B

Bezpośrednie

I

Inwestycje

Z

Zagraniczne

dr Ewa Feder-Sempach

BIZ w świecie

W warunkach globalizacji coraz więcej

regionów świata staje się miejscem

lokalizacji bezpośrednich inwestycji

zagranicznych (BIZ), które „stanowią

kapitał w czystej formie, bez

narodowego przyporządkowania, wraz z

odpowiednio ukierunkowaną strategią

zarządzania, który jest potencjalnie

gotowy osiąść tam, gdzie oczekiwane

zyski są największe i najpewniejsze”

BIZ – Foreign Direct
Investments - FDI

Zagraniczne inwestycje bezpośrednie
polegają na:



Przejęciu przedsiębiorstwa
zagranicznego;



Ustanowieniu od podstaw
przedsiębiorstwa za granicą – greenfield;



Rozszerzenie potencjału istniejącego
przedsiębiorstwa w drodze reinwestycji.

BIZ według MFW

Mianem Bezpośredniej Inwestycji
Zagranicznej określa się zakup
różnego rodzaju tytułów własności
firm za granicą, które prowadzą do
przejęcia w całkowitym lub
decydującym stopniu kontroli nad
firmą zagraniczną.

BIZ to transfer różnych form

czynników produkcji, technologicznego

know how czy wiedzy na temat

organizacji i zarządzania. Inwestycje te

mogą dotyczyć przekazania kapitału

finansowego, jak i dóbr realnych.

BIZ występuje wówczas, gdy inwestor

ma aktywny udział w działalności

przedsiębiorstwa oraz włącza to

przedsiębiorstwo w swoja globalną i

długofalową politykę.

Rodzaje BIZ



Greenfield investments – założenie i
wybudowanie nowego
przedsiębiorstwa.



Brownfield investments – przejecie
już istniejącej spółki zagranicznej.

Kryteria OECD od kiedy
zaczyna się BIZ



Kupno 10% lub więcej akcji
zwykłych danej firmy;



Zdobycie 10% lub więcej głosów na
walnym zgromadzeniu
akcjonariuszy.

Kontrola nad
przedsiębiorstwem

Kontrola nad przedsiębiorstwem
może być sprawowana przy różnej
wysokości inwestycji. Czasem nie
wystarcza 40% akcji by decydować
o strategii firmy. Przy dużym
rozproszeniu kapitału wystarcza
nawet 10-20% aby móc sprawować
kontrolę.

Korporacje transnarodowe

Korporacje transnarodowe to

główny podmiot realizujący

Bezpośrednie Inwestycje

Zagraniczne w skali

międzynarodowej.

Eksporterzy i importerzy
BIZ



Wśród eksporterów BIZ dominują
kraje rozwinięte (USA, UE i Japonia).
Rośnie udział krajów rozwijających
się głównie azjatyckich (Hongkong,
Tajlandia, Korea Pd.).



Wśród importerów BIZ również
dominują kraje rozwinięte, ale w
mniejszym stopniu.

Przyczyny wzrostu
znaczenia BIZ:



Powrót do protekcjonizmu, mimo
znoszenia barier handlowych;



Zmiany polityczne i ekonomiczne;



Obniżenie kosztów przekazywania
informacji.

Główne interpretacje teoretyczne
bezpośrednich inwestycji
zagranicznych



Teorie makroekonomiczne (np. teoria
rentowności lokaty kapitału).



Teorie mikroekonomiczne (np. teoria
przewagi własnościowej
przedsiębiorstwa).



Teorie mieszane (np. teoria lokalizacji
zagranicznych inwestycji
bezpośrednich, eklektyczna teoria
produkcji międzynarodowej).

Eklektyczna Teoria produkcji
międzynarodowej J. Dunninga

Dunning w swym paradygmacie
OLI, wyodrębnia 3 współzależnie
występujące rodzaje przewag, które
musi mieć przedsiębiorstwo aby
podjąć działalność poza granicami
kraju.

BIZ opłaca się gdy:

1. Firma osiąga korzyści z posiadania

praw własności (

O – Ownership

O – Ownership).

Wiedza o produkcie i jego
wytwarzaniu, patenty certyfikaty,
które dają firmie przewagę nad
zagranicznymi konkurentami nawet
na obcym rynku.

BIZ opłaca się gdy:

2. Lokalizacja firmy (

L – Location

L – Location) jest

najlepsza z możliwych. Lokalizacja musi
przewyższać pod względem atrakcyjności
potencjalną lokalizację gdziekolwiek indziej
na świecie.

Muszą wystąpić czynniki decydujące o większej
atrakcyjności lokalizacji produkcji w danym kraju
przyjmującym w porównaniu z krajem macierzystym
lub innymi krajami lokaty kapitału w formie BIZ.

BIZ opłaca się gdy:

3. Internacjonalizacja (

I –

I –

Internalization

Internalization), bardziej opłaca się
prowadzić działalność w ramach firmy
w innym kraju niż zawierać transakcje
z kontrahentami zagranicznymi.

Dla przedsiębiorstwa musi być bardziej opłacalne
transferowanie przewag własnościowych za granicę
wewnątrz własnej organizacji (internalizacja) aniżeli
sprzedaż lub wydzierżawienie ich firmom
zagranicznym (eksternalizacja).

Motywy podejmowania BIZ:



Poszukiwanie zasobów,



Poszukiwanie rynków,



Podnoszenie efektywności,



Pozyskiwanie strategicznych
aktywów lub zdolności,



Podążanie za klientami firmy.

Dziękuję za uwagę