Narwiański Park
Narodowy
Magdalena Kościelna
Grupa b
Narwiański Park Narodowy leży
w północno-wschodniej części Polski
w województwie podlaskim.
Park znajduje się w Dolinie Górnej
Narwi. Obejmuje on bagienną dolinę
Narwi
pomiędzy
Surażem
i
Rzędzianami.
Powierzchnia
Narwiańskiego
Parku
Narodowego
mierzona
na
podstawie
działek
ewidencyjnych leżących w granicach
Parku wynosi 6 810ha, w tym większość
powierzchni zajmują tereny wodne -
6680ha, znacznie mniejszą część
tereny uprawne - 719ha i tereny leśne -
93ha natomiast powierzchnia otuliny
parku wynosi 15 408ha.
Położenie i powierzchnia
Narwiański Park Narodowy utworzono w 1996 roku w celu ochrony
wyjątkowego i jedynego już w kraju systemu rzeki wielokorytowej
(system anastomozujący), który wyróżnia się kanałową budową koryt
(znaczna głębokość przy brzegu i w stosunku do szerokości, płaskie
dno) oraz stabilnością boczną cieków (zabezpieczone poprzez
rozwinięty system korzeniowy roślinności przybrzeżnej). Siec koryt
Narwi oraz rozlewiska, baseny i bagna utworzone w dolinie rzeki
stanowią unikalny obszar zwany niekiedy "Polską Amazonką".
Cel powołania parku
Świat roślinny
Specyfika ekosystemów lądowych Narwiańskiego Parku
Narodowego polega na przestrzennym przenikaniu się
ekosystemów lądowych z ekosystemami wodnymi,
wynikającym z wyjątkowo bogatej sieci koryt rzecznych
funkcjonujących w najlepiej rozwiniętym w skali kraju systemie
rzeki anastomozującej.
Dominującą powierzchnię Parku zajmują zbiorowiska roślinności
bagiennej:
- zbiorowiska wielkoturzycowe (zw. Magnocaricion),
- zbiorowiska szuwarowe (zw. Phragmition),
- na obrzeżach doliny występują: zbiorowiska łąk (rz. Molinietalia),
- zakrzaczenia wierzbowe (Salicetum pentandro-cinereae),
- lasy olsowe (zw. Alnion glutinosae).
Ponadto w dolinie lokalnie występują:
- murawy bliźniczkowe (zw. Nardo-Galion),
- murawy kserotermiczne (kl. Sedo-Sclerantetea),
- zbiorowiska turzycowo-mszyste klasy Scheuzcherio-Caricetea
fuscae.
Na mineralnych wyniesieniach w dolinie zwanych "grądzikami"
występują: traworośla (zw. Epilobion angustifolii), zbiorowiska
gradowe (zw. Carpinion betuli), zbiorowiska łąkowe (kl. Molinieto-
Arrhenatheretalia}.
Gatunki objęte ochroną całkowitą to:
• widłak jałowcowaty,
• widłak goździsty,
• goździk pyszny,
• rosiczka okrągłolistna,
• goryczka wąskolistna,
• wielosił błękitny,
• mieczyk dachówkowaty,
• kosaciec syberyjski,
• stoplamek krwisty (kukułka krwista),
• stoplamek plamisty (kukułka plamista),
• stoplamek szerokolistny (kukułka
szerokolistna),
• grążel żółty,
• grzybienie białe.
Gatunki objęte ochroną
częściową:
• centuria zwyczajna,
• miodownik melisowaty,
• kopytnik pospolity,
• porzeczka czarna,
• kruszyna pospolita,
• pierwiosnka lekarska,
• bobrek trójlistkowy,
• kalina koralowa,
• kocanki piaskowe,
• konwalia majowa,
• goździk kropkowany.
Świat zwierząt - ssaki:
Na terenie doliny występuje ok. 40 gatunków
ssaków należących do różnych grup
funkcjonalnych takich jak: ssaki kopytne,
ssaki drobne, gryzonie nadrzewne, gryzonie
nadwodne, nietoperze. Narwiański PN
obejmuje obszar specyficzny.
Ssaki kopytne reprezentowane są przez
następujące gatunki: dzik, łoś, sarna i jeleń.
Łoś jest stałym choć nielicznym
przedstawicielem tej grupy spotykanym na
całym obszarze doliny.
Ssaki drobne to: kret, ryjówka aksamitna, ryjówka malutka, rzęsorek
rzeczek, nornica ruda, karczownik, nornik północny, nornik bury,
nornik zwyczajny, mysz domowa, szczur wędrowny, badylarka, mysz
polna i mysz zaroślowa.
W grupie gryzoni nadrzewnych stwierdzono występowanie wiewiórki
pospolitej. W ramach grupy gryzoni nadwodnych występują dwa
gatunki: bóbr europejski i piżmak.
Ssaki drapieżne reprezentowane są przez następujące gatunki: lis,
jenot, borsuk, wydra, kuna leśna, kuna domowa, tchórz zwyczajny,
gronostaj, łasica łaska i norka amerykańska.
Stwierdzono również występowanie zająca szaraka oraz dwóch
gatunków nietoperzy gacka brunatnego i nocka rudego.
Ptaki:
Dolina Narwi w granicach Narwiańskiego Parku Narodowego stanowi jedną
z najlepiej zachowanych zalewowych dolin rzecznych w Europie oraz
jedne z najcenniejszych obszarów, na których występują siedliska łęgów
rozlewiskowych.
Dogodne warunki znalazły tu
zgrupowania ptaków mających
unikatową rangę w skali
europejskiej, a nawet światowej.
Dolina Narwi jest jedną z
ważniejszych ostoi ptaków lęgowych
o randze europejskiej i jedną z
najważniejszych ostoi ptaków
wodno-błotnych w Polsce. Duże
znaczenie dolina Narwi odgrywa w
czasie przelotów ptaków, stanowiąc
ważne miejsce odpoczynku i
żerowania migrujących ptaków.
Obszar bagiennej doliny Narwi na odcinku Suraż-Żółtki
w granicach Narwiańskiego Parku Narodowego
włączono do europejskiego rejestru ostoi (E-IBAE
Poland 098), oraz obszarów specjalnej ochrony ptaków
Natura 2000. W latach 1979-2000 na terenie Parku
stwierdzono ogółem 203 gatunki ptaków z czego 154 to
gatunki lęgowe i prawdopodobnie lęgowe, pozostałe
gatunki spotykane są na przelotach w trakcie wędrówek.
Awifauna Narwiańskiego Parku Narodowego to
również gatunki zagrożone w skali światowej lub
europejskiej, znajdujące się w wykazie Polskiej Czerwonej
Księgi Zwierząt.
W dolinie Narwi odnotowano łącznie
13 gatunków płazów i 3 gatunki
gadów, wszystkie są objęte ochroną
prawną.
Płazy
na
terenie
Narwiańskiego Parku Narodowego
reprezentowane
są
przez
następujące gatunki: żaba trawna,
moczarowa, jeziorowa, wodna
i śmieszka; ropucha szara,
zielona i paskówka;
rzekotka
drzewna,
grzebiuszka
ziemna, kumak nizinny, traszka
zwyczajna i grzebieniasta. Najliczniej
reprezentowaną grupą płazów są
żaby brunatne stanowiące ponad
60% ogółu obserwowanych płazów
wśród
których
dominuje
żaba
trawna.
Płazy i gady:
Gady na obszarze NPN są reprezentowane przez jaszczurki zwinkę
i żyworodna oraz zaskrońca zwyczajnego.
Narew w granicach Parku utworzyła
unikatowy system rzeczny. Są tu starorzecza
przepływowe, okresowe, rozlewiska, bogata
sieć koryt rzecznych z urozmaiconą szatą
roślinną. Dogodne warunki dla bytowania i
rozwoju znalazło tu 22 gatunki ryb i jeden
gatunek minoga.
W strefie nurtu dominują następujące
gatunki: płoć, okoń, szczupak, jaź, w
otwartych i zamkniętych starorzeczach płoć,
krąp, różanka, słonecznica i lin, natomiast w
oczkach wodnych karaś i piskorz. Ponadto w
wodach Narwi spotykamy takie gatunki jak:
boleń, ciernik, jazgarz, jelec, kiełb, leszcz,
miętus, sum i wzdręga. Ochroną gatunkową
są objęte: minóg ukraiński, koza, piskorz,
różanka i śliz.
Ryby:
Turystyka;
• szlaki rowerowe (Podlaski Szlak Bociani , Obwodnica
rowerowa NPN, Szlak Podmiejskich Rezydencji,
Szlak Światowida)
• szlaki piesze (Szlak im. Zygmunta Glogera, Szlak im.
Łukasza Górnickiego, Szlak Kolejarzy, Szlak
Nadnarwiański, Szlak im. Włodzimierza
Puchalskiego, Szlak Włókniarzy)
• szlaki wodne („Narwiański Labirynt”, „Kajakiem
wokół Kurowa”)
Bibliografia:
• http://www.npn.pl/index.php?id=25&lang=pl,
• http://images.google.pl/images?sourceid=navclient&q=narwia%C5%84ski
%20park%20narodowy&um=1&ie=UTF-8&sa=N&tab=wi.