenia, po ogłoszeniu w M.P.
przetargu w zakresie udzielenia koncesji (art. 51-54
usdg).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

30

Koncesja – pojęcie VI

Elementy uznaniowe

Elementy uznaniowe

decyzji koncesyjnej związane z usdg:

decyzji koncesyjnej związane z usdg:

Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji

lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku albo

odmówić zmiany koncesji:

1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania

działalności gospodarczej objętej koncesją (…);

2) ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa

lub obywateli;

3) jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu, o którym mowa w

art. 52, udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub

przedsiębiorcom;

4) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.

Art. 56 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

31

Koncesja – pojęcie VII

SFERY PODDANE KONTROLI ORGANU KONCESYJNEGO:



zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją;



przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej;



obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr

osobistych obywateli.

UPRAWNIENIA OSÓB UPOWAŻNIONYCH PRZEZ ORGAN DO KONTROLI:



wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest

wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i w

godzinach, w których ta działalność jest wykonywana lub powinna być

wykonywana;



żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub

innych nośników informacji oraz udostępnienia danych mających związek z

przedmiotem kontroli.

NASTĘPSTWO STWIERDZENIA NIEZGODNOŚĆI Z PRAWEM:



wezwanie przedsiębiorcy do usunięcia stwierdzonych uchybień w

wyznaczonym terminie.

(Art. 57 usdg)

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

32

Koncesja – pojęcie VIII

PRZESŁANKI OBLIGATORYJNEGO COFNIĘCIA KONCESJI:



wydanie prawomocnego orzeczenia zakazującego przedsiębiorcy

wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją;



przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności

objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale

zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.

PRZESŁANKI COFNIĘCIA LUB ZMIANY ZAKRESU KONCESJI:



rażące naruszenie warunków określonych w koncesji lub innych

warunków wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej,

określonych przepisami prawa;



nieusunięcie stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z

warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi

działalność gospodarczą objętą koncesją.



zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa

obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy.

(Art. 57 usdg)

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

33

Koncesja – pojęcie XI



Opłata skarbowa za udzielenie
koncesji lub jej zmianę;



Obowiązek zgłaszania zmian
istotnych w zakresie działalności
koncesjonowanej w terminie 14 dni
od dnia powstania.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

34

Promesa I



Decyzja zawierająca obietnicę wydania koncesji po

spełnieniu warunków wykonywania działalności

gospodarczej wymagającej koncesji;



Promesa eliminuje niepewność dotyczącą oceny przede

wszystkim przesłanek ogólnych takich jak „zagrożenie

obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli”;



Promesa ma charakter terminowy (nie krótszy niż 6

miesięcy), po którego okresie wygasa;

Art. 60 usdg

Celem promesy jest uniknięcie sytuacji niepewności

inwestycyjnej przedsiębiorcy podejmującego

działalność koncesjonowaną.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

35

Promesa II

W okresie ważności promesy można odmówić

koncesji na wykonywanie działalności

określonej w promesie, wyłącznie gdy:



wystąpiła zmiana danych zawartych we wniosku

o udzielenie promesy;



wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków

określonych w promesie;



wystąpiły (

jak należy czytać: de novo po wydaniu promesy

)

okoliczności, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt

1 i 2.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

36

Zezwolenie – pojęcie I



Wiele instytucji o zbliżonej konstrukcji
normatywnej noszących różne nazwy:



Zgoda / Zezwolenie / Licencja;

Można to odczytać jako podstawę przygan a uszczypliwości do

Ustawodawcy, który incompositus czyli confusio w przepisach

prawnych wyrządza.



Konstrukcyjnie oznacza to konieczność
uzyskania przez przedsiębiorcę decyzji
administracyjnej zawierającej
uprawnienie do prowadzenia działalności;

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

37

Zezwolenie – pojęcie II



Konstrukcyjnie przypisane jest działalności
aprobowanej przez państwo, wymagającej
kontroli w zakresie jej wykonywania;



Wprowadzane jest na gruncie ustaw
szczególnych;



Zezwolenie ma charakter decyzji związanej;



Może być przyznawane na różnych szczeblach
administracji publicznej (rządowej i
samorządowej).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

38

Zezwolenie – pojęcie III



Wyliczenie działalności objętych

wymogiem uzyskania zezwoleń,

zgód i licencji zawiera Art. 75 usdg;



Przykłady:



produkcja tablic rejestracyjnych;



działalność ubezpieczeniowa;



bankowość;

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

39

Zezwolenie – pojęcie IV



Konstrukcja zezwolenia zakłada:



kontrolę uprzednią w stosunku do jego

wydania;



konieczność stałego spełniania wymogów

warunkujących jego otrzymanie;



poddanie podmiotu autoryzowanego

kontroli i nadzorowi (tzw. policja

administracyjna) organu autoryzującego;



Możliwość cofnięcia zezwolenia w

przypadku zajścia określonych w

ustawach przesłanek.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

40

Licencja



Licencją określać się zwykło administracyjne

potwierdzenie posiadania (zasadniczo przez osobę

fizyczną) kwalifikacji do zawodowego wykonywania

określonego rodzaju aktywności.



Współcześnie zasadność jej wyróżniania budzi

wątpliwości (brak jasnego criterium divisionis),

może być utożsamiana z zezwoleniem, szczególnie,

iż takoż czyni Ustawodawca vide art. 75 usdg.



Dawniejsze przykłądy na licencje to:



Licencja pilota;



Licencja spawacza podwodnego;



Licencja kierowcy zwana prawem jazdy.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

41

Rejestr działalności
regulowanej I

WPIS DO REJESTRU MA CHARAKTER PRAWA PODMIOTOWEGO

(każdy kto spełnia przesłanki określone prawem ma roszczenie o wpis)



Działalność regulowana – warunki wykonywania:



spełnienie warunków określonych przepisami ustawy i

uiszczenie opłaty skarbowej (wymóg materialny);



uzyskanie wpisu do odpowiedniego rejestru działalności

regulowanej (wymóg formalny).

Art. 64 usdg



Zasady dokonania wpisu:



na pisemny wniosek przedsiębiorcy spełniającego przesłanki

wpisu,



po złożeniu odnośnego oświadczenia;

Art. 65 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

42

Rejestr działalności
regulowanej II

KONSTRUKCJA WPISU DO REJESTRU :



niezależność od koncesji i zezwoleń

(

zezwolenie czy koncesja to decyzja administracyjna, wpis to rejestracja – decyzja administracyjna występuje przy ew. odmowie

)



jawność rejestrów;



wykreślenia i zmiany na zasadach określonych w

ustawie;



obowiązek przedsiębiorcy zgłaszania zmian danych

wpisanych w terminie 14 dni od dnia zmiany;



obowiązek dokonania wpisu w terminie 7 dni od wpływu

wniosku, bezskuteczny upływ 14 dni od dnia wpływu

daje przedsiębiorcy możność rozpoczęcia działalności

po zawiadomieniu o tym organu na piśmie;



obowiązek przedsiębiorcy do przechowywania

wszystkich dokumentów niezbędnych do wykazania

spełniania warunków wymaganych.

Art. 66/67 i 69 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

43

Rejestr działalności regulowanej
III

PRZESŁANKI ODMOWY WPISU:



prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy

wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem;



przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności

regulowanej na podstawie decyzji o zakazie wykonywania

działalności objętej wpisem z przyczyn w okresie 3 lat

poprzedzających złożenie wniosku,

ZAKAZ WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI OBJĘTEJ

WPISEM (decyzja administracyjna):



przedsiębiorca złożył oświadczenie, niezgodne ze stanem

faktycznym;



przedsiębiorca nie usunął naruszeń warunków wymaganych

do wykonywania działalności regulowanej w wyznaczonym

przez organ terminie;



stwierdzono rażące naruszenie warunków wymaganych do

wykonywania działalności regulowanej przez przedsiębiorcę.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

44

Mechanizmy reglamentacji



Warunkiem rozpoczęcia działalności
koncesjonowanej czy wymagającej
zezwolenia jest uzyskanie ww.
autoryzacji;



Podmioty nieautoryzowane narażają się
na zastosowanie sankcji zwykle o
charakterze prawno-karnym;



Uzyskanie zezwolenia zwykle wiąże się z
poddaniem działalności kontroli i
nadzorowi organów państwa.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

45

Mechanizmy regulacji i

reglamentacji

- egzemplifikacja



Działalność bankowa:



Wymóg uzyskania zezwolenia na podjęcie działalności

(

podjęcie wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego

)



Regulowana forma prawna przedsiębiorcy

(

spółka akcyjna bank spółdzielczy lub bank państwowy

);



Szczegółowe wymogi kapitałowe

(

minimalny kapitał zakładowy wynosi równowartość 5.000.000 €

);



Szczegółowe wymogi dotyczące organów

(

fachowość członków zarządu, zgoda KNB na wykonywania prawa głosu

przez akcjonariuszy przekraczających kwalifikowane progi głosów z akcji

);



Zasady działalności (

np. ostrożność

), zasady

sprawozdawcze itp.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

46

Kontrola związana z

regulacją I

SZCZEGÓLNE UPRAWNIENIA WÓJTA, BURMISTRZA, PREZYDENTA MIASTA :



Obowiązek informowania (łac. denuntiatio) właściwych

organów administracji publicznej o dostrzeżonych

naruszeniach prawa lub wykonywaniu działalności z

zagrożeniem życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa

powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub

naruszenia środowiska,



W przypadku braku możliwości zawiadomienia, wójt,

burmistrz lub prezydent miasta może nakazać, w drodze

decyzji, wstrzymanie wykonywania działalności

gospodarczej na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni (z

rygorem natychmiastowej wykonalności).



Zawiadomione organy niezwłocznie powiadamiają wójta,

burmistrza lub prezydenta miasta o podjętych

czynnościach.

Art. 78 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

47

Kontrola związana z
regulacją II

ZASADY KONTROLI:



Zasady kontroli określone są w usdg

(„w zakresie nieuregulowanym stosuje się przepisy ustaw szczególnych”

– art. 77 ust. 2 usdg – postanowienie nie mające sensu – przepisy ustaw

szczególnych i tak się stosuje, ponieważ usdg nie ma ustrojowo charakteru

wyższego - w przypadku kolizji patrz: reguły kolizyjne);



Czynności kontrolne wykonuje się po okazaniu legitymacji

służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności

oraz doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli;



Upoważnienie zawiera co najmniej:



wskazanie podstawy prawnej / oznaczenie organu kontroli / datę i miejsce

wystawienia /

imię i nazwisko pracownika organu kontroli uprawnionego do wykonania

kontroli oraz numer jego legitymacji służbowej / firmę przedsiębiorcy

objętego kontrolą / określenie zakresu przedmiotowego kontroli / wskazanie

daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli / podpis

osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub

funkcji / pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy.



Zakres kontroli nie może wykraczać poza zakres wskazany

w upoważnieniu.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

48

Kontrola związana z regulacją III

ZASADY KONTROLI cd.:



Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności

kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej. Wyjątki:

1.

ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej;

2.

przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla prowadzonego przeciwko przedsiębiorcy śledztwa lub

dochodzenia;

3.

odrębne przepisy przewidują możliwość przeprowadzenia kontroli w toku prowadzonego

postępowania dotyczącego przedsiębiorcy;

4.

przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska

naturalnego.



Kontrolowany jest obowiązany do pisemnego wskazania

osoby upoważnionej do reprezentowania go w trakcie

kontroli.



Przedsiębiorca obowiązany jest prowadzić i przechowywać

książkę kontroli, upoważnienia i protokoły, a także

udostępniać ją organowi kontroli. Książka zawiera wpisy

organu kontroli obejmujące:

1.

oznaczenie organu kontroli;

2.

oznaczenie upoważnienia do kontroli;

3.

zakres przedmiotowy przeprowadzonej kontroli;

4.

daty podjęcia i zakończenia kontroli;

5.

zalecenia pokontrolne oraz określenie zastosowanych środków pokontrolnych.



Przedsiębiorca obowiązany jest dokonywać w książce wpisu o

wykonaniu zaleceń bądź ich uchyleniu przez organ kontroli,

organ nadrzędny albo sąd administracyjny.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

49

Kontrola związana z regulacją
IV

ZASADY KONTROLI cd.:



Prowadzenie w tym samym czasie jednej kontroli. Wyjątki:

1.

ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej;

2.

przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla prowadzonego przeciwko

przedsiębiorcy śledztwa lub dochodzenia;

3.

odrębne przepisy przewidują możliwość przeprowadzenia kontroli w toku

prowadzonego postępowania dotyczącego przedsiębiorcy;

4.

przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione zagrożeniem życia, zdrowia lub

środowiska naturalnego;

5.

kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług

przed dokonaniem tego zwrotu;

6.

przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z

przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa

wspólnotowego w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty

Europejskiej;

7.

kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na

podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków

związanych z budownictwem mieszkaniowym.



Ograniczenie globalnego okresu kontroli w roku kalendarzowym

(Wyjątki j.w.):

1.

w odniesieniu do mikro-, małych, i średnich przedsiębiorców - 4 tygodni;

2.

w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 8 tygodni.

Ius publicum
privatorum pactis
mutari non potest

Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami

prywatnymi.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

51

Swoboda działalności
gospodarczej I



Możliwość wydawania aktów prawnych przez

państwo wynika z posiadania przez nie

władzy suwerennej na danym terytorium;



Osoby znajdujące się na terytorium

(podlegające suwerennej władzy państwa),

obowiązane są do przestrzegania prawa

stanowionego przez państwo;



Wszędzie tam, gdzie państwo nie wskaże iż

dana regulacja może być zmieniona np: wolą

stron stosunku prawnego, konieczne jest

przestrzeganie obowiązującego prawa.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

52

Swoboda działalności
gospodarczej II



Konstytucyjna regulacja zasad ograniczania praw

i nakładania obowiązków w sferze gospodarczej;



Doprecyzowanie zasad na poziomie ustawy o

charakterze ogólnym (

systemowym

) tzw.

„konstytucja gospodarcza” (

ustawa o swobodzie

działalności gospodarczej

);



Wyjątki wynikające ze szczególnego znaczenia

konkretnych sfer aktywności gospodarczej

- ustawy szczególne poświęcone konkretnym

rodzajom działalności gospodarczej;



Pierwowzór – tzw. ustawa z dnia 23 grudnia 1998

r. o działalności gospodarczej.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

53

Swoboda działalności
gospodarczej III



Regulacja podstawowa:

Ustawa z dnia 2 lipca 2004

o swobodzie działalności gospodarczej

(

Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zmianami

);



Regulacje szczególne

(

przykład dodatkowych

wymogów

):

Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności

ubezpieczeniowej

(

Dz. U. Nr 124, poz. 1151 ze zmianami

).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

54

Swoboda działalności

gospodarczej IV



Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej:



reguluje podejmowanie, wykonywanie i
zakończenie działalności gospodarczej;



zadania organów administracji publicznej w
tym zakresie;



obowiązuje na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej.

Art. 1 usdg

(zakres i przedmiot obowiązywania)

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

55

Swoboda działalności
gospodarczej V



Zasady regulacji i ingerencji w działalność gospodarczą:



równość wobec prawa;



jawność działalności;



jawność odstępstw od powszechności i równości

(vide pomoc publiczna);



wspieranie przedsiębiorczości przez organy państwa

(zadbane rośnie gorzej – przyp. obserwatora);



zasada poszanowania uzasadnionych interesów

przedsiębiorcy w działalności organów administracji;



zasada współpracy organów administracji publicznej

z organizacjami



pracodawców, organizacjami pracowników,

organizacjami przedsiębiorców oraz samorządami

zawodowymi i gospodarczymi



zasada rejestracji;

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

56

Swoboda działalności
gospodarczej VI



Uprawnienia ochronne przedsiębiorcy:



Prawo złożenia do właściwego organu wniosku o

wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu

zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek

świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej, w

jego indywidualnej sprawie (Art. 10 usdg)

Nie może być on obciążony jakimikolwiek daninami

publicznymi, sankcjami finansowymi lub karami w

zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej

interpretacji;



Obowiązek załatwiania spraw przedsiębiorcy przez

organy administracji publicznej bez zbędnej zwłoki

(Art. 11 usdg)

(

dla budujących samoświadomość prawną zasadne będzie

oddanie się kontemplacji pojęć zwłoki zbędnej i zwłoki niezbędnej

…

).

Leges, Libertas et

Pax

sunt optima dona

Inskrypcja z tarczy Tytusa Flaminiusa ofiarowanej świątyni

Delfickiej

Prawa, wolność i pokój to najlepsze
dary.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

58

Działalność gospodarcza I

Zarobkowa działalność wytwórcza,

budowlana, handlowa, usługowa

oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i

wydobywanie kopalin ze złóż, a także

działalność zawodowa, wykonywana w

sposób zorganizowany i ciągły.

Art. 2 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

59

Działalność gospodarcza II



Aktywność zorganizowana (

w formie przedsiębiorstwa

);



Działalność prowadzona w sposób ciągły;



Wykonywana samodzielnie, na własną

odpowiedzialność przedsiębiorcy

(

nie stanowi działalności gospodarczej posiadanie akcji

);



Celem jest uzyskanie zarobku;



Ustawodawca wyłącza spod definicji działalność:

wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i

hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa

śródlądowego, wynajmowanie przez rolników pokoi, sprzedaż

posiłków domowych i świadczenie w gospodarstwach rolnych innych

usług związanych z pobytem turystów.

Art. 3 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

60

Działalność gospodarcza III



Przedsiębiorca

- podmiot (jednostka organizacyjna) prowadzący działalność gospodarczą

– osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie posiadająca

osobowości prawnej o ile na podstawie przepisów ustawy posiada

zdolność prawną – może występować samodzielnie w obrocie

(art. 4 ust. 1 usdg; art. 43

1

k.c.),

Przedsiębiorcami (odrębnymi) są wspólnicy spółki cywilnej w zakresie

wykonywanej działalności gospodarczej (art. 4 ust. 2 usdg);



Przedsiębiorstwo

- zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych
przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej (art. 55

1

k.c.);



Firma

- oznaczenie (nazwa) indywidualizująca przedsiębiorcę w obrocie.

Dla osoby fizycznej jest to imię i nazwisko. Dla jednostki organizacyjnej

nazwa zawierająca określenie formy prawnej (art. 43

1

– 43

10

k.c.);

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

61

Działalność gospodarcza IV



Przedsiębiorstwo obejmuje w szczególności:



oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego

wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);



własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń,

materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do

nieruchomości lub ruchomości;



prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub

ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub

ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;



wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;



koncesje, licencje i zezwolenia;



patenty i inne prawa własności przemysłowej;



majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;



tajemnice przedsiębiorstwa;



księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności

gospodarczej.

(art. 551 k.c.)

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

62

Działalność gospodarcza V



Jeden przedsiębiorca np: spółka
akcyjna może prowadzić większą
liczbę przedsiębiorstw.



Przedsiębiorca będzie zatem
podmiotem działającym, zaś
przedsiębiorstwo będzie miało
charakter „warsztatu pracy”.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

63

Zasady prowadzenia

działalności gospodarczej



Zasada gospodarki rynkowej;



Zasada wolności gospodarczej;



Zasada równości wobec prawa;



Zasada ochrony równości konkurencji;



Zasada prawa do sądu;



Zasada odpowiedzialności odszkodowawczej
administracji;



Zasada ochrony bezpieczeństwa publicznego i
porządku publicznego (

jako przesłanki ograniczeń wolności

).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

64

Osobowość prawna



Fikcja prawna (

rozwiązanie nakazujące przyjąć, iż

prawdziwe jest zjawisko niezgodne z doświadczeniem faktycznym

),

nakazująca przyjąć, iż konkretna masa
majątkowa (

tzw. fundacyjny typ osobowości prawnej

)

lub zbiór osób (

tzw. korporacyjny typ osobowości prawnej

)

może występować samodzielnie w obrocie
(

tj. odrębnie od pierwotnego właściciela kapitału lub osób

wchodzących w skład np: stowarzyszenia

).

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

65

Przedsiębiorca

1. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba

prawna i jednostka organizacyjna niebędąca

osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje

zdolność prawną - wykonująca we własnym

imieniu działalność gospodarczą.

2. Za przedsiębiorców uznaje się także

wspólników spółki cywilnej w zakresie

wykonywanej przez nich działalności

gospodarczej.

(

art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

)

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

66

Przedsiębiorcy – formy I



Osoba fizyczna;



Jednostka organizacyjna nie
posiadająca osobowości prawnej

(

wyodrębniona organizacyjnie, jednak nie będąca w pełni samodzielnym podmiotem

prawa

)



Spółka jawna;



Spółka partnerska;



Spółka komandytowa;



Spółka komandytowo-akcyjna;

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

67

Przedsiębiorcy – formy II



Jednostki organizacyjne posiadające
osobowość prawną:



Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością;



Spółka akcyjna;



Fundacja prowadząca działalność
gospodarczą;



Stowarzyszenie prowadzące działalność
gospodarczą.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

68

Przedsiębiorcy – formy III



Cudzoziemcy (

art. 13 usdg

):



Zasada traktowania narodowego
podmiotów pochodzących z UE i EFTA,
stron umowy o EOG (zakaz dyskryminacji
ze względu na pochodzenie lub
narodowość w odniesieniu do ww. osób);



Wolność na analogicznych do obywateli
polskich warunkach dla cudzoziemców
przebywających leganie na terytorium RP.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

69

Eventus stultorum magister

łac. wynik / skutek nauczycielem

głupców



Zasada traktowania narodowego np.
w prawie wspólnotowym nie dopuszcza
dyskryminacji „obcych” względem
„swoich”;



Legalna (

do czasu naruszenia zasad Traktatowych

)

jest dyskryminacja „swoich” względem
„obcych”;



Działanie na niekorzyść własnych obywateli
nieobce jest polskiemu Ustawodawcy …

Wtręt w wywodu spójny

Wtręt w wywodu spójny

ciąg

ciąg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

70

Przedsiębiorcy – formy IV



Cudzoziemcy c.d. (

art. 13 usdg

):



Inne osoby zagraniczne mają prawo do

podejmowania i wykonywania działalności

gospodarczej wyłącznie w formie spółki oraz

obejmowania bądź nabywania ich udziałów lub

akcji, o ile umowy międzynarodowe nie

stanowią inaczej:



komandytowej,



komandytowo-akcyjnej,



z ograniczoną odpowiedzialnością



akcyjnej, a także do przystępowania do takich

spółek

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

71

Oddziały przedsiębiorców

zagranicznych I



Pojęcie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego:



jednostka zależna od przedsiębiorcy zagranicznego,



wykonująca na terytorium RP działalność

gospodarczą;



posiadanie siedziby na terytorium RP.

(

Dla miłośników prozy Alfreda Szklarskiego: faktoria handlowa do obrotu

z dzikimi

tj. reprezentacja przedsiębiorstwa kupieckiego zza Wielkiej Wody,

oparta na ich podmiotowości prawnej,

działająca w sferze ich dozwolenia / specjalizacji,

posiadająca lokalną organizację zarządzającą – w osobie faktora

)

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

72

Oddziały przedsiębiorców
zagranicznych II



Zasady działalności za pośrednictwem oddziału:



Wzajemność - dla podmiotów z państw trzecich

(

nie dotyczy państw członkowskich UE i zrównanych w prawach, dla

których nie obowiązuje zasada wzajemności

);



Dla obywateli państw członkowskich UE; EOG i państw,

które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości

na podstawie umów zawartych ze Wspólnotą Europejską i jej

państwami członkowskimi, podejmowanie i wykonywanie

działalności gospodarczej jest wolne na takich samych

zasadach jak dla obywateli polskich.



Możliwość prowadzenia działalności wyłącznie w zakresie

przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego (art. 86

usdg);



Konieczność ustanowienia osoby uprawnionej do reprezentacji

przedsiębiorcy zagranicznego w oddziale (art. 87 usdg);



Możliwość rozpoczęcia działalności

w ramach oddziału po

uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

73

Wtręt doprecyzowujący !!!



Podmiot założony zgodnie z prawem polskim
jest przedsiębiorcą krajowym, naszym,
pszenno-buraczanym, swojakiem /
ziomalem.



Jednostka organizacyjna wywodząca swoją
podmiotowość z istnienia i funkcjonowania
gdzieś daleko za granicą przedsiębiorcy
macierzystego, będzie działała jako projekcja
– oddział lub samo tylko widmo –
przedstawicielstwo.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

74

Oddziały przedsiębiorców
zagranicznych III



OBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCY ZAGRANICZNEGO:



używanie do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy

przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną

na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy

oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”;



prowadzenie dla oddziału oddzielnej rachunkowości w

języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości;



zgłaszanie ministrowi właściwemu do spraw gospodarki

wszelkich zmian stanu faktycznego i prawnego w

zakresie okoliczności, stanowiących przesłanki wydania

zakazu działalności;



inne obowiązki wynikające z mocy prawa np.

zawieranie umów w języku polskim, w sytuacjach

określonych w ustawie z dnia 7 października 1999 r. o

języku polskim.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

75

ustawa z dnia 7 października 1999 r.

o języku polskim (wyciąg)



Art. 7.
Języka polskiego używa się w obrocie prawnym na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej pomiędzy podmiotami polskimi oraz gdy jedną ze

stron jest podmiot polski. Dotyczy to w szczególności nazewnictwa towarów

i usług, ofert, reklamy, instrukcji obsługi, informacji o właściwościach

towarów i usług, warunków gwarancji, faktur, rachunków i pokwitowań (…).



Art. 8.
Jeżeli stroną umowy, której wykonanie ma nastąpić na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej, jest podmiot polski, umowę sporządza się w

języku polskim.
Umowa sporządzona w języku polskim może mieć wersję lub wersje

obcojęzyczne. Jeżeli strony nie postanowiły inaczej, podstawą wykładni

takiej umowy jest jej wersja polskojęzyczna.
Do umów zawartych z naruszeniem ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio art.

74 § 1 zdanie pierwsze oraz art. 74 § 2 Kodeksu cywilnego; umowa

sporządzona w języku obcym nie stanowi uprawdopodobnienia faktu

dokonania czynności prawnej, o którym mowa w art. 74 § 2 Kodeksu

cywilnego.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

76

Oddziały przedsiębiorców zagranicznych

IV

SANKACJA W POSTACI ZAKAZU PROWADZENIA

DZIAŁALNOŚCI:



Podmiot kompetentny:

Minister właściwy do spraw

gospodarki;



Forma prawna:

decyzja;



Przesłanki wydania decyzji zakazującej (wystarczy, że spełniona

jest jedna):



oddział rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje obowiązku

aktualizacji informacji;



nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który

utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania

działalności gospodarczej;



działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu i

obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu

ważnemu interesowi publicznemu.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

77

Przedstawicielstwo I



przedstawicielstwa stanowią jednostki

przeznaczone do prowadzenia na

terytorium Polski w zakresie reklamy i

promocji przedsiębiorcy zagranicznego;



przedstawicielstwo mogą utworzyć również

osoby zagraniczne powołane do promocji

gospodarki kraju ich siedziby, z tym że zakres

działania takiego przedstawicielstwa może

obejmować wyłącznie promocję i reklamę

gospodarki tego kraju.



utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu

do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców

zagranicznych, prowadzonego przez ministra

właściwego do spraw gospodarki.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

78

Przedstawicielstwo II



wymogi dotyczące wniosku o założenie

przedstawicielstwa



sporządzenie w języku polskim, zawiera:



podanie nazwy, siedziby i formy prawnej przedsiębiorcy

zagranicznego;



określenie przedmiotu działalności gospodarczej przedsiębiorcy

zagranicznego;



wskazanie imienia, nazwiska oraz adresu na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej osoby upoważnionej w przedstawicielstwie

do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego;



podanie adresu przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej.



jako załączniki powinny zostać dołączone do wniosku:



jeżeli przedsiębiorca zagraniczny działa na podstawie aktu

założycielskiego, umowy lub statutu - odpis tego dokumentu;



jeżeli przedsiębiorca zagraniczny istnieje lub wykonuje działalność

na podstawie wpisu do rejestru - odpis z tego rejestru;

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

79

Podziały funkcjonalne
przedsiębiorców



Mikroprzedsiębiorca (art. 104 usdg);



Mały przedsiębiorca (art. 105 usdg);



Średni przedsiębiorca (art. 106 usdg);

Podział w swej istocie nie ma wymiernych

odniesień dla praktyki działalności gospodarczej

w Polsce – państwa członkowskie mogą tworzyć

systemy wspomagania działalności małych i

średnich przedsiębiorstw, jednak nie naruszając

zasady równej konkurencji.

Polski program wspierania MiŚ-iów zaginął w pomroce kazamatów MG….

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

80

Podstawowy obowiązek

przedsiębiorcy

Przestrzeganie prawa

Przestrzeganie prawa

:

:

Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać

określone przepisami prawa warunki

wykonywania działalności gospodarczej,

w szczególności dotyczące ochrony przed

zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i
moralności publicznej, a także ochrony

środowiska.

Art. 18 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

81

Obowiązki przedsiębiorcy I

Obowiązek zapewnienia fachowości

Obowiązek zapewnienia fachowości

wykonywania działalności:

wykonywania działalności:

Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek

posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych

przy wykonywaniu określonego rodzaju

działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest

obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach

działalności gospodarczej były wykonywane

bezpośrednio przez osobę legitymującą się

posiadaniem takich uprawnień zawodowych.

(np. Sprzedaż farmaceutyków)

Art. 19 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

82

Obowiązki przedsiębiorcy II

Obowiązek oznaczania towarów:

Obowiązek oznaczania towarów:

Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany

do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu,

etykiecie lub instrukcji informacji w języku polskim

zawierających:

1) firmę przedsiębiorcy i jego adres;

2) nazwę towaru;

3) inne oznaczenia i informacje wymagane na

podstawie odrębnych przepisów.

Art. 20 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

83

Obowiązki przedsiębiorcy III

Obowiązek oznaczania towarów:

Obowiązek oznaczania towarów:

Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w

sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na

odległość za pośrednictwem środków masowego

przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków

bezadresowych, jest on obowiązany do podania w

ofercie co najmniej następujących danych:

1) firmy przedsiębiorcy;

2) numeru identyfikacji podatkowej (NIP);

3) siedziby i adresu przedsiębiorcy.

Art. 21 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

84

Obowiązki przedsiębiorcy IV

Obowiązek dokonywania rozliczeń za

pośrednictwem rachunku bankowego

lub prowadzonego w SKOK-u, gdy :

(przesłanki samodzielne)

1.

stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny

przedsiębiorca;

2.

jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę

wynikających z niej płatności, przekracza równowartość

15 000 euro

(co ma zapewniać przejrzystość operacji przedsiębiorców przed

służbami skarbowymi) Art. 22 usdg

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

85

Rejestry / Ewidencje I



Cele funkcjonowania systemu rejestrów:



Przejrzystość sfery prowadzenia działalności
gospodarczej;

(

zabezpieczenie prawne ekonomicznego założenia o pełnej przejrzystości

rynku

)

;



Pewność obrotu – założenie, iż to co w
księgach to i w rzeczywistości;



Kontrola informacyjna nad aktywnością
wykonywaną na terytorium państwa.

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

86

Rejestry / Ewidencje II



Wpis - warunek konieczny podjęcia działalności:



Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą

po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w

Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji

Działalności Gospodarczej, zwanej dalej „ewidencją”.



Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć

działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do

rejestru przedsiębiorców.



Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący

osobami fizycznymi. Zasady wpisu do rejestru

przedsiębiorców określają odrębne przepisy.

Art. 14 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Katedra Prawa Administracyjnego i

Fiannsowego Przedsiębiorstw

87

Rejestry / Ewidencje III



Ewidencja działalności gospodarczej;



Art. 7 – 7i (

pozostawione w mocy do dnia 31 grudnia 2006 r.

)

Ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo
działalności gospodarczej (

Dz. U Nr 10, poz. 1178 ze zm.

)



Krajowy Rejestr Sądowy;



Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym
Rejestrze Sądowym (

Dz. U. z 2001 r. Nr 17 poz. 209 – t.j. ze zm.

)

felix, qui potuit
rerum cognoscere
causas

szczęśliwy, kto zdołał poznać
przyczyny wszechrzeczy.

Wergiliusz.