Metody

Metody

organizacji

organizacji

i

i

zarządzani

zarządzani

a

a

Literatura

1.

Z. Martyniak: Metody
organizacji i zarządzania ,
Wydawnictwo Akademii
Ekonomicznej w Krakowie
1999

2.

Czekaj J. (red.): Metody
organizacji i zarządzania
Wydawnictwo Akademii
Ekonomicznej w Krakowie,
Kraków 2007

3.

M. Jabłoński: Kompetencje
pracownicze w organizacji
uczącej, Wyd. Beck 2009

1.

Z. Martyniak:
Organizatoryka, PWE

Warszawa 1987

2.

Martyniak Z., Nowe metody i
koncepcje zarządzania,
Wydawnictwo Akademii
Ekonomicznej w Krakowie,
Kraków 2002

3.

Z. Mikołajczyk Techniki
organizatorskie w
rozwiązywaniu problemów
zarządzania, PWN, Warszawa
2001

1.

1.

Czym jest metoda a technika

Czym jest metoda a technika

organizatorska?

organizatorska?

2.

2.

Przegląd klasycznych technik

Przegląd klasycznych technik

organizatorskich zarządzania

organizatorskich zarządzania

3.

3.

Współczesne koncepcje

Współczesne koncepcje

zarządzania

zarządzania

1. Czym jest

1. Czym jest

metoda a

metoda a

technika

technika

organizatorska?

organizatorska?

METODA

to:



Świadomy i uporządkowany sposób stosowany

dla osiągnięcia określonego celu [Encyklopedia
Larousse]

[1]

.



Systematycznie i konsekwentnie stosowany

sposób postępowania dla osiągnięcia określonego
celu [Słownik języka polskiego]

[2]

.

 



Sposób naukowego badania rzeczy i zjawisk i

przedstawiania wyników tych badań [Słownik
języka polskiego]

[3]

.

 

[1]

A. Chauvet, Metody zarządzania, Poltext, Warszawa 1997.

[2]

Z. Mikołajczyk, Techniki organizatorskie w rozwiązywaniu problemów zarządzania, PWN, Warszawa 1995.

[3]

Ibid.

METODA

to:



Systematyczny sposób postępowania, przy czym

sposób oznacza umyślny tok jakiegoś działania, a
więc skład i układ jego stadiów [T. Kotarbiński][4].



Powtarzalny sposób działania zwiększający jego

sprawność, sposób, który jest wyznaczany za pomocą
spójnego zbioru reguł (dyrektyw) [S. Kamiński][5].
 



Odpowiednią do stanu rzeczy najkrótszą drogę do

celu działania, a dokładniej: świadomie i
systematycznie stosowany, wzorcowy dobór i układ
elementarnych czynności, który pozwala skuteczniej i
ekonomiczniej (wydajniej i oszczędniej) uzyskać cel
tego działania [T. Kotarbiński].

[4

] Z. Matyniak, Metody organizowania procesów pracy, PWE, Warszawa 1996.

[5

] S. Kamiński, Nauka i metoda, KUL, Lublin 1998.

Zasada

Wytyczna do działań

organizatorskich

Zasady: podziału pracy, koncentracji

, harmonii

Metodyka ogólna

Podejście do działania

organizatorskiego określające etapy
postępowania oraz wykorzystywany
w nim zbiór zasad, metod i technik

Analiza elementarna, podejście

opisowo-ulepszające,funkcjonalno-
wzorcujące,diagnostyczno-
funkcjonalne

Metoda ogólna

Sposób postępowania zaczerpnięty z
metodologii nauk praktycznych
ukierunkowujący działalność
organizatorską na poszczególnych jej
etapach i implikujący zastosowanie
określonych metod szczegółowych i
technik
Metoda diagnostyczna, systemowa,
RAPPOS

Rodzina metod

szczegółowych

Grupa metod rozwiązywania szczegółowych
problemów organizatorskich ukształtowana
na gruncie nauki organizacji i zarządzania lub
innych nauk praktycznych (ergonomii,
informatyki, heurystyki, ekonometrii,
socjologii itp.)
Badanie metod pracy, mierzenie pracy,
wartościowanie pracy, analiza wartości
itp.Metody socjologiczne, ergonomiczne,
informatyczne, heurystyczne, itp.

Metodyka szczegółowe

•Szczegółowy sposób podejścia do
działania organizatorskiego właściwy dla
danej rodziny metod szczegółowych,
określający etapy i fazy postępowania
oraz wykorzystywane w poszczególnych
stadiach metody szczegółowe i techniki
Metodyka badania pracy, mierzenia pracy,
normowania pracy, analizy wartości itp.

Metody szczegółowe

Sposoby postępowania
organizatorskiego właściwe dla
określonej rodziny metod implikujące
zastosowanie określonych technik
Chronometraż, fotografia dnia pracy,
w rodzinie metod wartościowania
pracy: metoda Bedaux, metoda
UMEWAP-87, metoda AWPN

Grupa technik

Grupa szczegółowych sposobów
postępowania organizatorskiego
właściwa dla określonej metody
szczegółowej
Techniki kart i wykresów przebiegu,
techniki haromonogramów,

technika

technika

organizatorsk

organizatorsk

a?

a?

Technika

to:



Części składowe metody (parts within a method)

[Encyclopedia od Management]

Metodyka

to:



Poprawny metodologicznie zbiór dyrektyw,

wskazujący sposoby działania, metody prowadzące do
danego celu [T. Pszczołowski]

Zasady

(reguły) to:



zawierają ogólne wskazówki, wytyczne działań

organizatorskich. Np. Zasada podziału pracy głosi, że
jeśli jakąś pracę podzielimy na cząstki, z których
każdą powierzymy do wykonania odrębnemu
stanowisku (pracownikowi, komórce, maszynie itd.),
to wydajność pracy wrośnie.

Technika

Zaprogramowane i zrutynizowane

sposoby postępowania
organizatorskiego

Karta przebiegu materiału, wykres

Gantta

Metoda a
Technika

:

Metoda

Poziom refleksji

Technika

X

Model teoretyczny (teoria)

X

Koncepcja, zasada, reguła

X

X

Instrumenty

X

X

Narzędzia

X

X

Metodyka, procedury

X

X

„Best practices”

Instrument

– sposób, klasyfikacja , struktura danych, miernik, formuła

opracowana na podstawie ogólnej zasady lub reguły.

Narzędzie

– implementacja instrumentu za pomocą środków materialnych.

Wyróżniamy w naukach

Wyróżniamy w naukach

organizacji i zarządzania:

organizacji i zarządzania:



metody analityczne (jak jest?)



metody diagnostyczne (jest dobrze

czy źle?)



metody projektowe / ulepszające /

prognostyczne (co należy robić?)

Istota i

Istota i

treść

treść

analityczno-

analityczno-

diagnostycz

diagnostycz

nej

nej

metodyki

metodyki

badania

badania

i

i

doskonaleni

doskonaleni

a

a

organizacji i

organizacji i

procesów

procesów

pracy

pracy

Z. Matyniak, Metody organizowania
procesów pracy, PWE, Warszawa
1996.

Cykl upowszechniania

metod

zarządzania wg M.

Bourbona

Wielka

dyfuzja

20 do 30 lat

Lata

D

u

że

p

rz

e

d

si

ę

b

io

rs

tw

a

p

rz

e

m

ys

ło

w

e

Ś

re

d

n

ie

i

m

a

łe

p

rz

e

d

si

ę

b

io

rs

tw

a

Obszar

zastosowań

Dora

dztw

o i in

form

acja

w

prze

dsię

bior

stwi

e

Eksperymenty

zawodowych

konsultantów

Narodziny

i inicjacja

Publika
cje

10 do 30 lat

Naucza

nie w s

zkołach

wyższyc

h

D

u

że

p

rz

e

d

si

ę

b

io

rs

t

w

a

p

rz

e

m

ys

ło

w

e

Ś

re

d

n

ie

i

m

a

łe

p

rz

e

d

si

ę

b

io

rs

tw

a

Koncepcja

Grupy

Grupy

(rodziny)

(rodziny)

metod

metod

szczegółow

szczegółow

ych

ych

Z. Matyniak, Metody organizowania procesów
pracy, PWE, Warszawa 1996.

Wybrane m

Wybrane m

etod

etod

y

y

OiZ:

OiZ:

Metody badania pracy

Metody funkcjonalne

Japońskie metody zarządzania

Metody zarządzania produkcją

Współczesne metody zarządzania

Metody OiZ

Metody OiZ

– przegląd:

– przegląd:

1.

System jest to

kompleks elementów

wzajemnie powiązanych

ze względu na

spełniane funkcje.

2.

Każdy system jest podsystemem jakiejś

większej całości

i zarazem stanowi

nadsystem dla systemów niższego rzędu.
Znajduje się więc w

stałej interakcji

z

systemami równorzędnymi i nadrzędnymi,
które stanowią jego środowisko zewnętrzne.

3.

Każdy system jest tworzony w celu

zaspokojenia określonych potrzeb

środowiska zewnętrznego przez spełnianie
funkcji wynikających z tych potrzeb

Metoda analizy wartości

U podstaw analizy wartości leży pojęcie

SYSTEMU!

Z. Martyniak, Organizacja i zarządzanie. 15 efektywnych metod, ANTYKWA, Kraków-
Kluczbork 1997.

Metody OiZ

Metody OiZ

– przegląd:

– przegląd:

Metoda analizy wartości

Podstawową przesłanką

(tezą)

metody analizy wartości

jest poszukiwanie

produktu, usługi

o najwyższej jakości

spełnienia potrzeb

(FUNKCJI) przy

minimalnych kosztach

Metody OiZ

Metody OiZ

– przegląd:

– przegląd:

Metoda analizy wartości

Wartość systemu

(organizacji)

wyznaczamy poprzez zestawienie

stopnia spełnienia poszczególnych

funkcji (dysharmonia organizacyjna)

do kosztów całkowitych .

Możemy tą zależność definicyjną przedstawić w sposób

następujący:

k

f

gdzie: Ws - wartość badanego systemu,

f - stopień spełnienia funkcji

(dysharmonia)

k - koszt spełnienia funkcji

Ws = f / k

Metody OiZ

Metody OiZ

– przegląd:

– przegląd:

Metoda analizy wartości

Poprzez wyznaczenie

oczekiwanych

potrzeb

środowiska

zewnętrznego

i

wewnętrznego

i porównanie ich ze

spełnianymi lub nie przez daną

firmę funkcjami,

możemy określić stopień tzw.

dysharmonii organizacyjnej

,

zarówno wewnętrznej jak i

zewnętrznej.

Metody OiZ

Metody OiZ

– przegląd:

– przegląd:

Metoda analizy wartości

CELEM

analizy

wartości

jest

likwidacja

dostrzeżonej

DYSHARMON

DYSHARMON

II

II

funkcji i

potrzeb.

?

?

?

?

?
?

ludzie

kapitał

informacja

zarządzanie

kultura

?
?
?
?

?
?
?

POTRZEBY

wewnętrzne

POTRZEBY

zewnętrzne

ORGANIZACJ A

FUNKCJ E

wewnętrzne

FUNKCJ E

zewnętrzne

Metody OiZ

Metody OiZ

– przegląd:

– przegląd:

Metoda analizy wartości

Koszt realizowanych funkcji

określamy jako

koszt

łączny

,

kosztów

wewnętrznych

przedsiębiorstwa jak i

kosztów zewnętrznych

(społecznych)

Ws = f / k