Studenckie Koło Naukowe
Studenckie Koło Naukowe
Pielęgniarstwa
Pielęgniarstwa
Internistycznego
Internistycznego
Temat: PROCES PIELĘGNOWANIA
Temat: PROCES PIELĘGNOWANIA
Opiekunowie:
Opiekunowie:
d n. med. I. Uchmanowicz
d n. med. I. Uchmanowicz
mgr B. Jankowska
mgr B. Jankowska
Autor:
Autor:
Aleksandra Jakubowska
Aleksandra Jakubowska
Proces pielęgnowania
Proces pielęgnowania
Jest propozycją takiej opieki
Jest propozycją takiej opieki
pielęgniarskiej, która wykorzystuje
pielęgniarskiej, która wykorzystuje
świadome stosowanie rozpoznawania
świadome stosowanie rozpoznawania
stanu biologicznego, psychicznego i
stanu biologicznego, psychicznego i
społecznego jednostki i środowiska , a
społecznego jednostki i środowiska , a
także podejmowanie celowych i
także podejmowanie celowych i
planowych działań mających przyczynić
planowych działań mających przyczynić
się do utrzymania lub zmiany
się do utrzymania lub zmiany
dotychczasowego stanu oraz oceniania
dotychczasowego stanu oraz oceniania
uzyskanych wyników.
uzyskanych wyników.
W procesie pielęgnowania
W procesie pielęgnowania
pielęgniarka występuje
pielęgniarka występuje
jako:
jako:
Niezależna od innych
Niezależna od innych
profesjonalistów w sprawach
profesjonalistów w sprawach
związanych z pielęgnowaniem
związanych z pielęgnowaniem
pojedynczych osób lub całych grup
pojedynczych osób lub całych grup
Współzależna od członków zespołu
Współzależna od członków zespołu
terapeutycznego w zakresie
terapeutycznego w zakresie
koordynowania prac podejmowanych
koordynowania prac podejmowanych
na rzecz pacjenta i środowiska
na rzecz pacjenta i środowiska
Cechy procesu
Cechy procesu
pielęgnowania
pielęgnowania
Wieloetapowość
Wieloetapowość
Ciągłość i dynamika
Ciągłość i dynamika
Logiczność i następstwo czasowe
Logiczność i następstwo czasowe
Całościowe podejście do
Całościowe podejście do
pielęgnowanego
pielęgnowanego
Szerokie możliwości realizowania
Szerokie możliwości realizowania
procesu pielęgnowania
procesu pielęgnowania
Wieloetapowość procesu
Wieloetapowość procesu
pielęgnowania
pielęgnowania
Składa się z kilku kolejno następujących po sobie etapów,
Składa się z kilku kolejno następujących po sobie etapów,
w skład których wchodzą jeszcze elementy mniejsze.
w skład których wchodzą jeszcze elementy mniejsze.
Etap I-> rozpoznania- to gromadzenie danych o pacjencie
Etap I-> rozpoznania- to gromadzenie danych o pacjencie
i środowisku. Dane te pochodzą z różnych źródeł.
i środowisku. Dane te pochodzą z różnych źródeł.
Etap II-> planowanie- to decydowanie o tym co i w jaki
Etap II-> planowanie- to decydowanie o tym co i w jaki
sposób powinno być zrobione dla pacjenta, przez pacjenta
sposób powinno być zrobione dla pacjenta, przez pacjenta
lub przy pacjencie, by można było osiągnąć stan
lub przy pacjencie, by można było osiągnąć stan
optymalny.
optymalny.
Etap III-> realizowanie- to zastosowanie w praktyce
Etap III-> realizowanie- to zastosowanie w praktyce
ustalonego wcześniej planu pielęgnowania. Jeśli z
ustalonego wcześniej planu pielęgnowania. Jeśli z
określonych powodów jakaś część z zaplanowanych zadań
określonych powodów jakaś część z zaplanowanych zadań
nie zostanie zrealizowana, to ten fakt musi zostać
nie zostanie zrealizowana, to ten fakt musi zostać
odnotowany i uzasadniony.
odnotowany i uzasadniony.
Etap IV-> ocenianie- to wynik porównania stanu
Etap IV-> ocenianie- to wynik porównania stanu
rozpoznanego w I etapie z uzyskanym dzięki podjeciu
rozpoznanego w I etapie z uzyskanym dzięki podjeciu
celowych i planowych działań profesjonalnych.
celowych i planowych działań profesjonalnych.
Ciągłość i dynamika
Ciągłość i dynamika
Czteroetapowy proces pielęgnowania to
Czteroetapowy proces pielęgnowania to
cykl, który może być powtarzany
cykl, który może być powtarzany
wielokrotnie. Liczba powtórzeń
wielokrotnie. Liczba powtórzeń
uzależniona jest m. in. Od częstości zmian
uzależniona jest m. in. Od częstości zmian
zachodzących w stanie pacjenta i
zachodzących w stanie pacjenta i
środowiska oraz skuteczności
środowiska oraz skuteczności
podejmowanych działań opiekuńczych.
podejmowanych działań opiekuńczych.
Ciągłe i pełniejsze pielęgnowanie pacjenta
Ciągłe i pełniejsze pielęgnowanie pacjenta
i środowiska pozwala mówić o procesie
i środowiska pozwala mówić o procesie
jako o dynamicznym modelu
jako o dynamicznym modelu
pielęgnowania.
pielęgnowania.
Logiczność i następstwa
Logiczność i następstwa
czasowe w procesie
czasowe w procesie
pielęgnowania
pielęgnowania
Logiczność jest rozumiana jako
Logiczność jest rozumiana jako
uzasadnione, konsekwentne przechodzenie
uzasadnione, konsekwentne przechodzenie
od fazy do fazy, od etapu do etapu.
od fazy do fazy, od etapu do etapu.
Następstwo czasowe łączy się z kolei w
Następstwo czasowe łączy się z kolei w
sposób ścisły z logicznością procesu
sposób ścisły z logicznością procesu
pielęgnowania. Racjonalne przechodzenie
pielęgnowania. Racjonalne przechodzenie
od etapu do etapu podlega podlega
od etapu do etapu podlega podlega
regułom czasowym. Oznacza to, że są
regułom czasowym. Oznacza to, że są
działania wcześniejsze i późniejsze;
działania wcześniejsze i późniejsze;
poprzedzające i następujące po innych.
poprzedzające i następujące po innych.
Całościowe podejście do
Całościowe podejście do
pielęgnowania pacjenta i
pielęgnowania pacjenta i
jego środowiska
jego środowiska
Jeśli zgadzamy się ze stwierdzeniem, ze
Jeśli zgadzamy się ze stwierdzeniem, ze
postrzegany człowiek jest istotą złożoną,
postrzegany człowiek jest istotą złożoną,
funkcjonującą w trzech sferach:
funkcjonującą w trzech sferach:
biologicznej, społecznej i psychicznej, to
biologicznej, społecznej i psychicznej, to
pielęgnując go musimy przyznać
pielęgnując go musimy przyznać
jednakową ważnośc każdej ze sfer. Stąd
jednakową ważnośc każdej ze sfer. Stąd
w procesie pielęgnowania podstawowego
w procesie pielęgnowania podstawowego
znaczenia nabiera fakt objęcia taką samą
znaczenia nabiera fakt objęcia taką samą
opieką każdej ze sfer indywidualnego i
opieką każdej ze sfer indywidualnego i
społecznego życia człowieka.
społecznego życia człowieka.
Szerokie możliwości
Szerokie możliwości
realizowania procesu
realizowania procesu
pielęgnowania
pielęgnowania
Ważną właściwością procesu jest jego uniwersalność-
Ważną właściwością procesu jest jego uniwersalność-
oznacza to, ze może być on stosowany w zależności dla
oznacza to, ze może być on stosowany w zależności dla
indywidualnych potrzeb człowieka, rodziny, a także
indywidualnych potrzeb człowieka, rodziny, a także
całego społeczeństwa
całego społeczeństwa
Proces planowany w stosunku do rodziny w swoich
Proces planowany w stosunku do rodziny w swoich
ogólnych założeniach nie odbiega od realizowanego w
ogólnych założeniach nie odbiega od realizowanego w
odniesieniu do pojedynczego człowieka.
odniesieniu do pojedynczego człowieka.
Pielęgnowanym w myśl zasad procesu pielęgnowania
Pielęgnowanym w myśl zasad procesu pielęgnowania
może być pacjent zaliczany do różnych kategorii
może być pacjent zaliczany do różnych kategorii
medycznych i wiekowych (Np. pacjent przytomny,
medycznych i wiekowych (Np. pacjent przytomny,
chory psychicznie)
chory psychicznie)
Proces pielęgnowania można stosować w zdrowiu, w
Proces pielęgnowania można stosować w zdrowiu, w
szeroko rozumianej profilaktyce, w chorobie, w stanie
szeroko rozumianej profilaktyce, w chorobie, w stanie
umierania człowieka.
umierania człowieka.
Gromadzenie danych
Gromadzenie danych
niezbędnych do określenia
niezbędnych do określenia
stanu biologicznego,
stanu biologicznego,
psychicznego i społecznego
psychicznego i społecznego
pacjenta
pacjenta
To pierwsza faza, która rozpoczyna proces
To pierwsza faza, która rozpoczyna proces
pielęgnowania.
pielęgnowania.
Pozyskane przez pielęgniarkę dane stanowią „bank”
Pozyskane przez pielęgniarkę dane stanowią „bank”
inf. o pacjencie i środowisku.
inf. o pacjencie i środowisku.
W praktyce zakres i charakter gromadzonych danych
W praktyce zakres i charakter gromadzonych danych
określają arkusze do nanoszenia danych o pacjencie i
określają arkusze do nanoszenia danych o pacjencie i
środowisku, wykorzystywane przez pielęgniarki
środowisku, wykorzystywane przez pielęgniarki
realizujące proces pielęgnowania
realizujące proces pielęgnowania
Bez wzglądu na to, jak ogólne czy też szczegółowe są
Bez wzglądu na to, jak ogólne czy też szczegółowe są
wspomniane arkusze, to zawsze pozwalają na
wspomniane arkusze, to zawsze pozwalają na
zgromadzenie danych prezentujących trzy sfery
zgromadzenie danych prezentujących trzy sfery
funkcjonowania człowieka: biologiczną , psychiczną i
funkcjonowania człowieka: biologiczną , psychiczną i
społeczną.
społeczną.
Gromadzenie danych
Gromadzenie danych
niezbędnych do określenia
niezbędnych do określenia
stanu bio- psycho-
stanu bio- psycho-
społecznego pacjenta Cd.
społecznego pacjenta Cd.
1.
1.
Sfera biologiczna-> powinny znaleźć się w niej informacje o
Sfera biologiczna-> powinny znaleźć się w niej informacje o
stanie podstawowych układów.
stanie podstawowych układów.
2.
2.
Sfera psychiczna-> powinny znaleźć się w niej dane, które
Sfera psychiczna-> powinny znaleźć się w niej dane, które
pozwolą na określenie m.in. :
pozwolą na określenie m.in. :
a) podstawowych możliwości umysłowych podopiecznego
a) podstawowych możliwości umysłowych podopiecznego
b) orientacji co do własne osoby i najbliższego otoczenia
b) orientacji co do własne osoby i najbliższego otoczenia
c) stosunku do sytuacji w jakiej się znajduje, stan
c) stosunku do sytuacji w jakiej się znajduje, stan
własnego zdrowia, hospitalizacji, pielęgnowania, leczenia.
własnego zdrowia, hospitalizacji, pielęgnowania, leczenia.
3.
3.
Sfera społeczna-> są w niej dane, które pozwalają na
Sfera społeczna-> są w niej dane, które pozwalają na
wywnioskowanie o stanie:
wywnioskowanie o stanie:
a) pacjenta jako członka rodziny
a) pacjenta jako członka rodziny
b) rodziny, czy tez osób bliskich danemu pacjentowi
b) rodziny, czy tez osób bliskich danemu pacjentowi
Źródła danych i metody ich
Źródła danych i metody ich
pozyskiwania
pozyskiwania
1. Źródła danych-> każdy pacjent jest
1. Źródła danych-> każdy pacjent jest
nośnikiem danych mówiących o nim samym.
nośnikiem danych mówiących o nim samym.
Bardzo wiele możemy wywnioskować
Bardzo wiele możemy wywnioskować
obserwując zew. wygląd oraz jego najbliższe
obserwując zew. wygląd oraz jego najbliższe
otoczenie. Ważną rolę odgrywa tu także rodzina
otoczenie. Ważną rolę odgrywa tu także rodzina
lub też osoby bliskie pacjentowi.
lub też osoby bliskie pacjentowi.
2. Metody pozyskiwania danych-> W celu
2. Metody pozyskiwania danych-> W celu
uzyskania inf. Niezbędnych do sformułowania
uzyskania inf. Niezbędnych do sformułowania
rozpoznania stanu pacjenta i środowiska można
rozpoznania stanu pacjenta i środowiska można
wykorzystać: obserwację pielęgniarską, wywiad,
wykorzystać: obserwację pielęgniarską, wywiad,
pomiar oraz analizę dokumentów, z jaką
pomiar oraz analizę dokumentów, z jaką
człowiek wchodzi w system opieki zdrowotnej
człowiek wchodzi w system opieki zdrowotnej
Diagnoza pielęgniarska
Diagnoza pielęgniarska
Sformułowanie diagnozy ma podstawową wartość
Sformułowanie diagnozy ma podstawową wartość
dla dla indywidualnego i celowego pielęgnowania,
dla dla indywidualnego i celowego pielęgnowania,
bowiem wyraźnie eksponuje z jakim stanem
bowiem wyraźnie eksponuje z jakim stanem
podopiecznego ma do czynienia pielęgniarka. I tak
podopiecznego ma do czynienia pielęgniarka. I tak
np. może ona rozpoznać rożne stany, takie jak:
np. może ona rozpoznać rożne stany, takie jak:
nadwaga, bark motywacji do dotychczasowego
nadwaga, bark motywacji do dotychczasowego
sposobu odzywania się itp.
sposobu odzywania się itp.
Stwierdzenie określonego stanu wymaga podjęcia
Stwierdzenie określonego stanu wymaga podjęcia
konkretnych działań decyzyjnych. Oznacza to, ze
konkretnych działań decyzyjnych. Oznacza to, ze
pielęgniarka musi zadecydować o tym:
pielęgniarka musi zadecydować o tym:
-czy należy dążyć do zmiany rozpoznanego stanu
-czy należy dążyć do zmiany rozpoznanego stanu
- czy też utrzymywać go na rozpoznanym poziomie
- czy też utrzymywać go na rozpoznanym poziomie
Zasady planowania
Zasady planowania
opieki
opieki
Oparte na podstawach naukowych – dowiedzione
Oparte na podstawach naukowych – dowiedzione
teoretycznie lub sprawdzone w praktyce pielęgniarskiej
teoretycznie lub sprawdzone w praktyce pielęgniarskiej
jako najkorzystniejsze dla danego stanu pacjenta, w
jako najkorzystniejsze dla danego stanu pacjenta, w
jakich opieka jest świadczona
jakich opieka jest świadczona
Specyficzne dla celu jaki zakłada się osiągnąć
Specyficzne dla celu jaki zakłada się osiągnąć
Konkretne i możliwe do wykonania w danych warunkach
Konkretne i możliwe do wykonania w danych warunkach
Znane pacjentowi/środowisku- pacjent będzie rozumiał co
Znane pacjentowi/środowisku- pacjent będzie rozumiał co
ma być zrobione oraz dlaczego takie działanie zostało
ma być zrobione oraz dlaczego takie działanie zostało
zaplanowane.
zaplanowane.
Innowacyjne – uwzględnia nowe propozycje wychodzące
Innowacyjne – uwzględnia nowe propozycje wychodzące
poza ramy znane i praktykowane dotychczas.
poza ramy znane i praktykowane dotychczas.
Bezpieczne – pielęgniarka musi mieć pewność, że to co
Bezpieczne – pielęgniarka musi mieć pewność, że to co
planuje jest bezpieczne
planuje jest bezpieczne
Możliwe do oceny
Możliwe do oceny
Metody i kryteria oceny
Metody i kryteria oceny
indywidualnego
indywidualnego
pielęgnowania
pielęgnowania
Ocenianie wyników celowego i planowego
Ocenianie wyników celowego i planowego
pielęgnowania zamyka czteroetapowy cykl
pielęgnowania zamyka czteroetapowy cykl
działań podejmowanych na rzecz pacjenta i
działań podejmowanych na rzecz pacjenta i
środowiska, a określany mianem procesu
środowiska, a określany mianem procesu
pielęgnowania.
pielęgnowania.
Racjonalna ocena odzwierciedla to, co w
Racjonalna ocena odzwierciedla to, co w
zakresie opieki nad pacjentem i środowiskiem
zakresie opieki nad pacjentem i środowiskiem
zostało już dokonane.
zostało już dokonane.
Ocena o jakiej mowa może być wyrażona w
Ocena o jakiej mowa może być wyrażona w
skali procentowej:
skali procentowej:
* cel został osiągnięty w całości- 100%
* cel został osiągnięty w całości- 100%
* cel został osiągnięty tylko częściowo- 50%
* cel został osiągnięty tylko częściowo- 50%
*celu nie osiągnięto- 0%
*celu nie osiągnięto- 0%
Dokumentacja przebiegu
Dokumentacja przebiegu
procesu pielęgnowania
procesu pielęgnowania
W arkuszu do nanoszenia opieki
W arkuszu do nanoszenia opieki
pielęgniarskiej zostaje odzwierciedlony cały 4-
pielęgniarskiej zostaje odzwierciedlony cały 4-
etapowy cykl procesu pielęgnowania.
etapowy cykl procesu pielęgnowania.
Dokumentowanie całego procesu
Dokumentowanie całego procesu
pielęgnowania polega m. Inn. na pisaniu
pielęgnowania polega m. Inn. na pisaniu
wszystkich rozpoznanych stanów na jednej
wszystkich rozpoznanych stanów na jednej
kartce w kolejności ich rozpoznawania.
kartce w kolejności ich rozpoznawania.
Plany opieki nigdy nie powinny być niszczone.
Plany opieki nigdy nie powinny być niszczone.
Stanowią one bezpośrednio istotną wartość
Stanowią one bezpośrednio istotną wartość
dla podnoszenia poziomu opieki
dla podnoszenia poziomu opieki
pielęgniarskiej ,a pośrednio- dla rozwoju nauki
pielęgniarskiej ,a pośrednio- dla rozwoju nauki
o pielęgnowaniu.
o pielęgnowaniu.
Przykład procesu
Przykład procesu
pielęgnowania
pielęgnowania
Data
Data
Diagnoza
Diagnoza
stanu
stanu
Cel
Cel
Plan
Plan
działan
działan
ia
ia
Realiza
Realiza
cja
cja
Ocena
Ocena
18.II
18.II
.
.
200
200
9r.
9r.
Niemożność
Niemożność
wypróżnieni
wypróżnieni
a się z
a się z
powodu
powodu
braku
braku
poczucia
poczucia
intymności
intymności
Zape
Zape
w-
w-
nienie
nienie
intym
intym
-ności
-ności
przed
przed
i w
i w
czasie
czasie
defek
defek
a-cji
a-cji
Przeni
Przeni
e-
e-
sienie
sienie
do
do
łazienk
łazienk
i w
i w
czasie,
czasie,
kiedy
kiedy
zwykle
zwykle
się
się
wypróż
wypróż
nia
nia
Przenie
Przenie
-siono i
-siono i
pozosta
pozosta
-wiono
-wiono
w
w
łazienc
łazienc
e na 10
e na 10
min
min
Pacjent
Pacjent
oddał
oddał
niewielk
niewielk
ą ilość
ą ilość
stolca
stolca
(cel
(cel
osiągnię
osiągnię
to w
to w
części)
części)
Bibliografia:
Bibliografia:
„
„
Pielęgniarstwo” pod redakcją K.
Pielęgniarstwo” pod redakcją K.
Zahradniczek, PZWL, Warszawa 2004
Zahradniczek, PZWL, Warszawa 2004
„
„
Wprowadzenie do pielęgniarstwa” pod
Wprowadzenie do pielęgniarstwa” pod
redakcją K. Zahradniczek, PZWL,
redakcją K. Zahradniczek, PZWL,
Warszawa 1999
Warszawa 1999
„
„
Wsparcie społeczne jako element procesu
Wsparcie społeczne jako element procesu
pielęgnowania” Krawczyńska- Butrym,
pielęgnowania” Krawczyńska- Butrym,
Warszawa 1994
Warszawa 1994
„
„
Proces pielęgnowania. Zarys podręcznika”
Proces pielęgnowania. Zarys podręcznika”
CMDNŚrSzM, Warszawa 1990
CMDNŚrSzM, Warszawa 1990