Najstarsze dzieje ludzkości badają archeologowie. Przeprowadzają oni
wykopaliska odkrywając kolejne warstwy dziejowe. Ważnym zadaniem
jest ustalenie epoki z której pochodzą znaleziska.
Warstwy archeologiczne
Archeologowie często znajdują pozostałości całych osad sprzed wielu
wieków
Wraz z ogłoszeniem prze Karola Darwina w XIX teorii ewolucji gatunków,
rozpoczęła się era badań nad pochodzeniem gatunku ludzkiego.
Najstarszym hominidem był
najprawdopodobniej australopitek
Miejsca występowania australopiteka
W taki sposób mógł ewoluować człowiek
O ewolucji człowieka świadczyć mogą znalezione przez archeologów
czaszki człowieka z różnych epok.
Tak mógł wyglądać homo habilis. Rekonstrukcja na podstawie znalezionej
czaszki
Homo erectus – najprawdopodobniej posługiwał się już ogniem.
Tak wyglądał najprawdopodobniej neandertalczyk
Neandertalczyk polował już w sposób przemyślany. Używał do polowań
narzędzi kamiennych. Często jego ofiarą padały mamuty.
Ostatnim gatunkiem jest homo sapiens sapiens, który zasiedlił wszystkie
kontynenty
W epoce paleoliu człowiek prowadził koczowniczy tryb życia.
Przemieszczał się z miejsca na miejsce w poszukiwaniu pożywiania.
Zbierał dziko rosnąc zboża i polował na zwierzęta, których skórę, kości i
ścięgna wykorzystywał do wytwarzania różnych przedmiotów oraz
odzieży.
Narzędzia z epoki paleolitu
Bardzo dużo malowideł jaskiniowych odkryto w Lascaux we Francji
Malowidła z Lascaux
Ważnym wydarzeniem w XIX wieku było też odkrycie malowideł w
Altamirze (Hiszpania). Dzięki tym znaleziskom wiemy na jakie zwierzęta
polował człowiek epoki lodowcowej.
W dziewiątym tysiącleciu człowiek stał się rolnikiem. Zaczął hodować
zwierzęta i uprawiać zboża. Epokę tę nazywamy neolitem. Rozpoczęła się
ona na Bliskim Wschodzie.
Z czasem wynaleziono koło garncarskie dzięki któremu ludzie już mogli
wytwarzać ładniejszą i praktyczniejszą ceramikę
Z czasem następował podział pracy. Zaczęło powstawać rzemiosło i
handel co doprowadziło do narodzin pierwszych miast. Na uwagę
zasługuje miasto z VII tysiąclecia p.n.e powstałe na terenie dzisiejszej
Turcji – Catal Huyuk.
Ludzie czasami mieszkali w utworzonych pod ziemią schronieniach. Na
terenie Kapadocji (Turcja) powstała podziemna osada, która była
zamieszkiwana prze stulecia.
Na terenie Kapadocji powstała słynna twierdza Uchisar – całkowicie
wydrążona w skale
Najwcześniejszą znaną formą religii był kult Wielkiej Matki. Był to kult
przyrody, która karmiła człowieka.
W epoce neolitu powstawały kompleksy kamienne zwane megalitycznymi
(wielkie kamienie to megality). Być może służyły jako miejsca kultu.
Najsłynniejszy kompleks megalityczny Stonehenge znajduje się w Anglii.
Epoka neolitu w Europie nastąpiła później niż na Bliskim Wschodzie.
Pierwsze osady rolnicze powstawały w V tysiącleciu p.n.e
Europejscy rolnicy mieszkali w ,,długich domach”.
Przykładem takiej zabudowy na terenie Polski jest gród w Biskupinie.
Pozostałość po kulturze łużyckiej. Początki grodu sięgają
najprawdopodobniej VIII w. p.n.e
Na terenie polski ludność epoki neolitu mieszkała też w takich chatach
(Krzemionki Opatowskie)